جریان آرام آب در پایین دست رودخانه‌های خوزستان؛ شنای گاومیش‌ها در رود+ عکس و فیلم

سیلاب‌های اخیر اگر یک مسئله مثبت در خود نهفته باشند، پر آب کردن مسیر‌های رودخانه‌ها و برخی نهر‌هایی است که برای سالیان سال خاک شان خشک خشک بود و گِل هایشان چاک خورده بود.

در خوزستان که به لطف وجود ۵ رودخانه دائمی پر از نهر‌ها و شاخه‌های کوچک و بزرگ است، این مسئله به وضوح مشاهده می‌شود؛ به ویژه در مناطق جنوبی این استان و در شادگان که جریان آب از اهمیت بالایی برخوردار است.

شادگان یکی از قطب‌های تولید خرما و رطب در خوزستان است که طی چند سال گذشته خشکی و بی آبی صدمات گسترده‌ای را به نخیلات و نخلستان‌های در این بخش رسانده است.

تالاب بین المللی شادگان که متصل دهنده خشکی به خلیج فارس است در این شهرستان واقع شده و در حقیقت پس زدگی آب این دریا در جنوب ایران تا تالاب شادگان و حتی ورودی دهانه رودخانه موجب شوری آب و بر هم خوردن طبیعت شده بود.

علاوه بر این ۲ مورد مسئله مهم دیگر شنای گاومیش‌ها در تالاب شادگان و نهر‌های منتهی به این تالاب است؛ بارش‌های سیلابی در نقاط شمالی استان خوزستان که موجب به بار آوردن خسارت‌های وسیعی برای شهروندان شده، اما در جنوب شرایط متفاوتی را رقم زده و به آرامی در حال عبور است.

این عبور آرام حالا باعث به وجود آمدن مناظری از شنای گاومیش‌ها و خوشحالی کودکانی است که سرخوش از ورود آب به مناطقی هستند که مدت‌ها بود چنین حجم آبی به خود ندیدند.

کد ویدیو دانلود

فیلم اصلی

باز شدن مسیر‌های انتهایی نهر‌ها در شادگان

راه های ورودی به تالاب در انتهای انهار مسدود شده بود اما طبق اخطاریه ها آنها باز شده اند و حالا وضعیت تا حدودی برای پایین دست خوب شده است.

گاومیش داران و افراد دامدار علاقه ویژه ای به احشام خود دارند و حالا تمامی خانواده ها خوشحال هستند و آب نیز تمیز و فراوان است

معاون هماهنگی امور عمرانی فرمانداری شادگان نیز این موضوع را تایید کرده و می‌گوید: پدیده مونسون که تاثیراتی در کشور داشته، اما در شهرستان ما تبدیل به فرصت شده و دلیل آن هم در پایین دست قرار داشتن این مناطق در حوزه جراحی است.

شهرستان شادگان امسال نیز به دلیل وجود کم آبی محدودیت کشت داشت و یا به نقل از جهاد کشاورزی موظف به اجرای الگوی کشت تابستانه بود، اما آنچه در شادگان و در زمینه زراعت از اهمیت بالایی برخوردار است، نخیلات هستند.

سید مصطفی موسوی هم با تاکید بر این مسئله یادآور شد که شادگان قطب تولید محصولات درخت نخل است و این زمان از تابستان مهم‌ترین زمان آبیاری نخل است.

او رهاسازی آب برای تامین حقابه کشاورزی در شادگان و حوزه جراحی را به صورت موجی دانست که از بالادست در ماهشهر جاری و با عبور از چندین شهر به پایین دست شادگان می‌رسید که آخرین نقطه از مسیر تجمع نخل داران و باغات نخل قرار دارند.

آقای موسوی گفت: در گذشته پس از رهاسازی آب از بالادست باید اقداماتی در زمینه لایروبی مسیر نهر‌ها و فعال کردن موتور پمپ‌ها انجام می دادیم تا در نهایت این آب رهاسازی شده به انتهای مسیر رود برسد و اگرچه می‌رسید، اما کم بود، ولی حالا سیلاب برای ما فرصت است و آب جریان یافته در انهار زیاد شده است.

