کلاب‌هاوس چه آینده‌ای دارد؟

رادیو فردا - ۱۲ خرداد ۱۴۰۰

برنامه کاربردی کلاب‌هاوس به یک تالار همایش می‌ماند که در اتاق‌های مختلف آن بحث‌های گوناگونی جریان دارد و کاربر می‌تواند وارد هر یک از این اتاق‌ها شود و به هر بحث گوش کند یا حتی در آن شرکت کند.

این اپلیکیشن جزو زیرگونه‌ای از شبکه‌های اجتماعی است که به آن «شبکه‌های صوتی اجتماعی» گفته می‌شود.

البته این مفهوم جدید نیست و دو دهه پیش از این گروه‌هایی از افراد سیاسی و همچنین مبلغان مذهبی برخی کشورها و به‌ویژه افراد سیاسی اپوزیسیون ایرانی و مبلغان مذهبی ایرانی از پیام‌رسان قدیمی پالتاک (Paltalk) برای این منظور استفاده می‌کردند و در بخش صوتی آن قرارهای مکرری برای بحث و گفت‌وگو می‌گذاشتند.

پالتاک ۲۳ سال پیش راه‌اندازی شده بود و در سال ۲۰۱۵ تعداد کاربران آن از ۱۰۰ میلیون نفر هم گذشت، اما با وجود این در میان نسل جوان‌تر کمتر آشنایی با آن وجود دارد یا صحبتی از آن در میان است.

اما ۶ سال پیش از این، در سال ۲۰۱۵ میلادی، دو تلاش جدید در زمینه جلب افراد به شبکه‌های صوتی اجتماعی، اول از سوی اپلیکیشن میرکت (Meerkat) و سپس اپلیکیشن پریسکوپ (Periscope) صورت گرفت، اما هیچ‌کدام به جایی نرسیدند و کمی بعد از یادها محو شدند.

بیشتر در این باره:

کلاب هاوس؛ اپلیکیشنی برای صداها

اکنون سؤال این است که آیا کلاب‌هاوس هم قرار است به همان سرنوشت دچار شود؟

کلاب‌هاوس ماه مارس گذشته در اوایل همه‌گیری جهانی کرونا راه‌اندازی شد و چیزی نگذشت که تبدیل شد به مشهورترین اپلیکیشن برآمده از «سیلیکون ولی» کالیفرنیا و افرادی پرآوازه چون ایلان ماسک، اپرا وینفری، دریک (خواننده کانادایی) و «ران کلاین» رئیس دفتر کاخ سفید، به آن پیوستند.

کلاب‌هاوس در مدتی کوتاه توانسته هر هفته بیش از ۱۰ میلیون کاربر فعال را در خود جای دهد و به‌طور میانگین نیز هر ماه یک و نیم میلیون جستجوی گوگلی با عنوان کلاب‌هاوس انجام می‌گیرد.

در حال حاضر چین دسترسی شهروندانش را به کلاب‌هاوس مسدود کرده است اما در ایالات متحده شرکت‌های فناوری برای راه‌اندازی برنامه‌های مشابه با آن هجوم آورده‌اند. تا این لحظه ۲۵ شرکت فناوری، اپلیکیشن‌های مشابهی را در دست تهیه دارند و انتظار می‌رود تا پایان سال جاری میلادی این تعداد به بیش از ۱۰۰ اپلیکیشن برسد.

از سوی دیگر غول‌های رسانه اجتماعی نظیر توئیتر و فیس‌بوک نیز قصد دارند گزینهٔ شبکه صوتی اجتماعی با عملکرد مشابه کلاب‌هاوس را در درون اپلیکیشن خود ارائه بدهند.

کلاب‌هاوس هنوز در ایران فیلتر نشده و حضور برخی فعالان سیاسی، وزیران و نامزدهای احتمالی انتخابات ریاست‌جمهوری آینده ایران در آن طی هفته‌های اخیر خبرساز بوده است.

اما خود کلاب‌هاوس چه آینده‌ای دارد و به چه سمتی می‌رود؟ در این باره چند گمانه وجود دارد:

گروهی می‌گویند همان‌طور که پریسکوپ و میرکت دوام نیاوردند، کلاب‌هاوس نیز از صحنه توجهات محو خواهد شد. تحلیلگرانی که به این نتیجه رسیده‌اند می‌گویند که کلاب‌هاوس راه را برای آوردن ایده اتاق‌های صوتی به دنیای شبکه‌های اجتماعی هموار کرده ‌است اما با ادغام کامل این ایده جدید در داخل فیس‌بوک و توئیتر و شبکه‌هایی از این دست، خود کلاب‌هاوس دیگر از مرکز توجهات خارج خواهد شد و به محاق فراموشی خواهد رفت.

طرفداران گمانه‌ای دیگر می‌گویند که کلاب‌هاوس راه اپلیکیشن ایلو (Ello) را خواهد رفت؛ یعنی در ماه‌های اول همه به سمت آن هجوم می‌آورند و با گذشت زمان، تنها محفل‌های کوچکی متشکل از موسیقیدانان، دی‌جی‌ها، تولیدکنندگان پادکست و مریدان برخی سیاستمداران خاص در آن باقی خواهند ماند.

در عین حال، دسته‌ای دیگر نیز هستند که می‌گویند اگر افراد مشهور، همان‌طور که در آغاز کار به کلاب‌هاوس روی خوش نشان دادند، به حضور خود در اتاق‌های این فضای اجتماعی ادامه بدهند، جذابیت این اپلیکیشن برای عموم همچنان حفظ خواهد شد.

به گفته آنان، اگر کاربران با سر زدن به کلاب‌هاوس همچنان بتوانند امکانات ویژه‌ای را بیازمایند و با سیاستمداران، مشاهیر یا موسیقیدانان محبوب خود در یک اتاق به گفت‌وگو بنشینند، آیندهٔ این فضای اجتماعی نیز به گونه‌ای تضمین خواهد شد.

یک چیز برای اکثریت روشن است و آن این‌که چه خود کلاب‌هاوس محبوب بماند چه نماند، مفهوم شبکهٔ صوتی اجتماعی نه تنها ماندگار خواهد شد بلکه ممکن است شاهد شکوفایی پرتکاپوی آن در آینده نزدیک باشیم.

با همین چشم‌انداز است که از همین حالا بسیاری از برندها، شرکت‌ها و سازمان‌ها در فکر پیوستن سریع به قافلهٔ شبکه‌های صوتی اجتماعی و سهم‌گیری معنادار در آن هستند.

کلاب‌هاوس