دو خبر از گوشه و کنار مجلس؛ از نامه به دبیرکل بین المجالس درباره تحریم‌های آمریکا تا گزارش کرونایی مرکز پژوهش‌ها

 سیدامیر حسین قاضی‌زاده هاشمی، رئیس فراکسیون اقدام پیش‌دستانه علیه تهدیدات آمریکا در مجلس شورای اسلامی، در نامه خطاب به اتحادیه جهانی بین‌المجالس عنوان کرد: اقدام آمریکا در تحریم ایران و چند کشور دیگر در شرایط خاص فعلی اقدامی کاملا غیرانسانی است و از این سخت‌تر و غیرقابل تصورتر تهدید بهداشت جانی از سوی این کشور به قطع کمک‌های مالی است.

متن کامل نامه رئیس فراکسیون اقدامات پیش‌دستانه علیه تهدیدات آمریکا در مجلس شورای اسلامی خطاب به اتحادیه جهانی بین‌المجالس به شرح زیر است:

همانطور که مطلعید بحران فراگیر ویروس کرونا، تمامی ابعاد زندگی بشر را هدف قرارداده و شیوع مرگبار آن در سراسر جهان فارغ از موقعیت جغرافیایی، دین، نژاد، قدرت و ... سیاست‌مداران، اندیشمندان، دانشمندان، حقوق‌دانان، فعالان اقتصادی ـ اجتماعی و فرهنگی آزاده جهان را به این باور رسانده که جامعه جهانی پس از پایان جنگ جهانی دوم تا کنون با جدی‌ترین چالش جهانی خود روبه‌رو است بر این اساس مسئولیت‌پذیری مشترک، تعامل همگانی و مشارکت جهانی به منظور مقابله با بحران کرونا ویروس بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد.

در چنین شرایط سخت جهانی تحریم‌های  غیرقانونی ظالمانه، فراسرزمینی و یکجانبه ایالات متحده آمریکا علیه برخی از ملت‌ها و کشورهای جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران، جمهوری بولیوی ونزوئلا، جمهوری دموکراتیک خلق کره،‌جمهوری کوبا و جمهوری عربی سوریه استمرار دارد و تأسف‌بارتر این که رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در رفتاری مغایر با اصول حقوق بنیادین بشر و آموزه‌های تمام ادیان الهی مبنی بر ضرورت حمایت و  حفاظت از حق حیات و زیست بشر سازمان بهداشت جهانی را به قطع کمک‌های مالی آمریکا تهدید می‌کند.

فراکسیون اقدام پیش‌دستانه علیه تهدیدات آمریکا در مجلس شورای اسلامی در راستای وظایف قانونی و مسئولیت اخلاقی خویش، توجه جنابعالی را به موارد زیر جلب می‌کند:

۱- نحوه مواجهه غیرمسئولانه رئیس‌جمهوری آمریکا با ویروس مرگبار و فراگیر کووید ۱۹ و تهدید بر استمرار سیاست فشار و اعمال حداکثری تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهای تحریم‌شده بی‌سابقه‌ترین بحران تاریخی را در سراسر جهان رقم زده است به نحوی که اکنون برخی از سیاست‌مداران آمریکا و اعضای مجلسن نمایندگان و همسو با مقامات کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد مانند چین و روسیه، مقامات اروپایی و برخی مدیران سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی از جمله دبیرکل سازمان ملل متحد و کمیسر عالی پناهندگان و سازمان‌های مردم‌نهاد کشورهای جهان لغو یا تعلیق تحریم‌های بین‌المللی را به عنوان یک مطالبه عمومی مطرح کرده‌اند.

۲- اخیراً در نامه جمعی از نمایندگان و سناتورهای مجالس سنا و کنگره آمریکا خطاب به وزرای امور خارجه و خزانه‌داری این کشور، ماهیت «بی‌رحمانه» و رویکرد «کوته‌بینانه» تحریم‌ها به صراحت مورد اشاره قرار گرفته و از پویش جهانی در لغو تحریم‌ها حمایت شده است از سوی دیگر رئیس‌جمهور آمریکا با ژستی به ظاهر انسان‌دوستانه و به واقع عوام‌فریبانه اظهار می‌دارد که «ایران درخواستی برای رفع تحریم‌ها ارائه نداده است!»

