سربازان گمنام جبهه فرهنگی در میدان

جام جم - ۲۲ آبان ۱۴۰۲

از رسوایی دیزنی بگویید. چه شد که تصمیم گرفتید این پویانمایی را بسازید؟
قبل از پاسخ به سؤال شما لازم است بگویم استودیو رحیل یک مجموعه برخاسته از دل مسجد است و زیر نظر بنیاد تربیتی رشد فعالیت می‌کند. سال ۹۴ـــ۹۳ به این نتیجه رسیدیم که با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری که فرمودند «مسجد می‌تواند تمدن ساز باشد» راهی را برای بهره‌گیری از قابلیت وتوانایی پیدا کنیم. پس از یک‌سری بررسی‌ها، به این نتیجه رسیدیم که روی کارگروه‌های تخصصی با مدل توانمندسازی دارایی‌محور کار کنیم. براساس این مدل که ما آن را بومی کردیم، هرکس به صورت خدادادی بدون آن‌که آموزشی داشته باشد یک‌سری استعدادها و توانمندی‌هایی دارد که اگر روی آنها برنامه‌ریزی و مدیریت شود، می‌توان آنها را بالفعل کرد.

"چه شد که تصمیم گرفتید این پویانمایی را بسازید؟قبل از پاسخ به سؤال شما لازم است بگویم استودیو رحیل یک مجموعه برخاسته از دل مسجد است و زیر نظر بنیاد تربیتی رشد فعالیت می‌کند"با توجه به این‌که در مسجد، جوانان و نوجوانان زیادی حضور دارند، تصمیم گرفتیم به‌صورت تخصصی توانمندی‌ آنها را بررسی کنیم و براساس قابلیت‌های‌شان کارگروه‌ها را شکل دهیم. از جمله این کارگروه‌ها، کارگروه رسانه بود که از دل آن استودیو رحیل در سال‌های ۹۷-۹۶ متولد شد. این کارگروه فعالیتش را با طراحی پوستر شروع کرد و به مرور به موشن‌گرافی و فیلم کوتاه روی آورد. بعدها احساس کردیم جبهه انقلاب در این حوزه‌ها فعال است و کارهای خوبی هم انجام می‌دهد اما در انیمیشن، ضعیف هستیم و از آن غفلت کرده‌ایم.پس شروع به فعالیت کردیم و کارهای خوبی هم انجام شد که یکی از آنها پس از کمک دو میلیونی دیزنی به اسرائیل برای جنگ غزه تولید شد. ما هم بر آن شدیم یک انیمیشن نقطه زن برای مقابله با تفکر این کمپانی داشته باشیم.

تیم فعال شد و پس از چند جلسه کارشناسی به این نتیجه رسیدیم که براساس اولین ایده دیزنی که به صورت موش یا مکی موس بوده، کار را تولید کنیم که ماحصل آن «رسوایی دیزنی» شد.
 
انیمیشن در کشور ما نوظهور است و سال‌ها از این توانمندی غفلت کردیم. به عقیده شما درعصری که رسانه‌هایی مثل کانال‌های مجازی، بازی و... در حال شکل‌گیری است و کودکان و نوجوانان نسل Z عمده تمرکزشان بر این رسانه‌هاست آیا سرمایه‌گذاری بر انیمیشن مؤثر است؟
برای پاسخ به سؤال شما باید یک مثال واضح بزنم. در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، او به کمپانی دیزنی رفت و از آن بازدید و مبلغی نیز به عنوان کمک بلاعوض به آنها اعطا کرد، این نشان می‌دهد انیمیشن در آن فرهنگ می‌تواند تاثیرگذار باشد وگرنه یک رئیس‌جمهور وقتش را برای حضور در آن نمی‌گذارد. در روسیه، چین، ژاپن و...

