فروش جنجالی زمین و تنش در جامعه ارمنی بیت‌المقدس
بی بی سی فارسی
فروش جنجالی زمین و تنش در جامعه ارمنی بیت‌المقدس
- یولانده نل
- بی‌بی‌سی، بیت‌المقدس
جامعه ارمنی قرن‌هاست در بیت‌المقدس حضور دارد
موکبی از کشیش‌های ارمنی با کلاه‌های نوک‌تیز و عباهای دراز پشت سر دو مرد کت و شلواری با کلاه‌های نمدی و عصاهای تشریفاتی در خیابان‌های سنگفرش شهر قدیم بیت‌المقدس قدم می‌زنند.
جز شنیده شدن صدای زمین زدن عصا، این جمع در سکوت و به آرامی برای ادای مناسک عبادی وارد کلیسای مقبره مقدس می‌شوند.
امروزه بیت‌المقدس هسته اصلی درگیری بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها است. اما ارمنی‌ها از قرن چهارم در اینجا بوده‌اند، و ارمنستان اولین کشوری بود که مسیحیت را به عنوان یک دین ملی پذیرفت.
آنها سهمی در مقدس‌ترین مکان‌های مسیحی شهر قدیم دارند و محله‌شان در گوشه جنوب غربی آن واقع شده است و حدود ۲۰۰۰ ارمنی در آن زندگی می‌کنند.
اما اکنون جامعه اینجا به دلیل معامله مبهم املاک توسط رهبران کلیسا در معرض خطر است. در بحبوحه اعتراضات خشمگین، بطریق ارمنی (رهبر مذهبی ارمنیان اسرائیل، اردن و فلسطین) خود را پنهان کرده است و یک کشیش، که هر گونه تخلفی را انکار می‌کند، به کالیفرنیا گریخته است.
هاگوپ جرنازیان، کنشگر اجتماعی، توضیح می‌دهد: «این مانند یک پازل است. منظورم این است که ما می‌کوشیم بدانیم چه اتفاقی افتاده است، چه زمانی اتفاق افتاده و چگونه اتفاق افتاده است.»
آنچه مشخص شد این است که حدود ۲۵ درصد از محله ارمنی‌ها در یک واسپاری ۹۹ ساله به یک تاجر یهودی مرموز استرالیایی برای یک مجتمع لوکس فروخته شده است.
این زمین شامل یک پارکینگ بزرگ خودرو است - یکی از معدود مناطق زمین باز در داخل دیوارهای شهر قدیم - که شرکت او آن را تصاحب کرده است. بسیاری از ارامنه امیدوار بودند که این محوطه بتواند برای ساخت مسکن مقرون به صرفه برای زوج‌های جوان این جامعه کوچک و رو به افول استفاده شود.
توضیح تصویر،
یک پارکینگ بزرگ خودرو - یک منطقه درجه یک ملکی - قرار است در آن ساخته شود
بر اساس طرح‌هایی که هاگوپ و دیگران به‌طور غیررسمی دیده‌اند، یک ساختمان متعلق به دوره عثمانی که پنج خانواده ارمنی را در خود جای داده است، یک رستوران، چند فروشگاه و مدرسه دینی همگی بخشی از این فروش هستند.
"از دست دادن آن با یک امضا بر زندگی روزمره فرهنگی ما تأثیر می‌گذارد، اما تصویر بیت‌المقدس را نیز تغییر می‌دهد"بسیاری بیم دارند که این اتفاق می‌تواند در درازمدت بر دوام زندگی در این محله تأثیر بگذارد.
اما گستره این مناقشه بسیار بیشتر است.
هاگوپ می‌گوید: «این زمینی تاریخی است که ما ۷۰۰ سال است مالک آن هستیم. از دست دادن آن با یک امضا بر زندگی روزمره فرهنگی ما تأثیر می‌گذارد، اما تصویر بیت‌المقدس را نیز تغییر می‌دهد. این وضعیت موجود، کل چینش بیت‌المقدس را تغییر خواهد داد.»
تغییر ماهیت
هم‌زمان با برگزاری جشن عید پاک در ماه آوریل، وحشت در میان ارامنه گسترش می‌یافت. نورهان مانوگیان، بطریق ارامنه، اعتراف کرد که واگذاری زمین را امضا کرده است اما گفت که توسط یک کشیش محلی که برای او کار می‌کرد فریب خورده است.
