بی‌رنگ و بی‌بو اما کشنده/ آمار بالای قاتل خاموش در آذربایجان شرقی

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- اسرا درویشی؛ با فرا رسیدن فصل سرما، آرام آرام پای وسایل گرمایشی به منازل کشانده می‌شود تا بر خلاف سردی بیرون، داخل خانه‌ها گرم باشد اما اگر اندکی به نصب صحیح آنها توجه نکنیم، شاید آخرین باری باشد که فصل سرما را می‌بینیم.

مونوکسید کربن همان گازی است که قربانیان خود را به‌خصوص در فصل سرما در محیط‌های بسته و بدون تهویه مناسب به دام می‌اندازد و آرام و بی‌صدا، فرد قربانی را از پای درمی‌آورد؛ بنابراین به‌عنوان قاتل خاموش از آن یاد می‌شود.

مونواکسید کربن گازی است بی‌رنگ و بی‌بو که در اثر سوختن ناقص سوخت‌های فسیلی مانند نفت، گاز، بنزین، گازوئیل و زغال چوب ایجاد می‌شود و مسمومیت با آن به سادگی رخ می‌دهد که می‌تواند باعث سردرد، گیجی و باریک بینی و نیز کبودی لب‌ها و ناخن‌ها شود و این مسمومیت در نهایت باعث مرگ می‌شود.

یک میلیون و ۷۸۰ مشترک استان به گاز سالم دسترسی دارند

رئیس بهره‌برداری شرکت گاز آذربایجان شرقی در رابطه با ظرفیت گاز استان به خبرنگار مهر می‌گوید: اکنون در سطح استان یک میلیون و ۷۸۰ مشترک به گاز سالم دسترسی دارند و صد در صد شهرها و ۹۸.۵ درصد روستاهای استان از نعمت گاز بهره‌مند هستند که ۱.۵ درصد مابقی نیز در دست اجرا است.

خسرو آریان پور ادامه می‌دهد: تقریباً کل استان زیر پوشش گاز است و موارد باقی مانده بسیار کم بوده و منطقه‌ای نیست که کاملاً باقی مانده باشد؛ اکثراً مناطقی که به تازگی توسعه یافته‌اند، مانده‌اند.

او در رابطه با متصاعد شدن بوی گاز از علمک‌ها خاطرنشان می‌کند: گروه نشتی یابی در سطح استان داریم که معمولاً به دلیل اینکه کنتور محوطه داخل ملک است، اگر نشتی باشد، تماس گرفته و برای رفع آن مراجعه می‌کنند و بقیه‌ی موارد که گزارش می‌شوند با آدرس به ما ارسال می‌شوند تا اکیپ امدادی ما برای رفع مشکل اقدام کنند.

او اضافه می‌کند: در رگلاتور و علمک این اتصالات دنده‌ای هستند و طبیعی است نشر ایجاد شود که نشر گاز از آنها به صورت مستمر بررسی می‌شود و علاوه بر وظایف ذاتی، کاهش نشر گاز گلخانه‌ای و متان نیز از برنامه‌های شرکت گاز استان است.

آریان پور متذکر می‌شود: کاهش آلودگی هوا اصلی‌ترین رسالت شرکت گاز استان است تا با گازرسانی با سوخت پاک به سمت استان سبز برود، گازرسانی به صنایع مختلف را انجام داده‌ایم و در قالب مصوبه شورای اقتصاد، میانگین استفاده از سوخت در صنایع طی سه سال تعیین شده است تا یارانه پرداخت کنند و همه صنایع از گاز طبیعی بهره‌مند شوند.

۳۲ نفر بر اثر گاز مونوکسید کربن در آذربایجان شرقی جان باختند

او در خصوص آمار مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در آذربایجان شرقی بیان می‌کند: در سال ۱۴۰۰، تعداد ۲۴۳ مورد مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در استان اتفاق افتاد که ۳۲ نفر هم فوت کردند همچنین در سال ۱۴۰۱ نیز ۱۱۴ مورد بود که ۱۶ فوتی داشتیم و عمده فوتی‌ها به علت نصب نادرست دودکش یا لوله کشی نامناسب بود.

او می‌افزاید: نصب آبگرمکن دیواری یا زمینی داخل حمام یا رختکن ممنوع است چراکه به ازای یک حجم متان باید دو حجم اکسیژن داشته باشیم، در چادرهایی هم که وسیله گرمایشی داریم باید هوای آزاد جریان داشته باشد.

رئیس بهره‌برداری شرکت گاز آذربایجان شرقی می‌گوید: ساختمان چندین طبقه باید سیستم حرارت مرکزی داشته باشد و شیر مصرف آن از هوای آزاد تأمین شود و دودکش به صورت استاندارد تعبیه شود و به بیرون منتقل کند، قطر، فاصله و ارتفاع دودکش بسیار مهم است.

او در ادامه بیان می‌کند: در شروع مصرف حتماً دودکش را تست کنند و بهترین روش استفاده از وزنه است که داخل دودکش بیاندازند و در پایین‌ترین قسمت آن تحویل بگیرند و حتماً از کلاهک دودکش مطمئن شوند.

او همچنین یادآور می‌شود: تغییر رنگ شعله گاز گاهاً ناشی از ترکیبات آن است و از جاهای مختلفی تأمین می‌شود، اما جهت اطمینان تست کنند، ارتفاع دودکش از بام باید یک متر و سه متر از دیوار مجاور فاصله داشته باشد.

