خروج از افغانستان؛ آغاز سفر وزیر خارجه آلمان به کشورهای منطقه

هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان روز یکشنبه هفتم شهریور (۲۹ اوت) سفر چهار روزه خود را به پنج کشور آغاز می‌کند که همه آنها نقش مهمی در رابطه با خروج پناهجویان از افغانستان ایفا می‌کنند.

اولین ایستگاه سفر او ترکیه است. ماس امروز با مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در آنتالیا دیدار می‌کند. این دیدار به منظور حمایت از پناهجویان افغانستانی برای ترک کشور خود از مسیر زمینی و هوایی است.

دولت ترکیه در حال مذاکره با طالبان در رابطه با وضعیت فرودگاه کابل پس از خروج نیروهای آمریکایی در تاریخ ۳۱ اوت است.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه اخیرا گفته بود که طالبان در زمینه حفظ امنیت فرودگاه کابل به او پیشنهاد داده‌اند، اما هنوز تصمیمی گرفته نشده است. ترکیه به عنوان عضو ناتو در سال‌های اخیر در مدیریت و تامین امنیت فرودگاه بین‌المللی کابل مشارکت داشته و ظاهرا درباره ادامه این کار پس از خروج نیروهای ناتو از افغانستان با آمریکا به یک "توافق کلی" دست یافته است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

ارتش آلمان در مأموریتی ۱۱ روزه بیش از ۵ هزار نفر از حداقل ۴۵ کشور را از افغانستان خارج کرد؛ همچنین بسیاری از شهروندان که جزو کارکنان یا مترجمان ارتش یا نهادهای آلمانی مستقر در افغانستان بوده‌اند یا کسانی که با سازمان‌های فعال در امور زنان یا مراکز حقوق بشری همکاری داشته‌اند.

اما هنوز بیش از ۱۰ هزار نفر در فهرست وزارت خارجه آلمان برای خروج از افغانستان قرار دارند که باید برای انتقال آنها تلاش شود. با تخلیه آخرین گروه از سربازان آلمانی، پل هوایی مربوط به نقل و انتقال‌ها برچیده شد اما دولت آلمان گفته است که کمک به افراد واجد شرایط خروج ادامه خواهد یافت.

ماس پس از ترکیه به سه کشور همسایه افغانستان ازبکستان، پاکستان و تاجیکستان می‌رود و سفر خود را با قطر به پایان می‌برد. دوحه پایتخت قطر محل دفتر سیاسی طالبان است.

"این کشور علاوه بر ۶/ ۳ میلیون پناهجوی سوری، صدها هزار پناهجوی افغان را پناه داده است"این کشور می‌تواند در مذاکرات آینده با طالبان نقش مؤثر ایفا کند. هماهنگی‌های لازم برای ایجاد پل هوایی به کابل هم با مشارکت قطر انجام شده بود.

نقش مهم ترکیه در مورد پناهجویان

ترکیه علاوه بر خروج شهروندان از افغانستان، احتمالا در رابطه با مسئله پناهجویان هم نقشی مهمی ایفا خواهد کرد. این کشور علاوه بر ۶/ ۳ میلیون پناهجوی سوری، صدها هزار پناهجوی افغان را پناه داده است. ترکیه از حمایت مالی اتحادیه اروپا برای نگهداری پناهجویان سوری برخوردار است.

اردوغان اخیرا به صراحت اعلام کرد که کشورش قصد پذیرش پناهجوی بیشتر از افغانستان ندارد. ترکیه در حال تکمیل یک دیوار در مرز با ایران است.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  پناهجویان افغان در مرز ایران

  با آغاز فروپاشی دولت مرکزی در افغانستان بسیاری از شهروندان افغان این کشور را به مقاصد مختلف ترک کردند.

  آنانی که گذرنامه، ویزا و امکانات مالی داشتند از طریق مرزهای هوایی خارج شده و بسیاری به مشهد رفتند. گروهی نیز تلاش کردند به صورت غیر قانونی وارد خاک ایران شوند که توسط نیروهای مرزی متوقف شدند.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  فرار ارتشیان به سوی ایران

  با پیشروی طالبان، ارتش افغانستان بدون مقاومت تسلیم شد. شماری از نظامیان افغان از طریق مرز میلک وارد ایران شدند. در نتیجه نشستی که مسئولان جمهوری اسلامی ایران با طالبان برگزار کردند، این افراد به افغانستان بازگشت داده شدند.

  "ترکیه از حمایت مالی اتحادیه اروپا برای نگهداری پناهجویان سوری برخوردار است.اردوغان اخیرا به صراحت اعلام کرد که کشورش قصد پذیرش پناهجوی بیشتر از افغانستان ندارد"از سرنوشت این افراد اطلاعی در دست نیست، معلوم نیست آیا این نظامیان به صفوف طالبان پیوسته‌اند یا به زندگی "عادی" خود بازگشته‌اند؟

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  بازگرداندن هزاران پناهجو

  به گزارش خبرگزاری‌های ایران پناهجویان افغان بعد از ورود به خاک ایران توسط هنگ مرزی ایران در پاسگاه ملاشریف جمع آوری می‌شوند و بعد از یک "پذیرایی مختصر" توسط نیروهای هلال احمر، به فاصله ۲۴ ساعت توسط نیروهای انتظامی ایران از طریق مرز میلک دوباره به افغانستان برگردانده می‌شوند.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  "موجی در راه نیست"، "اردوگاه هم فراهم نشده"