"سال ۹۴ـــ۹۳ به این نتیجه رسیدیم که با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری که فرمودند «مسجد می‌تواند تمدن ساز باشد» راهی را برای بهره‌گیری از قابلیت وتوانایی پیدا کنیم"نیز سرمایه‌گذاری زیادی در بحث انیمیشن می‌شود، حتی ژاپن سه برابر تولید ناخالص ما از حوزه انیمیشن درآمد کسب می‌کند. پس اگر نگاهی به‌روز به جامعه بین‌المللی داشته باشیم، متوجه می‌شویم انیمیشن جایگاه مهمی دارد. یک جنبه‌اش می‌تواند درآمدزایی و تجارت و یک جنبه‌اش انتقال فرهنگ باشد؛ مثلا یکی از موضوعاتی که در انیمیشن‌های امروز مشاهده می‌کنیم، زندگی با حیوانات خانگی است. رشد این انیمیشن‌ها باعث شد تا امروز کودکان ما به سمت حیوانات خانگی علاقه پیدا کنند. ارتباط آزاد بین دختر و پسر، جنبش زن زندگی آزادی و...

را هم می‌توان به نوعی ماحصل عادی‌سازی‌های این انیمیشن‌ها دانست. فراموش نکنیم انیمیشن صنعتی است که مخاطب کودک و نوجوان دارد و هدف‌گذاری آن روی نسل آینده است. امروز این یک صنعت مورد نیاز در کل جهان است و متاسفانه صهیونیسم به‌خوبی آن را فهمیده و از مدت‌ها قبل سرمایه‌گذاری کرده ولی ما کمی دیر به آن رسیدیم، البته در این دهه اخیر کارهای خوبی هم انجام شده است. استودیو رحیل در حقیقت با هدف مبارزه با جنگ نرم دشمن آن هم به صورت تخصصی، حرفه‌ای و نقطه‌زن شکل گرفته که در برهه‌های مختلف سعی می‌کند با تولید انیمیشن مطابق با بحران‌ها و رویدادها، تولیدات متفاوت داشته باشد.
 
کمپانی‌های بازی‌سازی ازجمله دیزنی آن‌قدر قدرتمند هستند که توان رقابت با آنها آسان نیست. فکر می‌کنید چه راهی برای رقابت با آنها وجود دارد؟ 
ما یک واقعیت را باید بپذیریم که طبیعتا نمی‌توانیم مانند شرکت دیزنی شویم، چون یک عقبه ۱۰۰‌ساله و حمایت مالی آنچنانی دارد.

"پس از یک‌سری بررسی‌ها، به این نتیجه رسیدیم که روی کارگروه‌های تخصصی با مدل توانمندسازی دارایی‌محور کار کنیم"از همه بدتر آن‌که نرم‌افزارهای تولید انیمیشن را هم تولید می‌کند لذا نه‌تنها ما، بلکه کشور هم توان مقابله با آن را ندارد، درنتیجه اینجا باید از مهندسی معکوس استفاده کنیم. در دفاع‌مقدس کل دنیا از کشوری به نام عراق دفاع کرد اما چطور یک کشور هشت سال می‌جنگد و نه‌تنها خاک نمی‌دهد که خاک هم می‌گیرد. بی‌شک اینها ماحصل تلاش جوانان آن دوره است. شهید طهرانی‌مقدم‌هایی که از همان ابتدا جنگ، موشک‌های دست‌ساز می‌سازند و بعدها شاگردان و کارآموزان ایشان موشک نقطه‌زن تولید می‌کنند یا شهید چمران، خالق جنگ‌های چریکی می‌شود یا جلوتر برویم؛ زمانی‌که ناوهای آمریکا وارد خلیج‌فارس می‌شوند، شهید مهدوی و یارانش با قایق تندروی کوچک به مقابله با آنها می‌روند تا امروز که با موشک کوچک ناو می‌زنیم یعنی میلیون‌ها دلار سلاح آنها را با یک سلاح ارزان‌قیمت از بین می‌بریم. دکترین ما بعد از انقلاب این بود که نباید بایستیم و مقهور تجهیزات دشمن شویم.

