اجازه خروج سرمایه از کشور را نمی‌دهم/ دلار نیمایی روند کاهشی دارد

رییس کل بانک مرکزی با اعلام اینکه پیش‌بینی می‌کنیم که در یکساله منتهی به خرداد ۱۴۰۰ بتوانیم به تورم ۲۲ تا ۲۴ درصدی نزدیک شویم، افزود: اجازه خروج سرمایه و واردات کالاهایی که در اولویت نباشد را نمی‌دهم.

به گزارش تابناک اقتصادی به نقل از ایبِنا، دکتر عبدالناصر همتی در برنامه گفتگوی ویژه خبری درباره احتمال دستیابی به هدفگذاری تورمی انجام شده اظهار داشت: بانک مرکزی هدف‌گذاری تورمی را براساس یکسری از متغیرها انجام داده و زمانی که این هدفگذاری انجام شد، نرخ دلار نیمایی ۱۷ هزار تومان بود، با این حال هنوز پیش‌بینی می‌کنیم که در یکساله منتهی به خرداد ۱۴۰۰ که پایان دوره یکساله هدفگذاری خواهد بود، بتوانیم به تورم ۲۲ تا ۲۴ درصدی نزدیک شویم.

وی افزود: با روندی که بازار ارز در پیش گرفته و با اقداماتی که انجام شده و اتفاقاتی که در رشد اقتصادی و تجارت خارجی در حال صورت گرفتن است، از این پیچ گذر خواهیم کرد.

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: هدف اصلی ترامپ فروپاشی نظام اقتصادی ایران بود که به نتیجه نرسید و اکنون زمان به نتیجه رسیدن مقاومت مردم ایران است و متغیرهای اقتصادی نشان می‌دهند که روزها و ماه‌های بهتری را در پیش رو خواهیم داشت.

همتی درباره اخباری که از رسوب کالاهای اساسی در گمرک منتشر می‌شود، گفت: موضوع اینگونه که در رسانه‌ها مطرح می‌شود نیست و ماهانه ۳ میلیون تن کالا و از ابتدای سال، ۲۳ میلیون کالا از گمرک تخلیه شده است و این جریان ادامه دارد.

رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: کسانی که فکر می‌کردند دولت قصد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را دارد جوسازی کردند و به بخشی از اهداف خود نیز رسیدند. این افراد کالاهای اساسی را اضافه‌تر از میزان برنامه‌ریزی شده وارد کرده‌اند.

وی یادآور شد: بانک مرکزی برای سال ۹۹ معادل ۸ میلیارد دلار تعهد تامین ارز داشته که از این میزان ۵.۵ میلیارد دلار برای کالاهای اساسی و ۲.۵ میلیارد دلار برای دارو بوده است.

همتی با تاکید بر اینکه با توجه به محدودیت‌های ارزی پیش آمده برای کشور تامین ارز بیش از میزان برنامه‌ریزی شده امکان‌پذیر نیست، یادآور شد: تاکنون که ۹ ماه از سال گذشته بانک مرکزی از ۸ میلیارد دلار تعهد خود ۷ میلیارد دلار را تامین کرده است.

وی با بیان اینکه علت کمبود کالاهای اساسی و افزایش قیمت آنها تنها ترخیص کالاها و تامین ارز نیست، افزود: در نظام توزیع مشکل داریم و همچنین در بخش‌های اجرایی مشکلاتی وجود دارد که مسئولان مربوطه تلاش می‌کنند این مشکلات را رفع کنند.

رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: بسیاری از کالاهای اساسی با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد شده اما افزایش قیمت‌های زیادی در بازار داشته است. برای مثال کنجاله با ارز دولتی وارد شده و باید پرسید اکنون چرا در بازار با این قیمت‌ها به فروش می‌رسد؟

وی درباره واردات اعتباری نیز گفت: بانک مرکزی اعلام کرده که با واردات اعتباری موافق است به شرط اینکه به محض موافقت بانک مرکزی کالا را وارد کشور کنند، اما واردکنندگان به جز دو شرکت که رقم بالایی هم نبوده است، به ما اعلام نکرده‌اند.

رییس کل بانک مرکزی اظهار کرد: وقتی تضمین در خصوص ارز داده می‌شود باید به طور قطع وارد کشور شود و بانک مرکزی مخالفتی ندارد. از چند شرکت حدود ۵۰۰ میلیون یورو اعتباری قبول و سریع هم تاییدیه را صادر کردیم.

