خوش‌چشم: برخی دوستان اصولگرا به غلط فکر می‌کنند که می‌توانند وارد مذاکره عزتمندانه با آمریکا شوند

خبرگزاری دانشجو - ۳ خرداد ۱۴۰۰



به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، خوش‌چشم کارشناس مسائل بین‌الملل و سیاست خارجه در نشست مجازی با موضوع بررسی مذاکرات وین، از حرف و حدیث تا واقعیت که از سوی قرارگاه انتخاباتی شهید دیالمه جامعه اسلامی دانشجویان دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: آمریکایی‌ها به بهانه برقرار شدن برجام ممکن است اجازه بدهند ما به یک آب باریکه دسترسی پیدا کنیم و در گام بعدی اگر درخواست‌های آن‌ها را نپذیریم دوباره ما را وارد یک دوره ۱.۵ تا ۲ ساله تحریم می‌کنند.

وی با بیان اینکه ایران هم اکنون تا ۱.۵ میلیون بشکه نفت صادر می‌کند از این رو ما در وین باید مجوز فروش سه میلیون بشکه نفت را بگیریم، اما قطعا آمریکایی‌ها این اجازه را به ما نمی‌دهند و نهایتا به ما اجازه فروش ۵۰۰ تا ۱.۵ میلیون بشکه ظرف یکی دو سال آینده را می‌دهند، تصریح کرد: بایدن در کمپین انتخاباتی خود می‌گفت که به برجام برمی گردد و در بیانیه حزب دموکرات نیز بر این موضوع تاکید شد و استراتژی آن‌ها هم همین است؛ اما روزی که به قدرت رسید به جای اینکه خیلی سریع به برجام برگردد با بی میلی کامل برخورد کرد و مدعی شد که چین، روسیه و آب و هوا جزو اولویت‌های او هستند و اصلا اسمی از ایران نبرد.

خوش چشم با اشاره به اینکه بایدن در یکی دو مصاحبه خود در مورد ایران فقط سر تکان می‌داد و اصلا حرفی نمی‌زد تا بی تمایلی خود برای بازگشت به برجام را نشان دهد، افزود: انتظار آمریکایی‌ها این است که اگر ایران تمایل دارد به برجام برگردد باید اسلحه خود را زمین بگذارد یعنی به تعهدات برجامی خود عمل کند و البته اگر این کار به دولت محول می‌شد به آن عمل می‌کرد، ولی رهبر معظم انقلاب در مقابل واکنش آمریکایی‌ها گفت همانطور که آمریکایی‌ها عجله‌ای برای بازگشت به برجام ندارند ما هم عجله‌ای نداریم.

وی افزود: واقعیت این است که همه از جمله رهبر معظم انقلاب می‌خواهند تحریم‌ها هر چه سریعتر برداشته شوند؛ اما برای برداشتن تحریم‌ها فقط حرف کفایت نمی‌کند و ما نیازمند اقدام جبرانی هستیم به همین دلیل برای اینکه انگیزه لازم در بایدن برای بازگشت به برجام ایجاد شود طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران در مجلس به تصویب رسید.

خوش چشم با بیان اینکه آمریکایی‌ها به خاطر رآکتور اراک، سانتریفیوژ‌های نسل پیشرفته، سطح خلوص غنی سازی و پروتکل الحاقی از جانب ایران تحت فشار هستند، افزود: احیاء راکتور اراک یک سال طول می‌کشد؛ بنابراین بایدن از این حیث تحت فشار اورژانسی نیست. از طرفی با توافق رئیس سازمان انرژی اتمی و دولت با آژانس نیز اجرای پروتکل الحاقی تا سوم خرداد متوقف شده است؛ اما اصل ماجرا سانتریفیوژ‌های پیشرفته و غنی سازی هستند که اهرم اصلی ما برای اعمال فشار به بایدن محسوب می‌شوند و این در حالی است که این اهرم‌ها نیز در چارچوب طراحی‌های آمریکا مورد هدف اسرائیل قرار گرفته اند.