باید راهی برای مبارزه پیدا کنیم. خیلی راحت می‌توانم بگویم که ما به خودمان به شکل یک گروه چریکی نگاه می‌کنیم مثل حزب‌ا... یا حماس که با همین تفکر اسرائیل را با آن قدرت نظامی غافلگیر کرد. بی‌شک ما هم نمی‌توانیم کار خیلی بزرگی انجام دهیم اما می‌توانیم نقطه‌زنی کنیم. بی‌شک تاثیرش عمیق‌تر و ماندگارتر است.
 
برای تحقق این مهم چه فاکتورهایی مدنظر دارید؟ چطور می‌شود روح و روان مخاطب را تحت‌تاثیر قرار داد؟
ما به دنبال مهندسی معکوس هستیم.

"با توجه به این‌که در مسجد، جوانان و نوجوانان زیادی حضور دارند، تصمیم گرفتیم به‌صورت تخصصی توانمندی‌ آنها را بررسی کنیم و براساس قابلیت‌های‌شان کارگروه‌ها را شکل دهیم"یعنی آنها بودجه گذاشتند، سال‌ها تلاش کردند و یک کار ساخته‌اند که در جهان صدا کرده است و ما باید مهندسی معکوس کنیم، یعنی از فاکتورهایی که آنها از آن بهره می‌گیرند، استفاده کنیم. از طرفی باید به این موضوع نیز دقت کنیم که برخی امکانات داریم که دیگر کشورها ندارند مختص ایران است. اینها نقاط قوت ماست، باید روی آنها سرمایه گذاری کنیم. مثلا یک زمانی وقتی می‌خواهند انیمیشن بسازند فرهنگ خود را به تصویر می‌کشند و آن را بزرگ می‌کنند. ما هم می‌توانیم این‌کار را بکنیم.

یک نمونه کوچک در ادبیات پایداری و ادبیات مقاومت چیزی به نام جهاد است که هیچ مختصاتی در ادبیات دنیا ندارد. وقتی بتوانیم ادبیات جهاد را به دنیا بشناسانیم، آن کسانی که تشنه و منتظر پیروی هستند، راه را پیگیر می‌شوند. ما یک ادبیاتی داریم که اگر آن را بزرگ و به دنیا معرفی کنیم، خیلی‌ها پیروی می‌کنند. در فرهنگ اصیل ایرانی ــ اسلامی از این موضوعات زیاد داریم، باید آنها را به دنیا معرفی کنیم. 
 
انیمیشن شما متفاوت با انیمیشن‌ها از این دست بود به ویژه آن‌که با کاراکترخودشان به آنها صدمه زدید. با توجه به این که این کارتان دنباله‌دار نبود، آیا باید آن را تیر در تاریکی بدانیم یا برنامه خاص دیگری هم برای غزه دارید؟
مطمئنا در این‌کار متوقف نشدیم و در تدارک هستیم کار دیگری تولید ‌کنیم که اولین آنها احتمالا این هفته می‌رسد.

"از جمله این کارگروه‌ها، کارگروه رسانه بود که از دل آن استودیو رحیل در سال‌های ۹۷-۹۶ متولد شد"از طرفی در تلاشیم یک کمپین راه بیندازیم و از حمایت همفکران نیز در این زمینه استفاده کنیم. در حال حاضر انیمیشن‌هایی به دست ما رسیده که بر ضد کوکاکولا، سیندرلا و... ساخته شده‌است. به هرحال در همه جای کشور افرادی در حال تلاش برای مبارزه با بی‌عدالتی هستند. عده‌ای بی‌خبر از هم؛ اگر با هم شبکه شویم می‌توانیم کارهای بزرگی انجام دهیم.

مثلا یکی از آنها این است ‌که در جنگ غزه، کمپین تحریم کالاهای اسرائیلی راه بیندازیم. متاسفانه یکی از مشکلات امروز ما این است که ادبیات مقاومت ما بعد از دفاع‌مقدس به ادبیات تدافعی تبدیل شده‌است. یاد گرفته‌ایم اول ضربه بخوریم بعد ضربه بزنیم. رهبر معظم انقلاب فرمودند ادبیات ما نباید تدافعی باشد، باید تهاجمی باشد. پس باید برای آن برنامه‌ریزی کنیم.