۳- دولت و نظام قضایی آمریکا در اقدامی مغایر با اصول انسانی برخی از ایرانیان مقیم آمریکا و مقیم خارج از ایارن را به دلایل واهی به اتهام دور زدن تحریم‌ها دستگیر و بازداشت نموده و با درخواست استرداد آنها را از سایر کشورها کرده است این در حالی است که قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصول مترقی دین مبین اسلام و تجربه تاریخی ایرانیان در پاسداشت عدالت و مهربانی، در پی موافقت مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، آزادی هزاران زندانی (شامل اتباع ایرانی و خارجی) را در شرایط بحران فراگیر ویروس کرونا محقق ساخته است. این اقدام تحسین برانگیز جمهوری اسلامی ایران می‌تواند به عنوان الگویی برای سیستم‌های قضایی برخی کشورها مورد توجه قرار گیرد.

۴- اعضای فراکسیون ضمن تشکر از اقدامات مؤثر و به هنگام نظام سلامت و بهداشت جمهوری اسلامی ایران در کمک به حفظ امنیت جانی و سلات شهروندان ایرانی و خارجی به رغم تحریم‌های غیرقانونی ایالات متحده، این اعتقاد را دارند که بحران فراگیر ویروس کرونا ثابت کرد نظام سلامت و بهداشت ایران، نظامی قوی و کارآمد است هر چند که در سایه تحریم‌های ظالمانه با مشکلاتی مواجه است فراکسیون از دولت و قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران درخواست کرده است تا لغو تحریم‌ها و حقوق تضییع شده شهروندان ایرانی را مورد پیگیری مؤثرتر قرار دهد.

در پایان اعضای فراکسیون اقدام پیش‌دستانه علیه تهدیدات آمریکا در مجلس شورای  اسلامی ضمن تأکید بر «اصل مسلم تعهدات عام الشمول» و مسئولیت مشترک کشورها معتقدند که برون‌رفت از این وضعیت خطرناک که به فرمایش مقام معظم رهبری یک آزمون جدی برای دولت‌ها و ملت‌هاست به تنهایی و توسط یک کشور و یک دولت ممکن و میسر نیست فلذا بر این باوریم همچنان که دو جنگ زیان‌بار و خونبار اول و دوم جهانی منجر به ایجاد ساز و کارهای حقوقی و ایجاد نهادهای بین‌المللی جدید گردید اهتمام و اقدام مؤثر جنابعالی و مقابله با سیاست غیرانسانی اعمال تحریم‌های ظالمانه دولت و کنگره آمریکا علیه ملت‌ها در این مقطع حساس می‌تواند موجب لغو تحریم‌ها از جمله تحریم‌های ثانویه و محدودیت‌های اعمال شده علیه جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورها از طریق مشارکت مؤثر بین‌المللی گردد تا ملت‌های جهان کاهش حداکثری رنج و تبعات سوء ویروس کرونا که زنجیره‌ای پیوسته را در سراسر کره زمین در بر گرفته است را بر جان و حیات میلیاردها انسان شاهد باشد.

تاکید مرکز پژوهش‌ها بر وجود ظرفیت مناسب برای تولید اقلام مورد نیاز مقابله با کرونا

همچنین مرکز پژوهش های مجلس در ادامه سلسله گزارش های خود درباره مواجهه با کرونا، ظرفیت های تولیدی کشور و آثار شیوع این ویروس بر بخش های صنعت، معدن و پتروشیمی را مورد بررسی قرار داده است؛ طبق این گزارش ظرفیت تولیدی مناسبی برای انواع اقلام مورد نیاز ازجمله مواد ضدعفونی‌کننده و شوینده‌ها در کشور وجود دارد اما بنا به دلایل متعدد ازجمله تأمین نیاز داخلی، محدودیت در ورود به بازارهای صادراتی و کمبود مواد اولیه، تولید واقعی شرکت‌های فعال کمتر از ظرفیت ایجاد شده بوده است. برای نمونه ظرفیت اسمی تولید اتانول در کشور ۲۱۰ میلیون لیتر در سال است ولی تولید واقعی معادل یک‌سوم این مقدار می باشد در حالی که در شرایط معمول مقدار مصرف داخلی ماده ضدعفونی‌کننده اتانول کمتر از تولید آن در کشور بوده به‌طوری که ۶.۸ میلیون لیتر آن در سال ۱۳۹۷ صادر شده است. ظرفیت اسمی تولید انواع پودرهای شوینده در کشور حدود ۱۷۰۰ هزار تُن است که بیش از ۹۸ درصد نیاز بازار داخلی به انواع پودر شوینده توسط تولیدکنندگان داخلی تأمین می‌شود.

