عمارت خیل‌خان؛ مهریه شهربانو

مسعود محقق ۳ فروردین ۱۴۰۲ / ۱۴:۳۶

خانه تاریخی «کیپور» معروف به «عمارت مجلل خیل‌خان» در شهرستان مهدیشهر استان سمنان قرار دارد. ساخت این بنا در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار، توسط علی‌اکبر خان، نایب ذوالفقارخان آغاز شد و پس از مرگ ذوالفقار خان حاکم وقت قومس و متعاقب آن تبعید «علی اکبرخان» به شیراز، با وقفه‌ای چندساله توسط پسرش تاروردی بیک که نایب سنگسر بود دوباره در دستور کار قرار گرفت، که با مرگ او، این بار پسرش «مرادعلی بیک» کار رابه سرانجام رساند. با ازدواج پسر مراد علی بیک با شهربانو دختر محمدآقا خان کیپور، این خانه به مهریۀ «شهربانو» در آمد، تا سرانجام سال‌ها بعد یزدان خان و یدالله کیپور، برادران شهربانو این خانه را از او خریدند و سال‌ها فرزندان یدالله یعنی منوچهر و ناصر  در آن سکونت داشتند، بعد از هجرت منوچهر کیپور به تهران، این بنا محل زندگی برادرش ناصر کیپور بود. این عمارتِ قاجاری، در سال ۱۳۸۸ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد. با مرگ ناصر کیپور نیز این بنا در سال ۱۳۹۱، توسط ورثه وی خریداری، مرمت و بازسازی شد.