"این کارگروه فعالیتش را با طراحی پوستر شروع کرد و به مرور به موشن‌گرافی و فیلم کوتاه روی آورد"این‌که ما فلسطینی‌های در حال کشته شدن را به تصویر بکشیم و مظلومیت آنها را نشان دهیم، تدافعی است چون طرف مقابل بی‌تفاوت کارش را ادامه می‌دهد؛ اما اگر ما تهاجمی کار کنیم و مثلا شرکت‌هایی مثل کوکاکولا، دیزنی و... را که ‌از حامیان صهیونسیم هستند، تحریم کنیم، ضربه اساسی زده ایم. نباید فقط دفاع کنیم. ما معتقدیم اگر اسرائیل مانع فروش سوخت ما می‌شود، چرا ما این‌کار را نکنیم. چرا ما مسیر غذایی آنها را نبندیم و ...

این نگاه تهاجمی است. ما هم با انیمیشن می‌توانیم این‌کار را بکنیم.
 
یکی از اقدامات گروه‌های مقاومت، گسترده بودن به لحاظ جغرافیایی و نقطه‌زنی است. شما در فعالیت‌تان بر این شیوه متکی هستید یا خیر؟
بله، ما با تیم‌های مختلف انیمیشن‌‌ساز که با همین نگاه کار را شروع کردند و مردمی و مسجدی هستند، ارتباط گرفتیم و جلساتی داشتیم. الحمدلله کشور در این حوزه خوب پیشروی می‌کند. دوستانی داریم که مشابه ما کار می‌کنند و سعی می‌کنیم با هم شبکه شویم.

"در حال شکل‌گیری است و کودکان و نوجوانان نسل Z عمده تمرکزشان بر این رسانه‌هاست آیا سرمایه‌گذاری بر انیمیشن مؤثر است؟برای پاسخ به سؤال شما باید یک مثال واضح بزنم"یک ارتباطاتی هم با بچه‌های کشورهای همسایه مثل عراق، هند و پاکستان گرفته‌ایم که با همین نگاه‌ها کار می‌کنند و در انتشار کارها همکاری داریم. ما افق را روشن می‌بینیم و احساس می‌کنیم اگر با همان نسخه‌ای که سردار شهید سلیمانی انجام دادند و گروه‌های مقاومت را در کشورهای مختلف با هم شبکه کردند حرکت کنیم موفق هستیم. افق روشنی است ولی در ابتدا راه هستیم و اتفاق خواهدافتاد.

مسجد می‌تواند تمدن‌ساز باشد 

یکی از ویژگی‌های مهم سربازان گمنام همان‌گونه که از نامش پیداست، این است که به هیچ وجه علاقه‌ای به مطرح کردن نام خود ندارند و به دور از هرگونه تلاش برای سوپراستارشدن و شهرت‌پرستی بر هدف متعالی خود یعنی دفاع از آزادی، عدالت و مبارزه با ظلم و استعمار متمرکز هستند.گروه رحیل نیز همانند سایر همفکران خود با همین رویکرد متولد شده است. اعضای گروه با هم پیمان بسته‌اند به دور از حواشی حاکم بر رسانه‌ و فارغ از نام و عنوان فعالیت کنند، همانند سربازان گمنام و گروه‌های مقاومت که هیچ وقت از آنها نامی نیست. فعالیت این گروه در راستای بیانات رهبر معظم انقلاب است که فرمودند: مسجد می‌تواند تمدن‌ساز باشد؛ و گروه مسجدی رحیل حالا در این راستا گام برمی‌دارد.

.

منابع خبر

اخبار مرتبط

جام جم - ۳۰ مرداد ۱۴۰۲
رادیو زمانه - ۳ بهمن ۱۴۰۱