محمد هاشمی: کشور تغییر جهت داده است

امروز نخستین سالگرد تنفیذ رییس دولت یازدهم است. حسن روحانی که با وعده‌های گوناگون در حوزه‌های مختلف پا به عرصه انتخابات گذاشته بود، شاید هیچگاه از عمق مشکلات و موانع بر سر راه تحقق وعده‌های خود خبر نداشت. اما وی هیچگاه از وعده‌های خود کوتاه نیامد و حتی در آخرین مصاحبه رسانه‌یی خود با اشاره به عهدی که با ملت بست ، تاکید کرد که «قول‌هایی که داده از یادش نرفته است». حسن روحانی و دولتمردان وی در فرصت یکساله گام‌های مهمی در راستای تحقق وعده‌ها با توجه به همه سدهایی که بر سر راهشان وجود داشته، برداشته‌اند.

اعتماد، اکنون در یک سالگی دولت یازدهم گفت‌وگویی با محمد هاشمی‌رفسنجانی داشته تا مشخص شود که در این فرصت نسبتا کوتاه این دولت تا چه اندازه با وجود موانع و مشکلاتی که بر سر راهش بوده ، توانسته در تحقق وعده‌هایش موفق باشد.

"حسن روحانی که با وعده‌های گوناگون در حوزه‌های مختلف پا به عرصه انتخابات گذاشته بود، شاید هیچگاه از عمق مشکلات و موانع بر سر راه تحقق وعده‌های خود خبر نداشت"وی تغییر جهت دولت در همه حوزه‌ها را مثبت ارزیابی کرده و معتقد است که روحانی با همه مشکلاتی که دولت را با آن تحویل گرفته است ، توانسته اقدامات مثبتی صورت دهد و با توجه به ابزاری که در اختیار دارد ، توانسته به موفقیت بزرگی دست یابد.متن این گفت‌وگو در ادامه می‌ آید.

با گذشت یک سال از فعالیت دولت یازدهم، در یک نگاه کلی، دولت روحانی نسبت به دولت‌های نهم و دهم در همین فاصله زمانی چه میزان توانسته در تحقق وعده‌ها موفق عمل کند؟

البته موفقیت دولت نسبی است. باید در نظر بگیریم که دولت چه کشوری را تحویل گرفته است. در حوزه سیاست خارجی، اقتصاد، فرهنگ، اجتماعی با چه وضعیتی مواجه بوده‌ایم؟ در حوزه اقتصاد شاهد بودیم که در دو سال آخر دولت دهم براساس گزارش‌های همان دولت، کشور رشد منفی، رکود، تورم بسیار بالا و تولید خوابیده را تجربه کرده است و به جای تولید واردات کالاهای نامرغوب را جایگزین کرد.

‌ در همین رویکرد فکر می‌کنید که دولت یازدهم در چه زمینه‌هایی بیشتر موفق بوده و در چه زمینه‌هایی نیز ضعیف عمل کرده است؟

باید ببینیم که براساس گزارشات دولت چه اقداماتی انجام شده است. دولت مدعی است که تورم نقطه به نقطه کاهش یافته است. رشد اقتصادی جهت مثبت گرفته است.

یک سال است که دولت برنامه‌های وعده داده شده را به مرحله اجرا درآورده است که البته پرواضح است که آنگونه وضعیت اقتصادی نمی‌تواند در یک سال به حد مطلوب و ایده‌آلی برسد. اما مهم این است که جهت حرکتی که در دولت‌های نهم و دهم وجود داشته و به سمت رشد منفی و کاهش تولید و افزایش تورم و بیکاری بوده‌ در دولت یازدهم تغییر جهت داده است.

‌ با توجه به مشکلات به ارث رسیده از دولت گذشته آیا نتایج به دست آمده از زمان آغاز به کار دولت اتفاق بزرگی نبوده است؟

خب این اتفاقاتی که عنوان کرده‌ام که ظاهرا بخش زیادی از آن نیز درست است، در مدت زمانی یک سال کار نسبتا بزرگی صورت گرفته است. به‌طور مثال در حوزه سیاست خارجی شاهد بودیم که در دولت‌های نهم و دهم هر سال یک قطعنامه علیه کشور صادر می‌شد و تحریم‌ها در موضوعات مختلف وجود داشت. بنابراین حداقل کاری که دولت کرده آمده و جلوی تحریم‌ها را گرفته است.

جهت صدور «هر روز یک قطعنامه» از سوی مراجع بین‌المللی تغییر پیدا کرده و به تعامل و همکاری سوق داده شده است. می‌بینیم که در سیاست خارجی آنچه که مهم است تغییر جهت بود.

