گره در مذاکرات برجام، اسرائیل همچنان دستیابی به توافق را حتمی می‌داند

یک دیپلمات غربی به رویترز گفته است که کاخ سفید قائل به ارتباط دادن میان احیای توافق هسته‌ای با بسته شدن تحقیقات پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست. این فعلا مهم‌ترین گره باقی‌مانده در متن توافق است. گرهی که برخی رسانه‌ها و تحلیلگران آن را ناگشودنی و برخی دیگر بن‌بستی توصیف کرده‌اند که خروجش نیاز به ابتکار جدیدی دارد.

ایران روز پنجشنبه ۱۰ شهریور، آخرین پاسخ خود را به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا و البته نکات مورد نظر آمریکا در پاسخی که به همین طرح داد، ارائه کرد.

کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید روز جمعه در کنفرانس خبری‌اش گفت: «نباید هیچ شرطی بین اجرای مجدد برجام و تحقیقات مربوط به تعهدات قانونی ایران ذیل معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای وجود داشته باشد».

ژان پیر به تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مستقر در وین درباره آثار اورانیوم یافت شده در سه سایت اعلام‌نشده ایران اشاره می‌کرد.

غرب می‌گوید حل و فصل تحقیقات پادمانی برای آژانس سازمان ملل حیاتی است. آن‌ها می‌گویند ماهیت کار آژانس  فنی است و آن‌ها باید اطمینان حاصل کنند که طرف‌های معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای به صورت مخفیانه مواد هسته‌ای را که می‌تواند برای ساختن سلاح استفاده شود، تولید یا انبار نکرده‌اند.

یک دیپلمات غربی که نخواست نامش فاش شود، روز جمعه ۱۱ شهریور/ ۲ سپتامبر به رویترز گفت که ایران در آخرین پاسخ خود، خواسته تحقیقات پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بسته شود تا با احیای برجام موافقت کند. ایران می‌گوید پاسخش سازنده است.

محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران می‌گوید اختلاف تنها بر سر «چند کلمه» است و ایران می‌خواهد این کلمان ماهیتی روشن و دقیق داشته باشند تا بعدتر آمریکا به واسطه مبهم بودن این کلمات دستاویزی برای نقض تعهداتش نداشته باشد.

احتمالا در پیشنهاد آمریکا به صورت کلی این موضوع آمده که آن‌ها برای حل اختلاف ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تلاش خواهند کرد و ایران مانند سال ۲۰۱۵ و امضای برجام که با بسته شدن پرونده پی‌ام‌دی همراه بود می‌خواهد این پرونده مختومه شود.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در دیدار با لاوروف در مسکو گفت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید «تحقیقات با انگیزه سیاسی» در مورد فعالیت هسته‌ای تهران را کنار بگذارد.

امیرعبداللهیان روز جمعه هم برای چندمین بار در هفته‌های گذشته با بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان به صورت تلفنی گفت‌وگو کرد.

"یک دیپلمات غربی به رویترز گفته است که کاخ سفید قائل به ارتباط دادن میان احیای توافق هسته‌ای با بسته شدن تحقیقات پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیست"عمان و قطر میانجی خاورمیانه‌ای آمریکا برای تسریع در دستیابی به توافق احیای برجامند.

در خلاصه‌ای که وزارت خارجه ایران از این مکالمه منتشر کرده است، جزئیات تماس و صحبت‌های رد و بدل شده نیامده است و تنها به صورت کلی گفته شده که امیرعبداللهیان اراده جمهوری اسلامی ایران برای حصول توافقی خوب، پایدار و قوی را مورد تأکید قرار داد.

اسرائیل دستیابی به توافق را حتمی می‌داند

طبق گزارش‌ رسانه‌های اسرائیلی، مقام‌های این کشور معتقدند که گرچه طرف‌های غربی پاسخ روز پنج‌شنبه ایران را «غیرسازنده» توصیف کرده‌اند ولی تا چند هفته آینده توافق به دست خواهد آمد.

کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل روز جمعه اعلام کرد که ارزیابی اسرائیل در یک گزارش غیرعلنی که توسط بخش تحقیقات سیاسی وزارت خارجه تهیه شده، دولت آمریکا را همچنان مشتاق به توافق می‌داند.

به گزارش کانال ۱۲، گزارش وزارت امور خارجه حاکی از آن است که ایالات متحده و ایران نسبت به مواضع یکدیگر واقع‌بینانه‌تر از قبل هستند.

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه گفت که امیدوار است طی چند روز آینده به یک قطعنامه برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دست یابد.

کانال ۱۳ تلویزیون اسرائیل هم روز جمعه به نقل از یک مقام اسرائیلی که نامش فاش نشده است، گفت که پاسخ ایران، طرف‌ها را به عقب کشیده و از توافق دورتر کرده است. این مقام گفت اورشلیم به تلاش‌های خود برای تأثیرگذاری بر مذاکرات به هر طریق ممکن ادامه خواهد داد.

علی واعظ، تحلیلگر ارشد گروه بین‌المللی بحران، به پولیتیکو گفت: «با از دست رفتن این فرصت، اکنون تصور اینکه توافقی پیش از میان دوره‌ای [ایالات متحده] اتفاق بیفتد، دشوار است.»

یائیر لاپید، نخست‌وزیر آمریکا هفته گذشته از جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا خواست تا برنامه حمله نظامی علیه برنامه هسته‌ای ایران را روی میز نگاه دارد و به او گفت که «فقط یک طرح نظامی معتبر ایالات متحده تضمین می‌کند که ایرانی‌ها تلاشی برای تقلب در معامله‌شان نکنند».

اسرائیل مدت‌هاست که ایالات متحده را برای آماده کردن یک گزینه نظامی تحت فشار قرار داده است و بایدن در ماه جولای گفت که در صورت لزوم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای آماده استفاده از زور خواهد بود. اعتقاد بر این است که برنامه هسته‌ای ایران بسیار پیشرفته‌تر از آن است که با یک حمله از بین برود و مشخص نیست که با یک حمله نظامی چه میزان خسارت را متحمل می‌شود.