جاری شدن آب در انهار شادگان و شنای گاومیش‌ها

معاون امور عمرانی فرمانداری شادگان جریان آب در شادگان را آرام و پرحجم، ولی کم فشار توصیف کرد که حالا به آخرین نقطه یعنی نزدیکی‌های تالاب شادگان رسیده که فرمانداری نیز طبق هشدار‌ها مسیر نهایی نهر را که پیشتر به منظور رها نشدن آب به تالاب بسته بود، باز کرد.

این مقام مسئول به لایروبی انهار و جلوگیری از ساخت و ساز‌ها اشاره کرد که در مسیر رود‌های شادگان به درستی صورت پذیرفته و همین مسئله را در آسیب ندیدن این شهرستان از سیلاب‌ها موثر ارزیابی کرد.

مصطفی موسوی همچنین به ایجاد این وضعیت مناسب برای گاومیش داران اشاره کرد که با توجه به علاقه ویژه دامداران به این احشام حالا همه مردم از این مسئله راضی و خرسندند.

اشاره آقای موسوی به احساس نزدیکی مردم این مناطق به گاومیش‌ها است که حیوانی اصیل و بسیار وابسته به آب به حساب می‌آید؛ گاومیش‌ها چهار پایانی هستند که به گفته کیانی دامپزشک پوست تن شان عرق نمی‌کند و خنک نمی‌شوند که از همین رو باید با آب خود را خنک نگه دارند تا پوست شان دچار سوختگی نشود.

این حیوان دارای شیر فوق العاده مغزی است و با توجه به اهلی شدن و زندگی طی سال‌های طولانی در کنار انسان‌ها احساس وابستگی به آن از سوی دامداران و خانواده آن‌ها به خصوص در مناطق روستایی وجود دارد.

ورود ۳۹ میلیون متر مکعب سیلاب به سد‌های خوزستان

فیصل عامری فعال محیط زیست شادگانی نیز به ما گفت که وضعیت نهر‌های محلی بسیار مطلوب شده و با توجه به اینکه آب مسیر بسیار طولانی را طی کرده در مسیر مهار شده و حالا با امنیت در حال عبور از شادگان است.

در همین حال داده‌های سازمان آب و برق خوزستان حکایت از تغییر نامحسوس در ذخیره پشت سد‌ها دارد.

عباس صدریان‌فر مدیر عامل سازمان آب و برق خوزستان با اشاره به بارش‌های مانسونی روز‌های اخیر در حوضه‌های آبریز استان گفت: باران سبب سیلابی شدن غالب مسیل‌ها و رودخانه‌های شرق استان در حوضه‌های آبریز زهره-جراحی گردید، اما این بارش‌ها عمدتا در پایین دست سد‌های مخزنی بزرگ استان واقع شده اند.

او افزود: در اثر این بارش‌ها در مجموع حدود ۳۹ میلیون متر مکعب رواناب خالص آب وارد مخازن سد‌های استان گردید و ورودی سد‌های استان به غیر از سد کرخه افزایش داشته، ولی بدلیل وقوع خشکی حوضه‌های آبریز، ضریب نفوذ بالا و بارش باران در مناطق کوچک، در مجموع باعث بیلان مثبت و افزایش ذخایر سد‌ها نشده و تنها نرخ کاهش ذخایر سد‌ها اندکی کند شد.

نقش مهم آبخیزداری در به دام انداختن آب و سیلاب

این موضوع حالا نقش مهم آبخیزداری برای ذخیره آب را برجسته می‌کند؛ آبخیزداری با هزینه‌های اندک و ایجاد سد‌های کوچک نه بر روی رودخانه‌ها بلکه در مسیر جاری شدن سیلاب ها، موجب به تور افتادن گل و لای و جلوگیری از ایجاد سیل در پایین دست و همچنین از هدر رفت آب ممانعت کرده و با ذخیره سازی آب به سفره‌های زیر زمینی نفوذ می‌کند.

اما واقعیت این است که اعتبارات تخصیص یافته به آبخیزداری که مستقیما با بحران‌های محیط زیستی مقابله می‌کنند بسیار اندک است و حتی بودجه آن از بودجه برخی سازمان‌های تبلیغاتی نیز به مراتب کمتر است.

به هر روی حالا با جاری شدن آب در مسیر رودخانه‌های شادگان موجی از خوشحالی میان مردم به راه افتاده و خرسندند از اینکه احشام شان پس از مدت‌ها می‌توانند در جریان عمیق رودخانه آرام بگیرند.

گزارش از ساسان ناصری زاده

باشگاه خبرنگاران جوان خوزستان اهواز