مذاکرات آتش‌بس یمن در مقر شورای همکاری خلیج فارس، بدون حضور حوثی‌ها

در آستانه برگزاری نشست مذاکرات آتش‌بس یمن در عربستان سعودی، وزارت امور خارجه آمریکا از گفت‌وگوی تلفنی آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده و فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی درباره مسائل یمن و ایران خبر داد. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا عصر دوشنبه ۲۸ مارس/۸ فروردین گفت وزیر امور خارجه بار دیگر حملات تروریستی اخیر حوثی‌ها علیه پادشاهی سعودی را محکوم کرد و در مورد حمایت از پیشنهاد سازمان ملل برای آتش‌بس در ماه رمضان در یمن و تلاش‌ها برای آغاز یک روند صلح جدید، فراگیرتر و جامع گفت‌وگوهایی انجام شد.

ند پرایس در بیانیه خود گفت بلینکن و شاهزاده فیصل علاوه بر مسئله حمایت بین‌المللی از تمامیت ارضی اوکراین و مسئول دانستن پوتین در راه‌اندازی جنگ غیرقانونی، درباره چالش ناشی از برنامه هسته‌ای ایران صحبت کردند.

به گفته او وزیر خارجه ایالات متحده همچنین بر تقویت دفاعی عربستان سعودی در برابر تهدیدات منطقه‌ای تأکید کرده است.

خبرگزاری عربستان سعودی (SPA) هم درباره این گفت‌وگوی تلفنی نوشت که مقام‌های دو کشور درباره «تقویت روابط دوجانبه و همکاری با یکدیگر برای ایجاد منطقه‌ای باثبات‌تر و امن‌تر» گفت‌وگو کردند.

حوثی‌ها به پای میز مذاکره نیامدند

شورای همکاری کشورهای خلیج فارس متشکل از بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی روز سه‌شنبه ۲۹ مارس/ ۹ فروردین در ریاض میزبان مذاکرات صلح در یمن است که پشت درهای بسته برگزار خواهد شد. سازمان ملل متحد ماه‌هاست تلاش می‌کند طرف‌ها را برای برقراری آتش‌بس در ماه رمضان به پای میز مذاکره بکشاند.

 حوثی‌ها موسوم به انصارالله یمن اما گفته‌اند به دلیل برگزاری گفت‌وگوها در کشور متخاصم آن‌ را تحریم می‌کنند و خواهان مذاکره در یک کشور «بی‌طرف»اند.

طبق گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس و شبکه الجزیره به‌رغم تردید درباره کارآمدی نشست ریاض در غیاب حوثی‌ها، کشورهای مذکور امروز در ریاض گردهم می‌آیند. به گزارش العربیه گفت‌وگوها تا ۷ آوریل/ ۱۸ فروردین ادامه خواهد داشت.

خبرگزاری دولتی عربستان سعودی از گفت‌وگوی روز دوشنبه نایف الحجرف، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، با ریچارد اوپنهایم، سفیر بریتانیا در یمن و مقام‌های یمنی دولت عبد ربه منصور هادی، درباره تلاش‌ها برای توقف جنگ و راه‌های دستیابی به صلح همه‌جانبه خبر داد.

صغیر بن عزیز، رئیس ستاد ارتش یمن هم روز دوشنبه به روزنامه الشرق‌ الاوسط گفت به شورای همکاری خلیج فارس و تلاش‌های صادقانه آن برای متحد کردن صفوف یمن «ایمان دارد».

"سازمان ملل متحد ماه‌هاست تلاش می‌کند طرف‌ها را برای برقراری آتش‌بس در ماه رمضان به پای میز مذاکره بکشاند"او گفت:

«ما به برادران خود در شورای همکاری خلیج فارس و تلاش‌های آن‌ها برای متحد کردن یمنی‌ها تحت مشروعیت دولت رئیس جمهور عبد ربه منصور هادی ایمان داریم و امیدواریم این رایزنی‌ها با توافق بر سر چشم انداز جامعی که برای رسیدگی به اختلافات معلق و تکمیل اهداف عالی ملی، احیای دولت و فعال‌کردن نهادهای مختلف آن کافی باشد، به پایان برسد.»

رئیس ستاد ارتش یمن حکومت ایران را به «اخاذی از جهان» از طریق حملات حوثی‌ها به تأسیسات نفتی و اقتصادی عربستان سعودی متهم و پیشنهاد اخیر حوثی‌ها برای آتش‌بس را رد کرد و گفت:

« آتش‌بس ادعایی ترفندی است با هدف اجازه دادن به حوثی‌ها برای سازماندهی مجدد قبل از ازسرگیری حملات بیهوده خود در مأرب، حجه، ساحل و دیگر جبهه‌ها.»

