مجوز استفاده اضطراری واکسن «برکت» در ایران صادر شد؛ کارشناسان در مورد آن چه می‌گویند؟

صدای آمریکا - ۲۴ خرداد ۱۴۰۰

سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران از صدور مجوز استفاده اضطراری واکسن «کوو ایران برکت» خبر داد. او در پی اعلام این خبر گفت: « شب‌های زیادی نخوابیدم اما اکثر شب‌ها از اضطراب بود، دیشب از ذوق این نخوابیدم.»

گفته می‌شود واکسن «کوو ایران برکت»، از لحاظ ساختار، به واکسن سینوفارم ساخت چین شباهت دارد و از ویروس غیرفعال استفاده می‌کند.

به گفته وزیر بهداشت ایران، صدور مجوز واکسن پاستور که محصول مشترک ایران و کوبا است به دلیل «عدم تکمیل بودن مدارک» به هفته آینده موکول شده است.

  • منتقدان چه نظری دارند؟

چند روز پیش از صدور مجوز استفاده اضطراری این واکسن، پیش مقاله آن منتشر شد که نتایج واکسن برکت را بر روی حیوانات شرح داده بود.

تعدادی از ایمونولوژیست‌هایی که این مقاله را مطالعه کرده‌اند به کاستی‌های مطالعات انجام شده اشاره کرده‌اند از جمله دکتر عنایت نیکوپور که در رشته توییتی به برخی از ابهامات پرداخته است از جمله اینکه در انجام آزمایش‌ها با دز پایینی از ویروس میمون‌ها را به کرونا مبتلا کرده اند در حالی که برای ارزیابی دقیق کارآیی واکسن باید دزهای عفونی متفاوتی را به آزمایش گذاشت.

نویسندگان از ویروس غیرفعال شده برای ایمونیزاسیون استفاده نموده اند و میزان آنتی بادی در موش، خرگوش و میمون را تا اندازه ایی ردیابی نموده اند. آنتی بادی اختصاصی برای پروتیئن اصلی بیماری زا، پروتیئن اسپایک نیست.

— Enayat Nikoopour (@ENikoopour) June 12, ۲۰۲۱

عده‌ای مانند سارا احمدی، از «امپریال کالج لندن» نیز معقتدند صدور مجوز این واکسن بر پایه «شواهد علمی» نبوده است و کارآیی آن با توجه به زمان آغاز آزمایش‌های بالینی، زودتر از شهریور نباید انجام می‌شد.

با توجه به اینکه دوز دوم در کارآزمایی بالینی از این هفته و جمع‌آوری داده اثربخشی از دو هفته بعد شروع می‌شود و حتی برای مجوز اضطراری حداقل دو ماه داده follow up لازم است، صدور مجوز برای این واکسن زودتر از شهریور ماه مبتنی بر شواهد علمی نبوده و /۳

— Sara Ahmadi (@SaraAhmadiAbhri) June 13, ۲۰۲۱

نورالدین پیرمؤذن، فوق تخصص جراحی ریه در گفتگو با صدای آمریکا، اظهار نظر سخنگوی وزارت بهداشت را که گفت واکسن ایرانی نیازی به مجوز سازمان بهداشت جهانی ندارد، «تکان دهنده» خواند.

به نظر دکتر پیرمؤذن، چشم انداز واکسیناسیون با واکسن ایرانی زمانی روشن است که مقامات بهداشتی کشور بتوانند نسبت به برنامه واکسن خود ایجاد اطمینان کنند و نبود این اعتماد، برنامه واکسیناسیون را با شکست روبرو خواهد کرد.

کمبود دز دوم و توقف واکسیناسیون در چند شهر ایران؛ دکتر نورالدین پیرمؤذن: ایران فرصت طلایی بستن قراردادهای واکسن را از دست داد جمعه، بیست و یکم خرداد روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی قم از تمام شدن سهمیه واکسن کرونا و توقف واکسیناسیون در تمامی مراکز واکسیناسیون خبر داد. 

  • مقامات بهداشتی ایران چه می‌گویند؟

پس از اعلام ممنوعیت واکسن‌های آمریکایی و بریتانیایی از سوی آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، تمرکز مقامات بر روی تبلیع واکسن ایرانی معطوف شد و مقامات بهداشتی کشور به نگرانی‌های شهروندان در مورد ایمنی و کارآیی واکسن و اینکه چرا برای تایید به سازمان بهداشت جهانی ارسال نمی‌شود، اهمیتی ندادند.

حتی کیانوش جهانپور در پاسخ به شهروندی که خواسته بود واکسن ایرانی توسط سازمانی جهانی تایید شود نوشت : «شما نزن، اجباری نیست.»

شما نزن، اجباری نیست

— Kianush Jahanpur, MD 🇮🇷 (@drjahanpur) April 7, ۲۰۲۱

سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران، پیشتر واکسن «کوو ایران برکت» و واکسن تولید مشترک ایران و کوبا را «سالم‌ترین و بی‌ضررترین» واکسن‌ها توصیف کرده و گفته بود خودش و همکارانش داوطلب زدن واکسن تولید داخلی می‌شوند.

مینو محرز، عضو ستاد ملی مقابله با کرونا گفته است که واکسن برکت، در مرحله اول و دوم «نتایج فوق العاده خوبی» داشته است. به گفته خانم محرز، اثربخشی واکسن ‌«کوو‌ ایران برکت» ۸۰ درصد بوده است.

  • ظرفیت تولید واکسن برکت چقدر است؟

اولین محصول تولید شده واکسن «کووایران برکت» که بنا به گزارش‌ها، ۳۰۰ هزار دز بود، روز سه‌شنبه ۲۱ اردیبهشت در فاز یک کارخانه تولید واکسن ستاد اجرایی فرمان امام دراستان البرز، آماده تحویل به وزارت بهداشت شد.

مدیر اجرایی این طرح، گفت ظرفیت خط اول تولید صنعتی این واکسن سه میلیون دز در ماه است و آماده بهره‌برداری است و تا پایان شهریورنیز توان عرضه ۲۰ میلیون دوز واکسن در ماه ایجاد خواهد شد.

به گفته محمد رضا شانه ساز، رئیس سازمان غذا و دارو ایران تا فروردین آینده، ظرفیت تولید ۱۹۷ میلیون دوز واکسن ایجاد خواهد شد که او آن را «معجزه» خوانده است. 

مینو محرز، عضو ستاد ملی مقابله با کرونا، یک میلیون دز واکسن در کارخانه موجود است.

منابع خبر

اخبار مرتبط