نخلستان‌هایی که سخاوت خود را به رخ کشیده اند

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، بافق از دیرباز به دیار نخل و آفتاب مشهور بوده و نخل و نخلکاری در این شهرستان، قدمتی دو هزار ساله دارد. به گونه‌ای که می‌توان در افق‌های دور دست، باغات و نخیلات خرما را که مناظری بی بدیل خلق کرده اند، به نظاره نشست.

در این سرزمین دمای هوای تابستان به ۵۰ درجه سانتیگراد هم می‌رسد و همین دما، نوید دهنده روز‌هایی نو برای نخلکاران بافقیست.

تولید خرما در ایران سابقه تاریخی دارد و خرما دومیـن محصـول تولید باغـی ایران است که سالانه به میزان یـک میلیـون تن در نخلستان‌ های استان‌ های جنوبی تولید و به طور معمول در ۱۵ استان کشور برداشت می‌ شود که استان یزد یکی از آنهاست.

ایران در رده بندی جهانی دارای بیشترین سطح زیر کشت خرما در جهان است، اما به دلیل پایین بودن متوسط عملکرد تولید، در مقام دوم تولید پس از مصر قرار گفته است.

طلای سیاه ایران، محصولی مقوی و مغذی

نداسادات میرعلمی کارشناس تغذیه در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، می‌گوید: خرما به دلیل خواص مفیدی که دارد، می‌تواند جایگزین بسیاری از مواد دیگر مضر مانند قند شود.

او افزود: در ترکیب شیمیایی خرما، ویتامین‌های A، B، C و E و مواد دیگری مانند پروتئین، چربی، فسفر، گوگرد، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، آهن و نیاسین به‌کار رفته است.

این کارشناس تغذیه تصریح کرد: توصیه می‌شود که روزانه ۲ تا ۳ عدد خرما مصرف شود تا ویتامین‌های مورد نیاز بدن از این میوه جذب شود.

میرعلمی با بیان اینکه خرما به علت ویتامین‌هایی که دارد، یک مغذی عالی برای بهبود دستگاه گوارش و بیماری‌های آن مانند یبوست و مشکلات گوارشی است، گفت: خرما به خاطر داشتن ویتامین B۶ یک جایگزین بسیار مناسب برای تقویت حافظه است و سبب جلوگیری از سرطان روده و بواسیر می‌شود.

او ادامه داد: خرما به علت وجود پتاسیم، برای افرادی که مشکل فشارخون دارند نیز مفید است، همچنین مصرف آن به علت وجود منیزیم برای افرادی که بیماری اعصاب و روان دارند، توصیه می‌شود و فسفر موجود در خرما، باعث تقویت و سرزنده نگه داشتن سلول‌های عصبی می‌شود.

میل کنید، اما به اندازه کافی

الیاس صفدری کارشناس تغدیه در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: مصرف زیاد خرما باعث آسیب به کبد و طحال، افزایش فشار خون و پوسیدگی دندان می‌شود.

او افزود: برای افرادی که بیماری قندی دارند، زیاد مصرف خرما توصیه نمی‌شود؛ زیرا قند موجود در آن بیش از نیاز بدن این افراد است.

این کارشناس تغدیه بیان داشت: خرما به علت طبع گرم ممکن است باعث زخم دهان و خارش بدن شود، همچنین برای افرادی که بیماری دیابتی دارند، مصرف حداکثر دو خرما در روز توصیه می‌شود.

صفدری، شدید‌تر شدن تبخال و تاول را از دیگر مشکلات زیاده روی در مصرف خرما بیان کرد.

خودنمایی ۲ هزار هکتار نخلستان در کویر بافق

نخلستان‌های بافق در این روز‌های گرم و خرما پزون، پر از بار و برکت است و نخلکاران بافقی هم مشغول برداشت محصول هستند.

علی اکبر رحمتیان، رئیس جهاد کشاورزی بافق در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: حدود ۲ هزار هکتار از اراضی شهرستان بافق به کشت نخیلات اختصاص دارد که عمده‌ترین ارقام خرمای بافق، کبکاب، پیارم و زاهدی است.

