پرونده ۲۵ نوامبر: «ما هر روز کشته می‌شویم»

روز ۲۵ نوامبر سال ۱۹۶۰ سه خواهر به نام‌های پاتریا، ماریا و آنتونیا میرابال در راه مبارزه با حکومت دیکتاتوری رافائل توروخیو در جمهوری دومینیکن کشته شدند.

از سال ۱۹۹۹ سازمان ملل این روز را به عنوان روز جهانی منع خشونت علیه زنان معرفی کرده است و کمپین «جهان را نارنجی کنید»، از روز ۲۵ نوامبر، روز مبارزه با خشونت علیه زنان آغاز می‌شود و تا ۱۰ دسامبر روز حقوق بشر ادامه دارد.

در ایران هر سال خشونت علیه زنان شکل‌های تازه‌تری به خود می‌گیرد. گاه شکل‌های تازه‌تری از خشونت ابداغ می‌شود و گاه خشونت‌هایی که سال‌هاست در جهان با آنها مقابله می‌شود، جان تازه‌ای می‌یابند.

از ۲۵ نوامبر سال گذشته تا امسال، چیزی از خبرهای زن‌کشی کم نشد. قتل‌هایی به بهانه ناموس، زنانی را که پا را فراتر از سنت قبیله و خانواده گذاشته بودند، یا حتی آنهایی را که در سکوت حامل خشونت جنسیتی بودند، از حیات محروم کرد.

زنان دیگری روزانه با خشونت جامعه و قانون زندگی کردند و جنگیدند. بسیاری قربانی این خشونت‌ها شدند: آنهایی که قوانین سختگیرانه، آنها را از تحصیل، اشتغال، زندگی آزاد و حتی انتخاب پوشش و حق بر بدن بازداشت.

در همین ماهی که گذشت، در جمهوری اسلامی قانوین اجرا و ابلاغ شد به نام «جوانی جمعیت و تعالی خانواده» که زندگی زنان را از ابعاد مختلف ابزار خود کرده است: ازدواج و فرزندآوری، سقط و بارداری، اشتغال و آینده تحصیلی. بندبند این قانون، به بهانه افزایش جمعیت وجوه مختلف زندگی زنان را هدف قرار داده؛ مسیری که می‌تواند به بهای جان زنان و حتی کودکان دختر تمام شود.

"گاه شکل‌های تازه‌تری از خشونت ابداغ می‌شود و گاه خشونت‌هایی که سال‌هاست در جهان با آنها مقابله می‌شود، جان تازه‌ای می‌یابند.از ۲۵ نوامبر سال گذشته تا امسال، چیزی از خبرهای زن‌کشی کم نشد"به همین دلیل است که پرونده امسال زمانه به مناسبت روز جهانی منع خشونت علیه زنان، تا حد زیادی به این قانون پرداخته است.

نعیمه دوستدار- دبیر گروه زنان زمانه

دو راه بیشتر نبود؛ یا مرگ من یا سقط آن جنین

سایه رحیمی- رنج فزاینده دختران مجرد در جامعه مردسالار و حکومت زن‌ستیز برای پایان دادن به بارداری ناخواسته.

محدود کردن غربالگری: سلب حق زنان بر بدن‌ و تشدید تبعیض‌ها

نسیم روشنایی- قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با پایمال حق انتخاب زنان برای حفظ یا سقط جنین، دسترسی عمومی زنان را به وسایل جلوگیری از بارداری، آزمایش‌ها، سونوگرافی‌ها و غربالگری اجباری محدود می‌کند. قانونی که بدون در نظر گرفتن واقعیت‌های بحران زیست‌محیطی، بحران اقتصادی و زیرساخت‌های اجتماعی در کشور ممکن است پیامدهای روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری به همراه داشته باشد.

فشارهای اجتماعی و سیاسی به «زنان مطلقه»: تو دست دومی!

