از مالکیت تا صدقه؛ تازه‌ترین معضل خوزستان

گروه  دانشگاه خبرگزاری دانشجو، علی بهزادنیا؛ پنجم شهریورماه و در ایام ماه محرم بود که تصاویر و فیلم‌های کوتاهی از روستای ابوالفضل اهواز به‌سرعت در فضای مجازی و رسانه‌ها دست‌به‌دست می‌شد. در این فیلم و تصاویر شواهدی مبنی‌بر تیراندازی به مردم این روستا وجود داشت که حسابی حساسیت‌ها را بالا برد و خیلی زود ماجرای خانه‌های روستای ابوالفضل و درگیری مردم این منطقه با نیروهای انتظامی به مساله اصلی مردم تبدیل شد. در ساعات و لحظات اولیه اخبار ضدونقیض بسیاری مخابره شد اما مثل همیشه بسیاری از این اخبار و اطلاعات خیلی زود با تایید و تکذیب‌های مکرر همراه بود. به‌هرحال اما آن چیزی که واقعیت داشت اصل درگیری و تیراندازی به‌سمت مردم ساکن در این منطقه بود.

روستای ابوالفضل با ۳۰۰ خانوار در حدفاصل بین شهرک زردشت و پدافند کیانشهر قرار گرفته و حدود ۲ کیلومتر با اهواز فاصله دارد. اصل مساله درگیری و مشکلات ایجادشده حول مالکیت خانه‌هایی است که در این روستا قرار دارد.

"در ساعات و لحظات اولیه اخبار ضدونقیض بسیاری مخابره شد اما مثل همیشه بسیاری از این اخبار و اطلاعات خیلی زود با تایید و تکذیب‌های مکرر همراه بود"اهالی این روستا می‌گویند بیش از ۳۰ سال است که در این محدوده ساکن هستند و براساس اطلاعات موجود هم سال‌ها به کشاورزی مشغول بوده‌اند، هرچند به‌دلیل کمبود منابع آبی و خشکسالی مدت‌هاست در این پیشه هم دچار مشکل شده‌اند. با این اوضاع حالا اهالی می‌گویند بنیاد مستضعفان قصد تصرف این زمین‌ها را دارد و آنها همین سرپناه خودشان را هم از دست می‌دهند.

البته براساس اطلاعات موجود، اهالی این روستا هیچ نوع سندی مبنی‌بر مالکیت زمین‌ها ندارند. گمانه‌هایی هم وجود دارد که اهالی سابق این روستا زردشتی بودند و بعد از انقلاب متواری می‌شوند و در نتیجه این زمین‌ها به بنیاد مستضعفان تعلق گرفته و در سال‌های ۵۸ و ۵۹ برای این اراضی سند صادر شده است. منتها آن چیزی که حالا محل مناقشه اصلی است حضور ضلع سومی در این ماجرا یعنی سودجویان و زمین‌خواران است؛ مساله‌ای که فعلا به‌عنوان دستاویز اصلی بنیاد مستضعفان برای تصرف این زمین‌هاست و باعث بروز مشکلاتی برای ساکنان شده.

اینها چکیده‌ای از اظهارات مردم محلی و برخی مسئولان در ارتباط با وضعیت این منطقه است اما اصل مساله و ایراد، یکی همین ماجرای تصرف زمین‌ها و عاقبت خانواده‌هایی است که مجبور به ترک این روستا می‌شوند و دیگری اما نوع برخوردی است که ازسوی نیروهای انتظامی با مردم صورت گرفته. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، نه اصل مساله بلکه ماجرای مجروح‌شدن مردم توسط نیروهای انتظامی با گلوله ساچمه‌ای باعث شد این ماجرا بعد رسانه‌ای پیدا کند و حساسیت‌هایی را به‌دنبال داشته باشد.

هرچند فرمانده انتظامی کلانشهر اهواز هرگونه تیراندازی به‌سمت مردم روستای ابوالفضل این شهرستان را تکذیب کرد و گفت: «ماموران این فرماندهی تنها برای اجرای حکم قضایی به این روستا مراجعه کردند.

