یک مدیر توان رصد سیستان و بلوچستان را ندارد/ مسأله فقط وسعت نیست!

خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: فاصله چندانی تا دوازدهمین دور از انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی نمانده و مردم استان‌های مختلف در هر حوزه انتخابیه، ملاک و معیارهایی، خاص منطقه خودشان برای گزینش نامزدها دارند. مردم سیستان و بلوچستان که از سال‌ها پیش با موضوعی تحت عنوان «تقسیم استان» مواجه شده‌اند، هر از گاهی درباره این طرح حرف و حدیث‌هایی دیده و شنیده‌اند.

به نظر می‌رسد طرح تقسیم استان، همچنان که در سایر استان‌های کشور با چالش‌هایی مواجه بوده، در سیستان و بلوچستان نیز مسیر پر افت و خیزی پیش رو دارد. نکته حائز اهمیت آن است که در آستانه انتخابات مجلس روشن شود نامزدهای حوزه‌های انتخابیه این استان به موضوع تقسیم سیستان و بلوچستان چه نگاهی دارند؛ اگر موافق هستند چطور قرار است اقناع عمومی را محقق کنند و اگر مخالفت دارند چه راهکار عملیاتی برای کاهش محرومیت‌ها در نظر گرفته‌اند.

«مجله مهر» که در پرونده «سرزمین گنج و رنج» موضوعات مختلف استان سیستان و بلوچستان را زیر ذره‌بین می‌برد، در این گزارش نقطه نظرات گروهی از نامزدهای حوزه‌های انتخابیه گلشن، خاش و چابهار را گرد هم آورده است. گفتنی است در گزارش «اقناع مردم؛ اولویت اول تقسیم سیستان و بلوچستان» که روز گذشته منتشر شد نظرات و موضع‌گیری‌های جمع دیگری از نامزدهای مجلس دوازدهم درباره این موضوع به اطلاع مخاطبان رسید.

گفتنی است خبرنگار مهر، با فهرستی از نامزدهای انتخاباتی تماس گرفته اما پاسخگو نبوده‌اند. سایر نامزدهای انتخابات در سیستان و بلوچستان می‌توانند تا پایان امشب (چهارشنبه) برای اعلام نظر خود با خبرگزاری مهر تماس بگیرند تا پیش از اتمام فرصت قانونی گزارشی از موضع‌گیری آنها درباره این طرح به مخاطبان ارائه شود.

طاهری؛

حوزه انتخابیه گلشن؛ موافق

«مهرداد طاهری» نامزد انتخابات مجلس دوازدهم شورای اسلامی از حوزه انتخابیه گلشن، با اجرای طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان موافق است و می‌گوید: «به عقیده من تقسیم استان به نفع سیستان و بلوچستان است چرا که قطعاً توزیع امکانات به نحو شایسته و بهتری انجام می‌شود.

"او به داشتن نگاه منطقی نسبت به این طرح تاکید دارد و می‌گوید: «در بحث تقسیم استان ابتدا باید گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس درباره تقسیمات کشوری را بررسی کرد"به دلیل گستردگی استان، یک مدیر توانایی رصد کل استان را ندارد؛ ولی استان اگر کوچک‌تر باشد از هر لحاظ مانند امکانات مالی و پروژه‌های توسعه‌ای، پیگیری‌های بهتری صورت می‌گیرد.»

طاهری ادامه می‌دهد: «آبادانی و رسیدگی بهتر، با مسأله کوچک شدن ارتباط مستقیمی دارد و این موضوع با توجه به تجربیات گذشته واضح است. درباره استان خراسان شاهد بودیم که وضعیت آنها تا چه اندازه بهتر شده است. هم چنین استان تهران را چندین سال قبل تفکیک کردند و این تفکیک رسیدگی بهتری را به دنبال داشته است.»

او درباره اولویت‌هایش در صورت راهیابی به مجلس عنوان می‌کند: «یکی از اولویت‌های من توسعه استان و شهرستان است و تا زمانی که مسأله تقسیم استان حل نشود، این موضوع امکان پذیر نیست. باید هماهنگی‌های دقیقی صورت بگیرد. برای همراه کردن جریانات مختلف با این طرح، نیاز به برگزاری جلسات متعددی داریم.

جلساتی که کلیه اقشار جامعه از جمله ریش سفیدان، مسؤولان و هر کسی که به نوعی تأثیر گذار است در آن شرکت کنند.»

