چگونه انسانیت یا اصل دین، معیار اصلی روابط شیعه و سنی در بوشهر قرار گرفته است؟

به گزارش «مبلغ»- در سالروز میلاد حضرت جعفر بن‌ محمد الصادق(ع) باید دانست یکی از آموزه‌های مهمی که ایشان برای شیعیان و جامعه اسلامی برجا گذاشتند، اهمیت به موضوع «وحدت» است.

سیره و برخورد امام صادق(ع) با اهل سنت کاملاً برادرانه و صمیمانه بوده است. ایشان همه مسلمانان را فرزند اسلام و برادر یکدیگر می‌خواند (وسائل‌الشیعه، حر عاملی، ج۱۵ ص ۱۰۹). حضرت در برخورد با عامه مسلمان‌ها، شیعه را به عنوان فرقه‌ای که قرائتی خاص دارند. بسیاری از شاگردان حضرت و راویانی که تعداد آن‌ها بیش از ۴ هزار تن ذکر شده است، جزو اهل سنت بوده‌اند. خانه امام محل رفت و آمد بزرگان اهل سنت بود و ایشان در آن زمان، مرجعی برای حل مشکلات آنان به شمار می‌رفت.

"ایشان همه مسلمانان را فرزند اسلام و برادر یکدیگر می‌خواند (وسائل‌الشیعه، حر عاملی، ج۱۵ ص ۱۰۹)"توصیه‌های فراوانی از آن حضرت نسبت به برادران اهل سنت وجود دارد که به آن‌ها تذکراتی داده و روش‌های نادرستشان را متذکر شده‌اند.

در ایران نیز در بسیاری از شهرها شاهد زندگی مردم اهل تسنن و شیعه در کنار هم هستیم که در کمال آرامش کنار یکدیگر زندگی می‌کنند، اما در این میان، «بوشهر» جایگاه خاصی دارد. علیرضا پولاد یکی از مداحان بوشهری درباره معنای واقعی وحدت در این استان، نوشته است:

در بوشهر موضوع شیعه و سنی خیلی اتفاق عادی و کاملا برای مردم حل شده است و این موضوع هم مربوط به زمان‌ حال نیست بلکه از گذشته تا به امروز این موضوع به همین شکل بوده است و اهل تسنن و تشیع در یک وحدت زبانزد در کنار هم زندگی می‌کنند.

برای تبیین بهتر این موضوع یک مثال می‌زنم، مجموعه مرکزی شهر بوشهر که معروف به «چهارمحل» است در یکی از محله‌های خودش به نام «کوتی» مسجد اهل تشیع و تسنن با فاصله یک کوچه از هم ساخته شده است، در واقع در یک سر کوچه مسجد اهل تسنن و در طرف دیگر مسجد اهل تشیع است.

این دو مسجد از گذشته تا به امروز وجود داشته و باتوجه به اینکه در بوشهر رسم است که مردم به ویژه ریش سفیدها نماز اول وقت می‌خوانند گاها شاهد هستیم که مردم بدون تفاوت بین مسجد شیعه و سنی به هر مسجدی که نزدیک‌تر هستند در همانجا نماز خود را اقامه می‌کنند.

جدای از موضوعات مناسکی در بوشهر مردم بدون توجه به مذهب دیگری با یکدیگر ازدواج می‌کنند، حتی در برخی از مناسک مذهبی که مثلا ویژه اهل تشیع است بسیاری از اهل تسنن هم شرکت کرده و تفاوتی هم‌ برایشان ندارد که این مراسم‌ها حتی در مساجد اهل تشیع باشد. برای نمونه امام جمعه اهل تسنن بوشهر نمونه بارز این موضوع است، ایشان در بسیاری از مراسم‌های مذهبی شیعیان مثل میلاد امام حسین(ع) هم حضور پیدا می‌کند.

برای تبیین بهتر این موضوع می‌توان به یک شخص تقریبی در استان اشاره کرد، در بوشهر فردی را با نام «بن هلال» داریم که از اهل تسنن است و چهره تقریبی تمام عیار استان به شمار می‌رود.

آقای بن هلال رئیس تعاونی لنج‌داران بوشهر است، این شخصیت از گذشته تا به امروز بسیار به اهل تشیع ارادت داشته و بین این دو مذهب همبستگی خوبی را در شهر ایجاد کرده است. رفتار ایشان در بوشهر به شکلی است که اگر خودش اعلام نکند که اهل تسنن است خیلی از مردم اهل تشیع باور نخواهند کرد.

