سالمندی چالشی بزرگ برای کشور

صالح قاسمی دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت در همایش توانمندسازی ارائه دهندگان خدمت در حوزه جمعیت گفت:سالمندی چالش بزرگ برای کشور مباحث جمعیتی ۴۵ متغیر دارد و ساده لوحانه است که فکر کنیم با چند متغیر می‌توانیم موضوع جمعیت را حل کنیم.

قاسمی ادامه داد: عموم مردم وزن مسایل اقتصادی را بیشتر می‌دانند، اما باید گفت وزن نگرش‌ها و باور‌های فرهنگی بیشتر است.

وی افزود: نرخ پایین باروری در ایران مربوط به استان‌های با رفاه و درآمد بیشتر است و در جهان نیز نرخ پایین باروری را در کشور‌های حوزه اسکاندیناوی که صاحب بالاترین رفاه است مشاهده می‌کنیم.

دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت بیان کرد: ۶۵ درصد کشور‌های دنیا دارای سیاست‌های جمعیتی هستند و این مساله تنها مختص ایران نیست.

وی در ادامه با بیان اینکه سقط جنین از مهمترین متغیر‌ها در حوزه جمعیت است، افزود: دو درصد سقط‌ها خود به خودی و سه درصد سقط‌ها با مجوز و به شکل قانونی است، اما ۹۵ درصد آن‌ها غیرقانونی و خارج از شبکه بهداشت و درمان انجام می‌شود که تنها سه تا چهار درصد آن‌ها به روابط نامشروع باز می‌گردد و سایر سقط‌ها مربوط به روابط مشروع بوده و میزان آن حدود یک سوم تولد‌های کشور است که عدد بسیار قابل توجهی ست.

قاسمی افزود: باور فرزند ناخواسته از مهمترین دلایل سقط جنین است و باید اذعان کرد در این حوزه نیازمند کار فرهنگی هستیم.

وی گفت: زوج‌های جوان به این باور غلط رسیده اند که تمامی فعالیت و کار‌های آنان از جمله در زمینه فرزندآوری باید دقیقا مطابق با برنامه پیش برود در صورتی که در دنیا آمار‌ها نشان می‌دهد ۳۰ درصد بارداری‌ها ناخواسته بوده است.

دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت در ادامه گفت: قانون جوانی جمعیت مخالف غربالگری نیست، اما تاکید می‌کند غربالگری باید به شیوه استاندارد و به شیوه درست آن انجام شود.

قاسمی ادامه داد: لایه‌های خارجی ایجاد این چالش را نیز نباید فراموش کنیم، ما در بین برخی ابر پروژه‌های جهانی مانند به نژادی nssm-۲۰۰ هنری کسینجر در حوزه جمعیت قرار گرفتیم که تحت تاثیر سیاست مداران غربی پایه ریزی شده است.

وی گفت: ناباروری اولیه و ثانویه در کشور رو به افزایش است و بدان معناست از هر پنج زوج، یک زوج کشور دارای فرزند نمی‌شوند و نیازمند اقدامات درمان ناباروری هستند.

دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت ادامه داد: مقام معظم رهبری در رابطه با موضوع جمعیت صحبت‌هایی ایراد کرده اند که در رابطه با هیچ موضوعی این گونه صحبت نداشته اند.

قاسمی افزود: سال ۶۵ نرخ جمعیت ۳.۹۱ و سی سال بعد به ۱.۲۴ رسید و سال ۹۸ یک رکورد ثبت شد و نرخ رشد به زیر یک درصد یعنی ۹۶ صدم درصد و در سال ۱۴۰۰ به هفت دهم درصد رسید و این رقم با همین رویه در سال ۱۴۱۵ به صفر درصد و در ۱۴۲۰ به رشد نرخ منفی می‌رسد و در نتیجه ایران هیچگاه به جمعیت ۱۰۰ میلیون نفر نمی‌رسد.

به گفته وی؛ سال ۶۵، نرخ فرزندآوری ۶.۵ درصد و امروز این نرخ به ۱.۶ درصد کاهش یافته است و در نتیجه در بقای نسل با مشکل روبه رو هستیم یعنی حتی دو نفر نیز جایگزین یک زوج و پدر و مادرشان نمی‌شوند یعنی ۲ نفر می‌روند و جای آن‌ها یک و نیم نفر باقی می‌ماند و این یعنی پایین‌ترین نرخ جمعیت در دنیای اسلام است.

دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت با بیان اینکه طی این سال‌ها کاهش تعداد تولد در کشور رکود زده شده است، از سال ۹۴ تا ۱۴۰۰، نیم میلیون تولد سالانه را از دست داده ایم.

قاسمی گفت: امروز ۱۱ درصد جمعیت کشور بالای ۶۰ سال سن دارند و تا سال ۱۴۳۰ این رقم به ۳۲ درصد افزایش می‌یابد که فشاری بسیار مضاعف برای ساختار بهداشت و درمان و بیمه و بهزیستی خواهد بود.

وی با بیان اینکه یک جامعه سالمند هزینه‌های بالایی را برای مراقبت‌های بهداشتی نیازمند است، افزود: هرسالمند ۴.۵ برابر یک فرد جوان هزینه‌های بهداشتی دارد.

دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت ادامه داد: کاهش قدرت دفاعی در کنار کاهش نیروی کار جوان، کم شدن تولید و درآمد ملی، افزایش حضور نیروی خارجی و تبعات فرهنگی ناشی از آن، پیر شدن جمعیت همچنین چالش‌های صندوق‌های بازنشستگی و بیمه از جمله این پیامد‌ها به شمار می‌رود.

قاسمی تاکید کرد: قانون جوانی جمعیت دارای ۷۲ ماده است و در آن امتیازات مختلفی برای فرزندآوری به زوجین اعطا شده و دستگاه‌های اجرایی مکلف به اجرای آن هستند و هر مدیری که در این خصوص تخلف کند باید معرفی و محاکمه شود که در این قانون این موضوع پیش بینی شده است.