احمدرضا جلالی؛ پزشکی که به اتهام 'جاسوسی' محکوم به اعدام شد

احمدرضا جلالی؛ پزشکی که به اتهام 'جاسوسی' محکوم به اعدام شد
بی بی سی فارسی
بی بی سی فارسی - ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۱

احمدرضا جلالی؛ پزشکی که به اتهام 'جاسوسی' محکوم به اعدام شدیک ساعت پیش

منبع تصویر،

CENTER FOR HUMAN RIGHTS IN IRAN

توضیح تصویر،

احمدرضا جلالی گفته بود به این دلیل او را زندانی کرده‌اند که حاضر به جاسوسی برای جمهوری اسلامی نشده است

شش سال پیش که احمدرضا جلالی٬ پزشک و پژوهشگر مدیریت بحران و حوادث غیرمترقبه ایرانی- سوئدی٬ برای شرکت در یک کنفرانس به ایران می‌آمد٬ کسی گمان نمی‌برد روزی حکم اعدامش به تایید دیوان عالی برسد و برای اجرای آن ضرب الاجل تعیین شود.

روز چهارشنبه٬ چهاردهم اردیبهشت ماه٬ امسال همزمان با آخرین روز دادگاه حمید نوری در سوئد، خبرگزاری دانشجویان ایران٬ ایسنا نوشت: "از طریق منابع آگاه شنیده شده که حکم اعدام احمدرضا جلالی در دستور اقدام قرار گرفته و این حکم حداکثر تا آخر اردیبهشت ماه جاری اجرا خواهد شد."

ساعتی پس از انتشار این خبر سایت نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران نیز بدون اشاره به منبع٬ از "اجرای قریب‌الوقوع حکم اعدام" این پژوهشگر دو تابعیتی خبر داد.

  • تعیین ضرب‌الاجل برای 'اعدام احمدرضا جلالی' در یک خبرگزاری ایران
  • سوئد خواستار توقف اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی شد
  • حمید نوری کیست و چرا در سوئد محاکمه می‌شود؟

اعلام این خبر همزمان با آخرین روز دادگاه حمید نوری٬ که در سوئد به اتهام مشارکت در اعدام‌ زندانیان سیاسی در زندان گوهردشت در سال ۶۷ در حال محاکمه است٬ این احتمال را مطرح کرد که جمهوری اسلامی قصد دارد با استفاده از پرونده آقای جلالی بر دولت سوئد فشار وارد کند و بر روند محاکمه آقای نوری تاثیر بگذارد.

البته در متن خبر ایسنا در این رابطه آمده بود که " برخی تحلیلگران سیاسی معتقدند که کل پروژه بازداشت حمید نوری در سوئد و تشکیل دادگاه نمایشی برای وی در آن کشور با هدف فشار بر دولت ایران جهت رهاسازی احمدرضا جلالی بوده است."

  • زندانیان دوتابعیتی در ایران چه کسانی هستند؟

این در حالی است که در اردیبهشت ماه امسال ویدا مهران‌نیا، همسر احمدرضا جلالی٬ در مصاحبه‌ای ضمن تاکید بر لزوم آزادی همسرش تاکید کرده بود که با مبادله احتمالی همسرش با حمید نوری، دادیار سابق در دوران اعدام‌‌های تابستان ۶۷، مخالف است.

حکومت ایران همواره متهم شده که با دستگیر کردن، به زندان انداختن و صدور احکام سیاسی برای شهروندان دوتابعیتی، در پی اهداف و مقاصد سیاسی و گرفتن امتیاز در روابط خارجی است.

احمدرضا جلالی چرا بازداشت شد؟

احمدرضا جلالی٬ شهروند ایرانی-سوئدی٬ که در بهار ۹۵ به دعوت دانشگاه‌های تهران و شیراز به ایران سفر کرده بود سه روز پیش از بازگشت به سوئد هنگام رانندگی به سمت کرج دستگیر شد.

او سال ۱۳۸۸ به سوئد مهاجرت کرده بود و علاوه بر پژوهش در دانشگاه کارولینسکای استکهلم سابقه تدریس در ایتالیا و بلژیک را هم داشت.

این نخستین بار نبود که این پژوهشگر به ایران سفر می‌کرد؛ او پیش از آخرین سفری که به بازداشتش منتهی شد٬ بارها برای شرکت در برنامه‌های تحقیقاتی و آموزشی به ایران رفت‌وآمد داشته‌ و به گفته همسرش "ورود و خروج او همواره بدون مشکل انجام می‌شد."

منبع تصویر،

VIDA MEHRAN-NIA

توضیح تصویر،

احمدرضا جلالی در زمان دستگیری به دعوت دانشگاه تهران به ایران سفر کرده بود

اما روز پنجم اردیبهشت ماه سال ۹۵ که این پژوهشگر دو تابعیتی برای شرکت در کنفرانسی به شهر کرج می‌رفت٬ با اتهام‌های "ارتباط با دولت متخاصم" و "جاسوسی برای اسرائیل" بازداشت و به زندان اوین منتقل شد؛ اگرچه خبر رسمی دستگیری او تا پیش از دی‌ماه همان سال منتشر نشد.

در دی ماه سال ۹۵ برای اولین بار ویدا مهران‌نیا٬ همسر احمدرضا جلالی٬ از بازداشت و حبس همسرش در انفرادی خبر داد و گفت که او دست به اعتصاب غذا زده است.

خانم مهران‌نیا همچنین اعلام کرد که به توصیه ماموران اطلاعاتی تا آن زمان سکوت کرده بود.

ویدا مهران‌نیا در رابطه با دوران بازداشت همسرش گفت که "او را سه ماه تمام در انفرادی نگهداشته‌اند و جلسات بازجویی او در خارج از زندان برگزار می‌شده است."

خانواده احمدرضا جلالی تا ۱۰ روز پس از بازداشت از سرنوشت او خبری نداشتند و به گفته همسر احمدرضا جلالی پس از آن نیز او "در هر ماه تنها یک دقیقه فرصت برقراری تماس تلفنی با خانواده‌اش را داشت و در جریان بازجویی بارها با تهدید اعضای خانواده‌اش مواجه شده بود."

حکومت ایران در مورد بازداشت آقای جلالی چه گفت؟

برای اولین بار در آبان ماه سال ۹۶ بود یک مقام رسمی جمهوری اسلامی در خصوص بازداشت احمدرضا جلال اظهار نظر کرد. آن زمان عباس جعفری دولت آبادی٬ دادستان عمومی و انقلاب وقت تهران از صدور حکم اعدام برای یک "عامل موساد" خبر داد و مدعی شد که او در ارتباط با "همکاری برای ترور" برخی از افراد مرتبط با برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به گفته او "مجرم" بوده است.

عباس دولت آبادی به نام این "عامل موساد" و ملیت او اشاره‌ای نکرد اما سازمان عفو بین الملل به استناد به اظهارات "یکی از وکلای احمدرضا جلالی که حکم دادگاه را رویت کرده" گزارش کرد که در حکم صادره از سوی دادگاه آمده که "آقای جلالی با دولت اسرائیل همکاری می‌کرده و این کشور در گرفتن اجازه اقامت در سوئد به او کمک کرده است."