در بوشهر رسم داریم که بعد از پایان ماه محرم و صفر بانیان مراسم‌ها یا بزرگان شهر از مادحین تجلیل می‌کنند. آقای بن هلال که اهل تسنن هستند، گفت که هدیه محرم و صفر شما را آماده کردم و گفت شما ۲ ماه برای نوه پیامبر اکرم(ص) عزاداری کردید و ما هم وظیفه داریم از شما تشکر کنیم

برای تبیین بهتر شخصیت این فرد مثالی می‌زنم، ما در موضوع گردشگری بوشهر با ایشان همکاری داشتیم و به واسطه کارمان هر روز به صورت تلفنی با هم در ارتباط بودیم، از آنجایی که بسیاری از بچه‌ شیعه‌ها در انتهای مکالمات‌شان از لفظ «یاعلی» استفاده می‌کنند من هم در پایان هر تماس این لفظ را به کار می‌بردم و ایشان هم پاسخ می‌داد «علی یارت».

البته این موضوع از روی عادت بود و بنده حواسم‌ نبود که ایشان اهل تسنن است به همین خاطر یک روز با خودم‌ گفتم نکند این بنده خدا از لفظ من ناراحت شده باشد به همین منظور به پیش بن هلال رفتم و از او عذرخواهی کردم و ایشان پاسخ داد من با این لفظ مشکل ندارم چون برای من احترام شما و انسانیت‌تان مهم است و با برخورد مهربان به بنده گفت اهل‌بیت(ع) شما برای ما هم‌ قابل احترام هستند.

اما برای شناخت بهتر مثالی عینی‌تر میزنم. ما در بوشهر رسم داریم که بعد از پایان ماه محرم و صفر بانیان مراسم‌ها یا بزرگان شهر از مادحین تجلیل می‌کنند، در واقع اهالی یک محله‌ای که مداحی برای‌شان در دو ماه محرم و صفر مدیحه‌سرایی کرده در یک‌ مراسمی همچون میلاد حضرت رسول(ص) به مداح موردنظر هدیه‌ای داده و از او تجلیل می‌کنند.

اما نکته جالب اینجا است که در چند شب پیش بنده با آقای بن هلال برای موضوعی تماس گرفتم و پس از پیگیری کار موردنظر در انتهای تماس ایشان به بنده اعلام کرد هدیه محرم و صفر شما را آماده کردم برای شما می‌فرستم، من‌ تعجب کردم و به ایشان گفتم که مراسم‌های ما به ویژه محرم و صفر به اهل تسنن ارتباطی ندارد و بن هلال پاسخ بسیار زیبایی به من داد و گفت شما ۲ ماه برای نوه پیامبر اکرم(ص) عزاداری کردید و ما هم وظیفه داریم از شما تشکر کنیم.

البته از این دست اتفاقات در تمام بوشهر میان مردم سنی و شیعه وجود داشته و دارد و بن هلال نمونه بارزی از این نمود عینی است. حتی این میزان وحدت فقط به مرکز استان بوشهر ختم نمی‌شود بلکه شهرهای دیگر بوشهر که حتی جمعیت اهل تسنن آن بیشتر است مثل شهرهای سیراب، کنگان، عسلویه، جزیره شیف و ... نیز این ارتباط تنگاتنگ بین شیعه و سنی جاری است.

در جزیره شیف قالب مردم اهل تسنن هستند اما ارتباط آنها با اهل تشیع داخل جزیره یا حتی مردم شیعه‌ای که از بیرون به این جزیره می‌روند خوب است و کسی تصور نمی‌کند مردم‌ این جزیره دارای مذهب سنی هستند.

در آخر می‌توان گفت ارتباط بین شیعه و سنی در بوشهر یک اتفاق کاملا عادی است و مردم بوشهر پرچمدار وحدت و ‌تقریب هستند، حتی در بازارهای ماهی فروشی‌ها کاسبان شیعه و سنی در کنار هم به کسب و کار مشغول هستند، حتی در ازدواج هم هیچ منعی بین شیعه و سنی بودن وجود ندارد، همین آقای بن هلال خودش سنی است اما عروس‌شان شیعه است و به گفته خودش تا به حال هیچکدام در مورد عقاید یا مناسک دیگری سوال نکرده‌ و فقط احترام گذاشته‌ایم.