نکات لازم در خصوص تأمین ایمنی وسایل گازسوز

معاون عملیات سازمان آتش نشانی تبریز نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: گاز مونوکسید کربن از تمامی وسایل گاز سوز تولید می‌شود و گازی سبک‌تر از هوا بوده و قدرت انتشار آن بسیار بالا است و باید توجه کنیم اما بحثی راه افتاده که اگر در و پنجره را ببندیم، هوا تلف نمی‌شود اما اگر به هر دلیلی میزان گاز اکسیژن در محیط کاهش یابد، احتمال تولید گاز مونوکسید کربن افزایش می‌یابد؛ بنابراین این فکر که تمامی در و پنجره‌ها را ببندیم، درست نیست.

اکبر دشتی در خصوص گاز مونوکسید کربن ادامه می‌دهد: مونوکسید کربن در اثر ناقص سوزی تولید می‌شود که به مرور زمان در محیط منزل اکسیژن کم و میزان آن تشدید می‌شود که رنگ قرمز شعله ناشی از آن است یعنی اکسیژن کاهش یافته است و اگر در را باز کنند، آبی می‌شود یعنی کمبود اکسیژن وجود داشته است که اگر ادامه‌دار باشد، افراد را مسموم می‌کند.

او می‌افزاید: در کنار صرفه‌جویی در مصرف انرژی باید به نکات ایمنی هم توجه کنیم و جان اطرافیان خود را به خطر نیندازیم؛ مونوکسید کربن تا مقدار ۹ پی پی ام مجاز است اما اگر بالاتر از ۱۳ پی پی ام باشد، ظرف سه دقیقه فرد را مسموم می‌کند؛ بنابراین دقت کنند که به هیچ عنوان تمامی درزها بسته نباشد تا اندکی هم تهویه در خانه ایجاد شود.

او خاطرنشان می‌کند: استفاده از وسیله گرمایشی غیر استاندارد حتی بخاری‌های بدون دودکش یا بخاری‌هایی که لوله گازی آنها داخل سطل آب قرار دارد، غیر مجاز است و افراد را دچار مسمومیت و مرگ می‌کند.

دشتی همچنین در خصوص نصب دودکش نیز می‌گوید: در نصب دودکش باید توجه کنند که در تمامی طبقات دودکش‌ها به صورت نر و ماده ادامه یابند و در پایان یک متر از سطح ساختمان بالا باشند و از کلاهک استفاده کنند.

معاون عملیات سازمان آتش نشانی تبریز نیز متذکر می‌شود: گاز مونوکسید کربن از تمامی وسایل گازسوز تولید می‌شود اما برخی این تصور را دارند که از آب گرم کن تولید می‌شود اما از اجاق گاز هم تولید می‌شود که اگر به صورت صحیح نسب شود، ۰.۵ الی ۱۵ پی پی ام گاز مونوکسید کربن گ تولید می‌کند اما در غیر این صورت تا ۳۰ پی پی ام افزایش یافته و نفرات را دچار مسمومیت می‌کند و برای اینکه افراد را دچار مسمومیت نکند باید توسط پنجره به محیط ازاد انتقال یابد.

او با اشاره به علائم اولیه مسمومیت با گاز مونوکسید کربن ادامه می‌دهد: علائم اولیه مسمومیت با گاز مونوکسید کربن مانند آنفلوآنزا است و باید جدی بگیریم زمانی که تعدادی در خانه هستیم و این علائم را داریم و وقتی بیرون می‌رویم حالمان بهتر می‌شود یعنی مونوکسید کربن وجود دارد.

افزایش ۱۴ درصدی گازگرفتگی در آذربایجان شرقی

او اضافه می‌کند: آمار مسمومیت ناشی از گاز مونوکسید کربن نسبت مشابه سال گذشته ۱۴ درصد افزایش داشته است، متأسفانه تست‌ها را انجام نمی‌دهند و سیستم‌ها سهل‌انگارانه نصب می‌شود.

دشتی همچنین یادآور می‌شود: اکثر موارد گازگرفتگی در اثر غیر استاندارد بودن دودکش است که باید پیش از استفاده از استاندارد بودن آن مطمئن شویم برای مثال در آپارتمان شعله فندک را روشن کنیم و به صورت عمودی مقابل دودکش بگیریم اگر به داخل آن برود یعنی صحیح است، تست بعدی رنگ شعله وسایل گازسوز است که باید آبی باشد در غیر این صورت گاز مونوکسید کربن تولید می‌شود، دودکش ما باید گرم باشد؛ گاهاً مکش معکوس اتفاق می‌افتد که باید کانال کولر را کاملاً مسدود کنند.

او تاکید می‌کند: دودکش آکاردیونی استاندارد نیست و باید توجه کرد حتماً نر و ماده و کاملاً چفت باشد چراکه قدرت انتشار مونوکسید کربن بالا است و با هر شیب منفی عمل مکش انجام نمی‌شود، مونوکسید کربن محصول حریق است و شیب منفی دودکش از مکش جلوگیری می‌کند؛ با نصب هر زانویی هم به ازای یک متر حرکت در افق باید سه متر ارتفاع اضافه کنیم.