آقای جلالی در "اعترافات" پخش شده چه گفت؟

یک ماه پس از ادعاهای مطرح شده از سوی دادستان وقت تهران، تلویزیون ایران اعترافات ضبط شده‌ای را که گفته شد توسط بخش ضد جاسوسی وزارت اطلاعات تهیه شده با نام "تیشه بر ریشه" پخش کرد.

در اعترافات پخش شده، ادعا شده بود که احمدرضا جلالی در زمان تحصیل در "یکی از کشورهای اروپایی" توسط فردی که توماس معرفی شد برای جذب در سرویس اطلاعات خارجی این کشور در ازای دریافت شهروندی یک کشور اروپایی، پیشنهاد شغلی دریافت کرد.

توضیح تصویر،

آقای جلالی پژوهشگر مدیریت بحران است

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکستشیرازه

«شیرازه» پادکستی درباره کتاب‌ها است که سام فرزانه تهیه می‌کند

پادکست

پایان پادکست

در بخش دیگری از این "اعترافات از پیش ضبط شده" ادعا می‌شود که آقای جلالی اطلاعات مربوط به مسعود علی‌محمدی و مجید شهریاری را جمع آوری می‌کرده است. مسعود علی‌محمدی و مجید شهریاری٬ از محققان برنامه هسته‌ای ایران بودند که در سال ۸۸ در دو انفجار جداگانه به قتل رسیدند. در آن زمان ایران، اسرائیل را به برنامه‌ریزی و انجام این حمله‌‌ها متهم کرد.

جمهوری اسلامی در سال ۹۱ اعترافات تلویزیونی ۱۲ متهم به دست داشتن در ترور کارشناسان هسته‌ای خود را از صدا و سیما پخش کرده و در اردیبهشت همان سال مجید جمالی فشی با اتهام ارتباط با ترور مسعود علی‌محمدی اعدام شده بود. در آن دوره روزنامه تایمز در گزارشی نوشت که اعدام آقای فشی ممکن است نتیجه انتشار اسناد سفارت آمریکا در باکو از سوی ویکی لیکس بوده باشد.

"مسعود علی‌محمدی و مجید شهریاری٬ از محققان برنامه هسته‌ای ایران بودند که در سال ۸۸ در دو انفجار جداگانه به قتل رسیدند"در آن گزارش بدون نام بردن از آقای فشی از گفتگوی کوتاه فردی با یک دیپلمات آمریکایی درباره برنامه‌های آموزش هنرهای رزمی به نیروهای امنیتی ایران سخن به میان آمده بود.

در همین رابطه راوی "تیشه بر ریشه" گفت که آقای جلالی بیش از ۵۰ بار با مأمور ادعایی موساد، سرویس جاسوسی اسرائیل، دیدار داشته و برای هر دیدار مبلغ دو هزار یورو دریافت کرده است.

اعترافات احمدرضا جلالی در این برنامه از پیش ضبط شده با اظهارات عباس جعفری دولت آبادی در مورد روند رسیدگی دادگاه به اتهام این پژوهشگر انطباق داشت. ریاست این دادگاه را قاضی ابوالقاسم صلواتی در دست داشت.

واکنش آقای جلالی به پخش "اعترافات" چه بود؟

سه روز پس از پخش "اعترافات اجباری" احمدرضا جلالی از صدا و سیما، او در یک فایل صوتی تاکید کرد که اعترافات او تقطیع و تحریف شده است.

آقای جلالی در این فایل صوتی ضمن اعلام اینکه در طول دوران بازداشتش هیچ گونه تماس و دسترسی به وکیل یا بازپرس نداشته است٬ تاکید می‌کند که اعترافاتش تحت فشار اخذ شده است، با این حال "به هیچ وجه همکاری، جاسوسی یا حتی ارتباط با موساد را نپذیرفته" است.

حکم اعدام برای آقای جلالی چطور صادر شد؟

ویدا مهران‌نیا در خصوص پخش اعترافات ضبط شده همسرش٬ گفت که بازجوها به احمدرضا جلالی گفته بودند می‌خواهند برای کسب اطلاعات بیشتر از او یک ویدئو ضبط کنن و بلافاصله پس از آن او را آزاد خواهند کرد.

عفو بین‌الملل گزارش داد که آقای جلالی را پس از ۹ ماه زندان از جمله سه ماه انفرادی، بدون حضور وکیل در دادگاه انقلاب حاضر کردند و قاضی ابوالقاسم صلواتی اتهام او را "جاسوسی" عنوان کرده و گفته است که احتمال دارد به مجازات اعدام محکوم شود.

در آبان ۹۶ دادگاه او را در ارتباط با اتهام "محاربه" و "همکاری با دولت اسرائیل" مجرم شناخت و به اعدام محکوم کرد.

این حکم که با انتقاد و اعتراض شدید خانواده او و گروه‌های فعال حقوق بشر روبرو شده بود، در ماه آذر در دیوان عالی کشور و "پشت درهای بسته" تایید شد.

واکنش‌های جهانی به حکم اعدام آقای جلالی چه بود؟

پس از انتشار خبر تایید حکم احمدرضا جلالی در دیوان عالی جمهوری اسلامی٬ چندین نهاد‌ بین المللی به این حکم اعتراض کردند.

در آبان ماه سال ۹۶ هفتاد و چهار نفر از برندگان جایزه نوبل در نامه‌ای به نماینده ایران در سازمان ملل خواهان آزادی احمدرضا جلالی شدند. یک ماه پس از آن نیز چهار تن از کارشناسان سازمان ملل متحد از ایران خواستند که حکم اعدام او را فورا لغو کند.

وزارت امور خارجه ایتالیا٬ سازمان عفو بین الملل٬ دولت سوئد از جمله نهاد‌هایی بودند که به صدور حکم اعدام برای احمدرضا جلالی اعتراض کردند.

با این حال در دی ماه همان سال عباس جعفری دولت‌آبادی بدون اشاره به اعتراض‌های بین‌المللی درباره حکم صادر شده علیه احمدرضا جلالی، بر اتهامات طرح شده٬ پافشاری کرد.

او مدعی شد که طی دیداری با آقای جلالی در زندان "نامبرده به هشت نوبت ملاقات با ماموران سرویس جاسوسی بیگانه اقرار نموده و در همین رابطه وجوهی را اخذ کرده است."

او همچنین به صورت غیر مستقیم همسر احمدرضا جلالی را نیز متهم کرد و گفت که خانم مهران‌نیا پیشتر"از کار‌شناسان سازمان انرژی اتمی بوده که در حال حاضر از خدمت منفصل گردیده است."

احمدرضا جلالی در پاسخ به همه این اتهام‌ها آبان در ماه سال ۹۶ در نامه‌ای از داخل زندان با عنوان "چرا من از سوی وزارت اطلاعات بازداشت شدم؟" به زبان انگلیسی نوشت که "به دلیل همکاری نکردن با وزارت اطلاعات برای جاسوسی به نفع ایران بازداشت و سپس تهدید به اعدام شده است."