توضیح تصویر،
نورهان مانوگیان، بطریق ارمنی، اکنون در صومعه انزوا گزیده است
در این برنامه با صاحب‌نظران درباره مسائل سیاسی و اجتماعی روز گفت و گو می‌کنیم.
پادکست
پایان پادکست
این کشیش از کار برکنار شد و بعداً صحنه‌های پرتنشی رخ داد و او از محله ارامنه اخراج شد و در حالی‌که ساکنان این منطقه فریاد می‌زدند «خائن»، تحت حفاظت پلیس اسرائیل از آنجا خارج شد.
اخیراً، بسیاری از ارامنه به تظاهرات هفتگی ملحق شده‌اند، دست‌ها را به هم گره می‌کنند و آهنگ‌های ملی‌گرایانه را زیر پنجره محل اقامت بطریق می‌خوانند که اکنون در اتاق‌های صومعه انزوا گزیده است. آنها از او می‌خواهند که قرارداد زمین را لغو کند.
در بحبوحه افزایش اخیر حملات یهودیان افراطی که مسیحیان را در بیت‌المقدس هدف قرار می‌دهند، برخی از ارامنه این فروش را صدمه‌رساندن خود مسیحیان به حضورشان در اینجا می‌دانند.
ادرا می‌گوید: «ظاهر شهر، ماهیت آن به شدت رو به تغییر است»؛ او در شهر قدیم زندگی می‌کند و گله دارد که ملی‌گرایان مذهبی در کشاکش سیاست‌های اسراییلی حالا دارند قوی‌تر می‌شوند.
«کشیش‌هایی که در خیابان‌ها راه می‌روند، شهرک‌نشینانی را می‌بینند که به روی آنها آب دهان می‌اندازند، مردم می‌گویند که نمی‌خواهند درخت‌های کریسمس را در شهر ببینند، و رستوران‌ها بدون دلیل مورد حمله قرار می‌گیرند.
همه‌چیز در مسیر خاصی پیش می‌رود.»
اسرائیل بیت‌المقدس شرقی - از جمله شهر قدیم - را در جنگ خاورمیانه در سال ۱۹۶۷ از اردن تصرف کرد و در اقدامی که در سطح بین‌المللی به رسمیت شناخته نشده است، آن را اشغال کرد و به خود ملحق کرد. در دهه‌های پس از آن، این سرزمین در مرکز درگیری اسرائیل و فلسطینیان بوده است و هر دو طرف آن را پایتخت خود می‌دانند. بر سر تکه‌های زمین در اینجا به شدت نزاع می‌شود.
مکانی در نزدیکی محله ارمنی‌ها در دروازه یافا - که ورودی شمایل‌گونه محله مسیحی است - یادآور این نکته است.
در اینجا، دو هتل مهم، که فلسطینی‌ها اداره می‌کردند، مخفیانه به شرکت‌های خارجی فروخته شد که به عنوان پوشش یک گروه مهاجران یهودی رادیکال عمل می‌کردند. کلیسای ارتدکس یونان پس از دو دهه نبرد برای لغو این قرارداد در دادگاه‌های اسرائیل شکست خورد و سال گذشته شهرک‌نشینان به بخشی از یکی از هتل‌ها نقل مکان کردند.
بزرگان ارمنی می‌گویند که در گذشته، رویکردهای مکرری از سوی شهرک‌نشینان وجود داشته است که قصد خرید زمین در این محله و افزایش حضور یهودیان در بیت‌المقدس شرقی را داشته‌اند. محله ارامنه در کنار محله یهودیان واقع شده است که آن را بیشتر مطلوب می‌کند.
اما سخنگوی گروه شهرک‌نشینی که املاک دروازه یافا را خریده است به بی‌بی‌سی گفت که از فروش زمین ارامنه اطلاعی ندارد.
تحریم بطریق
در همین حال، کشیش رانده شده، بارت یرتسیان، در مصاحبه‌هایی در ایالات متحده، این نظر را رد کرده است که خریدار زمین - که در برخی اسناد به نام دنی روتمن و همچنین دانیل روبینشتاین نامیده می‌شود - مقاصد ایدئولوژیک داشته است.
با این وجود، رهبران مسیحی فلسطینی می‌گویند این فروش پیامدهای سیاسی دارد.
دیمیتری دیلیانی، رئیس ائتلاف ملی مسیحیان سرزمین مقدس می‌گوید: «این فروش هر راه حل سیاسی برای بیت‌المقدس در آینده را تضعیف می‌کند.
