برنامه های پژوهشی باید پیوست عدالت داشته باشند

به گزارش خبرنگار مهر، بیست و دومین جشنواره پژوهشی ابوریحان بیرونی امروز یکشنبه ۵ دی ماه ۱۴۰۰ ، به همت معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به منظور معرفی و تقدیر از پژوهشگران برتر بین المللی، ملی و پژوهشگران دانشگاه و برگزیدگان و منتخبان پژوهشی در حوزه های دانشجویی، مراکز، دانشکده ها، مجلات و مقالات برگزار شد.

دکتر علیرضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این مراسم با اشاره به اهمیت توجه به شخصیت ابوریحان بیرونی به عنوان میراث پر اهمیت اندیشمندان ایرانی یادآور شد: ابوریحان بیرونی یکی از شخصیت هایی است که می تواند الگوی ملی باشد.

وی با اشاره به سیاستگذاری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برای حرکت به سمت دانشگاه نسل سوم گفت: برای رسیدن به دانشگاه نسل سوم باید متانت به خرج داد. کمبریج ۲۵ سال طول کشید تا توانست به این جایگاه دست یابد. تغییر ساختار صبوری می خواهد اما مجموعه دانشگاه باید به این موضوع توجه کند.

زالی گفت: بحث این است که استفاده از علم برای ثروت آفرینی قباحت ندارد و در تاریخ ما مقام معظم رهبری پرچمدار این موضوع هستند و پارادایمی را حاکم می کنند به این معنی که قدرت آفرینی در اقتصاد، بر مبنای اقتصاد خرد بنیان است و مرتب بر آن ابرام می کنند و حدیث امیرالمومنین (ع) را نخستین بار ایشان بکار بردند که «العلم السطان» یعنی برای سلطه در حوزه های اقتصادی اجتماعی و سیاسی باید به سلاح علم مجهز باشیم.

وی با اشاره به رشد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در حوزه پژوهش یادآور شد: زیرساخت این رشد یکسری از فعالیت های پژوهشی بوده است که مجموعه اساتید و محققان دانشگاه کمک کردند به این شاخص میزان تولید مقاله برسیم و میزان تولید مقاله به ازای هر عضو هیات علمی از ۲.۲ به ۳.۶ رسیده است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: ابتدا که ریاست دانشگاه را برعهده گرفتم میزان امتیاز پژوهشی دانشگاه به صورت سازمانی از ۴۴۵۰ امتیاز به ۸۵۵۰ امتیاز رسیده است و در حوزه پژوهش اچ ایندکس سازمانی دانشگاه امروز به عدد ۱۵۵ رسیده است.

وی یادآور شد: عبور از تعداد ۵ هزار مقاله و کاهش اعضای هیات علمی خاموش از حدود ۲۰۰ نفر به زیر ۷۰ نفر کار بسیار مشکلی بود که به سرعت در حال انجام است.

زالی اظهار داشت: در رابطه با فناوری با یک دگردیسی مواجه ایم. باید بدانیم مقاله یکی از معیارهای تطبیقی در جهان است اما مقاله نباید نگاه افراط و تفریطی داشته باشد. تولید مقاله یک معیار و سنجه است و سرعت رشد مقالات ایران اسلامی بسیار ارزشمند بوده است.

وی با اشاره به رشد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در نظام های بین المللی رتبه بندی گفت: ما با یک کار سیستماتیک توانستیم در رتبه بندی های معتبری همچون لایدن به زیر ۵۰۰ برسیم.

"باید بدانیم مقاله یکی از معیارهای تطبیقی در جهان است اما مقاله نباید نگاه افراط و تفریطی داشته باشد"ضمن اینکه در در رتبه بندی لایدن در علوم سلامت رتبه دانشگاه ۱۹۳ است. همچنین در رتبه بندی وبومتریک در میان ۲۲ هزار موسسه علمی آموزشی جهانی رشد شتابانی داشتیم.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به ورود این دانشگاه به رتبه بندی ESI گفت: نظام ESI یکی از نظام های معتبر علمی است که ما موفق شدیم در زمره سازمان های دانشگاهی که به رسمیت می شناسند قرار بگیریم.

وی افزود: همچنین در رتبه بندی USNews نیز که یکی از جدیدترین رتبه بندی های جهانی است دو دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و تهران وارد این رتبه بندی شدند. ضمن اینکه ایران با ۱۱ دانشگاه در جنوب غربی آسیا ایران پرچمدار رتبه بندی شانگهای است و دو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و تهران رشد خوبی در این رتبه بندی داشته اند.

زالی با اشاره به حوزه فناوری و رشد این دانشگاه گفت: اولین کار این است که اتمسفر دانشگاه به سمت فناوری برود و محققان دانشگاه با این حوزه آشنا شوند. ما در دانشگاه شاخصی داریم به عنوان استفاده از موتورهای جستجوگر و این موضوع را رصد کردیم که هیات علمی دانشگاه تا چه میزان در جستجوی علمی خبره شده اند.

