رویش میوه‌های لوکس در ایران/ از چیکو تا پالسا و گواوا را داریم

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: استان سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و اقلیمی و مجاورت با دریای عمان و اقیانوس هند و تالاب‌های هامون و جازموریان یکی از مستعدترین نقاط کشاورزی کشور محسوب می‌شود به طوری که در تمام فصول سال امکان کشت و تولید انواع محصولات در آن وجود دارد، سرزمینی که در تمام چهار فصل سال امکان تولید محصولات کشاورزی، گیاهان دارویی، دامداری، تجارت مرزی، صیادی و صنعت و معدن را دارد به واقع سرزمین هزاران گنج است و نباید انگ محرومیت بر پیشانی خود داشته باشد.

البته سیستان و بلوچستان استانی کم‌بارش، گرم و خشک است و همین موضوع سبب شده تا عموم مردم تصور کنند کار کشت و زرع در این استان چندان به‌صرفه نیست و بیشتر فعالیت‌های کشاورزی و باغداری در این استان، در حد فعالیت‌های معیشتی است، اما باید اعتراف کرد که این استان با وجود خشکسالی‌های پیاپی و بارش‌های کم، همچنان از قطب‌های کشاورزی کشور، به‌ویژه در زمینه تولید محصولات گرمسیری و خارج از فصل است.

سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط خاص آب و هوایی در تولید برخی محصولات کشاورزی در کشور خاص است به طوری که رتبه نخست تولید محصولات خارج از فصل کشور با ۴۲۵ هزار تن از سطح ۱۷ هزار هکتار زمین را دارد و نقش بسزایی در تنظیم بازار و ایجاد درآمد برای کشاورزان ایفا می‌کند، همچنین در حال حاضر انواعی از میوه‌های گرمسیری در شهرهای جنوبی استان سیستان و بلوچستان برداشت می‌شود که هیچ جای کشور دیده نشده و شاید ناشناخته شده هم باشند.

سیستان و بلوچستان با دارا بودن شرایط آب و هوایی تقریباً استوایی، گرم و مرطوب، خاستگاه تولید متنوع‌ترین میوه‌های گرمسیری در کشور است و حتی در تولید برخی میوه‌ها در دنیا بی‌رقیب محسوب می‌شود

سیستان و بلوچستان با دارا بودن شرایط آب و هوایی تقریباً استوایی، گرم و مرطوب، خاستگاه تولید متنوع‌ترین میوه‌های گرمسیری در کشور است و حتی در تولید برخی میوه‌ها در دنیا بی‌رقیب محسوب می‌شود که مهم‌ترین آنها خرماست و طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی رتبه نخست تولید خرما از آن سیستان و بلوچستان است.

همچنین موز از مهمترین محصولات گرمسیری سیستان و بلوچستان است که نسبت به سایر محصولات گرمسیری بیشترین سطح زیرکشت را به خود اختصاص داده است و «پاپایا» یا خربزه درختی نیز از دیگر محصولات گرمسیری استان محسوب می‌شود که از نواحی گرمسیری آمریکای مرکزی به این استان راه یافته است. خربزه درختی پوستی بسیار نازک و مزه شیرین دارد که علاوه بر مصرف خوراکی، در صنایع تبدیلی نیز قابل استفاده است.

علاوه بر همه این موارد تنوع میوه‌های گرمسیری در استان سیستان و بلوچستان به قدری زیاد است که بسیاری از آنها علیرغم خاصیت درمانی و دارویی که دارند همچنان ناشناخته باقی مانده و اغلب مردم کشور آنها را ندیده و طعم شأن را نچشیده‌اند چرا که در هیچ نقطه دیگری دیده نشده‌اند.

با این تفاسیر به عنوان اشاره باید بدانیم که علاوه بر خرما که میوه نیمه گرمسیری است یا موز و انبه، این خطه از کشور رویشگاه میوه‌هایی همچون پالسا، گواوا، چیکو، سیتاپُل، پاپایا، جَم، تمر هندی، انار شیطان، بیرام، جمبولان، کنار و بسیار محصولات دیگر است که اغلب در منطقه بلوچستان کشت می‌شوند.

تولید ۱۳۰ هزار تن انواع میوه‌های گرمسیری در سیستان و بلوچستان

محمد علی نیکبخت، رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: استان سیستان و بلوچستان با وجود همه محدودیت‌هایی که به دلیل خشکسالی‌های ۲ دهه اخیر بر آن تحمیل شده، به‌دلیل برخورداری از آب و هوای مناسب در جنوب استان همچنان به‌عنوان مهد میوه‌های گرمسیری کشور شناخته می‌شود.

