اسرائیل گذرگاه مرزی ورود کارگران ساکن غزه را بست

صدای آلمان

صدای آلمان - ۳ اردیبهشت ۱۴۰۱

در ادامه بالا گرفتن تنش‌ها میان اسلامگرایان افراطی فلسطینی و اسرائیل در هفته‌های اخیر، بار دیگر تعدادی موشک از باریکه غزه به سمت این کشور شلیک شد.

ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد با توجه به ادامه تنش‌آفرینی‌ها، از ابتدای هفته کاری، یک‌شنبه چهارم اردیبهشت، تنها گذرگاه مرزی بر روی کارگران ساکن باریکه غزه بسته می‌ماند.

اسرائیل در ماه‌های گذشته برای هزاران کارگر ساکن باریکه غزه اجازه کار صادر کرد. زمان بازگشایی گذرگاه مرزی به روی این کارگران اعلام نشده و به ارزیابی وضعیت امنیتی موکول شده است.

از حدود ۱۵ سال پیش که اسلامگرایان افراطی گروه موسوم به جنبش مقاومت اسلامی (حماس) قدرت را در باریکه غزه در دست گرفتند، این منطقه بین مصر و اسرائیل محصور مانده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به گفته مقام‌های اسرائیلی تازه‌ترین حمله موشکی شبه‌نظامیان فلسطینی از باریکه غزه به خاک اسرائیل شامگاه جمعه، دوم اردیبهشت رخ داد.

نظامیان اسرائیلی می‌گویند در این حمله یک موشک به منطقه‌ای مسکونی در اسرائیل اصابت کرده و موشک دوم درست عمل نکرد و در همان باریکه غزه فرود آمد و دو مجروح برجا گذاشت.

سامانه دفاع ضد موشکی گنبد آهنین

ظاهرا کمی دیرتر سومین موشک نیز به سمت اسرائیل شلیک شد. رسانه‌های اسرائیلی گفته‌اند دو موشکی که به سمت اسرائیل هدف‌گیری شده بودند تلفات و خسارتی به بار نیاوردند.

طی هفته اخیر موشک‌های دیگری نیز از باریکه غزه پرتاب شده‌اند. مقام‌های نظامی اسرائیلی می‌گویند سامانه دفاع ضد هوایی اسرائیل موسوم به گنبد آهنین اغلب این موشک‌ها را رهگیری و منهدم کرده‌اند.

ارتش اسرائیل اعلام کرده در حمله‌های تلافی‌جویانه به باریکه غزه یک تاسیسات زیرزمینی تولید موشک اسلامگرایان بمباران شده است.

حمله‌های موشکی علیه اسرائیل در ادامه درگیری‌هایی رخ می‌دهد که تقریبا هر روز میان نیروهای امنیتی و انتظامی اسرائیل با جوانان فلسطینی در داخل صحن و محوطه اطراف مسجدالاقصی در شرق اورشلیم (بیت‌المقدس) اتفاق می‌افتد.

افزایش تنش در شرق اورشلیم

روز گذشته نیز در سومین جمعه ماه رمضان درگیری‌های شدیدی بین جوانان فلسطینی و پلیس اسرائیل در شرق اورشلیم رخ داده بود.

ظاهرا پلیس در واکنش به پرتاب سنگ و مواد آتش‌زا توسط ده‌ها فلسطینی نقاب‌دار با گلوله‌های پلاستیکی به سمت آنها شلیک کرده است.

جمعیت هلال احمر فلسطینی از مجروح شدن ۵۷ نفر در درگیری‌های روز جمعه خبر داد. اسرائیل در جنگ‌های شش روزه سال ۱۹۶۷ شرق اورشلیم، کرانه باختری رود اردن و باریکه غزه را اشغال کرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

گروه‌های فلسطینی این سه منطقه را بخشی از کشور مستقل فلسطین می‌دانند که امید دارند روزی تاسیس شود و اورشلیم شرقی پایتخت آن باشد.

شرق اورشلیم برای یهودیان، مسلمانان و مسیحیان از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا برخی از مهم‌ترین مکان‌های مذهبی آنها در آن قرار دارند.

