سند ۲۰۳۰ یونسکو: چرا عضو هیأت مرگ دستور لغو اجرای آن را صادر کرد؟

سند ۲۰۳۰ یونسکو چیست؟

در سند ۲۰۳۰ یونسکو از مسائلی مانند ایجاد امکانات آموزشی برابر برای همه کودکان و جوانان و به‌ویژه رفع تبعیض جنسیتی و آموزش زبان مادری سخن رفته و ۱۹۲ کشور عضو سازمان ملل موظف شده‌اند برای شهروندانشان فارغ از جنسیت و قومیت و سن و سال، امکانات برابر تحصیلی با کیفیت بالا فراهم کنند.
این سند در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۵ در نیویورک به تصویب کشورهای عضو یونسکو رسید و دولت ایران هم آن را به‌طور مشروط پذیرفت. در شهریور ۱۳۹۵ بر اساس مصوبه هیأت وزیران «کارگروه ملی آموزش ۲۰۳۰» برای به اجرا درآمدن سند یونسکو تشکیل شد.

تکلیف الغای سند یونسکو ۲۰۳۰ روشن شد. ابراهیم رئیسی (عضو هیأت مرگ)، رئیس جمهوری اسلامی و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه «لغو اجرای سند ۲۰۳۰» را که چندین سال است بر زمین مانده بود، برای اجرا به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ کرد. رئیسی با این اقدام در راستای تداوم تبعیض جنسیتی و قومی، خشونت، سرکوب مردم و تحمیل ایدئولوژی اسلامی بر شهروندان گام برداشت. 

سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی دوشنبه ۲۲ شهریور این خبر را اعلام کرد و گفت:

«نگاه به اسناد بین‌المللی تا زمانی که استقلال فرهنگی و اجتماعی کشور را دچار تعارض نکند، محترمانه است؛ ابلاغ “لغو سند یا بیانیه آموزش ۲۰۳۰” یک از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی است که با همین نگرش مراحل مصوبه‌ای آن طی شده است.» 

عاملی در این‌باره افزود:

«بسیاری از قوانین بین‌المللی در ظرف تفکر لیبرال طراحی می‌شود و این تفکر بنیانش بر عدم نقش وجودی خدا و دنیوی‌گرایی (لائیسیم) است. بنابراین تعلیم و تربیت و نظام فرهنگی که تکیه بر قوانین دینی و مقررات الهی داشته باشد را نمی‌بینید.»

شورای عالی انقلاب فرهنگی ۲۳ خرداد ۱۳۹۶ به ریاست حسن روحانی، رئیس ‌جمهوری وقت ایران سند ۲۰۳۰ یونسکو را کنار گذاشت و «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» را مبنای عمل در زمینه آموزش و پرورش و تعلیم و تربیت قرار داد. 

هرچند هیات وزیران ۱۳۹۵ رأی به اجرای سند داده بود، سخنرانی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در انتقاد از سند، به توقف اجرای آن انجامید و دولت حسن روحانی نیز به آن تمکین کرد. 

اعتراض حامیان علی خامنه‌ای به سند ۲۰۳۰ ــ عکس:‌ تسنیم

خامنه‌ای ۱۷ اردیبهشت‌ ۱۳۹۶ در نطقی به مناسبت هفته معلم در دانشگاه «فرهنگیان»، به سند ۲۰۳۰ آموزشی یونسکو تاخت و گفت که «جمهوری اسلامی تسلیم سندهایی مانند سند ۲۰۳۰ یونسکو نخواهد شد.»

 او ادامه داد:

«به چه مناسبت یک مجموعه‌ به‌ اصطلاح بین‌المللی که قطعاً تحت نفوذ قدرت‌های دنیاست، این حق را داشته باشد که برای ملت‌های دنیا با فرهنگ‌های مختلف، تکلیف مشخص کند؟»

سند ۲۰۳۰ حاوی چه مواردی است که علی خامنه‌ای را به واکنشی شدید واداشت و حسن روحانی نیز به اوامر او سرسپرد و در دوره دوم ریاست جمهوری او وضعیت این سند چهار سال معلق شد؟ زمانه از سال ۱۳۹۶ تاکنون مجموعه مقالات و گزارش‌هایی را پیرامون این سند منتشر کرده است که در این پرونده ویژه، تعدادی از آنها را می‌خوانید. 