او افزود: در این شهرستان حدود ۲ هزار و ۷۰۰ بهره بردار در زمینه نخیلات فعالیت دارند و مشغول برداشت خرما هستند.

رئیس جهاد کشاورزی بافق تصریح کرد: امسال پیش بینی می‌شود حدود هفت هزار تن خرما از نخیلات شهرستان برداشت شود.

رحمتیان ادامه داد: زمان برداشت خرما یا اصطلاحا فصل خرمایی در بافق از نیمه شهریور آغاز شده و تا آبان ماه ادامه دارد.

با این وجود، بسیاری از نخلکاران و حتی کشاورزان بافقی رضایتی چندان از محصول تولید شده خود ندارند و اذعان دارند که خرمای آن‌ها به دلیل مشکلات آب و هوایی کاهش کیفیت داشته است.

رئیس جهاد کشاورزی بافق هم در این رابطه از کاهش ۱۰ درصدی تولید خرما در شهرستان خبر داده و گفته این کاهش تولید، به دلیل گرد و غبار در زمان گرده افشانی محصول است.

با این حال خرمای بافق توانسته به اشتغال زایی و درآمد زایی این شهرستان کمک کند، هرچند هنوز با وجود کیفیت مناسب، راهی برای ورود به بازار جهانی پیدا نکرده است.

صادرات خرمای بافق؛ آری یا خیر

حسن درندی، معاون فنی جهاد کشاورزی بافق در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: با توجه به زیرساخت‌های انجام شده، پیش بینی می‌شود تا دو سال آینده، خرمای بافق به عنوان یک برند به سایر کشور‌ها صادر شود.

او افزود: در حال حاضر خرمای شهرستان بافق به استان‌های همجوار مانند اصفهان و کرمان ارسال می‌شود.

معاون فنی جهاد کشاورزی بافق به کیفیت مطلوب خرمای شهرستان اشاره کرد و ادامه داد: با توجه به شرایط آب و هوایی، کیفیت خرمای کبکاب بافق قابل رقابت با خرمای مضافتی و سایر خرما‌های تولید شده در استان‌های خرماخیز کشور است.

درندی، بافق را مهمترین تولید کننده خرمای استان یزد برشمرد و گفت: بافق جایگاه نخست تولید خرما و میزان سطح زیر کشت را در استان یزد داراست.

در این پهنه کویری نخلکارانی هم هستند که با خرما دست و دلبازی می‌کنند و با کار و تلاش مرهمی بر دل تفتیده کویر هستند. آقای تفکری یکی از این نخلکاران است که ۳۰ سالی سر و کارش با خرما، این محصول شیرین، است.

اهدای بیش از نیمی از محصول به مراکز خیریه

تفکری نخلکار بافقی گفت: حدود پنج هزار متر مربع با ۱۵۰ اصله درخت خرما دارم که همه از نوع کبکاب هستند.

او می‌گوید: امسال محصولش رشد چهار برابری داشته و علاوه بر بازار به مراکز خیریه هم اهدا می‌کند.

این نخلکار بافقی ادامه داد: تقریبا امسال حدود پنج تن برداشت خرما دارم که ۶۰ درصد آن را به کمیته امداد امام خمینی (ره) و بهزیستی هدیه می‌دهم.

تفکری بیان داشت: حدود چند سالیست که این کار را انجام می‌دهم و حتی به افراد نیازمندی که به درب منزل من مراجعه کنند با کمال میل خرما هدیه می‌کنم.

تفکری همچنین از مسوولان بابت نبود سردخانه در شهرستان گلایه دارد و می‌گوید: چرا در این شهرستان خرماخیز نباید یک سردخانه برای نگهداری محصول وجود داشته باشد؟، من مجبور شده ام با هزینه شخصی خود یک سردخانه کوچک تهیه کنم.