امسال به خاطر تقارن چند مناسب مهم هر سه مذهب ازدحام در زیارتگاه‌های شرق اورشلیم بیش‌تر از معمول بود و همین مسئله در بالا گرفتن تنش‌ها نقش داشته است.

تنش‌ها در اورشلیم، قتل چند اسرائیلی در عملیات تروریستی و بازرسی‌ها و تجسس‌های پلیس اسرائیل در مناطق اشغالی غرب اردن این نگرانی را به وجود آورده که اسرائیل و شبه‌نظامیان حماس بار دیگر وارد یک جنگ تمام عیار شوند.

سال ۲۰۲۱ در شرایط تقریبا مشابهی یک جنگ شدید ۱۱ روزه میان نیروهای اسرائیلی و اسلامگرایان افراطی حماس رخ داد.

سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

گنبد آهنین بر فراز اسرائیل

در درگیری‌های اخیر میان فلسطینیان و اسرائیل تاکنون چند هزار راکت توسط حماس و جهاد اسلامی از نوار غزه بسوی شهرهای اسرائیل پرتاب شده‌اند.

"رسانه‌های اسرائیلی گفته‌اند دو موشکی که به سمت اسرائیل هدف‌گیری شده بودند تلفات و خسارتی به بار نیاوردند.طی هفته اخیر موشک‌های دیگری نیز از باریکه غزه پرتاب شده‌اند"بخش اعظم این راکت‌ها توسط سامانه پدافند هوایی "گنبد آهنین" اسرائیل، رهگیری و منهدم شده‌اند.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

سامانه‌های پدافند دوربرد

سامانه‌های پدافندی همچون اس ۳۰۰، اس ۴۰۰ (عکس)، اس ۵۰۰ روسی یا پاتریوت آمریکایی سامانه‌هایی با برد بلند هستند و اصولا توانایی مقابله با تهدید‌ از نوع "برد کوتاه" را ندارند. علاوه بر این موشک‌های این سیستم‌ها بسیار گران هستند و در صورت استفاده انبوه، بسیار گران تمام می‌شود. برای نمونه یک موشک ضد هوایی "RIM-۱۶۲ Evolved Sea Sparrow" ساخت کارخانه رتیان میان ۶۴۰ تا ۸۰۰ هزار دلار قیمت دارد.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

فلاخن داود

سامانه پدافند هوایی اسرائیل از دو بخش "گنبد آهنین" (کوتاه برد) و فلاخن داود (David's Sling) تشکیل شده است. طراحی این سامانه در سال ۲۰۰۹ با مشارکت شرکت اسرائیلی رافائل و شرکت آمریکایی ریتیون آغاز و از سال ۲۰۱۶ عملیاتی شد.

فلاخن داود برای رهگیری موشک‌های بالستیک تاکتیکی، راکت‌های میان‌برد، دوربرد و موشک‌های کروز طراحی و جانشین سامانه پدافند هوایی هاوک و پاتریوت شد.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

دلیل ساخت گنبد آهنین

پیشینه ساخت پدافند موشکی اسرائیل موسوم به گنبد آهنین (iron dome) به جنگ ۳۳ روزه میان ارتش اسرائیل و حزب‌الله لبنان برمی‌گردد که طی آن حزب‌الله لبنان با پرتاب حدود ۴ هزار راکت کاتیوشا به سوی شمال اسرائیل جان ۴۴ شهروند غیرنظامی را گرفت و ۲۵هزار نفر را مجبور به ترک خانه‌های خود کرد.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

گنبد آهنین برد کوتاه

بخش برد کوتاه گنبد آهنین فقط برای شرایط اسرائیل طراحی شده است. گرچه برد موشک‌های این سامانه ۷۰ کیلومتر است، اما یک واحد پدافندی عملا می‌تواند بطور موثر تا شعاع ۷ کیلومتری را پوشش دهد و بدین ترتیب محدوده عمل هر واحد ۱۵۰ کیلومترمربع است.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

مقابله با تهدید انبوه

سامانه پدافند گنبد آهنین اسرائیل از همان آغاز برای مقابله با تهدید انبوه طراحی شد. هر واحد پدافندی شامل ۴ "لانچر" و هر سکو مجهز به ۲۰ موشک است. هر واحد دارای یک مرکز کنترل و یک رادار (EL/M-۲۰۸۴-Multi-Mode-Radar) است که می‌تواند یک هزار جسم پرنده را هم‌زمان تشخیص دهد.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

سامانه هوشمند

سامانه پدافند گنبد آهنین می‌تواند هم‌زمان به ۶ هدف حمله کند.

