'هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی' انحصار صداوسیما را زیر سئوال می‌برد

حق نشر عکس

TASNIM

رییس سازمان بازرسی ایران گفته راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی خلاف قانون اساسی ایران است.

این در حالیست که هشتم خردادماه امسال طرح "هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی" با حضور مجازی حسن روحانی، رییس‌جمهوری ایران رونمایی شد تا به گفته محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات، تا پایان امسال ۵ میلیون نفر مشترک فعال تلویزیون اینترنتی بشوند.

حالا حسن درویشیان، رئیس سازمان بازرسی کل ایران در نشستی با این پروژه مخالفت کرده و گفته این کار، نقض قانون اساسی است و هر نوع تلویزیون باید تحت پوشش صداوسیما باشد.

آقای درویشیان راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی را نقض حاکمیت اصل ۱۵۷ قانون اساسی می‌داند و تقاضای "بازرسی ویژه" دارد.

• تلویزیون‌ اینترنتی؛ صدا و سیما نگران چیست؟
• انتقاد دولت از واگذاری صدور مجوز انحصاری 'صوت و تصویر فراگیر مجازی' به صدا و سیما

در اصل مورد اشاره آقای درویشیان آمده:

در صدا و سیمای‏ جمهوری‏ اسلامی‏ ایران‏، آزادی‏ بیان و نشر افکار با رعایت‏ موازین‏ اسلامی‏ و مصالح‏ کشور باید تأمین‏ گردد. نصب‏ و عزل‏ رئیس‏ سازمان‏ صدا و سیمای‏ جمهوری‏ اسلامی‏ ایران‏ با مقام‏ رهبری‏ است‏ و شورایی‏ مرکب‏ از نمایندگان‏ رئیس‏ جمهور و رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و مجلس‏ شورای اسلامی‏ (هر کدام‏ دو نفر) نظارت‏ بر این‏ سازمان‏ خواهند داشت‏. خط مشی‏ و ترتیب‏ اداره‏ سازمان‏ و نظارت‏ بر آن‏ را قانون‏ معین‏ می‌کند.

اشاره آقای درویشیان به "حاکمیت" این اصل، تاکیدی است دوباره بر انحصاری بودن صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.

حق نشر عکس

MEHR

Image caption

حسن درویشیان، رئیس سازمان بازرسی کل ایران

حدود دو سال پیش، کمیسیون فرهنگی مجلس ایران، ماده چهار طرح "خط مشی اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما" را تصویب کرد که بر اساس آن "مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صدا و سیماست و اجرای آن منوط است به تصویب در جلسه علنی مجلس."

‏محمدجواد آذری جهرمی با این ماده مخالفت کرد و گفت: صداوسیما فکر می‌کند به دلیل اینکه پخش تلویزیونی به لحاظ قانون اساسی به صورت انحصاری در اختیار این سازمان است، در فضای مجازی هم باید این ظرفیت برای آنها فراهم باشد، همچنین مدعی‌اند که هرگونه پخش صوت و تصویری در فضای مجازی باید تحت مدیریت، نظارت و مقررات این سازمان باشد.

وزیر ارتباطات می‌گوید در مقوله صدا و تصویر فراگیر، مدیران صداوسیما تفسیری فراتر از صرفا رادیو تلویزیون دارند و حتی گاهی در مراجع قضایی نسبت به فعالان بخش خصوصی فعال در این عرصه، شکایت‌هایی را مطرح می‌کنند.

حق نشر عکس

IRNA

Image caption

محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات

به این ترتیب مدیران صداوسیما نه تنها محتواهای کاربران شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های ویدیویی درخواستی ضبط شده و تلویزیون اینترنتی، که کانال‌ها و صفحاتی را که بیش از چندهزار عضو یا دنبال‌کننده دارند، تحت نظر خود می‌دانند.

در تایید این رویکرد هرچند وقت یک بار اخباری مبنی بر لزوم تبعیت صفحات و کانال‌های پربیننده با اعضای زیاد از مقررات مدون منتشر می‌شود.

"در تایید این رویکرد هرچند وقت یک بار اخباری مبنی بر لزوم تبعیت صفحات و کانال‌های پربیننده با اعضای زیاد از مقررات مدون منتشر می‌شود"دستگاه قضایی هم گاه به گاه با افرادی که با شیوه‌های گوناگون در شبکه‌های اجتماعی جلب توجه می‌کنند و طوری محتوا تولید می‌کنند که باب میل سیاست‌گذاران فرهنگی جمهوری اسلامی نیست برخورد می‌کند.

در مثالی متاخر می‌توان از علیرضا جاپلقی، پارکورکار ایرانی نام برد. او با بیش از ۹۰ هزار دنبال‌کننده یا فالوئر در اینستاگرام در پی انتشار تصاویر حرکات مهیج و خطرناک ورزشی و بوسیدن دختری بر روی پشت‌بامی در تهران، بازداشت شد.