■ آموزش جنسی در مدارس در غیبت سند ۲۰۳۰: تابویی که نخواهد شکست

نعیمه دوستدار – سند ۲۰۳۰ یونسکو، سندی که پیوستن ایران به آن واکنش تند رهبر جمهوری اسلامی و محافظه‌کاران در ایران را برانگیخت، بر ضرورت آموزش جنسی در مدارس تاکید می‌کند، اما این سند در ایران لغو شده است.

■ مشکل خامنه‌ای با سند یونسکو چیست؟

نگاهی به سند یونسکو موضوع را روشن می‌سازد: در آن از مسائلی مثل ایجاد امکانات آموزشی برابر برای همه کودکان و جوانان و به ویژه رفع تبعیض جنسیتی سخن می‌رود.

■ حمایت از خشونت خانگی به بهانه مخالفت با سند ۲۰۳۰

با انتشار یادداشتی از زهرا آیت‌اللهی، بار دیگر موضوع سند ۲۰۳۰ زنده شد.

"در شهریور ۱۳۹۵ بر اساس مصوبه هیأت وزیران «کارگروه ملی آموزش ۲۰۳۰» برای به اجرا درآمدن سند یونسکو تشکیل شد.تکلیف الغای سند یونسکو ۲۰۳۰ روشن شد"آیت‌اللهی می‌گوید لایحه تامین امنیت زنان علیه خشونت به دنبال اجرایی کردن سند ۲۰۳۰ است.

■ سند ۲۰۳۰ یونسکو. مقابله تبعیض‌گرایی و عوامفریبی با فرهنگ و عدالت

سند ۲۰۳۰ یونسکو چیست؟ چرا رهبر جمهوری اسلامی با آن به مخالفت برخاست؟ چرا و چگونه موضوع حمله به دولت روحانی شد؟

مخالفت با سند ۲۰۳۰ یونسکو ــ شاهرخ حیدری

■ طرح تربیت یکپارچه دوران کودکی؛ تلاش خامنه‌ای برای مسخ خردسالان

نسیم روشنایی – بر اساس طرح تربیت یکپارچه دوران کودکی، مهدهای کودک زیر پوشش آموزش و پرورش رفتند. با این طرح خلاقیت و آزادی عمل مهدها محدودتر خواهد شد. این تحول ارتجاعی به مخالفت‌ها با اجرای سند ۲۰۳۰ یونسکو نیز مربوط است. در این مقاله مفاد سند ۲۰۳۰ را نیز می‌خوانید.

■ یونسکو: ۲۶۳ میلیون کودک و نوجوان به مدرسه نمی‌روند

یونسکو گفته است تنها ۱۴۲ میلیون نوجوان ۱۵ تا ۱۷ ساله که دبیرستانی محسوب می‌شوند از تحصیل در مدارس محروم هستند.

از جمله دلایل این موضوع اجبار این نوجوانان در گرداندن چرخ زندگی و کار کردن آن‌هاست. همچنین در بسیاری از کشورها برای این گروه سنی اجبار تحصیل وجود ندارد.

■ احتمال استیضاح وزیر آموزش و پرورش به دلیل پذیرش سند ۲۰۳۰ یونسکو

فخرالدین احمدی دانش آشتیانی ظاهراً به خاطر عضویت در هیأت مدیره یک شرکت خصوصی مؤاخذه می‌شود اما دلیل مهم‌تر پذیرش یک سند جهانی برای رفع تبعیض جنسیتی‌ است.

■ علم‌الهدی: قوه قضائیه به سند ۲۰۳۰ رسیدگی کند

علم‌الهدی می‌گوید سند ۲۰۳۰ یونسکو اول بار توسط همسر اوباما مطرح شد و با این‌که مصوبه سازمان ملل است اما پشت آن آمریکا قرار دارد. او گفت اصل این سند با اصول دینی منافات دارد.

■ ۱۵۱ نماینده مجلس خواهان لغو سند ۲۰۳۰ در دولت شدند

۱۵۱ نماینده مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای خطاب به حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران خواستار اعلام رسمی لغو شدن سند ۲۰۳۰ یونسکو شدند.

■ بن‌بست مدارس طبیعت و پیش‌شرط‌های تربیت محیط زیستی در ایران

یکی از مزیت‌های اجرای سند ۲۰۳۰ شکل‌گرفتن مدرسه‌های طبیعت در ایران بود.