"بخش اعظم این راکت‌ها توسط سامانه پدافند هوایی "گنبد آهنین" اسرائیل، رهگیری و منهدم شده‌اند"این سیستم استارت موشک دشمن را ثبت، مسیر پرواز و محل اصابت احتمالی را محاسبه و به سوی هدف شلیک می‌کند. جالب اینکه سامانه می‌داند محل اصابت موشک دشمن منطقه مسکونی است یا بیابان و در صورت عدم احساس خطر از شلیک خودداری می‌کند.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

قیمت و دقت عمل هر موشک

قیمت هر موشک سامانه پدافند گنبد آهنین ۲۰ هزار دلار اعلام شده است. ارتش اسرائیل "دقت عمل" (Killrate) این سیستم را ۹۰ درصد اعلام کرده، اما واحدهای پدافندی برای بالابردن درصد دقت عمل معمولا دو موشک به سوی هدف شلیک می‌کنند که هزینه نابودی اهداف پرنده را به ۴۰ هزار دلار می‌رساند.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

دلیل ویرانی‌ها

شمار بالای راکت‌های پرتاب شده از سوی حماس و جهاد اسلامی و اصابت برخی از راکت‌ها به مناطق شهری اسرائیل نشان می‌دهد که سامانه پدافند برای خالی نشدن کامل "لانچر‌ها" به سوی اهداف مهاجم تنها یک راکت شلیک کرده‌اند و بدین گونه دقت رهگیری کاهش یافته و شماری از راکت‌ها نیز موفق به عبور از شبکه پدافند شد‌ه‌اند.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

راکت‌هایی برای ترور؟

سردار سلامی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که از حماس و جهاد اسلامی پشتیبانی می‌کند، می‌گوید جنبش مقاومت فلسطین از پرتاب سنگ به پرتاب موشک رسیده‌ است. اما واقعیت این است که این راکت‌ها ارزش نظامی ندارند، زیرا توانایی حمل فقط ۵ کیلو مواد منفجره را دارند و دارای سیستم هدایت شونده و هدف یاب هم نیستند.

آنها شلیک می‌شوند تا به جایی اصابت کنند که معمولا مناطق مسکونی است.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

اصابت راکت؟ یا پهپاد انتحاری؟

در اولین شب حمله به اسرائیل تاسیسات نفتی در جنوب اشکلون مورد حمله قرار گرفت. گفته شد انفجار بر اثر اصابت راکت نبوده، بلکه همزمان درحالی که سامانه پدافند گنبد آهنین مشغول رهگیری راکت‌ها بود، یک پهپاد انتحاری با پرواز در ارتفاع پائین به تاسیسات اصابت کرده است. پس از آن نیروی هوایی اسرائیل سریعا واکنش نشان داد و یک پهپاد انتحاری دیگر را منهدم کرد.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

بهینه سازی

سامانه پدافند گنبد آهنین بطور مداوم بهینه سازی می‌شود که بزرگترین آن در ژانویه سال ۲۰۲۰ بود. در پی این بهینه‌سازی، این سامانه توانایی رهگیری موشک‌های کروز و پهپادهایی که در ارتفاع کم پرواز می‌کنند را نیز دارند.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر

۹۰ درصد رهگیری

براساس شمارش منابع اسرائیلی از روز بیستم تا روز پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت (۲۰ مه) تعداد ۴ هزار و ۷۰ راکت به سوی اسرائیل شلیک شده که ۴۷۰ فروند آن دارای نقص فنی بوده و در نوار غزه سقوط کرده‌اند.

"علاوه بر این موشک‌های این سیستم‌ها بسیار گران هستند و در صورت استفاده انبوه، بسیار گران تمام می‌شود"۹۰ درصد بقیه راکت‌ها رهگیری و منهدم شده‌اند.

نویسنده: محمود صالحی