"ظرفیت اسمی تولید انواع پودرهای شوینده در کشور حدود ۱۷۰۰ هزار تُن است که بیش از ۹۸ درصد نیاز بازار داخلی به انواع پودر شوینده توسط تولیدکنندگان داخلی تأمین می‌شود"این درحالی است که تمامی واحدهای تولیدی کشور در این بخش با ۵۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت کار می‌کردند. حجم مصرف سالیانه صابون در ایران رقمی نزدیک به ۶۰ هزار تُن است که حدود ۸۵ درصد نیاز بازار داخلی در این بخش توسط تولیدکنندگان داخلی تأمین می‌شود.

بنابر گزارش ایسنا، طبق این گزارش از ابتدای اسفند ماه ۱۳۹۸ تا ۱۷ فروردین ماه سال جاری، ۲۷.۲ میلیون عدد ماسک و ۱۰.۹ میلیون لیتر الکل توسط واحدها تولید شده و در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته است. همچنین با استفاده از ذخائر الکل، میزان تحویل الکل به شبکه طی این مدت بیش از ۱۸ میلیون لیتر بوده است. با توجه به افزایش تقاضا برای ماسک در شرایط فعلی، از لحاظ تامین مواد اولیه تولید ماسک مانند پارچه ماسک (ملت بلون و اسپان باند) در کشور مشکلی وجود ندارد. در خصوص تامین کش قیطانی مورد مصرف در ماسک سه لایه مشکلاتی وجود دارد که مقرر شد این مشکل با محوریت وزارت صمت و همکاری تولیدکنندگان به قید فوریت مرتفع شود.

در مجموع با در نظر گرفتن میزان صادرات و واردات در کالاهای اشاره شده می‌توان نتیجه گرفت امکان تولید انواع اقلام مورد نیاز برای مقابله با ویروس کرونا در کشور وجود دارد ولی با افزایش چندبرابری تقاضا و ایجاد بازار سوداگرانه، لازم است دستگاه‌های اجرایی متولی با هماهنگی و تعامل مناسب با فعالان اقتصادی بخش‌های مربوط با افزایش میزان تولید و برطرف کردن تنگناهای احتمالی، نیاز بازار را مدیریت و به‌خوبی تأمین کنند.

شایان ذکر است ظرفیت‌های موجود در کشور برای نمونه درخصوص پارچه مورد نیاز برای تولید ماسک بهداشتی به‌گونه‌ای است که علاوه‌بر قابلیت تأمین نیاز داخل امکان صادرات آن نیز وجود دارد.

همچنین گزارش‌ها و بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد درحال حاضر کمبود قابل ملاحظه‌ای در حوزه مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده وجود ندارد اما به‌دلیل افزایش تقاضا در این حوزه، قیمت این محصولات با رشد قابل توجهی روبه‌رو بوده و بعضا به‌دلیل عدم وجود نظارت‌های کافی، محصولات با ترکیبات شیمیایی غیراستاندارد و بعضا خطرآور برای سلامتی مردم در کشور نیز توزیع شده که نیازمند نظارت‌های جدی در این حوزه است. در کنار این موارد، همچنان تقاضا برای اقلام بهداشتی مصرفی چون ماسک و دستکش بالا بوده و خطوط تولیدی به‌منظور افزایش ظرفیت تولید راه‌اندازی شده است اما در مجموع اولویت نخست، تأمین نیاز مجموعه‌های بهداشتی و درمانی کشور است.

در بخش دیگری از این گزارش آثار کرونا بر صنعت از دو جنبه بین‌المللی و داخلی مورد بررسی قرار گرفته است. در صنایع مختلف حوزه ساخت به‌خصوص صنایعی مانند خودروسازی که قطعات پیشرفته این صنایع عمدتاً از کشور چین وارد می‌شود، ممکن است تأمین قطعات را به‌خصوص در ماه‌های ابتدای سال ۱۳۹۹ با چالش عمده مواجه کند. اگرچه، شیوع ویروس کرونا موجب کاهش تقاضای خودرو در حال حاضر شده اما پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با فروکش کردن این ویروس در انتهای فصل بهار و افزایش درخواست خودرو برای ابتدای تابستان و سفرهای تابستانی، مجدداً این بازار با رشد تقاضا روبه‌رو خواهد شد.

همچنین بیشترین آسیب‌پذیری واحدهای تولیدی صنعتی در اثر شیوع ویروس کرونا را می‌توان در سه بخش دیون عقب‌افتاده واحدهای تولیدی اعم از بانکی، بیمه تأمین اجتماعی و مالیاتی، بلاتکلیفی واحدهای تولیدی در اثر عدم قطعیت در تصمیم‌گیری‌های دولت و مشکلات قراردادی شرکت‌های پروژه محور در شرایط اپیدمی خلاصه کرد.