سایه رحیمی- زنان بیوه به‌خصوص اگر مطلقه باشند در خانواده و جامعه سنتی و سلطه‌گر حق انتخاب و تعیین مسیر سرنوشت خود را ندارند. کار و استقلال مالی، حضور در جامعه و ازدواج مجددشان با چالش‌های زیادی همراه است و در بسیاری مواقع با آنان همچون «کالا» یا «جنس دست‌دوم» برخورد می‌شود.

دست‌درازی مردان حکومت بر پیکر زخم‌خورده زنان

بنفشه جمالی- امروز زنان حتی با چالش انجام تست بارداری که تا قبل از این به راحتی و توسط هر آزمایشگاهی انجام می‌شد روبه‌رو هستند.

طرح «جوانی جمعیت و خانواده»: سلب حق دسترسی به روش‌های پیشگیری از بارداری، در تقاطع جنسیت و فقر

«قانون جوانی جمعیت» در ادامه سیاست‌های جمعیتی رهبر ایران، مداخله‌ای‌ست خطرناک و فاجعه‌آمیز در دسترسی زنان به سلامت باروری. زنانی که بخش قابل توجهی از آن‌ها در مناطق حاشیه‌ای با سوء تغذیه فراگیر ناشی از فقر و خشکسالی، ازدواج‌های اجباری، تجاوز به کودکان در قالب ازدواج، حاملگی‌های زودرس، به‌رسمیت نشناختن لزوم رضایت زن در روابط جنسی، فشار برای مادر شدن و ترک تحصیل و شغل، و افزون بر این‌ها، کمبود مراکز درمانی و لوازم و تجهیزات بهداشتی مواجه‌اند.

خشونت علیه زنان در ایران: ساختاری و روزمره

بنفشه جمالی- قوانین داخلی ایران مملو از قوانینی است که نه تنها خشونت علیه زنان را منع نمی‌کند بلکه با حمایت از فرد خشونت گر به‌صورت سیستماتیک این خشونت را در بسیاری از موارد ترویج هم می‌کند.

بار سنگین مادری بر دوش نحیف دخترکان

نسیم روشنایی- حاکمیت به هر قیمتی می‌خواهد تولیدمثل افزایش یابد. بهایش را دخترکانی می‌پردازند که ناگهان از دنیای کودکی به دنیای بزرگسالی و مسئولیت‌های زناشویی و مادری پرتاب می‌شوند.

لیلا در ۱۶ سالگی به ازدواجی سنتی وادار شد و در ۱۷ سالگی مادری را تجربه کرد. او تجربه خود را با زمانه در میان گذاشته است.

خودکشی‌ سریالی رزیدنت‌ها: زنان رزیدنت و خشونت‌های مبتنی بر جنسیت

بنفشه جمالی- از ابتدای سال جاری تا امروز حداقل ۱۴ رزیدنت در شهرهای مختلف ایران دست به خودکشی زده‌اند. چه عواملی در خودکشی‌های سریالی رزیدنت‌ها به ویژه رزیدنت‌های زن در ایران نقش داشته‌اند؟

چگونه «رینگ» مرضیه را کشت؟

جواد عباسی توللی- «مرضیه طاهریان» کارگر کارخانه نساجی کویر سمنان چرا جان باخت؟ شرایط کار برای زنان در این کارخانه چگونه است؟ ایمنی کار تا چه حد در این کارخانه رعایت می‌شود؟

خشونت علیه زنان در ایران؛ دنباله‌ای از خشونت سازمان‌یافته دولتی

آفاق ربیعی زاده- این میزان از خشونت و سرکوب جنسیتی در ابعاد و لایه‌های مختلف به بدن زن که تحت لوای حکومت جمهوری اسلامی در تمام قوای آن در حال تولید و بازتولید است چگونه در زندگی افراد به مثابه فرهنگی ضد زن و خشونت‌زا جریان یافته است؟