"این وضعیت موجود، کل چینش بیت‌المقدس را تغییر خواهد داد.»تغییر ماهیتهم‌زمان با برگزاری جشن عید پاک در ماه آوریل، وحشت در میان ارامنه گسترش می‌یافت"بر اساس قوانین بین‌المللی، این فروش در سرزمین‌های اشغالی است و مورد مذاکره قرار می‌گیرد و به نوعی حضور شهرک‌نشینان غیرقانونی در بیت المقدس شرقی فلسطین را تقویت می‌کند.»
توضیح تصویر،
دیمیتری دیلیانی می گوید این فروش «هر راه حل سیاسی برای بیت‌المقدس در آینده را تضعیف می‌کند»
او معتقد است که «تنوع» بیت‌المقدس نیز به شدت تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
با تأکید بر اهمیت اقدامات کلیسای ارمنی، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و عبدالله دوم پادشاه اردن - متولی اماکن مقدس مسیحیان بیت‌المقدس - به رسمیت شناختن بطریق را به حالت تعلیق درآوردند. این امر بر توانایی او برای شرکت در مراسم و تصویب تجارت رسمی کلیسا تأثیر می‌گذارد.
وزارت خارجه اسرائیل گفته است که از معامله بطریق ارمنی آگاه است اما به دلیل حساسیت سیاسی از اظهار نظر در مورد آن خودداری می‌کند.
در همین حال، در حیاط‌های محصور به دیوار صومعه سنت جیمز - که از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ خانه بسیاری از خانواده‌های ارمنی بوده و باشگاه، مدرسه، کتابخانه و حتی یک زمین فوتبال مخصوص به خود دارد - این روزها درباره چیز دیگری حرف نمی‌زنند.
توضیح تصویر،
گروهی از وکلای بین‌المللی می‌گویند که توصیه‌هایی در مورد آنچه می‌توان در مورد این پرونده انجام داد، ارائه خواهند کرد
روابط بین ساکنان و روحانیون که در اینجا به عنوان مرجع مذهبی و مدنی عمل می‌کنند، تیره شده است. اخیرا ده‌ها تن از اهالی ارمنی بیت‌المقدس گرد هم آمدند تا سخنان گروهی از وکلای ارمنی بین‌المللی را که از آنجا دیدار کرده بودند، بشنوند و توافق کردند تا توصیه‌هایی در مورد نحوه رسیدگی به این پرونده را تنظیم کنند.
در همان حوالی گارو ساندرونی، در فروشگاه سفال‌فروشی‌اش، کاسه‌ای تزئین‌شده را لعاب‌کاری می‌کند و در این فکر است که در آینده چه پیش خواهد آمد.
او یکی از خانواده‌هایی است که سنت رنگارنگ سفالگری ارمنی را یک قرن پیش به بیت‌المقدس آوردند. آنها در آن زمان از چیزی که به طور گسترده به عنوان نسل‌کشی توسط ترک‌ها شناخته می‌شود، گریخته بودند.
او می گوید که ارامنه از لحاظ تاریخی برای خرید زمین در این شهر مقدس - وطن معنوی خود - پول اهدا کردند و کلیسا حق فروش آن را ندارد.
او به من می‌گوید: «این چیزی است که ما را عصبانی می‌کند. این زمین‌ها متعلق به ملت ارمنی است.
آنها متعلق به بطریق ارامنه بیت‌المقدس نیستند.»
«بطریق ارامنه بیت‌المقدس باید از این سرزمین ها مراقبت کند تا آنها را حفظ کند و از آنها نگهداری کند.»
- یولانده نل
- بی‌بی‌سی، بیت‌المقدس
جامعه ارمنی قرن‌هاست در بیت‌المقدس حضور دارد
موکبی از کشیش‌های ارمنی با کلاه‌های نوک‌تیز و عباهای دراز پشت سر دو مرد کت و شلواری با کلاه‌های نمدی و عصاهای تشریفاتی در خیابان‌های سنگفرش شهر قدیم بیت‌المقدس قدم می‌زنند.
جز شنیده شدن صدای زمین زدن عصا، این جمع در سکوت و به آرامی برای ادای مناسک عبادی وارد کلیسای مقبره مقدس می‌شوند.
امروزه بیت‌المقدس هسته اصلی درگیری بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها است. اما ارمنی‌ها از قرن چهارم در اینجا بوده‌اند، و ارمنستان اولین کشوری بود که مسیحیت را به عنوان یک دین ملی پذیرفت.
