دو سال مرگبار؛ ۳۰۰ هزار نفر در ایران قربانی همه‌گیری کرونا شده‌اند

نکته دیگر این است که تابستان امسال درصد افزایش مرگ‌ومیر در افراد بالای ۸۰ سال کمتر از گروه‌های سنی دیگر بوده است. به احتمال زیاد دلیلش این است که آنها اولین گروه سنی بودند که واکسن دریافت کردند."

دکتر کمانگر می‌گوید: "اگر کل نمودار را نگاه کنید و زیر ۳۵ ساله‌ها را با بقیه گروه‌های سنی مقایسه کنید، مشخص می‌شود که بخش عمده این افزایش مرگ‌ومیر ناشی از کووید-۱۹ است."

کدام استان‌ها بیشترین قربانی کرونا را داشتند؟

با نگاهی به میزان استانی مرگ‌ومیر اضافی مشخص می‌شود که در موج اول همه‌گیری کرونا (تا پایان اردیبهشت ۱۳۹۹) استان گیلان شاهد بیشترین افزایش موارد فوت نسبت به جمعیتش بوده است. چهار استان گلستان، مازندران، قزوین و قم هم تلفات بالایی را نسبت به جمعیتشان تجربه کردند. ولی بخش‌های زیادی از جنوب و شرق ایران نسبتاً مصون ماندند.

در موج دوم، یعنی از خرداد تا شهریور ۱۳۹۹، همه‌گیری تقریباً به همه استان‌ها سرایت کرد و ۱۷ استان کشور شاهد بیش از پنج مورد مرگ‌ومیر اضافی به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیتشان بودند.

با رسیدن پاییز و فصل سرما، موج سوم همه‌گیری بسیار مرگبارتر بود. استان آذربایجان شرقی در این پنج ماه شاهد بیش از ۱۵ مورد مرگ‌ومیر اضافی به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیتش بود.

"آقای غفاری می‌گوید: "چیزی که باعث می‌شود بتوانیم اکثر این موارد مرگ‌ومیر اضافی را ناشی از کرونا بدانیم، رفتار نمودار و همبستگی بسیار زیاد آن با نمودار آمار رسمی کروناست"این نرخ در ۱۴ استان دیگر هم بین ۱۰ تا ۱۵ نفر بود.

در موج چهارم (اسفند ۱۳۹۹ تا خرداد ۱۴۰۰) استان البرز بیشترین قربانی را نسبت به جمعیتش تجربه کرد و اکثر استان‌های مرکزی و غربی کشور هم شاهد بیش از پنج مورد مرگ‌ومیر اضافه به ازای هر ۱۰ هزار نفر بودند.

ولی مرگبارترین موج همه‌گیری کووید-۱۹، موج پنجمی بود که تابستان امسال آغاز شد. تنها در طول تابستان و پاییز ۱۴۰۰ هفت استان بیش از ۱۵ مورد مرگ‌ومیر اضافی را به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیتشان ثبت کردند.

در مجموع ظرف دو سال گذشته، استان البرز شاهد بیش از ۵۰ مورد مرگ‌ومیر اضافی در هر ۱۰ هزار نفر بوده که بالاترین نرخ در بین همه استان‌های ایران است. این یعنی تقریباً از هر ۲۰۰ نفر در این استان، یک نفر جانش را به خاطر همه‌گیری از دست داده است.

نرخ مرگ‌ومیر اضافی در هشت استان دیگر از جمله قم، آذربایجان شرقی، اصفهان و تهران هم بیشتر از ۴۰ نفر در هر ۱۰ هزار نفر بوده است.

به گفته ماهان غفاری "از موج سوم ما شاهد این هستیم که ویروس در کل کشور پخش شده است. این به ما نشان می‌دهد که بعد از آن، محدودیت‌های منطقه‌ای برای کنترل چرخش ویروس کافی نبود و همان طور که محققان و پزشکان می‌گفتند، قرنطینه سراسری برای پایین نگه داشتن آمار ابتلا لازم بود."

او می‌گوید: "مشابه این نگرانی برای سویه اومیکرون هم وجود دارد. چرا که سرایت‌پذیری این سویه حتی از سویه دلتا هم بالاتر است و کار کنترل چرخش ویروس بسیار سخت خواهد بود."

• ثبت بالاترین رقم هفتگی مرگ‌ومیر در ایران
• چگونه می‌توان آمار 'واقعی' قربانیان کرونا را محاسبه کرد؟
• هشداردرباره بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها همزمان با گسترش سویه اومیکرون در ایران

از آغاز همه‌گیری کرونا در مقاطع مختلف، جمهوری اسلامی به لاپوشانی درباره آمار واقعی مبتلایان و کشته‌شدگان متهم شد.

همچنین عملکرد حکومت ایران برای تزریق واکسن کرونا و دستور آیت‌الله خامنه‌ای برای ممنوع کردن واردات واکسن‌های ساخت آمریکا و بریتانیا در دوره مهمی از همه‌گیری، از دیگر موضوعاتی بودند که موجب شدند تا انتقادهای بسیاری مطرح شود.