شرایط آقای جلالی در زندان چطور است؟

احمدرضا جلالی در طی سال‌های بازداشت در اعتراض به شرایط زندان بارها دست به اعتصاب غذای تر و خشک زده است. برای اولین بار همزمان با اعلام خبر بازداشتش، او گفت به دلیل عدم قبول وکلایش از سوی دادگاه و تهدیدهای قاضی ابوالقاسم صلواتی، اعتصاب غذا کرده است. او اسفندماه همان سال در اعتراض به بی‌توجهی مقامات زندان به خواسته‌هایش دست به اعتصاب غذای خشک زد.

در اسفند ماه سال ۹۶ نیز مادر آقای جلالی به کمپین حقوق بشر ایران گفت که وضعیت جسمی پسرش به دلایل نامشخص رو به وخامت است اما علی‌رغم درخواست‌های فراوان از مقامات قضایی٬ او را پس از ماه‌ها بیماری و درد برای معاینه و درمان به بیمارستان منتقل نکرده‌اند.

به گفته ویدا مهران‌نیا این پزشک و پژوهشگر دو تابعیتی در سال ۹۷ مشکوک به ابتلا به بیماری سرطان خون بود٬ اما به گفته او، مسئولان زندان در امر تشخیص و مداوای او سنگ اندازی کرده‌اند.

بهمن ماه سال گذشته نیز همسر احمدرضا جلالی خبر از آن داد که او را تنها یک روز پس از عمل جراحی به دلیل مشکل چسبندگی حاد روده به بیمارستان بازگردانده‌اند.

منبع تصویر،

HRA-NEWS.ORG

ماموران امنیتی حتی از دیدار آخر آقای جلالی با مادرش و شرکت در مراسم خاکسپاری او نیز جلوگیری کردند.

به رغم تمامی این موارد و حتی تایید حکم اعدام در دیوان عالی کشور٬ احمدرضا جلالی در مرداد ماه سال ۹۸ در تماس تلفنی به خانواده‌اش خبر داد که برای "اعتراف اجباری" و پذیرش اتهاماتی جدید زیر فشار قرار گرفته است.



پس از آن و برای اولین بار در سال ۹۹ خبر نزدیک بودن اجرای حکم محمدرضا جلالی منتشر شد.

در آذرماه سال ۹۹ مادر آقای جلالی به نقل از هلاله موسویان٬ وکیل پسرش٬ گفت که قرار است او را برای اجرای حکم اعدام به زندان رجایی شهر منتقل کنند٬ هرچند انتقال او به زندان رجایی شهر برای اجرای حکم اعدام به تعویق افتاد.

آیا معاوضه آقای جلالی مطرح بوده است؟

نها‌د‌های امنیتی ایران طی سال‌های ۹۵ و ۹۶ دست‌کم ۳۰ شهروند ایرانی دارای تابعیت مضاعف را بازداشت کردند. احمدرضا جلالی یکی از آنان بود.

رویترز در گزارشی در این رابطه نوشت که ۱۹ تن از این بازداشتی‌ها ایرانیان دارانی تابعیت اروپایی بودند. برخی از این افراد در مقابل پول و بعضی دیگر با زندانیان مورد نظر جمهوری اسلامی در دیگر کشورها مبادله شدند و برخی دیگر همچنان در زندان به سر می‌برند.

در آذرماه سال ۹۹ و همزمان با برگزاری آخرین جلسه دادگاه اسدالله اسدی٬ دیپلمات ایرانی متهم به برنامه‌ریزی برای بمب‌گذاری در گردهمایی مجاهدین خلق در بلژیک٬ خبر انتقال احمدرضا جلالی به زندان رجایی شهر برای اجرای حکم اعدام منتشر شد.

  • محمود علوی: با نظر آیت‌الله خامنه‌ای درباره مبادله زندانیان با آمریکا مذاکره کردیم و امتیازاتی گرفتیم

در آن زمان محمد جواد٬ ظریف، وزیر امور خارجه وقت ایران٬ موضوع تبادل افراد زندانی در ایران با زندانی‌های ایرانی در سایر کشورها را مطرح کرد. او بدون اشاره به نام احمدرضا جلالی و اسدالله اسدی گفت: "پیشنهادهای متعددی از طرف ایران روی میز است. وزارت امور خارجه جایگاهی در دادگاه‌های ایران ندارد اما وقتی امکان تبادل [زندانیان] وجود داشته باشد، می‌تواند جایگاهی پیدا کند.

من پیشنهاد تبادل جهانی زندانیان ایرانی را مطرح کرده‌ام."

همزمان با این اظهارات وزیر وقت امور خارجه، برخی منابع خبری این وزارت خانه به صورت غیر رسمی اعلام کردند که حکم اعدام احمدرضا جلالی به دلیل خودداری بلژیک از مبادله اسدالله اسدی با این پزشک زندانی به اجرای احکام رفته است.

حال در آستانه صدور حکم دادگاه سوئد در خصوص حمید نوری دوباره موضوع اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی مطرح شده است.

احمدرضا جلالی؛ پزشکی که به اتهام 'جاسوسی' محکوم به اعدام شد

احمدرضا جلالی گفته بود به این دلیل او را زندانی کرده‌اند که حاضر به جاسوسی برای جمهوری اسلامی نشده است

منبع تصویر، CENTER FOR HUMAN RIGHTS IN IRAN

توضیح تصویر،

احمدرضا جلالی گفته بود به این دلیل او را زندانی کرده‌اند که حاضر به جاسوسی برای جمهوری اسلامی نشده است

شش سال پیش که احمدرضا جلالی٬ پزشک و پژوهشگر مدیریت بحران و حوادث غیرمترقبه ایرانی- سوئدی٬ برای شرکت در یک کنفرانس به ایران می‌آمد٬ کسی گمان نمی‌برد روزی حکم اعدامش به تایید دیوان عالی برسد و برای اجرای آن ضرب الاجل تعیین شود.

روز چهارشنبه٬ چهاردهم اردیبهشت ماه٬ امسال همزمان با آخرین روز دادگاه حمید نوری در سوئد، خبرگزاری دانشجویان ایران٬ ایسنا نوشت: "از طریق منابع آگاه شنیده شده که حکم اعدام احمدرضا جلالی در دستور اقدام قرار گرفته و این حکم حداکثر تا آخر اردیبهشت ماه جاری اجرا خواهد شد."

ساعتی پس از انتشار این خبر سایت نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران نیز بدون اشاره به منبع٬ از "اجرای قریب‌الوقوع حکم اعدام" این پژوهشگر دو تابعیتی خبر داد.

اعلام این خبر همزمان با آخرین روز دادگاه حمید نوری٬ که در سوئد به اتهام مشارکت در اعدام‌ زندانیان سیاسی در زندان گوهردشت در سال ۶۷ در حال محاکمه است٬ این احتمال را مطرح کرد که جمهوری اسلامی قصد دارد با استفاده از پرونده آقای جلالی بر دولت سوئد فشار وارد کند و بر روند محاکمه آقای نوری تاثیر بگذارد.

البته در متن خبر ایسنا در این رابطه آمده بود که " برخی تحلیلگران سیاسی معتقدند که کل پروژه بازداشت حمید نوری در سوئد و تشکیل دادگاه نمایشی برای وی در آن کشور با هدف فشار بر دولت ایران جهت رهاسازی احمدرضا جلالی بوده است."