آنها سهمی در مقدس‌ترین مکان‌های مسیحی شهر قدیم دارند و محله‌شان در گوشه جنوب غربی آن واقع شده است و حدود ۲۰۰۰ ارمنی در آن زندگی می‌کنند.
اما اکنون جامعه اینجا به دلیل معامله مبهم املاک توسط رهبران کلیسا در معرض خطر است. در بحبوحه اعتراضات خشمگین، بطریق ارمنی (رهبر مذهبی ارمنیان اسرائیل، اردن و فلسطین) خود را پنهان کرده است و یک کشیش، که هر گونه تخلفی را انکار می‌کند، به کالیفرنیا گریخته است.
هاگوپ جرنازیان، کنشگر اجتماعی، توضیح می‌دهد: «این مانند یک پازل است. منظورم این است که ما می‌کوشیم بدانیم چه اتفاقی افتاده است، چه زمانی اتفاق افتاده و چگونه اتفاق افتاده است.»
آنچه مشخص شد این است که حدود ۲۵ درصد از محله ارمنی‌ها در یک واسپاری ۹۹ ساله به یک تاجر یهودی مرموز استرالیایی برای یک مجتمع لوکس فروخته شده است.
این زمین شامل یک پارکینگ بزرگ خودرو است - یکی از معدود مناطق زمین باز در داخل دیوارهای شهر قدیم - که شرکت او آن را تصاحب کرده است. بسیاری از ارامنه امیدوار بودند که این محوطه بتواند برای ساخت مسکن مقرون به صرفه برای زوج‌های جوان این جامعه کوچک و رو به افول استفاده شود.
یک پارکینگ بزرگ خودرو - یک منطقه درجه یک ملکی - قرار است در آن ساخته شود
بر اساس طرح‌هایی که هاگوپ و دیگران به‌طور غیررسمی دیده‌اند، یک ساختمان متعلق به دوره عثمانی که پنج خانواده ارمنی را در خود جای داده است، یک رستوران، چند فروشگاه و مدرسه دینی همگی بخشی از این فروش هستند. بسیاری بیم دارند که این اتفاق می‌تواند در درازمدت بر دوام زندگی در این محله تأثیر بگذارد.
اما گستره این مناقشه بسیار بیشتر است.
هاگوپ می‌گوید: «این زمینی تاریخی است که ما ۷۰۰ سال است مالک آن هستیم. از دست دادن آن با یک امضا بر زندگی روزمره فرهنگی ما تأثیر می‌گذارد، اما تصویر بیت‌المقدس را نیز تغییر می‌دهد. این وضعیت موجود، کل چینش بیت‌المقدس را تغییر خواهد داد.»
تغییر ماهیت
هم‌زمان با برگزاری جشن عید پاک در ماه آوریل، وحشت در میان ارامنه گسترش می‌یافت. نورهان مانوگیان، بطریق ارامنه، اعتراف کرد که واگذاری زمین را امضا کرده است اما گفت که توسط یک کشیش محلی که برای او کار می‌کرد فریب خورده است.
نورهان مانوگیان، بطریق ارمنی، اکنون در صومعه انزوا گزیده است
این کشیش از کار برکنار شد و بعداً صحنه‌های پرتنشی رخ داد و او از محله ارامنه اخراج شد و در حالی‌که ساکنان این منطقه فریاد می‌زدند «خائن»، تحت حفاظت پلیس اسرائیل از آنجا خارج شد.
اخیراً، بسیاری از ارامنه به تظاهرات هفتگی ملحق شده‌اند، دست‌ها را به هم گره می‌کنند و آهنگ‌های ملی‌گرایانه را زیر پنجره محل اقامت بطریق می‌خوانند که اکنون در اتاق‌های صومعه انزوا گزیده است. آنها از او می‌خواهند که قرارداد زمین را لغو کند.
در بحبوحه افزایش اخیر حملات یهودیان افراطی که مسیحیان را در بیت‌المقدس هدف قرار می‌دهند، برخی از ارامنه این فروش را صدمه‌رساندن خود مسیحیان به حضورشان در اینجا می‌دانند.
ادرا می‌گوید: «ظاهر شهر، ماهیت آن به شدت رو به تغییر است»؛ او در شهر قدیم زندگی می‌کند و گله دارد که ملی‌گرایان مذهبی در کشاکش سیاست‌های اسراییلی حالا دارند قوی‌تر می‌شوند.
