شرایط آموزش عالی افغانستان یک سال پس از حضور طالبان

آفتاب‌‌نیوز :

از زمانی که طالبان در ماه اوت گذشته قدرت را به دست گرفتند، افغانستان وارد یک بحران انسانی شده است. بسیاری از افغان ها غذای کافی ندارند و درگیری بین طالبان و گروه‌های رقیب ادامه دارد،‌از سوی دیگر شیوع بیماری‌های عفونی نیز گسترش پیدا کرده است.

به گزارش نیچر، علاوه بر این چالش‌ها، اعضای هیات علمی در دانشگاه‌ها، بودجه ای برای انجام تحقیقات ندارند و با کاهش حقوق و از بین رفتن آزادی‌های علمی نیز روبرو هستند.

برای دانشجویان زن افغان نیز، زندگی تحت سلطه طالبان به این معناست که بیشتر آنها باید از لباس‌هایی استفاده کنند که حتی صورت آنها را بپوشاند. اساتید زن نیز از تدریس به مردان منع شده‌اند.

علاوه بر این، دانشجویان زن نمی‌توانند با مردان در یک کلاس‌ شرکت کنند.

یک دانشجوی زن و محقق پزشکی در کابل که خواست نامش فاش نشود، می‌گوید: «طالبان وضعیت را برای زنان بدتر و بدتر می‌کند."

اکثر مصاحبه شوندگان این گزارش که همگی محقق بودند، خواستند نامشان فاش نشود. چراکه می‌گویند : انتقاد از طالبان،خانواده و شغل‌شان را در معرض خطر بسیار بزرگی قرار می‌دهد.

تعدادی از دانشگاهیان در افغانستان با ارتباطات بین‌المللی یا منابع مالی، این کشور را ترک کرده‌اند و بسیاری دیگر به دنبال راهی برای خروج هستند.

یکی از اساتید پیشین در کابل که پس از روی کار آمدن طالبان از افغانستان گریخته، می گوید: " در حکومت قبلی، با وجود اینکه ما مشکلات زیادی از جمله تبعیض و فساد داشتیم، حداقل امیدوار بودیم که همه چیز بهتر می‌شود ولی اکنون امیدمان را از دست داده‌ایم."

محیط محدود کننده

پس از ماه‌ها تعطیلی، دانشگاه‌های دولتی افغانستان در فوریه و مارس بازگشایی شدند، اما با شرایط بسیار متفاوت.

طالبان نمایندگانی را برای به دست گرفتن مدیریت دانشگاه‌های دولتی تعیین کردند.

دانشگاهیان می گویند که در تاریخ ۵ مه، وزیر علوم این کشور نامه هایی ارسال کرد و به این نمایندگان دستور داد تا وضعیت اعضای هیات علمی را مورد بررسی قرار دهند و در مورد کارکنانی که قوانین جدید را زیر سؤال برده‌اند، گزارش دهند.

رامین منصوری، محقق حقوقی و مشاور سابق دولت افغانستان که اکنون در لهستان مستقر است، می‌ گوید از دست دادن آزادی های آکادمیک مانند "زندگی در قفس" است.

این در حالی است که بسیاری از پژوهشگران افغان نیز می گویند که حقوق آنها بیش از یک سوم کاهش یافته است و به موقع پرداخت نمی شود. بودجه‌های تحقیقاتی که قبلاً از طریق همکاری‌های بین‌المللی پرداخت می‌شد، مسدود مانده و مهاجرت دانشگاهیان بار بیشتری را بر دوش بازماندگان وارد کرده است.

تبعیض

در حال حاضر، هفته تحصیلی در دانشگاه‌های افغانستان به گونه‌ای تقسیم شده است که دانشجویان دختر و پسر می‌توانند به طور جداگانه و هر کدام به مدت سه روز آموزش ببینند.

دانشگاهیان می گویند این جداسازی و کمبود اساتید زن، کیفیت آموزش را به ویژه برای زنان کاهش داده است.

"آفتاب‌‌نیوز : از زمانی که طالبان در ماه اوت گذشته قدرت را به دست گرفتند، افغانستان وارد یک بحران انسانی شده است"به گفته برخی از اساتید و دانشجویان، حتی ارائه برخی از دروس به دانشجویان دختر نیز متوقف شده است.

زنان و افراد متعلق به گروه‌های قومی و اقلیت مانند مردم هزاره و تاجیک می گویند که مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند. برخی نیز گفته‌اند که بدون دلیل موجه از کار خود اخراج شده‌اند و در مجموع از کار کردن در شرایط فعلی احساس ناامنی می‌کنند.

یک پزشک افغان و محقق بهداشت عمومی در تهران که وضعیت گرسنگی گسترده، انفجارهای مکرر و پریشانی روانی در شهر زادگاهش مزارشریف را بررسی می‌کند، می‌گوید: انجام تحقیقات دیگر در افغانستان اولویت ندارد.

مهاجرت دسته جمعی

پس از روی کار آمدن طالبان ، هزاران دانشمند و محقق افغان به کشورهای همسایه همچون ایران و پاکستان گریخته‌اند و به سازمان‌هایی که به دانشگاهیان برای یافتن شغل در کشورهای دیگر کمک می‌کنند، درخواست داده‌اند.

البته، تنها تعداد کمی از آنها توانسته‌اند به مؤسسات میزبان خود دسترسی پیدا کنند، زیرا به دلیل دشواری مسیر تهیه مدارک، از جمله گذرنامه و ویزا، برای خود و اعضای خانواده، سرعت این دسترسی‌ها کاهش یافته است.