این در حالی است که در اردیبهشت ماه امسال ویدا مهران‌نیا، همسر احمدرضا جلالی٬ در مصاحبه‌ای ضمن تاکید بر لزوم آزادی همسرش تاکید کرده بود که با مبادله احتمالی همسرش با حمید نوری، دادیار سابق در دوران اعدام‌‌های تابستان ۶۷، مخالف است.

حکومت ایران همواره متهم شده که با دستگیر کردن، به زندان انداختن و صدور احکام سیاسی برای شهروندان دوتابعیتی، در پی اهداف و مقاصد سیاسی و گرفتن امتیاز در روابط خارجی است.

احمدرضا جلالی چرا بازداشت شد؟

احمدرضا جلالی٬ شهروند ایرانی-سوئدی٬ که در بهار ۹۵ به دعوت دانشگاه‌های تهران و شیراز به ایران سفر کرده بود سه روز پیش از بازگشت به سوئد هنگام رانندگی به سمت کرج دستگیر شد.

او سال ۱۳۸۸ به سوئد مهاجرت کرده بود و علاوه بر پژوهش در دانشگاه کارولینسکای استکهلم سابقه تدریس در ایتالیا و بلژیک را هم داشت.

این نخستین بار نبود که این پژوهشگر به ایران سفر می‌کرد؛ او پیش از آخرین سفری که به بازداشتش منتهی شد٬ بارها برای شرکت در برنامه‌های تحقیقاتی و آموزشی به ایران رفت‌وآمد داشته‌ و به گفته همسرش "ورود و خروج او همواره بدون مشکل انجام می‌شد."

منبع تصویر، VIDA MEHRAN-NIA

توضیح تصویر،

احمدرضا جلالی در زمان دستگیری به دعوت دانشگاه تهران به ایران سفر کرده بود

اما روز پنجم اردیبهشت ماه سال ۹۵ که این پژوهشگر دو تابعیتی برای شرکت در کنفرانسی به شهر کرج می‌رفت٬ با اتهام‌های "ارتباط با دولت متخاصم" و "جاسوسی برای اسرائیل" بازداشت و به زندان اوین منتقل شد؛ اگرچه خبر رسمی دستگیری او تا پیش از دی‌ماه همان سال منتشر نشد.

در دی ماه سال ۹۵ برای اولین بار ویدا مهران‌نیا٬ همسر احمدرضا جلالی٬ از بازداشت و حبس همسرش در انفرادی خبر داد و گفت که او دست به اعتصاب غذا زده است.

خانم مهران‌نیا همچنین اعلام کرد که به توصیه ماموران اطلاعاتی تا آن زمان سکوت کرده بود.

ویدا مهران‌نیا در رابطه با دوران بازداشت همسرش گفت که "او را سه ماه تمام در انفرادی نگهداشته‌اند و جلسات بازجویی او در خارج از زندان برگزار می‌شده است."

خانواده احمدرضا جلالی تا ۱۰ روز پس از بازداشت از سرنوشت او خبری نداشتند و به گفته همسر احمدرضا جلالی پس از آن نیز او "در هر ماه تنها یک دقیقه فرصت برقراری تماس تلفنی با خانواده‌اش را داشت و در جریان بازجویی بارها با تهدید اعضای خانواده‌اش مواجه شده بود."

حکومت ایران در مورد بازداشت آقای جلالی چه گفت؟

برای اولین بار در آبان ماه سال ۹۶ بود یک مقام رسمی جمهوری اسلامی در خصوص بازداشت احمدرضا جلال اظهار نظر کرد. آن زمان عباس جعفری دولت آبادی٬ دادستان عمومی و انقلاب وقت تهران از صدور حکم اعدام برای یک "عامل موساد" خبر داد و مدعی شد که او در ارتباط با "همکاری برای ترور" برخی از افراد مرتبط با برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به گفته او "مجرم" بوده است.

عباس دولت آبادی به نام این "عامل موساد" و ملیت او اشاره‌ای نکرد اما سازمان عفو بین الملل به استناد به اظهارات "یکی از وکلای احمدرضا جلالی که حکم دادگاه را رویت کرده" گزارش کرد که در حکم صادره از سوی دادگاه آمده که "آقای جلالی با دولت اسرائیل همکاری می‌کرده و این کشور در گرفتن اجازه اقامت در سوئد به او کمک کرده است."

آقای جلالی در "اعترافات" پخش شده چه گفت؟

یک ماه پس از ادعاهای مطرح شده از سوی دادستان وقت تهران، تلویزیون ایران اعترافات ضبط شده‌ای را که گفته شد توسط بخش ضد جاسوسی وزارت اطلاعات تهیه شده با نام "تیشه بر ریشه" پخش کرد.

در اعترافات پخش شده، ادعا شده بود که احمدرضا جلالی در زمان تحصیل در "یکی از کشورهای اروپایی" توسط فردی که توماس معرفی شد برای جذب در سرویس اطلاعات خارجی این کشور در ازای دریافت شهروندی یک کشور اروپایی، پیشنهاد شغلی دریافت کرد.

توضیح تصویر،

آقای جلالی پژوهشگر مدیریت بحران است

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهید
پادکست
شیرازه

«شیرازه» پادکستی درباره کتاب‌ها است که سام فرزانه تهیه می‌کند

پادکست

پایان پادکست

در بخش دیگری از این "اعترافات از پیش ضبط شده" ادعا می‌شود که آقای جلالی اطلاعات مربوط به مسعود علی‌محمدی و مجید شهریاری را جمع آوری می‌کرده است. مسعود علی‌محمدی و مجید شهریاری٬ از محققان برنامه هسته‌ای ایران بودند که در سال ۸۸ در دو انفجار جداگانه به قتل رسیدند. در آن زمان ایران، اسرائیل را به برنامه‌ریزی و انجام این حمله‌‌ها متهم کرد.

جمهوری اسلامی در سال ۹۱ اعترافات تلویزیونی ۱۲ متهم به دست داشتن در ترور کارشناسان هسته‌ای خود را از صدا و سیما پخش کرده و در اردیبهشت همان سال مجید جمالی فشی با اتهام ارتباط با ترور مسعود علی‌محمدی اعدام شده بود. در آن دوره روزنامه تایمز در گزارشی نوشت که اعدام آقای فشی ممکن است نتیجه انتشار اسناد سفارت آمریکا در باکو از سوی ویکی لیکس بوده باشد. در آن گزارش بدون نام بردن از آقای فشی از گفتگوی کوتاه فردی با یک دیپلمات آمریکایی درباره برنامه‌های آموزش هنرهای رزمی به نیروهای امنیتی ایران سخن به میان آمده بود.

در همین رابطه راوی "تیشه بر ریشه" گفت که آقای جلالی بیش از ۵۰ بار با مأمور ادعایی موساد، سرویس جاسوسی اسرائیل، دیدار داشته و برای هر دیدار مبلغ دو هزار یورو دریافت کرده است.

