باید‌ها و نباید‌ها برای «جهش تولید» در «شستا»

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، هادی شریفی؛ کارشناس ارشد حقوقی و پژوهشگر اقتصادی در یادداشتی برای خبرگزاری دانشجو نوشت: شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا) با ۱۷۸ شرکت مدیریتی که ده درصد بورس کشور را در دست دارد، مجموعه بزرگ اقتصادی است که نیاز به معرفی ندارد و برای همگان شناخته شده است، گستردگی شرکت‌های زیر مجموعه شستا در سراسر کشور باعث می‌شود که این شرکت نقش مهمی را در تحقق شعار سال که همان جهش تولید است، ایفا کند.

عوامل درونی و برونی زیادی باعث می‌شود که جهش تولید در این شرکت محقق شود و یا نشود، از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

الف: اعتماد به توانایی "جوان مومن انقلابی"، همانطور که رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب بر استفاد از ظرفیت جوان مومن انقلابی تاکید کرده اند، استفاده از ظرفیت جوانان در راستای تحقق جهش تولید موثر است و قطعاً بدون تکیه بر توانایی جوانان شایسته این شعار راه به جایی نمی‌برد. تلفیق استفاده از پتانسیل جوانان در امور اجرایی و حضور افراد باتجربه­تر اتاق فکر‌ها و امورات راهبردی، باعث بهره­وری بیشتر در کار‌ها می‌شود.

در حال حاضر میانگین سنی مدیران شرکت‌های صنعتی و اقتصادی کشور بالاست که شستا نیز درگیر این کهولت سنی مدیران است و باید تصمیم بزرگ برای ورود جوانان گرفته شود. البته باید رویکرد جوانگرایانه­ای که وزارت کار در پیش گرفته شده را ستود.

در جوانگرایی، اما نباید دچار سیاست زدگی شد، جوان تحصیل کرده و با ایده را نباید درگیر مسائل سیاسی کرد و با خط کش چپ یا راست به آن نگریست. کشور ما مملو از استعداد‌های خوب و افراد باتجربه است، این استعداد‌ها باید شناسایی شوند و صرفاً نباید جوانان سفارشی نباید زمام امور را بدست بگیرند.

ب: توجه به نیروی انسانی شرکت ها، آموزش نیروی انسانی و ایجاد چسبندگی میان پرسنل و شغل آن‌ها از طریق ایجاد انگیزه، عامل اصلی بهره وری، رشد و توسعه شرکت هاست. سازمان‌ها و شرکت‌ها باید افزون‌تر از آنکه به بودجه، هزینه و دستگاه‌ها توجه کنند به وضعیت نیروی انسانی خود توجه کنند.

کنفوسیوس می‌گوید: اگر طرح یک ساله دارید، برنج بکارید، اگر طرح ده ساله دارید، درخت بکارید و اگر طرح صد ساله دارید، انسان تربیت کنید.

ج: یکی از عوامل برونی که همواره بر عملکرد شرکت‌ها تاثیرگذار بوده، دخالت نمایندگان مجلس و سیاسیون در عزل و نصب هاست.

این دخالت­ها خطری بزرگی برای کارآیی شرکت‌ها دارد. متاسفانه اینکه افراد سفارشی نه تنها فاکتور‌های لازم جهت تصدی پست‌های مدیریتی یا عضویت هیئت مدیره و مدیرعاملی را گاهاً را ندارند بلکه از کمترین شرایط لازم برای تصدی یک پست نیز محرومند.

این دخالت‌ها باعث می­شود که مدیران عامل اعضای هیئت مدیره و مدیران وامدار سفارش کنندگان باشند و در این بین منافع شرکت‌ها را در راستای اهداف آن فرد سیاسی یا نماینده مجلس خرج کنند.

پیشتر کدخدائی سخنگوی شورای نگهبان در سرمقاله روزنامه کیهان در مورد دخالت نمایندگان گفته بود: مثلاً فردی که روسای آموزش و پرورش و ارشاد و مدیر چند مدرسه در یک شهر را با اعمال نفوذ از میان لیدر‌های انتخاباتی خویش منصوب کرده، شاید در هیچ دادگاهی محکوم نگردد، اما چنین فردی شایسته نمایندگی است؟

د: شفافیت در تمام مسائل اقتصادی، مناقصات، مزایده‌ها و قرارداد‌ها یکی از راه‌های جلوگیری از ایجاد تخلف و زمینه ساز بروز شرایط رشد اقتصادی در هر مجموعه است، می‌توان با شفاف سازی سرمایه اجتماعی از دست رفته در مورد شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی را بهبود بخشید.

مدیرعامل جوان و پرانرژی شستا با اقدامات شفاف سطح توقعات از خود را بالا برده و حال می‌بایست گام محکم در شفاف سازی حقوق مدیران، شفاف سازی مناقصات و خرید و فروش‌ها بردارد، این شرکت به عنوان یک سرمایه بین النسلی متعلق به همه ایرانیان است و بهتر است هر ایرانی بداند چه کسانی شرکت‌ها را اداره می‌کنند، حقوقشان چقدر است، چگونه انتخاب می‌شوند، برندگان مناقصات و مزایده‌ها چه کسانی هستند.

ه: بروکراسی‌های دست و پا گیر در هلدینگ‌ها و زیر مجموعه‌های این شرکت باید حذف گردد، جالب اینکه بدانیم هم اکنون برخی هلدینگ‌ها و شرکت­های واسطه­ای بین شرکت­ها با شستا هستند که معلوم نیست نقش آن‌ها چیست. بروکراسی­های دست و پاگیر و کاغذ بازی نه تنها هیچ سنخیتی با شفافیت ندارد بلکه باعث ایجاد شبکه عنکبوتی می‌شود که تخلفات را بیشتر می‌کند.

اینکه با بخشنامه و دستورالعمل و بروکراسی در تصمیم گیری­های مدیران عامل و مدیران پائین دستی اعمال محدودیت صورت گیرد، به نظر گماشتن ربات بهتر از پیدا کردن یک مدیر خلاق است. شرکت­های اقتصادی این روز‌ها نه فضای امنیتی و نوچه پروری می‌خواهند و نه افراد بله قربان­گو، نیاز شرکت‌های اقتصادی مدیران خلاق و سالم است.

در یکسال گذشته اقدامات مناسبی در شستا صورت گرفته، ولی کافی نیست، برای رسیدن به نقطه مطلوب راه زیادی باقی مانده که باید پیمود، راهی که قطعاً برای مدیران این شرکت راحت طی نمی‌شود و بدخواهان به دنبال سنگ اندازی اند