«کشیش‌هایی که در خیابان‌ها راه می‌روند، شهرک‌نشینانی را می‌بینند که به روی آنها آب دهان می‌اندازند، مردم می‌گویند که نمی‌خواهند درخت‌های کریسمس را در شهر ببینند، و رستوران‌ها بدون دلیل مورد حمله قرار می‌گیرند. همه‌چیز در مسیر خاصی پیش می‌رود.»
اسرائیل بیت‌المقدس شرقی - از جمله شهر قدیم - را در جنگ خاورمیانه در سال ۱۹۶۷ از اردن تصرف کرد و در اقدامی که در سطح بین‌المللی به رسمیت شناخته نشده است، آن را اشغال کرد و به خود ملحق کرد. در دهه‌های پس از آن، این سرزمین در مرکز درگیری اسرائیل و فلسطینیان بوده است و هر دو طرف آن را پایتخت خود می‌دانند. بر سر تکه‌های زمین در اینجا به شدت نزاع می‌شود.
مکانی در نزدیکی محله ارمنی‌ها در دروازه یافا - که ورودی شمایل‌گونه محله مسیحی است - یادآور اين نکته است.
در اینجا، دو هتل مهم، که فلسطینی‌ها اداره می‌کردند، مخفیانه به شرکت‌های خارجی فروخته شد که به عنوان پوشش یک گروه مهاجران یهودی رادیکال عمل می‌کردند. کلیسای ارتدکس یونان پس از دو دهه نبرد برای لغو این قرارداد در دادگاه‌های اسرائیل شکست خورد و سال گذشته شهرک‌نشینان به بخشی از یکی از هتل‌ها نقل مکان کردند.
بزرگان ارمنی می‌گویند که در گذشته، رویکردهای مکرری از سوی شهرک‌نشینان وجود داشته است که قصد خرید زمین در این محله و افزایش حضور یهودیان در بیت‌المقدس شرقی را داشته‌اند. محله ارامنه در کنار محله یهودیان واقع شده است که آن را بیشتر مطلوب می‌کند.
اما سخنگوی گروه شهرک‌نشینی که املاک دروازه یافا را خریده است به بی‌بی‌سی گفت که از فروش زمین ارامنه اطلاعی ندارد.
تحریم بطریق
در همین حال، کشیش رانده شده، بارت یرتسیان، در مصاحبه‌هایی در ایالات متحده، این نظر را رد کرده است که خریدار زمین - که در برخی اسناد به نام دنی روتمن و همچنین دانیل روبینشتاین نامیده می‌شود - مقاصد ایدئولوژیک داشته است.
با این وجود، رهبران مسیحی فلسطینی می‌گویند این فروش پیامدهای سیاسی دارد.
دیمیتری دیلیانی، رئیس ائتلاف ملی مسیحیان سرزمین مقدس می‌گوید: «این فروش هر راه حل سیاسی برای بیت‌المقدس در آینده را تضعیف می‌کند. بر اساس قوانین بین‌المللی، این فروش در سرزمین‌های اشغالی است و مورد مذاکره قرار می‌گیرد و به نوعی حضور شهرک‌نشینان غیرقانونی در بیت المقدس شرقی فلسطین را تقویت می‌کند.»
دیمیتری دیلیانی می گوید این فروش «هر راه حل سیاسی برای بیت‌المقدس در آینده را تضعیف می‌کند»
او معتقد است که «تنوع» بیت‌المقدس نیز به شدت تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
با تأکید بر اهمیت اقدامات کلیسای ارمنی، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و عبدالله دوم پادشاه اردن - متولی اماکن مقدس مسیحیان بیت‌المقدس - به رسمیت شناختن بطریق را به حالت تعلیق درآوردند. این امر بر توانایی او برای شرکت در مراسم و تصویب تجارت رسمی کلیسا تأثیر می‌گذارد.
وزارت خارجه اسرائیل گفته است که از معامله بطریق ارمنی آگاه است اما به دلیل حساسیت سیاسی از اظهار نظر در مورد آن خودداری می‌کند.
در همین حال، در حیاط‌های محصور به دیوار صومعه سنت جیمز - که از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ خانه بسیاری از خانواده‌های ارمنی بوده و باشگاه، مدرسه، کتابخانه و حتی یک زمین فوتبال مخصوص به خود دارد - این روزها درباره چیز دیگری حرف نمی‌زنند.