این افراد به تحریک ساکنان منطقه و توسط اشخاصی با هویت معلوم از ورود عوامل به زمین‌های بنیاد مستضعفان جلوگیری کرده و با حمله به عوامل اجرائیات شهرداری، سنگ‌پرانی کردند و جاده را نیز بسته و از ورود خودروهای شهرداری و سایر عوامل جلوگیری کردند.»

سیدیوسف موسوی، امام‌جماعت روستای ابوالفضل در روایت دیگری از ماجرا گفته که عوامل اجرایی شهرداری بدون هماهنگی با اهالی و بنده به‌عنوان نماینده اهالی روستای ابوالفضل به روستا آمدند و قصد تخریب داشتند. چون جزئیات تخریب برای اهالی مبهم بود، همین مساله باعث درگیری بین مردم و نیرو‌های انتظامی شد. هدف اهالی از پخش‌کردن کلیپ‌های مربوط به این درگیری در رسانه‌ها و فضای مجازی، لطمه به نظام نبوده و قصد داشتند از این طریق مظلومیت خود را به گوش مسئولان برسانند. این مساله به‌خاطر بی‌تدبیری برخی مسئولان اتفاق افتاده که بدون هماهنگی و اطلاع قبلی اقدام به تخریب کردند. فضای سنگین رسانه‌ای و اخبار متعدد پیرامون این مساله نوک پیکان حملات را متوجه بنیاد مستضعفان به‌عنوان ضلع اصلی این ماجرا کرد و درنهایت بنیاد نیز مجبور به صدور اطلاعیه‌ای در این رابطه شد.

در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «با توجه به تصرفات صورت‌گرفته طی سالیان گذشته در اراضی زردشت اهواز که باعث سوءاستفاده‌هایی از خانواده‌های نیازمند و محروم ساکن در این اراضی شد، مراجع قضایی برای جلوگیری از سودجویی‌ها و زمین‌خواری در این اراضی، حکم به رفع تصرف این زمین‌ها را صادر کردند.

"اصل مساله درگیری و مشکلات ایجادشده حول مالکیت خانه‌هایی است که در این روستا قرار دارد"بر همین اساس اقدامات اخیر، گرچه در جهت جلوگیری از توسعه ساخت و سازهای غیرمجاز و با هماهنگی کامل استاندار، دادستان، شهرداری و سایر مسئولان مربوطه انجام شد ولی بنیاد مستضعفان به محض اطلاع از موضوع، درخواست توقف اجرای احکام صادره را خواستار شد. لذا به‌دنبال توقف اجرای احکام صادره مقرر شد با همکاری کمیته امداد امام‌خمینی(ره) طی دو هفته، خانواده‌های محروم ساکن این اراضی شناسایی شوند و پس از فراهم‌شدن زمینه انتقال این خانوارها به منطقه‌ای مسکونی و تامین هزینه پیش‌پرداخت مسکن این خانوارها توسط بنیاد مستضعفان، اجرای احکام قانونی درخصوص این اراضی انجام شود.»

اما این اطلاعیه خود نکات مبهم و عجیبی دارد و به‌خوبی نشان می‌دهد عقب‌نشینی و لطفی ازسوی بنیاد برای مردم این منطقه صورت نگرفته است. مثلا گفته شده با همراهی کمیته امداد و تامین هزینه پیش‌پرداخت مسکن توسط بنیاد مستضعفان مردمی که سال‌هاست در این روستا زندگی کرده‌اند به منطقه دیگری انتقال پیدا می‌کنند.

یعنی خانه‌ای را که برای خودشان بوده است از دست می‌دهند و با منت بنیاد مستاجر می‌شوند؛ اما هیچ توصیف و تشریحی در ارتباط با آینده هم صورت نگرفته است. مثلا بعد از یک‌سال اجاره‌نشینی این افراد عاقبت آنها چه می‌شود؟ به امان خدا رها می‌شوند و بنیاد مستضعفان هم ودیعه مسکنش را می‌گیرد و با دست پر از تصرفاتش لذت می‌برد؟»

علی بهزادنیا - کارشناسی ارشد  اقتصاد دانشگاه تهران

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.