"اما وی هیچگاه از وعده‌های خود کوتاه نیامد و حتی در آخرین مصاحبه رسانه‌یی خود با اشاره به عهدی که با ملت بست ، تاکید کرد که «قول‌هایی که داده از یادش نرفته است»"این اقدام بزرگی است با گزارشاتی که توسط مسوولان ارائه شده است دستاوردهای خیلی ارزنده‌یی را به دست آورده‌اند. اگر بر همان روال می‌گذشت باید قطعنامه‌هایی مانند گذشته علیه کشور تصویب می‌شد و شدت تحریم‌ها بیشتر می‌شد. حال شاهد هستیم که شدت آن کاهش یافته، مقداری از دارایی‌های کشور آزاد شده و به کشور برگشته است. این موارد اقدامات مثبتی است که در مقایسه با وضعیتی که تحویل دولت یازدهم شده تغییر کرده است.

‌ در حوزه‌های دیگر چطور؟ مسائلی همچون اقتصادی و سیاست خارجی همیشه در صدر اخبار وجود دارد اما اقدامات عملی در مسائلی همچون فرهنگ و اجتماع نیاز به اطلاع‌رسانی بیشتر دارد. در این حوزه‌ها چطور؟

در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی متاسفانه ناهنجاری‌های اجتماعی در دولت نهم و دهم بسیار بالا بود.

نرخ طلاق، سرقت مسلحانه و ناهنجاری‌های مختلف که متاسفانه آماری از آن در دست نداریم که اکنون به چه نتیجه‌یی رسیده است. مسائلی که به هر حال ریشه در دولت گذشته دارد. نه اینکه بگوییم دولت مسوولیتی ندارد. دولت مسوول است. اما باید ببینیم چه امکاناتی دراختیار دولت است.

"حسن روحانی و دولتمردان وی در فرصت یکساله گام‌های مهمی در راستای تحقق وعده‌ها با توجه به همه سدهایی که بر سر راهشان وجود داشته، برداشته‌اند"به‌طور مثال در بخش فرهنگ مهم‌ترین رسانه تاثیرگذار فرهنگی جامعه، رسانه‌های صوتی و تصویری هستند که در اختیار دولت نیست. بنابراین زمانی که دولت ابزار کار ندارد، نمی‌تواند موفق باشد. زمانی دولت در حوزه فرهنگ می‌تواند موفق باشد که این ابزارها را در اختیار داشته باشد. از آنجایی که برخی از نمایندگان نیز اشاره دارند الگوهایی که رسانه‌ها به کار گرفته‌اند مخالف فرهنگ اسلامی است. دولت در برابر حجم گسترده برنامه‌ها چه می‌تواند بکند؟

‌ بنابراین با وجود موانعی که سر راه تحقق وعده‌هایی روحانی وجود دارد، عملکرد دولت چگونه مورد قضاوت قرار می‌گیرد؟

حدود اختیارات و توانایی‌هایی که در اختیار دولت بوده وقتی مورد ارزیابی واقع می‌شود، حاکی از موفقیت نسبی دولت در حوزه‌های مختلف است.

حال در حوزه اقتصاد و سیاست خارجی مشخص است اما در حوزه فرهنگی و اجتماعی نظری ندارم. آمار و ارقام زیادی وجود ندارد و قابل بررسی نیست. اینکه سیر صعودی دارند یا به سمت نزول حرکت می‌کنند قابل قضاوت نیست.

در پایان فکر می‌کنید که فرصت زمانی یک ساله به دولت روحانی با وجود این همه موانع و مشکلات برای تحقق وعده‌های انتخاباتی و قضاوت در خصوص عملکرد دولتمردان وی کافی است؟

در پاسخ به این سوال نکته مهم این است که سکوت اصولگرایان در دولت‌های نهم و دهم یا تایید آن رفتارهایی که انجام می‌شد به نحوی که امروز از دولت توقع دارند که دولت شرایط را در این فاصله کوتاه تغییر دهد، یک رفتار متناقض است که نسبت به گذشته می‌بینیم. تصور می‌کنم که این روش عادلانه درستی نباشد. بالاخره یک منتقد بدون توجه به دولت و اینکه چه کسی در رأس کار است اوضاع را بررسی کند و شرایط را در نظر بگیرد.

"یک سال است که دولت برنامه‌های وعده داده شده را به مرحله اجرا درآورده است که البته پرواضح است که آنگونه وضعیت اقتصادی نمی‌تواند در یک سال به حد مطلوب و ایده‌آلی برسد"نه اینکه دیروز حامی این مسائلی است که امروز وجود دارد و امروز در جبهه مخالف قرار بگیرد. آن هم دولتی که رسانه‌ها همکاری کمی با آن دارند و حتی گاهی دیده می‌شود در جهت تخریب رفتار دولت حرکت می‌کنند