گروهی از وکلای بین‌المللی می‌گویند که توصیه‌هایی در مورد آنچه می‌توان در مورد این پرونده انجام داد، ارائه خواهند کرد
روابط بین ساکنان و روحانیون که در اینجا به عنوان مرجع مذهبی و مدنی عمل می‌کنند، تیره شده است. اخیرا ده‌ها تن از اهالی ارمنی بیت‌المقدس گرد هم آمدند تا سخنان گروهی از وکلای ارمنی بین‌المللی را که از آنجا دیدار کرده بودند، بشنوند و توافق کردند تا توصیه‌هایی در مورد نحوه رسیدگی به این پرونده را تنظیم کنند.
در همان حوالی گارو ساندرونی، در فروشگاه سفال‌فروشی‌اش، کاسه‌ای تزئین‌شده را لعاب‌کاری می‌کند و در این فکر است که در آینده چه پیش خواهد آمد.
او یکی از خانواده‌هایی است که سنت رنگارنگ سفالگری ارمنی را یک قرن پیش به بیت‌المقدس آوردند. آنها در آن زمان از چیزی که به طور گسترده به عنوان نسل‌کشی توسط ترک‌ها شناخته می‌شود، گریخته بودند.
او می گوید که ارامنه از لحاظ تاریخی برای خرید زمین در این شهر مقدس - وطن معنوی خود - پول اهدا کردند و کلیسا حق فروش آن را ندارد.
او به من می‌گوید: «این چیزی است که ما را عصبانی می‌کند. این زمین‌ها متعلق به ملت ارمنی است. آنها متعلق به بطریق ارامنه بیت‌المقدس نیستند.»
«بطریق ارامنه بیت‌المقدس باید از این سرزمین ها مراقبت کند تا آنها را حفظ کند و از آنها نگهداری کند.»
- یولانده نل
- بی‌بی‌سی، بیت‌المقدس
جامعه ارمنی قرن‌هاست در بیت‌المقدس حضور دارد
موکبی از کشیش‌های ارمنی با کلاه‌های نوک‌تیز و عباهای دراز پشت سر دو مرد کت و شلواری با کلاه‌های نمدی و عصاهای تشریفاتی در خیابان‌های سنگفرش شهر قدیم بیت‌المقدس قدم می‌زنند.
جز شنیده شدن صدای زمین زدن عصا، این جمع در سکوت و به آرامی برای ادای مناسک عبادی وارد کلیسای مقبره مقدس می‌شوند.
امروزه بیت‌المقدس هسته اصلی درگیری بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها است. اما ارمنی‌ها از قرن چهارم در اینجا بوده‌اند، و ارمنستان اولین کشوری بود که مسیحیت را به عنوان یک دین ملی پذیرفت.
آنها سهمی در مقدس‌ترین مکان‌های مسیحی شهر قدیم دارند و محله‌شان در گوشه جنوب غربی آن واقع شده است و حدود ۲۰۰۰ ارمنی در آن زندگی می‌کنند.
اما اکنون جامعه اینجا به دلیل معامله مبهم املاک توسط رهبران کلیسا در معرض خطر است. در بحبوحه اعتراضات خشمگین، بطریق ارمنی (رهبر مذهبی ارمنیان اسرائیل، اردن و فلسطین) خود را پنهان کرده است و یک کشیش، که هر گونه تخلفی را انکار می‌کند، به کالیفرنیا گریخته است.
هاگوپ جرنازیان، کنشگر اجتماعی، توضیح می‌دهد: «این مانند یک پازل است. منظورم این است که ما می‌کوشیم بدانیم چه اتفاقی افتاده است، چه زمانی اتفاق افتاده و چگونه اتفاق افتاده است.»
آنچه مشخص شد این است که حدود ۲۵ درصد از محله ارمنی‌ها در یک واسپاری ۹۹ ساله به یک تاجر یهودی مرموز استرالیایی برای یک مجتمع لوکس فروخته شده است.
این زمین شامل یک پارکینگ بزرگ خودرو است - یکی از معدود مناطق زمین باز در داخل دیوارهای شهر قدیم - که شرکت او آن را تصاحب کرده است. بسیاری از ارامنه امیدوار بودند که این محوطه بتواند برای ساخت مسکن مقرون به صرفه برای زوج‌های جوان این جامعه کوچک و رو به افول استفاده شود.
