تیغ دو لبه کاهش بارش‌ها برای بلوطستان/ آتش‌افروزی عامل انسانی!

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: هنوز از خبر خسارات آفت‌ها به جنگل‌های بلوط خیلی نگذشته است که دستگاه‌های متولی امر با گرم شدن هوا بسیج شده‌اند تا برای کاهش احتمال حریق مراتع و جنگل‌ها چاره‌اندیشی کنند.

با استمرار خشک‌سالی و کاهش بارندگی‌ها در استان لرستان علاوه بر قوت گرفتن روند رشد زوال بلوط در قلب زاگرس، حالا باید همراه با گسترش آفات نگران حریق‌های احتمالی هم بود.

دلسردی بلوطستان از بارش‌های بهاری

بهار ۱۴۰۱ لرستان هنوز بارندگی چشمگیری به خود ندیده است، هوا رو گرمی گذاشته و به‌وضوح می‌توان نتیجه تغییرات اقلیمی را بر پیکر بلوطستان دید.

پیش‌بینی رگبارهای بهاری هنوز باعث دلگرمی جنگل‌ها نشده است و باید منتظر ماند و دید خشکی سال جاری چه میزان خسارت جدید به پهنه زاگرس میانی وارد خواهد کرد.

پیش‌ازاین مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان با یادآوری اینکه در فروردین‌ماه سال جاری در سطح شهرستان‌های تابعه استان به‌خصوص شهرستان‌هایی که «آفت جوانه خوار» بلوط در آن‌ها دیده‌شده عملیات مبارزه آغازشده است، گفته بود: پیش‌بینی می‌شود که در سطح دو هزار هکتار از جنگل‌های بلوط استان عملیات محلول‌پاشی و مبارزه با «آفت جوانه خوار» بلوط طی سال جاری صورت گیرد

.

همدستی آفت و حریق و زوال!

این در حالی است که کاهش بارش‌ها و وضعیت خشک‌سالی استان لرستان قطعاً بر جنگل‌ها، مراتع و پارک‌های جنگلی اثرات منفی جدی‌تری هم خواهد داشت به‌طوری‌که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان لرستان می‌گوید: «اثرات خشک‌سالی با زوال بلوط ارتباط مستقیم دارد.»

اما همدستی آفات و زوال می‌تواند در تلاقی با حریق و آتش‌سوزی جنگل‌ها بحران جدی بیافریند، موضوعی که لزوم هوشیاری برای پیشگیری و اتخاذ تدابیر لازم برای مقابله با این چالش را صدچندان می‌کند.

در این راستا جلسه ستاد پیشگیری و اطفای حریق در مناطق تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط‌زیست لرستان با حضور تمامی اعضا به ریاست سرپرست اداره کل حفاظت محیط‌زیست لرستان برگزار شد تا برای این مشکل چاره‌اندیشی شود.

نبی اله قائد رحمتی معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط‌زیست لرستان با اشاره به گزارشی در خصوص آتش‌سوزی‌های سال گذشته اظهار داشت: با توجه به کاهش بارندگی پوشش گیاهی مناسبی در اراضی مرتعی و مناطق شکل نگرفته که این موضوع احتمال آتش‌سوزی را تا حدودی کم خواهد کرد.

علت بیشتر آتش‌سوزی‌ها انسانی بوده است

وی در خصوص علت آتش‌سوزی‌ها اظهار داشت: در بررسی‌های کارشناسان این اداره کل، علل و عوامل بیشتر آتش‌سوزی‌ها انسانی بوده است.

معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط‌زیست لرستان بیان کرد: با توجه به این معضل می‌طلبد که گردشگران در هنگام ورود به مناطق و عرصه‌های طبیعی در هنگام روشن کردن آتش نکات ایمنی را رعایت کنند.

قائد رحمتی همچنین به نگرانی از حضور عشایر در مناطق حفاظت‌شده اشاره کرد و گفت: با توجه به کاهش علوفه در مراتع استان هجوم دامداران و عشایر به مناطق تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط‌زیست لرستان بیشتر خواهد شد.

وی گفت: برای پیشگیری از این موضوع علاوه بر حفاظت و حراست بیشتر از مناطق و کنترل پروانه چرا باید موضوع واکسیناسیون دام‌هایی که وارد مناطق می‌شوند موردبررسی قرار گیرند تا از این طریق بیماری به حیات‌وحش منتقل نشود.

کمبود اعتبارات / لزوم ‏‬هم‌افزایی جوامع بومی و محلی

سرپرست اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان لرستان هم با برشمردن اهمیت مصوبات جلسه پیشگیری و اطفای حریق در مناطق چهارگانه محیط‌زیست و تالاب‌های استان خواستار تلاش و اقدامات مؤثر اعضا برای انجام هماهنگی‌های لازم در این خصوص شد.

علی سالاروند ضمن تأکید بر اهمیت پیشگیری، آموزش و اطلاع‌رسانی قبل از وقوع حادثه افزود: با توجه به کمبود اعتبارات باید برنامه‌ریزی دقیقی برای هم‌افزایی جوامع بومی و محلی، تشکل‌های مردم‌نهاد، نیروهای ادارات به‌ویژه بسیج و نیروهای نظامی و انتظامی در خصوص همکاری در بحث اطفای حریق صورت گیرد.

وی با تشریح وضعیت عرصه‌های طبیعی لرستان گفت: نقش آموزش و فرهنگ‌سازی در جلوگیری از آتش‌سوزی به‌وسیله صداوسیما، رسانه‌های نوشتاری و فضای مجازی بسیار مهم و حائز اهمیت است که بایستی در این خصوص برای پیشگیری و مقابله با حریق اقدامات لازم انجام شوند.

بنابراین گزارش، جنگل‌های لرستان با قرارگیری در قلب زاگرس اهمیت حیاتی برای این زیست بوم منحصر به فرد دارند چرا که از وسعت ۵.۸ میلیون هکتاری جنگل‌های ۱۱ استان زاگرسی ۱.۲ میلیون هکتار در لرستان قرار دارد تا این استان حائز رتبه دوم وسعت جنگل‌ها باشد، عنوانی که وقوع مخاطرات مختلف طبیعی و انسانی آن را تهدید می‌کند.

جنگل‌های استان لرستان با یک میلیون و ۲۱۷ هزار هکتار مساحت، جزو جنگل‌های ارزشمند زاگرس به شمار می‌روند که به لحاظ حفاظت از منابع پایه آب و خاک، تولید محصولات فرعی، ذخایر ژنتیکی، قابلیت اکوتوریستی، مسائل زیست محیطی و… دارای اهمیت منحصر به فردی هستند.

وقوع آتش سوزی‌های گاه و بیگاه در عرصه‌های جنگلی و مرتعی، چرای بی‌رویه دام، تعرض به عرصه‌های طبیعی و تغییر کاربری‌ها، اجرای پروژه‌های عمرانی غیرکارشناسی و… هر کدام زخمی را بر تن جنگل‌های بلوط زده‌اند تا سکته‌های مختلف، قلب این اکوسیستم را هر روز ضعیف‌تر کند. ‌