وی اظهار داشت: از زمانی که کشورمان دوباره به سمت غنی سازی ۲۰ درصد و رونمایی از سانتریفیوژ‌های IR۹ پیش رفت در همان هفته اول فروردین ماه بایدن یک دفعه به دولت خود دستور داد تا سیاست بازگشت به برجام را نهایی و آن را تا هفته سوم فروردین روی میزش بگذارند و این بدان معناست که با اقدامات ایران سیاست بی میلی آمریکا برای بازگشت به برجام شکست خورده است.

کارشناس مسائل بین‌الملل و سیاست خارجه با اشاره به اقدامات احتمالی آمریکا برای بازگشت به برجام، گفت: اتفاقی که می‌افتد این است که آمریکا یی‌ها حداقل چهار تا ۶ ماه و حداکثر هشت ماه تا یک سال لایه اول تحریم‌های ایران را تعلیق و ۱۴۹۵ فرد و نهاد را از ذیل تحریم‌های هسته‌ای خارج می‌کند؛ اما در مقابل از ما می‌خواهند که در مورد منطقه‌ای و موشکی هم مذاکره کنیم و اگر در این زمینه‌ها هم معامله کنیم از لحاظ نظامی ضعف می‌شویم و امنیت کشورمان با توجه به تهدید‌های اسرائیل به خطر می‌افتد و اگر هم معامله نکنیم ۱۴۹۵ فرد یا نهادی که از ذیل تحریم‌های هسته‌ای خارج شده بودند این بار به اسم کاتسا و تروریسم تحریم می‌شوند. با این وجود سوال این است که ما در این شرایط چه واکنشی می‌توانیم انجام دهیم؟ پاسخ این است که نهایتا ما به آمریکایی‌ها بگوییم شما زیر قولتان زدید که آن‌ها هم می‌گویند نه این تحریم‌ها ذیل «ایسا» بوده اند و ما هم اکنون می‌خواهیم آن‌ها را ذیل «کاتسا» ببریم. در این شرایط اگر ما زیر برجام هم بزنیم آمریکایی‌ها دوباره لایه اول تحریم‌ها را برمی گردانند و این یک بازی کاملا حساب شده است.

خوش چشم با اشاره به اینکه وقتی تمام فکر و ذکر ما برداشتن تحریم‌ها باشد و از سایر ظرفیت‌ها استفاده نکنیم آمریکایی‌ها نیز برای برداشتن تحریم‌ها هزینه‌های گزافی به ما تحمیل می‌کنند، افزود: کم اثرسازی و خنثی سازی تحریم سال‌ها وقت می‌گیرد با این وجود ما باید در کنار اقدامات کوتاه مدت به اقدامات تیمی که یک نمونه از آن منجر به تصویب طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها از سوی مجلس شد رو بیاوریم. این قانون علی رغم میل دولت اجرا شد و در پی آن بایدن بدو بدو برای مذاکره آمد هر چند که اهداف او فعلا به درد ما نمی‌خورد، ولی می‌توانیم این اهداف را هم عوض کنیم.

وی با بیان اینکه برجام منطقه‌ای برجامی است که آمریکا هم در آن حضور داشته باشد و نظم مورد نظر خود را اعمال کند، یادآور شد: نشست ویلیام برنز رئیس CIA، یکی از مقامات کشورمان و یکی از مقامات امنیتی عربستان در بغداد برگزار شده و هدف از این نشست هم این بوده که ایران خیال کشور‌هایی مثل عربستان و امارات را جمع کند، اما این موضوع باعث نخواهد شد که با کاهش تنش بین ایران و آمریکا، ایران تمام قدرت خود را روی عربستان و متحدینش زوم کند.

خوش چشم تصریح کرد: عربستان هم به خاطر فشار و هم از روی ترس پای میز مذاکره آمده، چون آن‌ها می‌بینند تمام گزینه‌های خود را در مورد ایران اجرا کردند و امثال ترامپ، کوشنر و بولتون هم در قدرت نیستند.