اعترافات احمدرضا جلالی در این برنامه از پیش ضبط شده با اظهارات عباس جعفری دولت آبادی در مورد روند رسیدگی دادگاه به اتهام این پژوهشگر انطباق داشت. ریاست این دادگاه را قاضی ابوالقاسم صلواتی در دست داشت.

واکنش آقای جلالی به پخش "اعترافات" چه بود؟

سه روز پس از پخش "اعترافات اجباری" احمدرضا جلالی از صدا و سیما، او در یک فایل صوتی تاکید کرد که اعترافات او تقطیع و تحریف شده است.

آقای جلالی در این فایل صوتی ضمن اعلام اینکه در طول دوران بازداشتش هیچ گونه تماس و دسترسی به وکیل یا بازپرس نداشته است٬ تاکید می‌کند که اعترافاتش تحت فشار اخذ شده است، با این حال "به هیچ وجه همکاری، جاسوسی یا حتی ارتباط با موساد را نپذیرفته" است.

حکم اعدام برای آقای جلالی چطور صادر شد؟

ویدا مهران‌نیا در خصوص پخش اعترافات ضبط شده همسرش٬ گفت که بازجوها به احمدرضا جلالی گفته بودند می‌خواهند برای کسب اطلاعات بیشتر از او یک ویدئو ضبط کنن و بلافاصله پس از آن او را آزاد خواهند کرد.

عفو بین‌الملل گزارش داد که آقای جلالی را پس از ۹ ماه زندان از جمله سه ماه انفرادی، بدون حضور وکیل در دادگاه انقلاب حاضر کردند و قاضی ابوالقاسم صلواتی اتهام او را "جاسوسی" عنوان کرده و گفته است که احتمال دارد به مجازات اعدام محکوم شود.

در آبان ۹۶ دادگاه او را در ارتباط با اتهام "محاربه" و "همکاری با دولت اسرائیل" مجرم شناخت و به اعدام محکوم کرد.

این حکم که با انتقاد و اعتراض شدید خانواده او و گروه‌های فعال حقوق بشر روبرو شده بود، در ماه آذر در دیوان عالی کشور و "پشت درهای بسته" تایید شد.

واکنش‌های جهانی به حکم اعدام آقای جلالی چه بود؟

پس از انتشار خبر تایید حکم احمدرضا جلالی در دیوان عالی جمهوری اسلامی٬ چندین نهاد‌ بین المللی به این حکم اعتراض کردند.

در آبان ماه سال ۹۶ هفتاد و چهار نفر از برندگان جایزه نوبل در نامه‌ای به نماینده ایران در سازمان ملل خواهان آزادی احمدرضا جلالی شدند. یک ماه پس از آن نیز چهار تن از کارشناسان سازمان ملل متحد از ایران خواستند که حکم اعدام او را فورا لغو کند.

وزارت امور خارجه ایتالیا٬ سازمان عفو بین الملل٬ دولت سوئد از جمله نهاد‌هایی بودند که به صدور حکم اعدام برای احمدرضا جلالی اعتراض کردند.

با این حال در دی ماه همان سال عباس جعفری دولت‌آبادی بدون اشاره به اعتراض‌های بین‌المللی درباره حکم صادر شده علیه احمدرضا جلالی، بر اتهامات طرح شده٬ پافشاری کرد.

او مدعی شد که طی دیداری با آقای جلالی در زندان "نامبرده به هشت نوبت ملاقات با ماموران سرویس جاسوسی بیگانه اقرار نموده و در همین رابطه وجوهی را اخذ کرده است."

او همچنین به صورت غیر مستقیم همسر احمدرضا جلالی را نیز متهم کرد و گفت که خانم مهران‌نیا پیشتر"از کار‌شناسان سازمان انرژی اتمی بوده که در حال حاضر از خدمت منفصل گردیده است."

احمدرضا جلالی در پاسخ به همه این اتهام‌ها آبان در ماه سال ۹۶ در نامه‌ای از داخل زندان با عنوان "چرا من از سوی وزارت اطلاعات بازداشت شدم؟" به زبان انگلیسی نوشت که "به دلیل همکاری نکردن با وزارت اطلاعات برای جاسوسی به نفع ایران بازداشت و سپس تهدید به اعدام شده است."

شرایط آقای جلالی در زندان چطور است؟

احمدرضا جلالی در طی سال‌های بازداشت در اعتراض به شرایط زندان بارها دست به اعتصاب غذای تر و خشک زده است. برای اولین بار همزمان با اعلام خبر بازداشتش، او گفت به دلیل عدم قبول وکلایش از سوی دادگاه و تهدیدهای قاضی ابوالقاسم صلواتی، اعتصاب غذا کرده است. او اسفندماه همان سال در اعتراض به بی‌توجهی مقامات زندان به خواسته‌هایش دست به اعتصاب غذای خشک زد.

در اسفند ماه سال ۹۶ نیز مادر آقای جلالی به کمپین حقوق بشر ایران گفت که وضعیت جسمی پسرش به دلایل نامشخص رو به وخامت است اما علی‌رغم درخواست‌های فراوان از مقامات قضایی٬ او را پس از ماه‌ها بیماری و درد برای معاینه و درمان به بیمارستان منتقل نکرده‌اند.

به گفته ویدا مهران‌نیا این پزشک و پژوهشگر دو تابعیتی در سال ۹۷ مشکوک به ابتلا به بیماری سرطان خون بود٬ اما به گفته او، مسئولان زندان در امر تشخیص و مداوای او سنگ اندازی کرده‌اند.

بهمن ماه سال گذشته نیز همسر احمدرضا جلالی خبر از آن داد که او را تنها یک روز پس از عمل جراحی به دلیل مشکل چسبندگی حاد روده به بیمارستان بازگردانده‌اند.

منبع تصویر، HRA-NEWS.ORG

ماموران امنیتی حتی از دیدار آخر آقای جلالی با مادرش و شرکت در مراسم خاکسپاری او نیز جلوگیری کردند.

به رغم تمامی این موارد و حتی تایید حکم اعدام در دیوان عالی کشور٬ احمدرضا جلالی در مرداد ماه سال ۹۸ در تماس تلفنی به خانواده‌اش خبر داد که برای "اعتراف اجباری" و پذیرش اتهاماتی جدید زیر فشار قرار گرفته است.

پس از آن و برای اولین بار در سال ۹۹ خبر نزدیک بودن اجرای حکم محمدرضا جلالی منتشر شد.

در آذرماه سال ۹۹ مادر آقای جلالی به نقل از هلاله موسویان٬ وکیل پسرش٬ گفت که قرار است او را برای اجرای حکم اعدام به زندان رجایی شهر منتقل کنند٬ هرچند انتقال او به زندان رجایی شهر برای اجرای حکم اعدام به تعویق افتاد.

آیا معاوضه آقای جلالی مطرح بوده است؟

نها‌د‌های امنیتی ایران طی سال‌های ۹۵ و ۹۶ دست‌کم ۳۰ شهروند ایرانی دارای تابعیت مضاعف را بازداشت کردند. احمدرضا جلالی یکی از آنان بود.