در اینکه سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران چنین انتظاری دارد و بر همین اساس هم عمل می‌کند شکی نیست اما اینکه آیا در عمل در عصر حاضر امکان ایجاد چنین انحصار و محدودیتی وجود دارد یا نه، محل مناقشه است.

"هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی" چیست؟

امیر ناظمی، رییس سازمان فناوری اطلاعات می‌گوید این پروژه می‌تواند پاسخگوی نیاز عمومی به خدمات فرهنگی باشد. به گفته او مردم با اجرای این پروژه قادر خواهند بود از میان سه "وی او دی" یا مراکز ارایه "ویدیوهای درخواستی" از طریق اینترنت ثابت، یک ماه اشتراک رایگان داشته باشند.

آقای ناظمی اما اشاره نکرده که بعد از این یک ماه هزینه اشتراک "وی او دی" ها چقدر خواهد بود و در بستر اقصادی موجود کاربران چقدر امکان و یا حتی تمایل به استفاده از این سرویس‌ها را خواهند داشت.

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات فیلمسازان در ایران همچنان نقض کپی‌رایت و ضعف قانون برای حمایت از صاحبان آثار و تعقیب خاطیان است.

آقای ناظمی در این مورد می‌گوید "این طرح بازارسازی می‌کند و بازار تئاتر، سینما و موسیقی را گسترش می‌دهد که این یعنی مخاطب هنر و هنرمند را افزایش می‌دهد."

IRNAضریب نفوذ دسترسی به اینترنت در کل کشور اعم از روستاها و شهرها به ۹۰ درصد رسیده است.امیر ناظمیرییس سازمان فناوری اطلاعات

به گفته رییس سازمان فناوری اطلاعات "ضریب نفوذ دسترسی به اینترنت در کل کشور اعم از روستاها و شهرها به ۹۰ درصد رسیده است" و باید برای رشد تلویزیون‌های اینترنتی و استفاده بیشتر مردم از آنها همت کرد.

این در حالیست که اکران اینترنتی چند فیلم که در ایام شیوع کرونا در همین‌گونه سایت‌ها و با فروش بلیط انجام شد با موفقیت روبرو نبود و همه این فیلم‌ها کمی بعد به طور غیرقانونی دانلود و در دسترس عموم قرار گرفتند.

آقای ناظمی گفته که امید دارد تا انتهای امسال تا ۵ میلیون خانوار بتوانند به مشترکین جدید پهن‌باند افزوده شوند و این خدمت را تجربه کنند.

دو روی یک سکه

حدود هفت ماه پیش شورای امنیت کشور در ایران دسترسی مردم را به اینترنت کاملا قطع کرد. این تصمیم در پی بروز اعتراضات آبان ماه اتخاذ شد. سیاست‌گذاران و تصیم‌گیرندگان هنوز هم از این تصمیم خود دفاع می‌کنند. اما از سوی دیگر با شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌هایی که در مناسبات اجتماعی اعمال شد، نقش فضای مجازی و قابلیت‌های آن بیش از پیش برجسته شد.

"دستگاه قضایی هم گاه به گاه با افرادی که با شیوه‌های گوناگون در شبکه‌های اجتماعی جلب توجه می‌کنند و طوری محتوا تولید می‌کنند که باب میل سیاست‌گذاران فرهنگی جمهوری اسلامی نیست برخورد می‌کند"زندگی آدم‌ها از کوچه و خیابان برچیده شد، کار و کسب‌شان تعطیل شد و بار همه اینها را اینترنت یک تنه به دوش کشید. دیدارها مجازی شد، دست و روبوسی‌ها اینترنتی شد، جلسات و دیدارهای کاری در دنیای موازی پا گرفت.

همین جلسه رونمایی از پروژه‌های دیجیتال که طرح "هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی" در آن مطرح شد، خردادماه با ویدیو کنفرانس برگزار شد و آقای روحانی به شکل مجازی در آن حاضر شد. این دو بزنگاه تاریخی برای ایران نشان می‌دهند که جمهوری اسلامی ایران با جایگاهی که برای صداوسیما قایل است، راه پیچیده و پردست‌اندازی پیش رو دارد.

اینکه چنین طرحی حتی با این فرض که با مانع داخلی مواجه نشود چقدر می‌تواند پاسخگوی نیاز مردم باشد یا مصرف‌کنندگان محصولات فرهنگی را به رعایت حقوق اولیه صاحبان آثار ملزم کند، یا اساسا اینکه اگر همه این کارها را کرد وضعیت اقتصادی کنونی و سبد خرید مردم چقدر اجازه اجرا و همه‌گیر شدن طرح‌هایی از این دست را می‌دهد محل سوال است. سوالی که جز با تجربه و آزمون و خطا به پاسخ نمی‌رسد.

.