"معتقدم نتیجه مذاکره عزتمندانه به مانند دوره جلیلی این است که ما امتیازی نمی‌دهیم و امتیازی هم نمی‌گیریم، چون نمی‌خواهیم کلاه سرمان نرود"مضاف بر این عربستان در مارب دارد می‌بازد و دو سه سال هم هست با توجه به هزینه‌های سنگینی که روزانه متحمل می‌شوند می‌خواهند آبرومندانه از یمن خارج شوند؛ بنابراین با توجه به تغییر معادلات در منطقه با رفتن ترامپ و آمدن بایدن عربستانی‌ها مجبور هستند که خود را به شکلی وارد این معادله کنند تا از یک سو ضرر نکنند و از سوی دیگر به باج خواهی بپردازند به گونه‌ای که آن‌ها از ما می‌خواهند جنگ یمن را تمام کنیم و در مقابل می‌گویند ما هم لبنان را می‌دهیم و هم با برجام مخالفت نمی‌کنیم.

وی با تاکید بر اینکه ما باید با عربستان مذاکره کنیم، اما این مذاکره نباید به خاطر این باشد که دل آمریکا را به دست بیاوریم، تصریح کرد: ما ضمن کاهش تنش با عربستان باید سعی کنیم که این کشور را از درگیری‌های فعلی با اسرائیل جدا کنیم تا عربستانی‌ها و اماراتی‌ها یک مقدار عقب بایستند و به واسطه عادی سازی روابط، اسرائیل را به منطقه نکشانند تا ما بتوانیم از این طریق علی الحساب اسرائیلی‌ها را به کنج برویم و سرعت عادی سازی را متوقف کنیم.

کارشناس مسائل بین‌الملل و سیاست خارجه با بیان اینکه دیدگاه‌های عربستانی‌ها چیزی بین تاکتیک و استراتژی است، ولی لحن آن‌ها هنوز هم همان لحن احمقانه قدیم و لحن بچه بازی است، گفت: در حالی که آمریکا و شش قدرت نمی‌توانند ایران را کنترل کنند باز هم می‌بینیم که عربستانی‌ها که در مارب کن فیکون شده اند با هارت و پورت و متوهمانه می‌گویند که ایران باید از انقلابی گری دست بردارد.

خوش چشم اظهار داشت: عربستانی‌ها فهمیده اند که تنها شده اند، ولی هنوز به این باور نرسیده اند که به لحاظ استراتژیک نیاز دارند که با ایران کنار بیایند و اگر کنار نیایند خودشان کون فیکون می‌شوند؛ به هر روی عربستانی‌ها این مشکل را دارند؛ از این رو خیلی نمی‌توان به آن‌ها امیدوار بود.

وی بیان کرد: عربستانی‌ها پیشنهاد داده اند که لبنان و برجام را می‌دهند، ولی ما به هیچ عنوان نپذبرفته ایم. در واقع حرف ما این بوده که عربستان باید شروط یمنی‌ها را بپذیرد.

خوش چشم اظهار داشت: چند ماهی است که برخی دوستان اصولگرا به غلط فکر می‌کنند که می‌توانند وارد مذاکره عزتمندانه با آمریکا شوند و این حرف یعنی اینکه این آقایان اصلا آمریکا و استراتژی را نمی‌شناسند به همین دلیل حرف‌های بی خود می‌زنند. یعنی چه که با آمریکا عزتمندانه مذاکره می‌کنیم؟ مثلا اگر این آقایان روی کار بیایند ظرف یک سال ایران به یک قدرت اقتصادی تبدیل می‌شود و تحریم‌های آمریکا را بی اثر می‌کند و بعد این آقایان می‌توانند راحت و برابر صحبت کنند و یا قرار است که آمریکا آدم شود. معتقدم این حرف‌ها انتخاباتی است و برای این است که دو قطبی نسازند.

وی افزود: کسانی که از مذاکره عزتمندانه دم می‌زنند باید حرفی بزنند که راست باشد.