  اخیرا مهدی محمودی، مدیرکل امور اتباع وزارت کشور یک بار دیگر تاکید کرد که ایران برای پذیرش مهاجران و آوارگان جدید اردوگاه فراهم نکرده است. به گفته او اصولا به نظر نمی‌رسد که فضای افغانستان طوری باشد که موج آوارگی و مهاجران جدید به سمت ایران حرکت کنند بنابراین نیازی به تمهیدات در این‌باره وجود ندارد.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  وقتی پنجره کابل بسته شود

  شبه‌نظامیان طالبان بر شدت برخورد با شهروندان خواستار مهاجرت در اطراف فرودگاه کابل افزوده‌اند و تاکید می‌کنند که عملیات تخلیه نیروهای خارجی و همکاران محلی آن‌ها باید طبق توافق با آمریکا در روز سه‌شنبه ۳۱ اوت خاتمه یابد. ناظران معتقدند با بسته شدن فرودگاه کابل فشار برای خروج در مزهای زمینی افزایش خواهد یافت.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  "همسایگان مرزها را باز کنند"

  یک مقام ارشد ناتو که در افغانستان مستقر است روز چهارشنبه ۲۵ اوت (۳ شهریور) در گفتگو باخبرگزاری رویترز ازهمسایگان افغانستان خواست مرزها را باز کنند. او گفت: «ایران، پاکستان و تاجیکستان باید اجازه ورود افراد بیشتری را از طریق مرز زمینی یا هوایی بدهند.»

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  پناهجویان افغان در مرز ترکیه

  ترکیه از ماه‌ها پیش با سرعت بخشیدن به احداث دیوار مرزی به رویدادهای افغانستان واکنش نشان داد. با این حال این کشور نیز در مرزهای شرقی خود شاهد ورود روزافزون پناهجویان افغان است.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  افزایش گشت‌های مرزی

  مرزبانی ترکیه در روزهای اخیر گشت‌های هوایی و زمینی خود را در مرزهای مشترک با ایران افزایش داده است. مقام‌های ترک گفته‌اند که حدود ۱۸۲ هزار مهاجر ثبت شده افغان و حدود ۱۲۰ هزار مهاجر ثبت نشده این کشور در ترکیه به سر می‌برند.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  رسیدن موج مهاجران به ترکیه در هفته‌های آتی؟

  مرزبانی ترکیه برای کنترل مرزها برج‌های نظارتی ایجاد کرده و از پهپادها و دوربین‌های مخصوص شب استفاده می‌کند. مقام‌های ترکیه گفته‌اند که بعد از پیروزی طالبان شاهد افزایش مهاجرت افغان‌ها نبوده‌اند، اما بعد از بسته شدن امکان خروج از فرودگاه کابل، رسیدن مهاجران تازه به ترکیه به دلیل دوری این کشور از افغانستان هفته‌ها وقت خواهد گرفت.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  بازگشت به ایران

  پلیس در شهر مرزی وان ۲۵ مهاجر را که اکثرشان افغان بودند، در یک ساختمان متروکه گرفتار کرد. آن‌ها گفته‌اند که بعد از روزها پیاده‌روی خود را به ترکیه رسانده‌اند. مقامات ترک گفته‌اند افرادی که در امتداد مرز بازداشت شوند به سمت ایرانی مرز فرستاده خواهند شد.

  " روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه پناهجویان افغان در مرز ایران با آغاز فروپاشی دولت مرکزی در افغانستان بسیاری از شهروندان افغان این کشور را به مقاصد مختلف ترک کردند"

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  بررسی امنیتی

  آن‌هایی که به دست پلیس می‌افتند برای بررسی امنیتی، انگشت‌نگاری و عکسبرداری به یک مرکز منتقل می‌شوند. یکی از این مهاجران در این مرکز گفته است. «یک ماه پیش خانه‌اش را در کابل ترک کرد و ترس داشت که به دلیل کار کردن با آمریکایی‌ها و ترک‌ها به عنوان راننده، مورد انتقام‌جویی طالبان قرار بگیرد.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  توقف بازگشت به افغانستان

  پناهجویان افغان بعداً به مرکز بازگشت در شهر وان در شرق ترکیه منتقل می‌شوند و می‌توانند پیش از این که به کشورشان بازگشت داده شوند تا ۱۲ ماه در آنجا بمانند. فعلاً بازگشت دادن این پناهجویان به افغانستان متوقف شده است و حدود ۷۵۰۰ تن در این مراکز نگهداری می‌شوند.

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  آن‌ها که نیاز به محافظت دارند

  رمضان سچیلمیش، معاون اداره مهاجرت ترکیه گفته که این نهاد تلاش می‌کند، آنانی را که نیازمند محافظت در برابر تهدیدات طالبان هستند شناسایی کرده و به کشور سومی منتقل کند. او افزود: «آنانی که نیاز به محافظت دارند از آنهایی که به دلیل اقتصادی به کشور ما آمده‌اند، باید جدا شوند.

  ما نمی‌توانیم همه را فقط به این خاطر که تابعیت افغانستان را دارند به صورت خودکار اخراج کنیم.»

• روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه

  آرزوی یک فرماندار

  در میان پناهجویانی که خود را به ترکیه می‌رسانند، بیش از پیش زنان و کودکان نیز دیده می‌شوند. ایران و ترکیه تنها کشورهایی نیستند که مانع از ورود پناهجویان افغان می‌شوند. یونان نیز حصار مرزی ۴۰ کیلومتری و نصب سیستم‌های نظارتی را تکمیل کرده تا مانع از ورود پناهجویان به اروپا شود. مهمت امین بیلمز، فرماندار استان مرزی وان می‌گوید: «بزرگ‌ترین آرزوی ما این است که موج مهاجرت افغان‌ها به وجود نیاید.»
  
  نویسنده: محمود صالحی