حسین بر؛

حوزه انتخابیه گلشن؛ مخالف

«یارمحمد حسین‌بر» نامزد انتخابات مجلس دوازدهم شورای اسلامی از حوزه انتخابیه گلشن، نظر صریح خود را اعلام نمی‌کند، اما مجموع حرف‌های او حاکی از آن است که امید چندانی به اثربخش بودن تقسیم استان ندارد. او به داشتن نگاه منطقی نسبت به این طرح تاکید دارد و می‌گوید: «در بحث تقسیم استان ابتدا باید گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس درباره تقسیمات کشوری را بررسی کرد. به نظر بنده قبل از اینکه اقدامی صورت بگیرد باید بیشتر جنبه منطقی آن را نگاه کرد تا مردم از نتایج و تصمیمات به دست آمده متزلزل نشوند.»

حسین‌بر یادآوری می‌کند: «مشکل این است که مشخص نیست آیا تقسیم باعث توسعه می‌شود یا خیر. خراسان شمالی یکی از استان‌های محصول تقسیم است که با نگاهی به آمارها و درآمدهای آن متوجه می‌شویم پایین‌ترین میزان درآمد را دارد. از طرفی برخی استان‌های حاصل تقسیم مانند خراسان جنوبی رشد کرده‌اند.

"خراسان شمالی یکی از استان‌های محصول تقسیم است که با نگاهی به آمارها و درآمدهای آن متوجه می‌شویم پایین‌ترین میزان درآمد را دارد"این دوگانگی باید ریشه‌یابی شود که چه عواملی در کاهش محرومیت دخیل هستند.»

این نامزد انتخابات مجلس با طرح سوالی نگاه خود را بیان می‌کند: «آیا صرفاً وسعت، عامل عدم توسعه یافتگی است؟ این سوالی است که باید روی آن به صورت کارشناسانه بحث شود. باید تصمیمی گرفته شود که بیشترین منفعت را برای مردم داشته باشد.»

او معتقد است اینکه صرفاً بگوییم تقسیم باعث محرومیت می‌شود گزاره نادرستی است، همچنین اینکه گمان کنیم الزاماً تفکیک و تقسیم باعث توسعه می‌شود هم بر اساس نظر مرکز پژوهش‌های مجلس پذیرفتنی نیست. حسین‌بر می‌گوید: «مرکز پژوهش‌ها با این نگاه که تفکیک لزوماً باعث توسعه یافتگی می‌شود، مخالف است. من پیرو نظر کارشناسی و هر آنچه که به نفع کشور و مردم است هستم و باور دارم دولت، برای رفع محرومیت در سیستان و بلوچستان توانایی کارهای دیگر هم دارد.»

به عقیده این نامزد انتخاباتی کار کارشناسی به حد لازم و همه جانبه انجام نشده است و یادآوری می‌کند: «نباید فراموش کرد که اگر مرزهای سیاسی را با مرزهای فرهنگی خود منطبق کنیم، آسیب خواهیم دید. ابتدا باید همه جوانب بررسی شود و بعد بهترین تصمیم اتخاذ شود.»

شهرکی؛

حوزه انتخابیه خاش؛ موافق

«حمیدرضا شهرکی» نامزد انتخابات مجلس دوازدهم شورای اسلامی از حوزه انتخابیه خاش و میر جاوه از طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان استقبال می‌کند و می‌وید: «من صد در صد موافق تقسیم استان هستم.

از یک جایی باید شروع کنیم. چگونه است که نماینده‌ها برای تبدیل استان به بخش و بخش به شهرستان این اندازه فعالیت می‌کنند، اما در حوزه تقسیم استان که مقدمه توسعه است فعالیتی نمی‌کنند؟ تقسیم استان‌های خراسان، گلستان و مازندران تجربه‌های موفقی بوده‌اند. نه تنها سیستان و بلوچستان، بلکه حتی اگر کرمان هم تقسیم شود یک تجربه موفق خواهد شد.»

شهرکی ادامه می‌دهد: «در صورت تقسیم استان، توزیع امکانات، نظارت دولت و بحث اعتبارات و بودجه استان عملکرد خوبی خواهد داشت.» او با اشاره به نگرانی‌های برخی از مردم در رابطه با حذف نام سیستان و بلوچستان متذکر می‌شود: «پس از تقسیم استان به استان‌های کوچک‌تر، نام سیستان و بلوچستان خواهد ماند و قرار نیست هیچکدام از آنها حذف شوند. می‌توانیم مثل خراسان با اضافه کردن پسوند جنوبی و شمالی یا مرکزی تقسیم را انجام دهیم.»