معتقدم نتیجه مذاکره عزتمندانه به مانند دوره جلیلی این است که ما امتیازی نمی‌دهیم و امتیازی هم نمی‌گیریم، چون نمی‌خواهیم کلاه سرمان نرود. به هر روی آمریکا در برجامی که ۹۹.۹ درصد آن به نفعش بوده و برای ما خسارت محض بوده نماند و اگر امروز هم ما به بایدن بگوییم که برجام دو، سه و چهار را نمی‌پذیریم او نیز می‌گوید که من هم به برجام برنمی گردم.

کارشناس مسائل بین‌الملل و سیاست خارجه گفت: وقتی آمریکا از برجام خسارت محض برای ما خارج شده چطور انتظار داریم که آن‌ها در برجام پنجاه پنجاه بماند. به هر روی کسی که از برجام دم می‌زند معلوم است که پایه استراتژی‌های آمریکا و سیاست خارجه را نمی‌شناسد و طرحی برای مقابله با تهدید‌های این کشور ندارد؛ از این رو فقط حرف می‌زند تا بتواند دو قطبی را مهار کند، اما زیاده روی می‌کند.

خوش چشم بیان کرد: بار‌ها به دوستان گفته ایم که نگوید من هم با عزت مذاکره می‌کنم بلکه بگویید ما می‌توانیم با تحریم یا بدون تحریم کشور را اداره کنیم. آقایان با کدام ابزار، بنیه و عزت می‌خواهند مذاکره کنند آیا دیپلماتی قوی‌تر از ظریف که بصیرت و استراتژی ندارد در اختیار دارند؟ با حرف که نمی‌شود.

وی افزود: حرف اصولی در مورد مذاکره را رهبر معظم انقلاب می‌زنند به گونه‌ای که می‌گویند یا مذاکره خنثی یا طولانی مدت در غیر این صورت اگر کسی می‌تواند از آمریکایی‌ها امتیاز بگیرد باید چهار لایه تحریم‌ها را بردارد و با این وجود باید ببینیم که چه کسی می‌تواند به آمریکایی‌ها بفهماند که چهار لایه تحریم را کن فیکون کند. قطعا معلوم است است که آمریکا این کار را نمی‌کند.

کارشناس مسائل بین‌الملل و سیاست خارجه با بیان اینکه ظاهرا کسانی که در این چند سال منتقد برجام بوده اند در واقع به جای برجام منتقد روحانی و ظریف بوده اند، به همین دلیل می‌گویند که اگر ما باشیم برجام را نگه می‌داریم، گفت: مشکل ما از جایی شروع می‌شود که سیاست خارجه به زیر مجموعه سیاست‌های جناحی و داخلی تبدیل می‌شود و این خیلی بد است، چون به جای اینکه نگاه ما به اولویت‌های اصلی باشد آن اولویت‌ها را مادون اولویت‌های شخصی و جناحی خود تعریف می‌کنیم.

خوش چشم بیان کرد: بنده فکر نمی‌کنم در دوره ریاست جمهوری احتمالی رئیسی یا جلیلی شاهد مذاکره و خزعبلاتی که برخی دوستان در مورد مذاکره عزتمندانه می‌گویند، باشیم مگر اینکه آمریکایی‌ها چهار لایه تحریمی را بردارند.

به هر روی شاید ما در دوره جلیلی و یا رئیسی شاهد انجام مذاکره باشیم، ولی این مذاکره هوشمندانه و در راستای خام کردن طرف آمریکایی خواهد بود به این معنا که هیچ توافق و اتفاقی نخواهد افتاد و مذاکرات الکی و ادامه دار پیش خواهد رفت.

وی با بیان اینکه محال است مذاکره به این معنا که در دولت روحانی دیدیم در دوره ریاست جمهوری احتمالی رئیسی و یا جلیلی اتفاق بیفتد، تصریح کرد: جلیلی مذاکره و استراتژی را خیلی خوب می‌فهمد و بر خلاف ظریف که فقط دارای مهارت‌های دیپلماتیک است، بصیرت دارد؛ از این رو او در مذاکرات نه امتیازی داد و نه امتیازی گرفت و قطعا این بهتر از وضعیتی است که ما هم امتیاز بدهیم و هم دلار به وضعیت فعلی دچار شود.

منابع خبر

اخبار مرتبط