یک پارکینگ بزرگ خودرو - یک منطقه درجه یک ملکی - قرار است در آن ساخته شود
بر اساس طرح‌هایی که هاگوپ و دیگران به‌طور غیررسمی دیده‌اند، یک ساختمان متعلق به دوره عثمانی که پنج خانواده ارمنی را در خود جای داده است، یک رستوران، چند فروشگاه و مدرسه دینی همگی بخشی از این فروش هستند. بسیاری بیم دارند که این اتفاق می‌تواند در درازمدت بر دوام زندگی در این محله تأثیر بگذارد.
اما گستره این مناقشه بسیار بیشتر است.
هاگوپ می‌گوید: «این زمینی تاریخی است که ما ۷۰۰ سال است مالک آن هستیم. از دست دادن آن با یک امضا بر زندگی روزمره فرهنگی ما تأثیر می‌گذارد، اما تصویر بیت‌المقدس را نیز تغییر می‌دهد. این وضعیت موجود، کل چینش بیت‌المقدس را تغییر خواهد داد.»
تغییر ماهیت
هم‌زمان با برگزاری جشن عید پاک در ماه آوریل، وحشت در میان ارامنه گسترش می‌یافت. نورهان مانوگیان، بطریق ارامنه، اعتراف کرد که واگذاری زمین را امضا کرده است اما گفت که توسط یک کشیش محلی که برای او کار می‌کرد فریب خورده است.
نورهان مانوگیان، بطریق ارمنی، اکنون در صومعه انزوا گزیده است
این کشیش از کار برکنار شد و بعداً صحنه‌های پرتنشی رخ داد و او از محله ارامنه اخراج شد و در حالی‌که ساکنان این منطقه فریاد می‌زدند «خائن»، تحت حفاظت پلیس اسرائیل از آنجا خارج شد.
اخیراً، بسیاری از ارامنه به تظاهرات هفتگی ملحق شده‌اند، دست‌ها را به هم گره می‌کنند و آهنگ‌های ملی‌گرایانه را زیر پنجره محل اقامت بطریق می‌خوانند که اکنون در اتاق‌های صومعه انزوا گزیده است. آنها از او می‌خواهند که قرارداد زمین را لغو کند.
در بحبوحه افزایش اخیر حملات یهودیان افراطی که مسیحیان را در بیت‌المقدس هدف قرار می‌دهند، برخی از ارامنه این فروش را صدمه‌رساندن خود مسیحیان به حضورشان در اینجا می‌دانند.
ادرا می‌گوید: «ظاهر شهر، ماهیت آن به شدت رو به تغییر است»؛ او در شهر قدیم زندگی می‌کند و گله دارد که ملی‌گرایان مذهبی در کشاکش سیاست‌های اسراییلی حالا دارند قوی‌تر می‌شوند.
«کشیش‌هایی که در خیابان‌ها راه می‌روند، شهرک‌نشینانی را می‌بینند که به روی آنها آب دهان می‌اندازند، مردم می‌گویند که نمی‌خواهند درخت‌های کریسمس را در شهر ببینند، و رستوران‌ها بدون دلیل مورد حمله قرار می‌گیرند. همه‌چیز در مسیر خاصی پیش می‌رود.»
اسرائیل بیت‌المقدس شرقی - از جمله شهر قدیم - را در جنگ خاورمیانه در سال ۱۹۶۷ از اردن تصرف کرد و در اقدامی که در سطح بین‌المللی به رسمیت شناخته نشده است، آن را اشغال کرد و به خود ملحق کرد. در دهه‌های پس از آن، این سرزمین در مرکز درگیری اسرائیل و فلسطینیان بوده است و هر دو طرف آن را پایتخت خود می‌دانند. بر سر تکه‌های زمین در اینجا به شدت نزاع می‌شود.
مکانی در نزدیکی محله ارمنی‌ها در دروازه یافا - که ورودی شمایل‌گونه محله مسیحی است - یادآور اين نکته است.
در اینجا، دو هتل مهم، که فلسطینی‌ها اداره می‌کردند، مخفیانه به شرکت‌های خارجی فروخته شد که به عنوان پوشش یک گروه مهاجران یهودی رادیکال عمل می‌کردند. کلیسای ارتدکس یونان پس از دو دهه نبرد برای لغو این قرارداد در دادگاه‌های اسرائیل شکست خورد و سال گذشته شهرک‌نشینان به بخشی از یکی از هتل‌ها نقل مکان کردند.