وی با اشاره به اینکه سالانه علاوه بر خرما ۱۳۰ هزار تن انواع محصولات گرمسیری در استان سیستان و بلوچستان تولید و روانه بازارهای مصرف می‌شود، افزود: از اواخر خرداد ماه تاکنون بیش از ۲۴۰ هزار تن خرما نیز از سطح نخلستان‌های جنوب این استان برداشت و وارد بازار شده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان ادامه داد: این استان با سطح زیر کشت ۸ هزار و ۸۰۰ هکتار میوه‌های گرمسیری، سالانه ۱۳۰ هزار تن انواع محصولات گرمسیری نظیر موز، انبه، کنار، چیکو، تمبرهندی، نارگیل، گواوا، پاپایا، بی دام، فالسا، جم، سیتاپل، آناناس و… تولید وبه بازارهای مصرف می‌فرستد.

وی با اشاره به منحصر به فرد بودن این میوه‌ها در ظاهر، طعم و سالم بودن گفت: بیشترین سطح زیرکشت محصولات گرمسیری استان سیستان و بلوچستان به موز با ۵ هزار هکتار سطح زیرکشت و تولید ۱۰۰ هزار تن اختصاص دارد.

نیکبخت با اشاره به اینکه همچنین انبه در یک هزار و ۴۰۰ هکتار از باغات میوه استان سیستان و بلوچستان کشت می‌شود که یک هزار و ۱۰۰ هکتار آن بارور و بقیه غیر بارور است، بیان کرد: شهرستان‌های سرباز، نیکشهر، قصرقند و چابهار عمده مناطق کشت انبه در این استان محسوب می‌شوند.

سیستان و بلوچستان مهد تولید میوه‌های گرمسیری در کشور

صالحه طاهری، کارشناس کشاورزی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: سیستان و بلوچستان ظرفیت تولید محصولات کشاورزی منحصر به فرد از جمله میوه‌های گرمسیری خاص خود را دارد که یکی از پتانسیل‌های بی نظیر این خطه از ایران است.

وی افزود: وقتی از میوه‌های گرمسیری نام برده می‌شود اغلب میوه‌هایی مانند موز، انبه یا خرما به ذهن می‌رسد اما تنوع میوه‌های گرمسیری و استوایی به حدی بالاست که اکثر آنها و خواص درمانی آنها به صورت ناشناخته باقی مانده است و حتی بعضی از مردم ایران نه تنها آنها را ندیده‌اند بلکه طعم بی نظیر آنها را نچشیده‌اند و دلیل آن چیزی نیست جز اینکه در هیچ نقطه دیگری این میوه‌ها کشت نمی‌شوند.

میوه‌هایی که اغلب به قیمت گزاف از کشورهای خارجی وارد می‌شوند به راحتی در سیستان و بلوچستان تولید می‌شوند

این کارشناس کشاورزی با اشاره به اینکه سیستان و بلوچستان به دلیل برخورداری از آب و هوای مناسب به عنوان مهد میوه‌های گرمسیری کشور شناخته می‌شود، ادامه داد: میوه‌هایی که اغلب به قیمت گزاف از کشورهای خارجی وارد می‌شوند به راحتی در سیستان و بلوچستان تولید می‌شوند.

وی تصریح کرد: در صورت توجه به این ظرفیت بی نظیر و سرمایه گذاری در این حوزه استان سیستان و بلوچستان به تنهایی می‌تواند نیاز داخلی میوه‌های گرمسیری کشور را برطرف کند.

طاهری گفت: جنوب استان سیستان و بلوچستان به لحاظ نزدیکی به دریای عمان و اقیانوس هند و همجواری با کشورهای آسیایی، مستعدترین نقطه کشور در زمینه تولید انواع محصولات گرمسیری است.

وجود بیش از یک میلیون تن ضایعات گیاهی موز و خرما برای تولید کود و کمپوست و خوراک دام، خودکفایی در تولید نهال مورد نیاز با احداث ۲۱ نهالستان و تولید ۴ میلیون اصله انواع نهال عمدتاً نهال‌های گرمسیری با هدف تأمین نهال مورد نیاز استان و کشور از دیگر ظرفیت‌های بی نظیر پهناورترین استان کشور بشمار می‌رود که در صورت توجه مسئولان و سرمایه گذاری برای آنها علاوه بر اینکه می‌توان غبار محرومیت را از چهره این استان زدود بلکه می‌توان به اقتصاد کشور هم کمک شایانی کرد.