رویترز در گزارشی در این رابطه نوشت که ۱۹ تن از این بازداشتی‌ها ایرانیان دارانی تابعیت اروپایی بودند. برخی از این افراد در مقابل پول و بعضی دیگر با زندانیان مورد نظر جمهوری اسلامی در دیگر کشورها مبادله شدند و برخی دیگر همچنان در زندان به سر می‌برند.

در آذرماه سال ۹۹ و همزمان با برگزاری آخرین جلسه دادگاه اسدالله اسدی٬ دیپلمات ایرانی متهم به برنامه‌ریزی برای بمب‌گذاری در گردهمایی مجاهدین خلق در بلژیک٬ خبر انتقال احمدرضا جلالی به زندان رجایی شهر برای اجرای حکم اعدام منتشر شد.

در آن زمان محمد جواد٬ ظریف، وزیر امور خارجه وقت ایران٬ موضوع تبادل افراد زندانی در ایران با زندانی‌های ایرانی در سایر کشورها را مطرح کرد. او بدون اشاره به نام احمدرضا جلالی و اسدالله اسدی گفت: "پیشنهادهای متعددی از طرف ایران روی میز است. وزارت امور خارجه جایگاهی در دادگاه‌های ایران ندارد اما وقتی امکان تبادل [زندانیان] وجود داشته باشد، می‌تواند جایگاهی پیدا کند. من پیشنهاد تبادل جهانی زندانیان ایرانی را مطرح کرده‌ام."

همزمان با این اظهارات وزیر وقت امور خارجه، برخی منابع خبری این وزارت خانه به صورت غیر رسمی اعلام کردند که حکم اعدام احمدرضا جلالی به دلیل خودداری بلژیک از مبادله اسدالله اسدی با این پزشک زندانی به اجرای احکام رفته است.

حال در آستانه صدور حکم دادگاه سوئد در خصوص حمید نوری دوباره موضوع اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی مطرح شده است.

&config=http://www.bbc.co.uk/worldservice/scripts/core/2/emp_jsapi_config.xml?212&relatedLinksCarousel=false&embedReferer=http://www.bbc.co.uk/persian/&config_settings_language=en&config_settings_showFooter=false&domId=emp-15228070&config_settings_autoPlay=true&config_settings_displayMode=standard&config_settings_showPopoutButton=true&uxHighlightColour=0xff0000&showShareButton=true&config.plugins.fmtjLiveStats.pageType=t2_eav1_Started&embedPageUrl=$pageurl&messagesFileUrl=http://www.bbc.co.uk/worldservice/emp/3/vocab/en.xml&config_settings_autoPlay=false" />

احمدرضا جلالی؛ پزشکی که به اتهام 'جاسوسی' محکوم به اعدام شد

احمدرضا جلالی گفته بود به این دلیل او را زندانی کرده‌اند که حاضر به جاسوسی برای جمهوری اسلامی نشده است

منبع تصویر، CENTER FOR HUMAN RIGHTS IN IRAN

توضیح تصویر،

احمدرضا جلالی گفته بود به این دلیل او را زندانی کرده‌اند که حاضر به جاسوسی برای جمهوری اسلامی نشده است

شش سال پیش که احمدرضا جلالی٬ پزشک و پژوهشگر مدیریت بحران و حوادث غیرمترقبه ایرانی- سوئدی٬ برای شرکت در یک کنفرانس به ایران می‌آمد٬ کسی گمان نمی‌برد روزی حکم اعدامش به تایید دیوان عالی برسد و برای اجرای آن ضرب الاجل تعیین شود.

روز چهارشنبه٬ چهاردهم اردیبهشت ماه٬ امسال همزمان با آخرین روز دادگاه حمید نوری در سوئد، خبرگزاری دانشجویان ایران٬ ایسنا نوشت: "از طریق منابع آگاه شنیده شده که حکم اعدام احمدرضا جلالی در دستور اقدام قرار گرفته و این حکم حداکثر تا آخر اردیبهشت ماه جاری اجرا خواهد شد."

ساعتی پس از انتشار این خبر سایت نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران نیز بدون اشاره به منبع٬ از "اجرای قریب‌الوقوع حکم اعدام" این پژوهشگر دو تابعیتی خبر داد.

اعلام این خبر همزمان با آخرین روز دادگاه حمید نوری٬ که در سوئد به اتهام مشارکت در اعدام‌ زندانیان سیاسی در زندان گوهردشت در سال ۶۷ در حال محاکمه است٬ این احتمال را مطرح کرد که جمهوری اسلامی قصد دارد با استفاده از پرونده آقای جلالی بر دولت سوئد فشار وارد کند و بر روند محاکمه آقای نوری تاثیر بگذارد.

البته در متن خبر ایسنا در این رابطه آمده بود که " برخی تحلیلگران سیاسی معتقدند که کل پروژه بازداشت حمید نوری در سوئد و تشکیل دادگاه نمایشی برای وی در آن کشور با هدف فشار بر دولت ایران جهت رهاسازی احمدرضا جلالی بوده است."

این در حالی است که در اردیبهشت ماه امسال ویدا مهران‌نیا، همسر احمدرضا جلالی٬ در مصاحبه‌ای ضمن تاکید بر لزوم آزادی همسرش تاکید کرده بود که با مبادله احتمالی همسرش با حمید نوری، دادیار سابق در دوران اعدام‌‌های تابستان ۶۷، مخالف است.

حکومت ایران همواره متهم شده که با دستگیر کردن، به زندان انداختن و صدور احکام سیاسی برای شهروندان دوتابعیتی، در پی اهداف و مقاصد سیاسی و گرفتن امتیاز در روابط خارجی است.

احمدرضا جلالی چرا بازداشت شد؟

احمدرضا جلالی٬ شهروند ایرانی-سوئدی٬ که در بهار ۹۵ به دعوت دانشگاه‌های تهران و شیراز به ایران سفر کرده بود سه روز پیش از بازگشت به سوئد هنگام رانندگی به سمت کرج دستگیر شد.

او سال ۱۳۸۸ به سوئد مهاجرت کرده بود و علاوه بر پژوهش در دانشگاه کارولینسکای استکهلم سابقه تدریس در ایتالیا و بلژیک را هم داشت.

این نخستین بار نبود که این پژوهشگر به ایران سفر می‌کرد؛ او پیش از آخرین سفری که به بازداشتش منتهی شد٬ بارها برای شرکت در برنامه‌های تحقیقاتی و آموزشی به ایران رفت‌وآمد داشته‌ و به گفته همسرش "ورود و خروج او همواره بدون مشکل انجام می‌شد."

منبع تصویر، VIDA MEHRAN-NIA

توضیح تصویر،

احمدرضا جلالی در زمان دستگیری به دعوت دانشگاه تهران به ایران سفر کرده بود

اما روز پنجم اردیبهشت ماه سال ۹۵ که این پژوهشگر دو تابعیتی برای شرکت در کنفرانسی به شهر کرج می‌رفت٬ با اتهام‌های "ارتباط با دولت متخاصم" و "جاسوسی برای اسرائیل" بازداشت و به زندان اوین منتقل شد؛ اگرچه خبر رسمی دستگیری او تا پیش از دی‌ماه همان سال منتشر نشد.