همتی افزود: بانک مرکزی در حال حاضر وظایف بسیار مهم تری دارد که فشار سنگینی را نیز متحمل می‌شود. بر همین اساس درخواست ما از دیگر بخش‌ها این است که کمک کنند.

"از چند شرکت حدود ۵۰۰ میلیون یورو اعتباری قبول و سریع هم تاییدیه را صادر کردیم.همتی افزود: بانک مرکزی در حال حاضر وظایف بسیار مهم تری دارد که فشار سنگینی را نیز متحمل می‌شود"ما در خدمت تاجران و فعالان اقتصادی هستیم، اما آنها هم شرایط ما را درک کنند. در حال حاضر مشکل کشور ریال و ارز است اما مدام گفته می‌شود که بانک مرکزی ریال و ارز تخصیص نمی‌دهد. بانک مرکزی از کجا بیاورد، باید چاپ کند؟

وی با اشاره به واردات بدون انتقال ارز اظهار کرد: با این روش مخالف هستیم اما به هر حال اجازه آن داده شده است که البته باید منشاء ارز به طور شفاف مشخص باشد. نکته مهم دیگر این است که واردات در مقابل صادرات با واردات بدون انتقال ارز بسیار متفاوت است.

به گفته رییس کل بانک مرکزی، مشکل رسوب کالاها در گمرک واردات بدون انتقال ارز نیست و در اینباره اطلاعات درستی ارائه نمی‌شود. در اینباره ما بیش از یک میلیارد دلار تاییدیه صادر کردیم اما کالایی از گمرک خارج نشد، چرا که برخی افراد کالاها را با تصور اینکه ارز گران می‌شود نگه داشتند، اما به هر حال بازار کنترل شد و نرخ ارز کاهش یافت.

همتی تاکید کرد: درباره ارتباط ثبت سفارش با بانک مرکزی وزارت صمت باید برآوردی از درآمدهای ارزی داشته باشد تا ثبت سفارش را متناسب با آن انجام دهند و مدیریت کنند.

تقاضا باید کنترل شود.

رییس کل بانک مرکزی همچنین از صادرات ۲۶.۵ میلیارد دلاری و واردات ۲۵ میلیارد دلاری از ابتدای سال تاکنون خبر داد و گفت: خوشبختانه وضعیت تجارت از ابتدای سال بهتر شده و با تراز تجاری مثبت روبرو هستیم و این در حالی است که تراز تجاری تا یکی دوماه پیش منفی بود و این امر نشان از روان شدن تجارت دارد.

وی افزود: در حال حاضر عرضه ارز در سامانه نیما بسیار مطلوب است. روزانه بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ و گاهی ۲۰۰ میلیون دلار در سامانه نیما عرضه می‌شود که میانگین نرخ این ارز هم امروز ۲۵ هزار و ۴۰۰ تومان است که روند کاهشی دارد. چرا که انتطارات تورمی کاهشی است.

همتی ادامه داد: بانک مرکزی در دو سال و نیم گذشته تحت شدید ترین تحریم ها اجازه نداد برای تامین کالاهای اساسی و دارو مشکلی ایجاد شود. ممکن است یکی دو کالا با مشکلاتی مواجه شده باشد که دلایل دیگری دارد و نمی‌خواهم وارد جزییات دلایل آن شوم. وقتی در جامعه اعلام می‌شود که ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف خواهد شد طبیعتا شوکی به بازار وارد می‌شود و این سیگنال را می‌دهد که هر کسی کالا دارد نفروشد.

رییس کل بانک مرکزی گفت: همه دستورات رییس جمهوری را دقیق و بدون دلخوری اجرا خواهیم کرد.

"در حال حاضر مشکل کشور ریال و ارز است اما مدام گفته می‌شود که بانک مرکزی ریال و ارز تخصیص نمی‌دهد"واردات بدون انتقال ارز تا ۹۹.۰۸.۱۰ است و بعد از آن براساس ضوابط بانک مرکزی عمل شود. رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: من اجازه خروج سرمایه از کشور و واردات کالاهایی که ممکن است در اواویت کشور نباشد را نمی‌دهم.

وی تاکید کرد: دوره ما جزو سخت‌ترین دوره های تاریخ انقلاب اسلامی است و اینطور نیست که برخی می‌گویند در این دوره بیشترین رشد نقدینگی را داشتیم. همتی با اشاره به روند نقدینگی در ۲۰ سال گذشته اظهار کرد: از مهر سال ۷۹ تا مهر سال ۹۹ رشد نقطه به نقطه در این سالها را بررسی کردیم که بر این اساس نمودار مورد بررسی ۳ قله دارد؛ نقدینگی ۳۹.۴ درصدی سال ۸۵، نقدینگی ۳۸.۸ درصدی سال ۹۲ و نقدینگی ۳۷.۲ درصدی در سال ۹۹ که میانگین رشد نقدینگی نیز ۲۷.۷ درصد است و انحرافاتی که در نمودار وجود دارد ناشی از اتفاقاتی است که به اقتصاد تحمیل شده است. ضمن اینکه باید شرایط ارزی امسال و سال گذشته و فشارها را نیز در نظر بگیرید.

