خانه سینما: صد نفر از هنرمندان ایران بازداشت یا ممنوع الخروج شده‌اند

رسانه‌های ایران گزارش دادند که یک کمیته وابسته به خانه سینما فهرستی صد نفره از سینماگران و هنرمندان موسیقی و تئاتر تهیه کرده که در چند ماه اخیر بازداشت یا ممنوع الخروج شده‌اند.

روزنامه شرق در گزارشی که در شماره دوشنبه ۲۳ آبان منتشر کرده، نوشت کمیته حمایت حقوقی و قضایی از سینماگران در خانه سینما با همکاری خانه تئاتر و موسیقی همچنین اعلام کرده که در همین مدت، «اکثر بازیگران مشهور و کارگردان‌ها» دچار ممنوعیت کار شده‌اند و قرارداد عده‌ای هم فسخ شده است.

اعضای این کمیته «برای حفظ حقوق بازداشت‌شدگان» از انتشار اسامی آنان خودداری کرده‌اند، اما شرق نوشت که مژگان ایلانلو مستندساز و کتایون ریاحی بازیگر، از هنرمندانی هستند که در بازداشت به‌سر می‌برند.

این روزنامه می‌افزاید که هنرمندان بازداشت‌شده در زندان‌های اوین، فشافویه، قرچک، تبریز و سنندج محبوس‌اند.

در جریان اعتراضات اخیر در ایران، برخی از چهره‌های ورزشی و هنری از اعتراضات مردم حمایت کردند.

اما علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی این حمایت را «بی‌ارزش» دانست و از قوه قضاییه خواست درباره «اینکه موضع‌گیری آنها عناوین مجرمانه دارد یا نه» تصمیم‌گیری کند.

علاوه بر بازداشت برخی از هنرمندان معترض، در هفته‌های اخیر، بهرام رادان، مانی حقیقی و همایون شجریان هم از ممنوع‌الخروج بودن خود خبر دادند. آقای شجریان که در ابتدا گفته بود گذرنامه او و سحر دولتشاهی بازیگر و شریک زندگی‌اش توقیف شده، بعدا اعلام کرد که «موانع برای سفر» او برداشته شده است.

بیشتر در این باره:

گفت‌وگو با مریم پالیزبان، بازیگری که حجاب را کنار گذاشت

همچنین به گفته علیرضا حسینی، یکی از اعضای این کمیته، ۱۰ مستندسازی که نامشان در این فهرست وجود دارد، از پیش از اعتراضات جاری به دلیل «سفرها و شرکت در ورک‌شاپ درگیر دادگاه» شده‌اند و شش نفر هم به خاطر بیانیه «تفنگت را زمین بگذار» در فهرست هستند.

پس از انتشار اولین بیانیه «تفنگت را زمین بگذار» امضاشده از سوی جمعی از سینماگران، در اعتراض به سرکوب معترضان از سوی نیروهای مسلح، رسول‌اف و مصطفی آل‌احمد، از امضاکنندگان بیانیه‌ بازداشت شدند و جعفر پناهی، دیگر فیلمساز امضاکننده، نیز برای گذراندن محکومیت پیشین خود راهی زندان اوین شد.

آقای حسینی اضافه کرد: «۲۶ نفر از اعضای خانه تئاتر و موسیقی هم در لیست حضور دارند. تعدادی از دستگیرشدگان نویسنده‌، دستیار فیلمبردار و سازنده فیلم کوتاه و مستندساز هستند. اکثرا جوانند و متاسفانه دچار پرونده قضایی شده‌اند‌.»

همچنین مهدی کوهیان، دیگر عضو این کمیته، گفت هنرمندانی که در جریان اعتراضات اخیر بازداشت شده‌اند، «کسانی هستند که در فضای مجازی فعالیت اعتراضی داشته‌اند، برخی هم در خیابان دستگیر شده‌اند.»

او از کم شدن همکاری مقام‌های جمهوری اسلامی با این کمیته خبر داد و گفت که احکام برخی از هنرمندان صادر شده و برخی دیگر نیز در انتظار صدور حکم هستند.

این عضو کمیته حمایت حقوقی و قضایی از سینماگران، نداشتن وکیل در مرحله دادسرا را یکی از نگرانی‌های موجود برای بازداشت‌شدگان دانست و آن را «ناقض حق دسترسی آزاد متهم به وکیل» توصیف کرد.

همچنین در حالی که فهرست هنرمندان بازداشت شده یا ممنوع الخروج تاحدودی مشخص است، آقای کوهیان تاکید کرد که «هنوز لیست دقیقی از تعداد ممنوع‌الکارها وجود ندارد» زیرا «ممنوع‌الکاری را به کسی اعلام نمی‌کنند.»

یک ماه پیش از آغاز اعتراضات ایران، محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی وزارت ارشاد، از تهیه فهرستی از سینماگران ایران خبر داد که قرار است به‌‌ دلایل گوناگون از فعالیت در حوزه کاری خود منع شوند.

در دهه‌های اخیر همواره فهرست‌هایی از سینماگران ممنوع‌الکار وجود داشته، اما نخستین بار بود که یک مقام بلندپایه وزارت ارشاد صریحا و علنا از تهیه آن خبر داد.

همچنین اواخر مرداد، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد جمهوری اسلامی، از اقدام سازمان سینمایی ایران برای تهیه فهرست هنرمندان ممنوع‌شده از کار دفاع کرد و بار دیگر هنرمندان را تهدید کرد که اگر به گفته او، «خلاف منافع ملی کار کنند» یا علیه جمهوری اسلامی سخن بگویند، دچار ممنوعیت فعالیت هنری خواهند شد.