چرا در ایران محیط‌بانِ زن نداریم؟

به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، از ابتدای امسال دانشکده محیط زیست که تبدیل به نقطه امیدی برای ارائه آموزش‌های تخصصی و حرفه‌ای به محیط‌بانان شده بود، منحل شد و امکانات و فضای آموزشی آن از دست رفت.

آرش یوسفی، رییس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط‌بان سازمان حفاظت محیط زیست کشور درباه چرایی منحل شدن دانشکده محیط زیست اظهار می‌کند: مصوبه سال ۱۳۹۸ شورای عالی اداری، دستگاه‌های اجرایی کشور را از داشتن واحدهای آموزش عالی مستقل منع کرد. پس از آنکه ما دوره‌های بدو خدمت را برای محیط‌بانان شاغل در این دانشکده برگزار کردیم، مجوز جدیدی برای پذیرش دانشجو در رشته محیط‌بانی برای ما صادر نشد. از این‌ رو طی نیمه دوم سال گذشته بحث انحلال دانشکده محیط زیست مطرح و از ابتدای امسال به‌ طور رسمی منحل شد.

وی تصریح می‌کند: در حال‌ حاضر در محل دانشکده محیط زیست و محیط‌بانی، اداره کل حفاظت محیط زیست استان البرز مستقر شده و متاسفانه امکانات و فضای آموزشی این دانشکده از دست رفته است.

محیط‌بانان آموزش نمی‌بینند
یوسفی در ادامه صحبت‌هایش با بیان اینکه در حال حاضر آموزشی برای محیط‌بانان در سطح ملی ارائه نمی‌شود، توضیح می‌دهد: سازمان حفاظت محیط زیست بسته‌های آموزشی لازم را در این زمینه تهیه و آن‌ها را همراه با اعتبارات لازم در اختیار ادارات کل استانی قرار می‌دهد تا آموزش محیط‌بانان با محوریت استان‌ها دنبال شود.

وی گفت: اکنون تمامی محیط‌بانان شاغل یک دوره ۱۵ روزه توجیهی بدو خدمت را گذرانده‌اند. اما این پرسش مطرح می‌شود که این دوره کوتاه‌مدت چه تاثیری بر افزایش دانش محیط‌بانان در حوزه محیط زیست، آشنایی با مهمات شغل خود و حتی دفاع از خود در برابر متخلفان دارد و چرا دوره‌های تخصصی‌تر برای محیط‌بانان پس از این دوره توجیهی اجرایی نمی‌شود؟

رییس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط‌بان سازمان حفاظت محیط زیست گفت: جذب محیط‌بان در کشور هم‌اکنون بر اساس مدرک دیپلم است. به‌همین دلیل هنگامی‌که محیط‌بانان شروع به‌کار می‌کنند، اطلاعات دقیقی در مورد کاری که باید انجام بدهند، ندارند.

"پس از آنکه ما دوره‌های بدو خدمت را برای محیط‌بانان شاغل در این دانشکده برگزار کردیم، مجوز جدیدی برای پذیرش دانشجو در رشته محیط‌بانی برای ما صادر نشد"از این‌ رو در مرحله اول آموزش‌های مقدماتی به آنان ارائه می‌شود. متاسفانه برای تعدادی از محیط‌بانانی که از گذشته استخدام شده بودند، دوره توجیهی برگزار نشده بود. ما طی سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ دوره‌های ۱۵ روزه را برگزار کردیم.

برگزاری دوره توجیهی بدو خدمت برای تمامی محیط‌بانان
رییس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط‌بان سازمان حفاظت محیط زیست اضافه می‌کند: برگزاری دوره‌های بدو خدمت نتایج خوبی را به‌دنبال داشت و طی سال‌های اخیر تعداد درگیری‌های محیط‌بانان و شکارچیان که منجر به فوت می‌شد، کاهش یافت. در این دوره‌ها محیط‌بانان با حقوق قانونی آشنا شدند و آموزش‌هایی را در زمینه استفاده از سلاح دیدند. درحال‌ حاضر برای تمام محیط‌بانانی که قرار است استخدام شوند نیز دوره توجیهی برگزار می‌شود.

یوسفی اضافه کرد: علاوه بر دوره مقدماتی بدو خدمات، دوره‌های آموزش دفاع شخصی برای محیط‌بانان نیز با همکاری فدراسیون ورزش‌های رسمی درحال برگزاری است همچنین قرار است که طی امسال دوره شناخت یگان حفاظت و ضابطان قضایی نیز برای محیط‌بانان برگزار شود.

آموزش دفاع شخصی به محیط‌بانان
به گفته یوسفی، نظام آموزش محیط‌بانان در قالب ۲۰ پودمان تدوین شده است که از مرحله مقدماتی تا دوره عالی فرماندهی را شامل می‌شود.

بر این اساس از سال گذشته آموزش دفاع شخصی در قالب پودمان آمادگی جسمانی برای تمامی محیط‌بانان آغاز شد و پیش‌بینی می‌کنیم که طی چهار ماه آینده تمامی محیط‌بانان این دوره را به اتمام برسانند.

در زمینه تربیت نیروی متخصص محیط‌بانی دچار خلأ هستیم
رییس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط‌بان سازمان حفاظت محیط زیست ضمن بیان این‌ نکات تصریح می‌کند: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی آموزش محیط‌بانان به‌صورت دوره‌های غیر آکادمیک دنبال می‌شد اما پس از انقلاب این دوره‌ها تبدیل به یک دوره کاردانی شدند و محیط‌بانان از طریق کنکور سراسری جذب می‌شدند. پس از گذشت چند سال این روند متوقف شد و رشته‌ای تحت عنوان کاردانی تکنولوژی محیط زیست شکل گرفت که می‌توان گفت نزدیکترین رشته به محیط‌بانی است.

یوسفی افزود: این روزها رشته‌ کاردانی تکنولوژی محیط زیست کمتر مورد استقبال قرار می‌گیرد چرا که افراد عموما به‌دنبال رشته‌های درآمدزا هستند و از سویی دیگر بیشتر متقاضیان دانشگاهی به رشته‌های کارشناسی محیط زیست روی آورده‌اند. افرادی که کارشناسی محیط زیست نیز می‌خوانند تمایلی به شرکت در آزمون استخدامی محیط‌بانی ندارند چراکه محیط‌بانی هم حرفه سختی است و هم به مدرکی معادل دیپلم نیاز دارد.

برای حضور زنان در پست محیط‌بانی معذوریت‌هایی داریم
یوسفی در ادامه صحبتش به حضور زنان در پست محیط‌بانی اشاره کرد و گفت: ما درحال‌ حاضر برای حضور خانم‌ها در پست محیط‌بانی به‌دلیل سختی کار معذوریت‌هایی داریم.

رییس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط‌بان سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه موضوع آموزش یگان محیط‌بان و جنگلبان با سایر یگان‌های حفاظتی و حراستی تفاوت‌هایی دارد، افزود: فردی که چنین مسئولیتی را برعهده می‌گیرد باید علاوه بر آموزش‌های تیراندازی، حفاظتی و... آموزش‌هایی را در زمینه حفظ محیط زیست، شناخت حیات وحش و پوشش گیاهی ... ببیند.

از این‌رو مسئله آموزش محیط‌بانان حساس‌تر از یگان‌های دیگر کشور است و ما نیاز داریم که به این موضوع به‌صورت جدی پرداخته شود.