وی درباره رشد مقالات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: محققان ما توانسته اند با وجود مشکلات تحریم این میزان مقاله را چاپ کنند. این در حالی است که یک پژوهشگر ایرانی برای چاپ مقاله در مجلات معتبر مشکلات زیادی دارد.

سایه تحریم روی مسائل علمی است و این دروغ بزرگ استی که تحریم فقط مسائل سیاسی را در بر می گیرد. با وجود این مشکلات رشد ۴۳ درصدی در کیفیت پژوهش داشتیم.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار داشت: دوره فلوشیپ آموزشی و پژوهشی و فناوری دانشگاه مورد استقبال واقع شد و خوشبختانه بسیاری از مصوبات هیات امنای دانشگاه در راستای تسهیل فناوری بوده است. در زمانی که هیات امنا تشکیلات جدید را مصوب نمی کند، پارک علم و فناوری سلامت را تصویب کرد. ضمن اینکه با مصوبه هیات امنا، عضویت هیات علمی در شرکت های دانش بنیان مشروعیت دادیم.

وی گسترش عدالت در پژوهش را یکی از موضوعات مهم سیاستگذاری کشور در موضوع عدالت برشمرد و گفت: پیوست عدالت باید برای همه برنامه های پژوهشی باشد. به همین منظور یک برنامه برای ترویج عدالت در حوزه پژوهش تهیه شده است که یکی از ارکان آن گسترش مراکز توسعه بالینی بیمارستان ها است که می تواند محققانی که در پژوهش حضور ندارند را پوشش دهد.

زالی اضافه کرد: یک مدلی برای این موضوع در حال طراحی است.

"این در حالی است که یک پژوهشگر ایرانی برای چاپ مقاله در مجلات معتبر مشکلات زیادی دارد"همان سیستم آبشاری در آموزش را می توانیم به عنوان یک مدل برای پژوهش طراحی کنیم.

وی افزود: هیات علمی جوان و علوم پایه گرفتار هستند و برای این رفع گرفتاری نیاز است که افرادی در این حوزه به اعضای هیات علمی کمک کنند. با توسعه و بسط نیروی های مهارتی در حوزه پژوهش می توان از ظرفیت نیروی انسانی برای توسعه پژوهش استفاده کرد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه کرد: در حوزه آموزش «منتورشیپ» داریم که این نیروها باید در پژوهش تعریف شود تا افرادی که به هر دلیلی به تسهیلات پژوهشی دسترسی ندارند به این سمت حرکت کنند.

وی یادآور شد: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در حرکت در مرزهای دانش خبرهای خوبی دارد و سعی داریم کارهای متفاوتی در این زمینه ارائه کنیم. استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری عمیق در حوزه سلامت و چند پروژه در زمینه کرونا از جمله این کارها است. در بهمن ماه استفاده از هوش مصنوعی در حوزه سلامت را به عنوان یک رویداد ملی برگزار می کنیم.

زالی خاطرنشان کرد: باید پژوهش را به سمت جوان تر ها ببریم. در این حرکت ما توانسته ایم نقشه ای اولیه جامع سلامت استان تهران را استخراج کنیم و برای زیست بوم استان تهران ۱۰ چالش را استخراج کنیم و اگر بتوانیم آن را مدل سازی کنیم به محققان اعلام می کنیم که هر کس در این ۱۰ چالش کار کند در ارتقاء هیات علمی، پرونده پژوهشی و گرنت پژوهشی در اولویت خواهد بود.

وی یادآور شد: ما یک نگاه بلند پروازانه داریم که شرکت های دانش بنیان به پارک علم و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بیایند و آنجا رشد کنند.

اما نکته این است که سرمایه های خطر پذیر در عرصه ملی کم داشته ایم و این کار باید در حوزه تحقیقات صنعت و جامعه با مشارکت دانشگاه های علوم پزشکی بیشتر شود.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به آمادگی افتتاح پارک علم و فناوری این دانشگاه گفت: شرکت های مستقر در این پارک مبتنی بر نیاز هستند. به عنوان نمونه برای کیت تشخیص اومیکرون با وجود اینکه کیت اختصاصی وجود ندارد اما یکی شرکت های دانشگاه با دانش فنی و همکاری تخصصی بنیاد برکت توانسته است کیت اومیکرون را بسازد. این در حالی است که اومیکرون تا ۱۲ جهش رو RBD داشته و از کیت های تشخیص معمولی فرار می کند.

وی اظهار داشت: شرایط اقتصادی کشور شرایط سختی است و نمی توانیم توقع داشته باشیم هزینه زیادی به پژوهش اختصاص یابد اما صرف پول در پژوهش سرمایه گذاری است. بخشی از این سرمایه باید در مرجعیت علمی صرف شود زیرا ایران توانایی رسیدن به این مرجعیت علمی را دارد.