از سوی مقابل حوثی‌ها روز شنبه به مدت سه‌روز اعلام آتش‌بس کرده و گفتند که در قبال توقف حملات هوایی ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی، خروج نیروهای خارجی از یمن و لغو محاصره بنادر حاضر به آتش‌بس دائمی‌اند.

مهدی المشاط، رئیس دفتر سیاسی حوثی‌ها شنبه در یک سخنرانی تلویزیونی گفت:

«در صورتی که عربستان سعودی متعهد به پایان دادن به محاصره و توقف حملات خود به یمن یک بار برای همیشه باشد، ما آماده‌ایم این تعهد سه‌روزه را به تعهدی نهایی و دائمی [به پایان‌دادن به درگیری‌ها] تبدیل کنیم.»

حوثی‌ها همچنین از آمادگی برای مبادله اسیران خبر دادند تا آنجا که عبدالقادر المرتضی، رییس کمیته امور زندانیان حوثی‌ها روز دوشنبه از توافق با عربستان سعودی برای مبادله اسرا شامل ناصر منصور هادی، برادر عبد ربه منصور هادی رئیس جمهوری یمن و محمود الصبیحی وزیر دفاع خبر داد.

محمد عبدالسلام، سخنگوی حوثی‌ها هم روز دوشنبه در توییتر نوشت:

«رژیم سعودی باید جدیت خود را در قبال صلح با پاسخ به آتش‌بس، رفع محاصره و بیرون راندن نیروهای خارجی از کشورمان ثابت کند. پس از آن صلح فرا خواهد رسید و زمان آن فرا رسیده است که در فضایی آرام و به دور از هرگونه فشار نظامی یا بشردوستانه درباره راه حل‌های سیاسی صحبت کنیم.»

ایران از پیشنهاد صلح حوثی‌ها استقبال کرده است

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه از «ابتکار صلح رییس شورای عالی یمن» استقبال کرد و گفت:

«طرحی که صنعا با حسن نیت مطرح کرده است، حاوی پیام محکمی درباره اراده قاطع نسبت به پایان جنگ، رفع محاصره ظالمانه از مردم و حل و فصل سیاسی بحران یمن است و در صورت تعامل جدی و مثبت با آن، می‌تواند بستر مناسبی را در جهت پایان دادن به جنگ جاری فراهم آورد.»

خطیب‌زاده اظهار امیدواری کرد‌ که در آستانه ماه رمضان «با اولویت دادن به مسائل انسانی و  پیشبرد تبادل زندانیان شاهد توقف درگیری‌ها و آشتی ملی در کشور یمن باشیم».

حوثی‌ها خواهان لغو محدودیت‌های اعمال شده توسط کشتی‌های جنگی ائتلاف بر بنادر دریای سرخ یمن‌اند و آن‌ را شرط اصلی برای آتش‌بس دائمی اعلام می‌کنند، عربستان سعودی اما می‌گوید هیچ محاصره‌ای بر روی بنادر وجود ندارد و تنها از قاچاق اسلحه جلوگیری می‌کند. سازمان ملل و ایالات متحده آمریکا به‌رغم اذعان به استفاده حوثی‌ها از بنادر برای وارد کردن اسلحه و محموله‌های نفتی قاچاق از ایران، ریاض را تحت فشار قرار داده‌اند تا محدودیت‌های دریایی و هوایی در مناطق تحت کنترل حوثی‌ها را برای کاهش بحران وخیم انسانی لغو کند.

جنگ یمن که در سپتامبر ۲۰۱۴ و با حمله حوثی‌های تحت حمایت ایران به صنعا آغاز شد، وارد هشتمین سال خود شده و در ماه‌های اخیر شدت گرفته است.

حوثی‌ها روز جمعه در حملات گسترده موشکی و پهپادی به تأسیسات نفتی آرامکو در جده و پالایشگاه‌های رأس تنوره و رابغ حمله کرده و تأسیسات حیاتی در ریاض پایتخت عربستان سعودی را هدف قرار دادند.

در ادامه ائتلاف به رهبری عربستان سعودی هم روز شنبه صنعا، پایتخت یمن و بنادر دریایی حدیده و سلیف را که تحت کنترل حوثی‌ها قرار دارند هدف رگبار حملات هوایی قرار داد و دست‌کم ۸ نفر را کشت.

برمبنای گزارش نهادهای ناظر بر جنگ یمن، درگیری‌های نظامی تاکنون جان بالغ بر ۱۵۰ هزار نفر از جمله غیرنظامیان را گرفته و گرسنگی و بیماری را در این کشور مسلط کرده است. سازمان ملل در آخرین گزارش خود اعلام کرد در سال ۲۰۲۲ حیات نزدیک به ۱۹ میلیون نفر در یمن به کمک‌های غذایی این سازمان وابسته خواهد بود.