تحول غیرمنتظره؛ رقیب نتانیاهو مامور تشکیل دولت جدید اسرائیل می‌شود

بنی گانتس، رهبر حزب آبی- سفید، روز یکشنبه ۲۵ اسفند از حمایت شمار کافی از نمایندگان دوره جدید پارلمان اسرائیل برخوردار شد و رئیس‌جمهوری قرار است او را مامور تشکیل کابینه کند.

این امر ممکن است به مفهوم پایان دوره رهبری بنیامین نتانیاهو باشد که بیش از هر سیاستمدار دیگر، در مسند نخست‌وزیری اسرائیل بوده است.

این تحول سیاسی ناگهانی پس از آن رخ داد که هیاتی از حزب «اسرائیل خانه ما» به رهبری آویگدور لیبرمن روز یکشنبه در دیدار با رئوون ریولین، رئیس‌جمهوری اسرائیل، اعلام کرد که این حزب حامی نخست‌وزیری بنی گانتس است.

حزب آقای لیبرمن در دوره جدید مجلس تنها هفت کرسی بدست آورده اما در پی حمایت آن از بنی گانتس، شمار منتخبین جدید مجلس که از رئیس‌جمهوری خواستند وظیفه تشکیل دولت را به آقای گانتس محول کند، به ۶۱ تن رسید.

حد نصاب برای تشکیل ائتلاف هر دولت در این کشور حمایت ۶۱ نفر از میان ۱۲۰ عضو کنست است.

دفتر آقای ریولین شامگاه یکشنبه اعلام کرد که او تصمیم گرفته است بنی گانتس را مامور تشکیل دولت جدید کند. این امر رسما روز دوشنبه اعلام خواهد شد.

بیشتر در این باره: بنیامین نتانیاهو: از پارلمان درخواست «مصونیت قضایی» می‌کنم

حزب آبی- سفید در انتخابات ۱۳ روز پیش، که سومین انتخابات در کمتر از یکسال بود، ۳۳ کرسی به‌دست آورد؛ فهرست مشترک اعراب اسرائیل نیز با ۱۵ کرسی و ائتلاف احزاب میانه و چپ با شش کرسی از نخست‌وزیری بنی گانتس حمایت کرده‌اند.

ائتلاف احزاب میانه و چپ در انتخابات هفت کرسی به‌دست آورد اما یک نماینده منتخب آن، خانم اورلی لوی، هفته گذشته از این ائتلاف جدا شد و ظاهرا در صدد پیوستن به ائتلاف دولتی با نخست‌وزیری بنیامین نتانیاهو بود.

حزب لیکود به رهبری آقای نتانیاهو در انتخابات این دوره با کسب ۳۶ کرسی، بزرگ‌ترین حزب است اما حمایت احزاب مذهبی و راست برای تشکیل دولت به رهبری او ۵۸ کرسی داشت.

آویگدور لیبرمن در دو انتخابات فروردین و شهریور با اصرار بر لزوم تشکیل ائتلاف میان دو حزب بزرگ، از حمایت از یکی از آنها خودداری کرده بود.

اما آقای لیبرمن روز یکشنبه گفت، شواهد نشان می‌داد که بنیامین نتانیاهو درصدد کشاندن کشور به سوی چهارمین انتخابات بود در حالی که حزب «اسرائیل خانه ما» پیش‌تر تاکید کرده بود مانع از برگزاری یک انتخابات دیگر خواهد شد.

رئیس‌جمهوری اسرائیل یکشنبه شب غیر از بنی گانتس، بنیامین نتانیاهو را نیز به گفت‌وگوی مشترک فرا خواند تا شاید آن‌دو را به تشکیل ائتلاف تشویق کند.

بنیامین نتانیاهو که ظاهرا از نیت آویگدور لیبرمن برای حمایت از نخست‌وزیری بنی گانتس خبردار شده بود، صبح یکشنبه از آقای گانتس خواسته بود یک ائتلاف دولت اضطراری ملی، دستکم برای شش ماه، برای عبور اسرائیل از بحران کرونا تشکیل دهد.

آقای گانتس در پاسخ گفته بود که درخواست‌ بنیامین نتانیاهو «نمایشی» است؛ ژنرال موشه یعلون، چهره ارشد حزب آبی- سفید، نیز به صراحت گفته بود که تشکیل دولت با نخست‌وزیری یک متهم به فساد به نام نتانیاهو، خطاست.

تحلیلگران در رسانه‌های اسرائیل می‌گویند، هر چند بنی گانتس، سیاستمدار ۶۰ ساله تازه کار و رئیس پیشین ستاد کل ارتش، از حمایت کافی نمایندگان برای تشکیل دولت برخوردار شده، اما هنوز زود است که او را در این امر موفق دانست.

حزب «اسرائیل خانه ما» نه تنها با احزاب عرب‌های تابع اسرائیل اختلافات عمیق دارد بلکه بسیاری از اصول حزب آقای لیبرمن با سیاست‌ها و دیدگاه‌های سران حزب آبی- سفید در تضاد است.

از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که اراده عبور از بنیامین نتانیاهو، عامل اصلی اشتراک رویه احزاب آبی- سفید، اسرائیل خانه ما و احزاب نماینده اعراب اسرائیل باشد.

سیاستمدار مکلف به تشکیل دولت چهار هفته و حداکثر شش هفته برای تشکیل ائتلاف دولت مهلت دارد.

بنی گانتس در روزی مامور تشکیل دولت جدید شده است که دادگاه اسرائیل در پی تعطیلی‌های ناشی از بحران ویروس کرونا، محاکمه بنیامین نتانیاهو را در سه پرونده اتهامی فساد، که قرار بود این هفته آغاز شود، به چهارم خرداد سال آینده موکول کرد.

آقای نتانیاهو سه سال در دهه نود میلادی نخست‌وزیر بود و از اوایل سال ۲۰۰۹ تا کنون نیز چند دوره پی در پی در این مقام مانده اما در پی تحولات اخیر ممکن است صدارت طولانی این سیاستمدار ۷۰ ساله، به پایان خط رسیده باشد.