در دی ماه سال ۹۵ برای اولین بار ویدا مهران‌نیا٬ همسر احمدرضا جلالی٬ از بازداشت و حبس همسرش در انفرادی خبر داد و گفت که او دست به اعتصاب غذا زده است.

خانم مهران‌نیا همچنین اعلام کرد که به توصیه ماموران اطلاعاتی تا آن زمان سکوت کرده بود.

ویدا مهران‌نیا در رابطه با دوران بازداشت همسرش گفت که "او را سه ماه تمام در انفرادی نگهداشته‌اند و جلسات بازجویی او در خارج از زندان برگزار می‌شده است."

خانواده احمدرضا جلالی تا ۱۰ روز پس از بازداشت از سرنوشت او خبری نداشتند و به گفته همسر احمدرضا جلالی پس از آن نیز او "در هر ماه تنها یک دقیقه فرصت برقراری تماس تلفنی با خانواده‌اش را داشت و در جریان بازجویی بارها با تهدید اعضای خانواده‌اش مواجه شده بود."

حکومت ایران در مورد بازداشت آقای جلالی چه گفت؟

برای اولین بار در آبان ماه سال ۹۶ بود یک مقام رسمی جمهوری اسلامی در خصوص بازداشت احمدرضا جلال اظهار نظر کرد. آن زمان عباس جعفری دولت آبادی٬ دادستان عمومی و انقلاب وقت تهران از صدور حکم اعدام برای یک "عامل موساد" خبر داد و مدعی شد که او در ارتباط با "همکاری برای ترور" برخی از افراد مرتبط با برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به گفته او "مجرم" بوده است.

عباس دولت آبادی به نام این "عامل موساد" و ملیت او اشاره‌ای نکرد اما سازمان عفو بین الملل به استناد به اظهارات "یکی از وکلای احمدرضا جلالی که حکم دادگاه را رویت کرده" گزارش کرد که در حکم صادره از سوی دادگاه آمده که "آقای جلالی با دولت اسرائیل همکاری می‌کرده و این کشور در گرفتن اجازه اقامت در سوئد به او کمک کرده است."

آقای جلالی در "اعترافات" پخش شده چه گفت؟

یک ماه پس از ادعاهای مطرح شده از سوی دادستان وقت تهران، تلویزیون ایران اعترافات ضبط شده‌ای را که گفته شد توسط بخش ضد جاسوسی وزارت اطلاعات تهیه شده با نام "تیشه بر ریشه" پخش کرد.

در اعترافات پخش شده، ادعا شده بود که احمدرضا جلالی در زمان تحصیل در "یکی از کشورهای اروپایی" توسط فردی که توماس معرفی شد برای جذب در سرویس اطلاعات خارجی این کشور در ازای دریافت شهروندی یک کشور اروپایی، پیشنهاد شغلی دریافت کرد.

توضیح تصویر،

آقای جلالی پژوهشگر مدیریت بحران است

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهید
پادکست
شیرازه

«شیرازه» پادکستی درباره کتاب‌ها است که سام فرزانه تهیه می‌کند

پادکست

پایان پادکست

در بخش دیگری از این "اعترافات از پیش ضبط شده" ادعا می‌شود که آقای جلالی اطلاعات مربوط به مسعود علی‌محمدی و مجید شهریاری را جمع آوری می‌کرده است. مسعود علی‌محمدی و مجید شهریاری٬ از محققان برنامه هسته‌ای ایران بودند که در سال ۸۸ در دو انفجار جداگانه به قتل رسیدند. در آن زمان ایران، اسرائیل را به برنامه‌ریزی و انجام این حمله‌‌ها متهم کرد.

جمهوری اسلامی در سال ۹۱ اعترافات تلویزیونی ۱۲ متهم به دست داشتن در ترور کارشناسان هسته‌ای خود را از صدا و سیما پخش کرده و در اردیبهشت همان سال مجید جمالی فشی با اتهام ارتباط با ترور مسعود علی‌محمدی اعدام شده بود. در آن دوره روزنامه تایمز در گزارشی نوشت که اعدام آقای فشی ممکن است نتیجه انتشار اسناد سفارت آمریکا در باکو از سوی ویکی لیکس بوده باشد. در آن گزارش بدون نام بردن از آقای فشی از گفتگوی کوتاه فردی با یک دیپلمات آمریکایی درباره برنامه‌های آموزش هنرهای رزمی به نیروهای امنیتی ایران سخن به میان آمده بود.

در همین رابطه راوی "تیشه بر ریشه" گفت که آقای جلالی بیش از ۵۰ بار با مأمور ادعایی موساد، سرویس جاسوسی اسرائیل، دیدار داشته و برای هر دیدار مبلغ دو هزار یورو دریافت کرده است.

اعترافات احمدرضا جلالی در این برنامه از پیش ضبط شده با اظهارات عباس جعفری دولت آبادی در مورد روند رسیدگی دادگاه به اتهام این پژوهشگر انطباق داشت. ریاست این دادگاه را قاضی ابوالقاسم صلواتی در دست داشت.

واکنش آقای جلالی به پخش "اعترافات" چه بود؟

سه روز پس از پخش "اعترافات اجباری" احمدرضا جلالی از صدا و سیما، او در یک فایل صوتی تاکید کرد که اعترافات او تقطیع و تحریف شده است.

آقای جلالی در این فایل صوتی ضمن اعلام اینکه در طول دوران بازداشتش هیچ گونه تماس و دسترسی به وکیل یا بازپرس نداشته است٬ تاکید می‌کند که اعترافاتش تحت فشار اخذ شده است، با این حال "به هیچ وجه همکاری، جاسوسی یا حتی ارتباط با موساد را نپذیرفته" است.

حکم اعدام برای آقای جلالی چطور صادر شد؟

ویدا مهران‌نیا در خصوص پخش اعترافات ضبط شده همسرش٬ گفت که بازجوها به احمدرضا جلالی گفته بودند می‌خواهند برای کسب اطلاعات بیشتر از او یک ویدئو ضبط کنن و بلافاصله پس از آن او را آزاد خواهند کرد.

عفو بین‌الملل گزارش داد که آقای جلالی را پس از ۹ ماه زندان از جمله سه ماه انفرادی، بدون حضور وکیل در دادگاه انقلاب حاضر کردند و قاضی ابوالقاسم صلواتی اتهام او را "جاسوسی" عنوان کرده و گفته است که احتمال دارد به مجازات اعدام محکوم شود.

در آبان ۹۶ دادگاه او را در ارتباط با اتهام "محاربه" و "همکاری با دولت اسرائیل" مجرم شناخت و به اعدام محکوم کرد.

این حکم که با انتقاد و اعتراض شدید خانواده او و گروه‌های فعال حقوق بشر روبرو شده بود، در ماه آذر در دیوان عالی کشور و "پشت درهای بسته" تایید شد.

واکنش‌های جهانی به حکم اعدام آقای جلالی چه بود؟

پس از انتشار خبر تایید حکم احمدرضا جلالی در دیوان عالی جمهوری اسلامی٬ چندین نهاد‌ بین المللی به این حکم اعتراض کردند.