او در رابطه با اقناع مردم تاکید می‌کند: «یکی از راه‌ها، برگزاری بحث‌های کارشناسی و علمی به طور ساده و مفید است تا ابعاد ختلف موضوع برای خواص توضیح داده شود.» این نامزد انتخاباتی معتقد است بسیاری از افراد به دلیل وجود منافعشان یا نگاه‌های تعصبی و قومی در برابر این طرح موضع می‌گیرند و یادآوری می‌کند که عموم مردم اطلاعی ندارند که تقسیم استان چقدر مهم و تأثیرگذار است.

شهرکی عنوان می‌کند: «برخی نیز از خارج خط می‌گیرند و بر این باورند که با این کار حاکمیت قصد حذف کلمه بلوچستان را دارد. شخصاً می‌گویم بلوچستان قسمتی از ایران است و ما تمامیت عرضی خودمان را به هیچکس و هیچ چیز عوض نخواهیم کرد اما دلیلی هم ندارد به خاطر صحبت‌های قدیمی مانع پیشرفت و توسعه این منطقه شویم.»

قلندرزهی؛

حوزه انتخابیه خاش؛ موافق

«احمد قلندرزهی» نامزد انتخابات مجلس دوازدهم شورای اسلامی از حوزه انتخابیه خاش ضمن اعلام موافقت با طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان می‌گوید: «من با تقسیم استان موافق هستم اما باید زیرساخت‌ها فراهم شود؛ زمانی که زیر ساختی وجود ندارد تقسیم استان اصلاً معنا و مفهومی نخواهد داشت.»

قلندرزهی با تاکید بر اینکه ابتدا باید مسأله تمرکززدایی در اولویت قرار بگیرد یادآوری می‌کند: «در ایرانشهر به علت تمرکززدایی، خدمات‌رسانی و آموزش و پرورش قوی‌تر عمل کرده‌اند.

"حسین‌بر می‌گوید: «مرکز پژوهش‌ها با این نگاه که تفکیک لزوماً باعث توسعه یافتگی می‌شود، مخالف است"نیاز است مسؤول ابتکارات و اختیاراتی داشته باشد تا در زمینه تمرکززدایی اقدام موثر انجام دهد.»

او ادامه می‌دهد: «مردم سرمایه‌های اصلی جامعه هستند و باید همراهی لازم در آنها ایجاد شود و این همراهی با اعتماد سازی شکل می‌گیرد. اگر اعتمادسازی ایجاد شود مردم می‌توانند بهتر تصمیم بگیرند که تقسیم استان به نفعشان است یا خیر. اقناع باعث می‌شود بتوانند با توجه به بُعد مسافتی و مسائلی مثل ایاب و ذهاب تصمیم عقلانی بهتری بگیرند.»

این نامزد انتخاباتی معتقد است همراهی مردم باعث می‌شوند آنها قضاوت‌ها زودهنگامی درباره این طرح نداشته باشند. قلندرزهی متذکر می‌شود: «اگر چیزی جز این صورت بگیرد، رسانه‌های معاند از کاه، کوه می‌سازند. برخی ممکن است احساس کنند در حاشیه قرار گرفته‌اند و نسبت به اینکه اختیاراتی به آنها داده نشده جبهه بگیرند.

باید مردم را به بستر تصمیمات بیاوریم تا اتفاقات بهتری رقم بخورد.»

حسین زهی؛

حوزه انتخابیه خاش؛ مخالف

«اسماعیل حسین زهی» نامزد انتخابات مجلس دوازدهم شورای اسلامی از حوزه انتخابیه خاش، مخالفت خود نسبت به طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان را اعلام می‌کند و علت موضع خود را این طور توضیح می‌دهد: «در بحث تقسیم استان بنده جزو مخالف‌ها هستم چرا که تا رقم بودجه تغییر نکند، با تقسیم استان هم اتفاق خاصی نمی‌افتد. بودجه‌ای که به هر استان تعلق می‌گیرد بر اساس جمعیت آنجا است پس اگر شما استان را ده تکه هم کنید فایده‌ای نخواهد داشت.»