برهمین اساس مهم‌ترین اقداماتی که باید دولت در این شرایط انجام دهد را می‌توان به چهار بخش شامل ابلاغ و نظارت پیگیر و مستمر تخفیف و استمهال در قالب تنفس سه‌ماهه درخصوص دیون واحدهای تولیدی به‌ترتیب در هر سه حوزه بانکی، بیمه تأمین اجتماعی و مالیاتی با کمک اتاق‌ها و تشکل‌های تخصصی هر حوزه، دسته‌بندی صنایع و واحدهای تولیدی و بررسی میزان تأثیرپذیری آنها از کرونا و ارائه بسته‌های تسهیلات بانکی طولانی‌مدت با بهره پایین به‌منظور جلوگیری از تعطیلی یا اخراج کارگران، عدم احتساب مدت‌ زمان درگیری با اپیدمی کرونا در مدت زمان کلی انجام پروژه تا زمان برطرف شدن شرایط بحرانی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت یا سازمان برنامه و بودجه متناسب با مفاد قرارداد فی‌مابین و اجرای صحیح طرح فاصله‌گذاری اجتماعی و فاصله‌گذاری هوشمند و ارائه پروتکل‌های مشخص کار در شرایط اپیدمی همراه با آموزش نیروی کار، دسته‌بندی کرد.

مرکز پژوهش‌ها در بررسی آثار کرونا بر حوزه معدن و صنایع معدنی به این نتیجه رسیده که رکود بازارهای جهانی و کاهش تقاضا، افزایش موجودی انبارهای فلزات اساسی، روند کاهشی قیمت جهانی محصولات معدن و صنایع معدنی و ایجاد محدودیت در صادرات این محصولات به کشورهای همسایه ازجمله مهم‌ترین آثار شیوع این ویروس است؛ از دیگر تاثیرات این ویروس می توان به توقف یا کند شدن روند صادرات زمینی به برخی کشورهای همسایه مانند عراق، ترکیه، پاکستان، افغانستان، از دست رفتن بازارهای صادراتی در کشورهای همسایه و جایگزین شدن محصولات صادراتی ایرانی با محصولات سایر کشورها، تحت تأثیر قرار گرفتن صادرات دریایی محصولات معدن و صنایع معدنی، کاهش درآمد ارزی کشور از محل صادرات محصولات معدنی و صنایع معدنی، رکود بازار داخلی، کاهش مصرف داخلی محصولات معدن و صنایع معدنی و کاهش فروش تولیدکنندگان، تعدیل نیروی کار معادن و صنایع معدنی در کوتاه‌مدت و میان‌مدت به ‌ویژه معادن کوچک و متوسط و واحدهای صنایع معدنی بخش خصوصی و تحت تأثیر قرار گرفتن بازار بورس و افت ارزش سهام شرکت‌ها اشاره کرد.

همچنین از مهمترین مأموریت های دولت درخصوص کاهش تأثیر ویروس کرونا بر حوزه معادن و صنایع معدنی علاوه بر اقدامات حمایتی بانکی، بیمه و مالیات، رایزنی مقامات وزارت خارجه ایران با کشورهای همسایه و تعریف پروتکل برای باز شدن مرزها جهت تداوم تجارت زمینی بین ایران و کشورهای همسایه است. از طرفی همچنین به ‌منظور جلوگیری از تعطیلی معادن کوچک و متوسط به‌ویژه معادنی که از طریق صادرات محصولات خود به کشورهای مختلف مانند چین، عراق، افغانستان فعالیت می‌کنند، پیشنهاد می‌شود تا با مصوبه شورای‌عالی معادن، محاسبه حقوق دولتی با توجه به واقعیات موجود و نوسانات بازارهای داخلی و بین‌المللی انجام شود.

در حوزه صنعت پتروشیمی، کاهش فروش و درآمدهای ارزی حاصل از صادرات، کاهش ارزش سهام شرکتهای پتروشیمی، از دست دادن بازارهای صادراتی، تشدید مشکلات حمل و لجستیک ازجمله چالش‌های صنعت پتروشیمی کشور در شرایط شیوع ویروس کروناست.

در این خصوص راهکارهایی ازجمله اعزام هیئت‌هایی جهت جلوگیری از انسداد مرزهای زمینی با کشورهای همسایه، رایزنی برای برطرف شدن محدودیت ایجاد شده در بخش حمل دریایی و تخلیه بار با کشورهای مقصد، تأمین حداکثری مواد اولیه مورد نیاز صنایع پایین‌دستی تولیدکننده در بورس کالا، پیشنهاد شده است.

متن کامل گزارش را در اینجا  بخوانید.

۲۷۲۱۵