بزرگان ارمنی می‌گویند که در گذشته، رویکردهای مکرری از سوی شهرک‌نشینان وجود داشته است که قصد خرید زمین در این محله و افزایش حضور یهودیان در بیت‌المقدس شرقی را داشته‌اند. محله ارامنه در کنار محله یهودیان واقع شده است که آن را بیشتر مطلوب می‌کند.
اما سخنگوی گروه شهرک‌نشینی که املاک دروازه یافا را خریده است به بی‌بی‌سی گفت که از فروش زمین ارامنه اطلاعی ندارد.
تحریم بطریق
در همین حال، کشیش رانده شده، بارت یرتسیان، در مصاحبه‌هایی در ایالات متحده، این نظر را رد کرده است که خریدار زمین - که در برخی اسناد به نام دنی روتمن و همچنین دانیل روبینشتاین نامیده می‌شود - مقاصد ایدئولوژیک داشته است.
با این وجود، رهبران مسیحی فلسطینی می‌گویند این فروش پیامدهای سیاسی دارد.
دیمیتری دیلیانی، رئیس ائتلاف ملی مسیحیان سرزمین مقدس می‌گوید: «این فروش هر راه حل سیاسی برای بیت‌المقدس در آینده را تضعیف می‌کند. بر اساس قوانین بین‌المللی، این فروش در سرزمین‌های اشغالی است و مورد مذاکره قرار می‌گیرد و به نوعی حضور شهرک‌نشینان غیرقانونی در بیت المقدس شرقی فلسطین را تقویت می‌کند.»
دیمیتری دیلیانی می گوید این فروش «هر راه حل سیاسی برای بیت‌المقدس در آینده را تضعیف می‌کند»
او معتقد است که «تنوع» بیت‌المقدس نیز به شدت تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
با تأکید بر اهمیت اقدامات کلیسای ارمنی، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و عبدالله دوم پادشاه اردن - متولی اماکن مقدس مسیحیان بیت‌المقدس - به رسمیت شناختن بطریق را به حالت تعلیق درآوردند. این امر بر توانایی او برای شرکت در مراسم و تصویب تجارت رسمی کلیسا تأثیر می‌گذارد.
وزارت خارجه اسرائیل گفته است که از معامله بطریق ارمنی آگاه است اما به دلیل حساسیت سیاسی از اظهار نظر در مورد آن خودداری می‌کند.
در همین حال، در حیاط‌های محصور به دیوار صومعه سنت جیمز - که از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ خانه بسیاری از خانواده‌های ارمنی بوده و باشگاه، مدرسه، کتابخانه و حتی یک زمین فوتبال مخصوص به خود دارد - این روزها درباره چیز دیگری حرف نمی‌زنند.
گروهی از وکلای بین‌المللی می‌گویند که توصیه‌هایی در مورد آنچه می‌توان در مورد این پرونده انجام داد، ارائه خواهند کرد
روابط بین ساکنان و روحانیون که در اینجا به عنوان مرجع مذهبی و مدنی عمل می‌کنند، تیره شده است. اخیرا ده‌ها تن از اهالی ارمنی بیت‌المقدس گرد هم آمدند تا سخنان گروهی از وکلای ارمنی بین‌المللی را که از آنجا دیدار کرده بودند، بشنوند و توافق کردند تا توصیه‌هایی در مورد نحوه رسیدگی به این پرونده را تنظیم کنند.
در همان حوالی گارو ساندرونی، در فروشگاه سفال‌فروشی‌اش، کاسه‌ای تزئین‌شده را لعاب‌کاری می‌کند و در این فکر است که در آینده چه پیش خواهد آمد.
او یکی از خانواده‌هایی است که سنت رنگارنگ سفالگری ارمنی را یک قرن پیش به بیت‌المقدس آوردند. آنها در آن زمان از چیزی که به طور گسترده به عنوان نسل‌کشی توسط ترک‌ها شناخته می‌شود، گریخته بودند.
او می گوید که ارامنه از لحاظ تاریخی برای خرید زمین در این شهر مقدس - وطن معنوی خود - پول اهدا کردند و کلیسا حق فروش آن را ندارد.
او به من می‌گوید: «این چیزی است که ما را عصبانی می‌کند. این زمین‌ها متعلق به ملت ارمنی است. آنها متعلق به بطریق ارامنه بیت‌المقدس نیستند.»
«بطریق ارامنه بیت‌المقدس باید از این سرزمین ها مراقبت کند تا آنها را حفظ کند و از آنها نگهداری کند.»
- ۲ تیر ۱۴۰۲ 