همتی ادامه داد: در مورد دیگر ۳ دولت بررسی شده که البته نگاه سیاسی نباید به این موضوع داشت چرا که مقایسه دولت‌ها نیست. از مرداد ۷۶ تا مهر ۸۳ حدود ۸۰ درصد رشد نقدینگی داشته ایم.

از مرداد ۸۴ تا مهر ۹۱ حدود ۸۱ درصد رشد نقدینگی و مرداد ۹۲ تا مهر ۹۹ حدود ۸۳ درصد رشد نقدینگی بوده است. در تمام این دوره ها رشد نقدینگی به یک میزان بوده است؛ بنابراین نقدینگی یک مشکل ساختاری در کشور است و مربوط به دوره ما نیست.

رهبر معظم انقلاب کمک بسیار بزرگی به بانک مرکزی دارند و حمایت‌های خوبی از ما دارند. ایشان فرمودند در صورت کسری بودجه اولویت با اوراق و فروش سهام است و برای انتشار اسکناس نباید سراغ بانک مرکزی رفت. برهمین اساس ما امسال توانستیم خوشبختانه با مقاومتی که داشتیم رشد پایه پولی ۱۳ درصدی را ثبت کنیم. انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده و پیش بینی می‌ شود نرخ تورم نیز کاهش یابد.

"بانک مرکزی از کجا بیاورد، باید چاپ کند؟وی با اشاره به واردات بدون انتقال ارز اظهار کرد: با این روش مخالف هستیم اما به هر حال اجازه آن داده شده است که البته باید منشاء ارز به طور شفاف مشخص باشد"وی رشد نقدینگی را از ابتدای امسال تاکنون ۲۲ درصد اعلام کرد.

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: فروش سهام یا اوراق هر کدام برای دولت امکان‌پذیر بود باید انجام شود و برای انتشار اسکناس نباید سراغ بانک مرکزی برود، چیزی بود که امسال با کمک دوستان و مقاومتی که به خرج دادیم، موفق شدیم از اول سال رشد پایه پولی را ۳ درصد کنیم.

همتی درباره تورم ۱۳ درصدی گفت: تورم بیشتر جهش است و در واقع فشار هزینه ناشی از رشد قیمت ارز است. قیمت ارز هم زیاد بالا رفت که نقدینگی در واقع تقاضای مربوط به آن را ایجاد می‌کند. وقتی انتظارات تورمی در کشور به خاطر رشد بر فرض ارز یا به هر دلیل هزینه‌ها که اول سال به وجود آمد که کرونا هم یکی از آنها بود، افت تولید را سبب شد. تولید که افت کند، نرخ ارز بالا می‌رود و کاهش ارزی خواهیم داشت و تمام اینها به تولید لطمه می‌زند. از طرف دیگر سبب می‌شود قیمت دارایی ها به خاطر انتظارات تورمی افزایش پیدا کند، انتظارات تورمی بلای تمام این موارد است.

چرا پیش‌بینی می‌کنم به تدریج افت خواهد کرد، برای اینکه انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده است. چرا قیمت اتومبیل پایین می‌آید؟ چرا ارز به سمت پایین می‌آید؟ چه اتفاقی افتاده است؟ انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده است.

وی درباره رشد نقدنیگی اظهار داشت: رشد نقدینگی از ابتدا سال تا الان ۲۲ درصد بوده است. اشاره قبلی من یعنی ۳۷ درصد نقطه به نقطه مهر تا مهر بود. امسال کسری بودجه از طریق فشار به بانکی مرکزی تامین نشده است. امسال تنها یک مورد بود که به بودجه ارتباط ندارد و مربوط به کرونا می‌شود.

"روزانه بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ و گاهی ۲۰۰ میلیون دلار در سامانه نیما عرضه می‌شود که میانگین نرخ این ارز هم امروز ۲۵ هزار و ۴۰۰ تومان است که روند کاهشی دارد"در واقع یک میلیارد یورو مجوزی که از صندوق  داده شد، مربوط به همین مسئله بود.

