فراز و نشیب‌های یک دولت ۴۵ روزه؛ چرا لیز تراس استعفا کرد؟

لیز تراس، نخست‌وزیر ۴۷ سالۀ بریتانیا عصر پنج‌شنبه و پس از ۴۵ روز ریاست بر دولت، استعفای خود را از این مقام اعلام کرد.

استعفای او پس از برداشتن مجموعه‌ای از گام‌های اشتباه رقم خورد؛ بویژه اجرای یک برنامه اقتصادی که منجر به سقوط ارزش پوند بریتانیا و آشفتگی دولتش شد و نه‌تنها انتقاد مخالفان دولت بلکه هم‌حزبی‌هایش را در پی داشت و منجر به استعفای دو تن از اعضای ارشد کابینه‌اش نیز شد.

تراس که به طور رسمی در ۶ سپتامبر از سوی الیزابت دوم، ملکه فقید بریتانیا به این مقام منصوب شده بود، در حالی این پست را ترک می‌کند که احتمالا از او به عنوان «یکی از مصیبت‌بارترین» نخست‌وزیران این کشور یاد خواهد شد.

استعفای تراس پس از سپری شدن شبی پرحادثه در پارلمان این کشور رقم خورد؛ جایی که بسیاری از نمایندگان، سیاست‌های اقتصادی دولتش را بشدت محکوم کردند و با صدای بلند خواستار کناره گیری او شدند.

دوران خوش پسابرکسیت؟

لیز تراس با وعدۀ ایجاد تغییرات اساسی و تقویت بنیۀ اقتصادی کشور بر سر کار آمد و اعلام کرد که با کاهش نرخ مالیات‌ها و افزایش نرخ رشد اقتصادی، یک دوران خوش پسابرکسیت را رقم خواهد زد.

اما سیاست‌های او در عمل کاملا شکست خورد، چراکه اولین وزیر دارایی دولتش یعنی کواسی کوارتنگ (دوست و متحد سیاسی‌اش) از یک برنامۀ اقتصادی رونمایی کرد که هنوز بودجه آن تامین نشده بود.

کواسی کوارتنگ در چهارچوب همین برنامه، از کاهش مالیات‌ها به‌میزان ۴۵ میلیارد پوند (۴۸ میلیارد یورو) همچنین اعطای یارانه برای انرژی با هدف کمک به خانوارها خبر داد× اقدامی که باعث شد هزینه‌های استقراض دولت افزایش یابد، بانک مرکزی انگلیس (که سیاست‌های تراس با استراتژی آن برای مبارزه با تورم کاملا در تضاد بود) بطور اضطراری مداخله کند و صندوق بین‌المللی پول نیز این کشور را توبیخ نماید.

نتیجه اینکه، کواسی کوارتنگ از مقامش برکنار شد و تراس نیز سعی کرد با عقب نشینی از طرح «کاهش مالیات بر درآمد ثروتمندان» همچنین انتصاب رقیب سیاسی پیشین خود یعنی جرمی هانت به جای کوارتنگ، بازارها را آرام کند.

جرمی هانت نیز تقریبا همه سیاست‌های جنجال برانگیز کوارتنگ را لغو یا معکوس کرد تا از تبعات منفی آنها بکاهد. اما این «برگشت به عقب» نیز نتوانست کمکی به اقتصاد آشفته کشور کند و به این ترتیب پادشاهی بریتانیا همچنان با پیامدهای منفی این طرح از جمله تورم بی‌سابقه و افزایش نرخ وام مسکن دست به گریبان است.

• از لیز تراس، جانشین بوریس جانسون در مقام نخست‌وزیری بریتانیا چه می‌دانیم؟
• عقب‌نشینی دولت بریتانیا از طرح کاهش مالیات بر درآمد ثروتمندان
• نخست‌وزیر بریتانیا پس از تنها ۶ هفته از سمت خود کناره‌گیری کرد

این سیاست‌ها بریتانیا را دچار بزرگترین بحران اقتصادی خود از زمان اجرای برکسیت کرد و محبوبیت سیاسی لیز تراس را نیز بطور بی‌سابقه‌ای کاهش داد؛ به‌طوری که براساس نظرسنجی‌های موسسه YouGov محبوبیت او به «منفی ۷۰» رسید.

به این ترتیب تراس به نامحبوب‌ترین رهبر حزب محافظه‌کار در تاریخ بریتانیا تبدیل شد و در مقابل، محبوبیت حزب اپوزیسیون یا همان چپ میانه «کارگر» افزایش یافت.

افزایش محبوبیت «حزب کارگر» تا به آنجا بود که رهبر آن پس از استعفای خانم تراس، خواستار برگزاری انتخابات سراسری شد.

تراس از منتقدان سرسخت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و جنگ او در اوکراین بود؛ به همین دلیل نیز یکی از اولین واکنش‌ها به استعفای او را مسکو داشت.

ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که بریتانیا هرگز چنین رسوایی از یک رهبر ندیده است و افزود که تراس به دلیل «بی‌سوادی فاجعه بارش» در یادها خواهد ماند.