مشکل نبود سردخانه در شهرستان بافق و فرآوری به موقع محصول، مشکلیست که با وجود دو مرکز فرآوری خرما هنوز هم احساس می‌شود و نخلکاران بافقی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

رفع مشکلات زیرساختی خرما

رحمتیان، رئیس جهاد کشاورزی بافق گفت: یکی از بزرگترین مشکلات در شهرستان بافق، نبود سردخانه و فرآوری به موقع محصولات تولیدی شهرستان است.

او افزود: برای حل این موضوع یک پهنه ۱۵ هکتاری با همکاری فرمانداری و سازمان جهاد کشاورزی در نظر گرفته شده تا واحد‌های مرتبط با صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی اعم از خرما و پسته در آن مستقر شوند.

رحمتیان بیان داشت: پیش بینی می‌شود تا پایان سال این پهنه راه اندازی شود و مشکلات زیرساختی محصولات در شهرستان رفع گردد.

او همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مجوز‌های صادر شده در سال گذشته، گفت: ۱۴ جواز تاسیس برای صنایع بسته بندی و سردخانه در شهرستان مصوب شده است.

رئیس جهاد کشاورزی بافق با بیان اینکه در حال حاضر دو واحد فرآوری خرما در شهرستان فعال است، افزود: این دو واحد با ظرفیت ۴۰۰ تن و ۲۵۰۰ تن محصولاتی نظیر شیره خرما، سرکه خرما، شکلات، لواشک خرما و سایر فرآورده‌های جانبی خرمایی تولید می‌ کنند.

در کنار فرآوری خرما، از کوچکترین ضایعات این درخت می‌توان استفاده کاربردی کرد، به گونه‌ای که از اجزای درخت خرما برای تهیه حصیر، پادری، جارو، کلاه، بادبزن، طناب، سبد و دیگر محصولات حصیری استفاده می‌شود و رونق صنایع دستی بافق مرهون برکت نخل بوده و درخت نخل باعث اشتغالزایی در این شهر شده است.

برداشت، فرآوری و صنایع جانبی خرمای شهرستان، برای بیش از پنج هزار نفر شغل ایجاده کرده که عمدتا برای بانوان و در حوزه صنایع دستی است.

خلق آثار ماندگار از اجزای درخت نخل

لیلی رنجبر، رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بافق در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: بیش از هزار و ۲۰۰ نفر در حوزه صنایع دستی در شهرستان بافق فعالیت دارند که از اجزای درخت خرما اعم از برگ خرما، الیاف خرما، هسته و دیگر اجزاء این درخت صنایع دستی ماندگاری خلق می‌کنند.

او از بافق به عنوان شهر بافته‌های حصیری یاد کرد و افزود: با توجه به سابقه کهن این شهر در استفاده از تمامی اجزای درخت خرما، امید است که به زودی این صنعت مهم به جایگاه واقعی خود در استان و کشور برسد.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بافق ادامه داد: با تلاش‌های انجام شده در سال‌های اخیر رشته‌های صنایع دستی در شهرستان بافق توسعه چشمگیری داشته و میدان خان شهر بافق به عنوان مرکز فروش صنایع‌دستی در حال زنده سازی و احیاست.

رنجبر همچنین مشکلات قشر هنرمند صنایع دستی را برشمرد و از مسئولان شهرستان همکاری در برگزاری کارگاه‌های آموزشی، ایجاد شهرک صنایع دستی، پرداخت تسهیلات بانکی ارزان قیمت از سوی بانک‌های عامل و بنیاد برکت، بیمه هنرمندان این عرصه و همکاری در برگزاری نمایشگاه‌های ملی و منطقه‌ای صنایع دستی را خواستار شد.

در کنار همه این اقدامات، ثبت نخلستان‌ها و باغات هم پیوند بافق با شماره ۳۲۸۱۳ در فهرست میراث ملی کشور، اتفاق مثبتی است که زمینه را برای توسعه صنعت گردشگری و اعتلای اقتصاد این خطه کویری فراهم می‌کند.

گزارش از: پریسا رجبی

انتهای پیام/