همتی در این خصوص چنین توضیح داد: دوستان وزارت بهداشت فشار می‌آورند و از نظر ما هم تامین آن مشکلی نیست، ولی در بودجه مورد اشاره قرار نگرفته، اما دوستان این یک میلیارد دلار را با سرعت می‌خواهند. البته آنان هم حق دارند، نیاز جدی وجود دارد، این را قبول داریم، ولی از آن طرف مطرح نکنند که چرا نقدینگی در حال رشد است. از ابتدای سال تا حالا  بابت تبدیل یوروها که تقریبا بالای ۷۰۰ میلیون یورو آن را تبدیل کردیم، حدود  ۱۶ هزار میلیارد پرداخت شده که از این ۱۲ و نیم درصد رشد پایه پولی ۵ واحد درصد آن به این مسئله مربوط می‌شود.

رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: زمانی ارز در دسترس نیست، باید پول به چاپ برسد. در این خصوص مقاومت به خرج می‌دهم، ناراحت نشوند زیرا مسئول ارزش پول ملی هستم، باید این کار را انجام دهم، فحش ندهند و بگویند همتی پول نمی‌دهد.

وی در خصوص بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی تاکید کرد: بدهی بانک‌ها کاهش پیدا کرده است.

به دلیل مسئولیت‌ام باید بازار سرمایه را هم در نظر داشته باشم، در مقطعی تاکید کرده بودم بانک‌ها به کارگزاری‌ها وام ندهند، اما در ارائه این وام سختگیری صورت نگرفت و علت آن هم این بود که به بورس لطمه می‌خورد و میزان وامی که به کارگزاری‌ها دادند رقم بسیار قابل توجهی بود. شرایط به شکلی است که رییس بانک مرکزی را در جایی قرار می‌دهند که نه تنها ارز به آن تحویل نمی‌دهند، تقاضای ارز هم دارند. پول نو هم می‌خواهند، از آن طرف استثناهایی را برای دریافت معرفی می‌کنند، بورس هم باید کمک کند که البته این وظیفه بانک مرکزی است تا به حالا هم چنین بوده است و فعالان بازار سرمایه مطمئن باشند بانک مرکزی هر اندازه توان داشته باشد از این کمک دریغ نخواهد کرد، ولی بانک مرکزی هم منوط به یکسری درآمد است. در شرایط بسیار سخت اکنون سه واحد درصد اضافه می‌شود، مطرح می‌کنند که بانک مرکزی موفق به کنترل نشده است. شرایط بانک مرکزی را هم ببینند، ایده‌آل نیست.

در بخشی از این گفتگو دکتر همتی در پاسخ به این سوال که برخی بانک‌ها هیچ نسخه‌ای از جدول بازپرداخت اقساط و وام را به مشتریان ارائه نمی‌دهند، اظهار کرد: من اصلا با این رویه موافق نیستم و خوشبختانه هفته گذشته در هیات عامل بانک مرکزی مجدداً برای ابلاغ تصویب شد که بانک‌ها ملزم به ارائه قرارداد تسهیلات به مشتریان خود هستند.

"چرا که انتطارات تورمی کاهشی است.همتی ادامه داد: بانک مرکزی در دو سال و نیم گذشته تحت شدید ترین تحریم ها اجازه نداد برای تامین کالاهای اساسی و دارو مشکلی ایجاد شود"لذا اگر مردم در قراردادهای بانکی با مشکل مواجه شدند می‌توانند با سامانه ارتباطات مردمی بانک مرکزی تماس بگیرند و ما با هر بانکی که طبق مقررات اقدام نکرد، برخورد می‌کنیم.

وی با اشاره به برخی قراردادهای مشارکت از جمله ربح مرکب (بهره بر سود) افزود: با توجه به بخشنامه جدیدی که رییس قوه قضائیه ابلاغ کرده‌اند خیلی از این مسائل حل شده است و هماهنگی خوبی بین دادگاه‌ها و بانک مرکزی به عنوان مرجع رسمی رسیدگی به این قواعد شکل گرفته است. همچنین ما از اول سال ابلاغ کرده‌ایم که در این قراردادها، باید محاسبات بر مبنای عقود شرعی باشد و در غیر این صورت قرارداد باطل است.

رییس کل بانک مرکزی افزود: اگر مردم از این قراردادها نیز شکایتی دارند می‌توانند به سامانه ارتباطات مردمی بانک مرکزی ارجاع دهند و ما با بررسی پرونده اگر تخلفی ببینیم آن را برگشت می‌زنیم لذا بانک‌ها احساس زرنگی نکنند.