حسین ادامه می‌دهد: «هزینه‌هایی که می‌خواهد صرف ساختن ساختمان‌های اداره کل استانداری‌های جدید بشود، می‌تواند در زمینه‌های دیگری صرف شود. در خراسان اگر تقسیم استان موفقیت آمیز بود به این دلیل بود که زیرساخت‌های آماده بود اما الان در چابهار حتی خیابان‌های خوبی نداریم. در این شرایط بهار است اداره کل مستقل شود و آن زمان بدون دردسر می‌توان پیشرفت را دید.»

او وعده می‌دهد که در صورت راهیابی به مجلس شورای اسلامی، برای بررسی کارشناسی این موضوع به صورت جدی ورود خواهد کرد. این نامزد انتخاباتی در پایان شرط موافقت خود با طرح تقسیم استان را فراهم شدن زیرساخت‌ها و تغییر ساختار رقم بودجه عنوان عنوان می‌کند و می‌گوید: «بودجه فعلی بر اساس جمعیت حاضر، برای استانی که عقب افتادگی زیادی دارد، کفاف نمی‌دهد.»

سرگلزایی؛

حوزه انتخابیه چابهار؛ مخالف

«جواد سرگلزایی» نامزد انتخابات مجلس دوازدهم شورای اسلامی از حوزه انتخابیه چابهار، از جمله مخالفان طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان است و می‌گوید: «با توجه به رشته تحصیلی خودم که علوم سیاسی است می‌گویم بحث توسعه هیچ‌وقت با تمرکززدایی درست نشده است.

"اگر اعتمادسازی ایجاد شود مردم می‌توانند بهتر تصمیم بگیرند که تقسیم استان به نفعشان است یا خیر"در جهان تمرکزگرایی وجود دارد. ما نیز باید شرایط استان خودمان و تفاوت‌هایی مانند اقوام و مذهب که با سایر استان‌ها داریم را در نظر بگیریم.»

او متعقد است: «به این راحتی نیست که موافق و مخالف بودن خود را اعلام کنیم. سیستان و بلوچستان یک استان خاص است، اقوام بزرگی در آن زندگی می‌کنند، از نظر فرهنگی تنوع دارد و همچنین یک استان مرزی است. با اینکه ببینیم نظر من یا شخص دیگری در این باره چیست کار پیش نمی‌رود. تقسیم استان کاری تخصصی است و نیازمند به کارگروه و بررسی زمینه‌های تاریخی است.» این نامزد انتخابات مجلس همچنین تاکید می‌کند: «در این بحث، آگاهی سیاسی مردم و سیستم متمرکز کشور بسیار تأثیرگذار است.»

سرگلزایی بر این باور است که موضوع طرح تقسیم استان به صورت کارشناسی مطالعه نشده است.

او ادامه می‌دهد: «من با این گزاره که کار کارشناسی سال‌ها است درباره تقسیم استان سیستان و بلوچستان اتفاق افتاده موافق نیستم. استان کرمان هم در مجاورت ما با شرایط مشابهی دارد است اما نسخه‌ای که برای آنها اجرا می‌کنند با نسخه‌ای که برای ما اجرا می‌شود، تفاوت‌های زیادی دارد. بنابراین نمی‌توان گفت اگر جداسازی اتفاق بیفتد حتماً توسعه نیز به واسطه آن رقم می‌خورد. من فکر نمی‌کنم کارشناسان مطالعه پر و پیمانی انجام داده باشند یا حتی به این نتیجه و خروجی رسیده باشند که با تقسیم استان حتماً توسعه اتفاق می‌افتد.»

وی در آخر تاکید کرد: «برای توسعه راه‌های مختلفی وجود دارد؛ آزمون و خطاهای آن در استان‌های دیگر پس داده شده است. اگر قرار باشد مسیر جدیدی را حفر کنیم امکان دارد با دست اندازهای زیادی رو به رو شویم ولی اگر آزمون و خطاهای دیگر نقاط را نگاه کنیم و درس بگیریم موافق تقسیم استان می‌شویم چرا که تجربه موفق خراسان را در کارنامه داریم اما تجربه‌های ناموفقی نیز وجود دارد.

"قلندرزهی متذکر می‌شود: «اگر چیزی جز این صورت بگیرد، رسانه‌های معاند از کاه، کوه می‌سازند"تمامی این موارد باید بررسی شود تا بتوان به بهترین نتیجه و راه، دست پیدا کرد. بنابراین نمی‌شود یک نسخه واحد پیچید. باید بررسی کرد که چه نسخه‌ای برای استان سیستان و بلوچستان جواب‌گو است.»