در آبان ماه سال ۹۶ هفتاد و چهار نفر از برندگان جایزه نوبل در نامه‌ای به نماینده ایران در سازمان ملل خواهان آزادی احمدرضا جلالی شدند. یک ماه پس از آن نیز چهار تن از کارشناسان سازمان ملل متحد از ایران خواستند که حکم اعدام او را فورا لغو کند.

وزارت امور خارجه ایتالیا٬ سازمان عفو بین الملل٬ دولت سوئد از جمله نهاد‌هایی بودند که به صدور حکم اعدام برای احمدرضا جلالی اعتراض کردند.

با این حال در دی ماه همان سال عباس جعفری دولت‌آبادی بدون اشاره به اعتراض‌های بین‌المللی درباره حکم صادر شده علیه احمدرضا جلالی، بر اتهامات طرح شده٬ پافشاری کرد.

او مدعی شد که طی دیداری با آقای جلالی در زندان "نامبرده به هشت نوبت ملاقات با ماموران سرویس جاسوسی بیگانه اقرار نموده و در همین رابطه وجوهی را اخذ کرده است."

او همچنین به صورت غیر مستقیم همسر احمدرضا جلالی را نیز متهم کرد و گفت که خانم مهران‌نیا پیشتر"از کار‌شناسان سازمان انرژی اتمی بوده که در حال حاضر از خدمت منفصل گردیده است."

احمدرضا جلالی در پاسخ به همه این اتهام‌ها آبان در ماه سال ۹۶ در نامه‌ای از داخل زندان با عنوان "چرا من از سوی وزارت اطلاعات بازداشت شدم؟" به زبان انگلیسی نوشت که "به دلیل همکاری نکردن با وزارت اطلاعات برای جاسوسی به نفع ایران بازداشت و سپس تهدید به اعدام شده است."

شرایط آقای جلالی در زندان چطور است؟

احمدرضا جلالی در طی سال‌های بازداشت در اعتراض به شرایط زندان بارها دست به اعتصاب غذای تر و خشک زده است. برای اولین بار همزمان با اعلام خبر بازداشتش، او گفت به دلیل عدم قبول وکلایش از سوی دادگاه و تهدیدهای قاضی ابوالقاسم صلواتی، اعتصاب غذا کرده است. او اسفندماه همان سال در اعتراض به بی‌توجهی مقامات زندان به خواسته‌هایش دست به اعتصاب غذای خشک زد.

در اسفند ماه سال ۹۶ نیز مادر آقای جلالی به کمپین حقوق بشر ایران گفت که وضعیت جسمی پسرش به دلایل نامشخص رو به وخامت است اما علی‌رغم درخواست‌های فراوان از مقامات قضایی٬ او را پس از ماه‌ها بیماری و درد برای معاینه و درمان به بیمارستان منتقل نکرده‌اند.

به گفته ویدا مهران‌نیا این پزشک و پژوهشگر دو تابعیتی در سال ۹۷ مشکوک به ابتلا به بیماری سرطان خون بود٬ اما به گفته او، مسئولان زندان در امر تشخیص و مداوای او سنگ اندازی کرده‌اند.

بهمن ماه سال گذشته نیز همسر احمدرضا جلالی خبر از آن داد که او را تنها یک روز پس از عمل جراحی به دلیل مشکل چسبندگی حاد روده به بیمارستان بازگردانده‌اند.

منبع تصویر، HRA-NEWS.ORG

ماموران امنیتی حتی از دیدار آخر آقای جلالی با مادرش و شرکت در مراسم خاکسپاری او نیز جلوگیری کردند.

به رغم تمامی این موارد و حتی تایید حکم اعدام در دیوان عالی کشور٬ احمدرضا جلالی در مرداد ماه سال ۹۸ در تماس تلفنی به خانواده‌اش خبر داد که برای "اعتراف اجباری" و پذیرش اتهاماتی جدید زیر فشار قرار گرفته است.

پس از آن و برای اولین بار در سال ۹۹ خبر نزدیک بودن اجرای حکم محمدرضا جلالی منتشر شد.

در آذرماه سال ۹۹ مادر آقای جلالی به نقل از هلاله موسویان٬ وکیل پسرش٬ گفت که قرار است او را برای اجرای حکم اعدام به زندان رجایی شهر منتقل کنند٬ هرچند انتقال او به زندان رجایی شهر برای اجرای حکم اعدام به تعویق افتاد.

آیا معاوضه آقای جلالی مطرح بوده است؟

نها‌د‌های امنیتی ایران طی سال‌های ۹۵ و ۹۶ دست‌کم ۳۰ شهروند ایرانی دارای تابعیت مضاعف را بازداشت کردند. احمدرضا جلالی یکی از آنان بود.

رویترز در گزارشی در این رابطه نوشت که ۱۹ تن از این بازداشتی‌ها ایرانیان دارانی تابعیت اروپایی بودند. برخی از این افراد در مقابل پول و بعضی دیگر با زندانیان مورد نظر جمهوری اسلامی در دیگر کشورها مبادله شدند و برخی دیگر همچنان در زندان به سر می‌برند.

در آذرماه سال ۹۹ و همزمان با برگزاری آخرین جلسه دادگاه اسدالله اسدی٬ دیپلمات ایرانی متهم به برنامه‌ریزی برای بمب‌گذاری در گردهمایی مجاهدین خلق در بلژیک٬ خبر انتقال احمدرضا جلالی به زندان رجایی شهر برای اجرای حکم اعدام منتشر شد.

در آن زمان محمد جواد٬ ظریف، وزیر امور خارجه وقت ایران٬ موضوع تبادل افراد زندانی در ایران با زندانی‌های ایرانی در سایر کشورها را مطرح کرد. او بدون اشاره به نام احمدرضا جلالی و اسدالله اسدی گفت: "پیشنهادهای متعددی از طرف ایران روی میز است. وزارت امور خارجه جایگاهی در دادگاه‌های ایران ندارد اما وقتی امکان تبادل [زندانیان] وجود داشته باشد، می‌تواند جایگاهی پیدا کند. من پیشنهاد تبادل جهانی زندانیان ایرانی را مطرح کرده‌ام."

همزمان با این اظهارات وزیر وقت امور خارجه، برخی منابع خبری این وزارت خانه به صورت غیر رسمی اعلام کردند که حکم اعدام احمدرضا جلالی به دلیل خودداری بلژیک از مبادله اسدالله اسدی با این پزشک زندانی به اجرای احکام رفته است.

حال در آستانه صدور حکم دادگاه سوئد در خصوص حمید نوری دوباره موضوع اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی مطرح شده است.

&config=http://www.bbc.co.uk/worldservice/scripts/core/2/emp_jsapi_config.xml?212&relatedLinksCarousel=false&embedReferer=http://www.bbc.co.uk/persian/&config_settings_language=en&config_settings_showFooter=false&domId=emp-15228070&config_settings_autoPlay=true&config_settings_displayMode=standard&config_settings_showPopoutButton=true&uxHighlightColour=0xff0000&showShareButton=true&config.plugins.fmtjLiveStats.pageType=t2_eav1_Started&embedPageUrl=$pageurl&messagesFileUrl=http://www.bbc.co.uk/worldservice/emp/3/vocab/en.xml&config_settings_autoPlay=false">

منابع خبر

اخبار مرتبط