سیاست نئولیبرالیستی آقای شهردار به قانون توجهی ندارد

اخیرا آقای زاکانی شهردار تهران عنوان کرده است برخی پارکهای تهران را تبدیل به هتل خواهد کرد. باید گفت اینکه شهرداری تصمیم می گیرد فضاهای عمومی را به ساخت هتل اختصاص دهد کاملا سیاستی نئولیبرالیستی است که در چهارچوب انباشت اولیه سرمایه قابل تحلیل است.

در این رابطه اندیشمندی به نام دیوید هاروی می گوید انباشت اولیه سرمایه مستلزم گرفتن زمین، محصور کردن آن، اخراج جمعیت ساکن برای ایجاد یک پرولتاریای بی زمین و سپس آزادسازی زمین  به جبران اصلی انباشت سرمایه است.

در این چهارچوب، در این چند دهه این مساله رایج بوده که شهرداری می آید ابتدا زمینهای شهری را چه از مالکان خصوصی از طریق خرید، تهاتر و... سلب مالکیت می کند. زمینها را محصور می کند و فضاهای عمومی و زمینهای شهری را به جریان انباشت سرمایه داری شهری به نفع این سرمایه داران بازمیگرداند.

این کار با منافع شهروندان در تعارض است.آنچه مساله اصلی است این است که اصولا شهرداری تهران طی چند دهه اخیر-چه در دوره اصلاحطلبان و چه اصولگرایان- رویکرد نئولیبرالیستی به اقتصاد شهری داشته است. مساله نگران کننده این است که اصولا اصولگرایان و به ویژه آقای زاکانی در دوره فعلی نشان دادند کمترین میزان تمکین به قانون را دارند.

آقای زاکانی برای مصوبات شورای شهر هم اهمیتی قائل نیست و تن به آنها نمی دهد.

"اخیرا آقای زاکانی شهردار تهران عنوان کرده است برخی پارکهای تهران را تبدیل به هتل خواهد کرد"برای همین نگرانی مضاعف می شود که فرآیند خصوصی سازی و انباشت اولیه سرمایه و نئولیبرالیستی اقتصاد شهری با سرعت بیشتری ادامه می یابد که به ضرر شهروندان است.

نکته قابل یادآوری این است که در تمام طول سالها همواره سیاست نئولیبرالیستی با این حربه و توجیه اعمال شده اند که به سود عموم شهروندان است و منافع عموم را در نظر دارد. درباره هتل کردن پارکها، شهردار می گوید درآمد آن را صرف توسعه خطوط مترو می کنیم. مطمئنم اگر شهرداری بخواهد انضباط مالی درست داشته باشد و اموال و دارایی های خود را به شکل بهینه اداره کند، برای تامین سرمایه مورد نیاز خود نیاز به واگذاری فضاهای عمومی به سرمایه داری شهری ندارد.

این صرفا فریب افکار عمومی است که بگوییم می خواهیم پارکها را هتل کنیم و به بخش خصوصی واگذار کنیم و درآمدش را صرف توسعه مترو کنیم.

باید این را هم در نظر گرفت که آیا شهروندان تهرانی از فضای سبز کافی برخوردارند و سرانه فضای سبز تهران کافی است و اختصاص پارکها به هتل چقدر شهروندان را از فضای عمومی و آرامش فضای سبز بی بهره می کند. در چندسال اخیر به خاطر کرونا و محدودیت حضور مردم در فضاهای عمومی، مردم نیاز بیشتری به حضور در فضای باز دارند، حضور مردم در پارکها اهمیت بیشتری می یابد. به نظر می رسد شهرداری بدون توجه به نیاز مردم و صرفا با دید سودآوری و درآمدزایی می خواهد پروژه هایی را اجرا کند.

درآمدزایی را در بودجه ۱۴۰۱ شهرداری می بینید که بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است.

در وضعیت رکود تورمی و بحرانهای اقتصادی ناشی از تحریمها، این رشد چطور محقق خواهد شد؟ الان مشخص شده ظاهرا رشد ۵۲ درصدی با فروش اموال عمومی مردم و فضاهای شهری به سرمایه داری شهری محقق می شود که برای شهر و شهروندان فاجعه بار است.

*دکتری تخصصی جامعه شناسی سیاسی

۴۷۲۳۱