ایران در قعر فهرست آزادی روزنامه‌نگاری در گزارش تازه گزارشگران بدون مرز

سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش سالانه‌ای که روز سه‌شنبه، ۳۱ فروردین، منتشر کرد، می‌گوید در سال گذشته در سه چهارم از ۱۸۰ کشور مورد بررسی این سازمان، کار روزنامه‌نگاری با محدودیت مواجه است.

در فهرست «شاخص جهانی آزادی مطبوعاتِ» این سازمان آمده است که کار مطبوعاتی روزنامه‌نگاران در ۷۳ کشور «کاملاً مسدود شده یا با مانع جدی روبه‌روست» و در ۵۹ کشور دیگر نیز «محدود» است.

این گزارش می‌افزاید که بسیاری از دولت‌ها از بحران همه‌گیری کرونا برای تشدید سرکوب علیه رسانه‌ها استفاده کرده‌اند.

کریستف دلوآر، دبیرکل سازمان گزارشگران بدون مرز، در بیانیه‌ای گفته است: «روزنامه‌نگاری بهترین واکسن در برابر اطلاعات غلط است و متأسفانه تولید و توزیع آن اغلب توسط عوامل سیاسی، اقتصادی، فنی و حتی گاهی حتی فرهنگی با مانع روبه‌رو می‌شود.»

در این فهرست، جمهوری اسلامی ایران از نظر آزادی خبرنگاری، در میان ۱۸۰ کشور مورد بررسی در قعر جدول و در رتبه ۱۷۴ قرار دارد که نسبت به گزارش سال گذشته سازمان گزارشگران بدون مرز یک رتبه تنزل داشته است.

در این جدول، پس از ایران تنها ۶ کشور وضعیت بدتری از نظر آزادی خبرنگاری دارند که به ترتیب عبارتند از ویتنام، جیبوتی، چین، ترکمنستان، کره شمالی و اریتره.

نروژ، فنلاند، سوئد، دانمارک و کاستاریکا امسال از نظر آزادی مطبوعات در بالاترین رتبه‌ها قرار گرفته‌اند. گزارش حاکی است، منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی همچنان بیشترین سرکوب را برای روزنامه‌نگاران نشان می‌دهد و وضعیت وخیم ایران، عربستان سعودی، مصر و سوریه را در یک سال گذشته برجسته می‌کند.

وضعیت ایران

در این گزارش آمده است: «ایران همچنان یکی از سرکوبگرترین کشورها برای روزنامه‌نگاران است و اخبار و اطلاعات را تحت کنترلی بی‌وقفه قرار می‌دهد. از زمان انقلاب سال ۱۹۷۹ حداقل ۸۶۰ روزنامه‌نگار و شهروند-روزنامه‌نگار با تعقیب، دستگیری و حبس مواجه شده و در بعضی موارد اعدام شده‌اند.»

این گزارش ادامه می‌دهد: «مقامات ایران همچنین مبارزه خود را علیه آزادی اطلاع‌رسانی در خارج از مرزهای کشور هم انجام می‌دهند و فشار زیادی را بر روزنامه‌نگاران ایرانی که برای رسانه‌های بین‌المللی کار می‌کنند وارد می‌کنند.»

در ادامه این متن نیز آمده است که جمهوری اسلامی روزنامه‌نگاران ایران خارج از کشور را «با تهدید و حتی دستگیری و محکومیت به مجازات‌های طولانی‌مدت در زندان، به آزار و اذیت بستگان روزنامه‌نگاران زندانی ادامه می‌دهند».

گزارشگران بدون مرز می‌نویسد: «دولت ایران از قطع اینترنت برای مدت طولانی و محروم کردن مردم از منابع خبری دیگر هیچ گونه ابایی ندارد، اما گزارشگران آنلاین جایگزین نیز در تلاشند تا مردم را در جریان اطلاعات خود قرار دهند، زیرا رژیم همچنان تمام تلاش خود را برای پنهان کردن واقعیت از جمله شدت بلایا انجام می‌دهد.»

این متن ادامه می‌دهد: «این امر در مورد بیماری همه‌گیر ویروس کرونا در اوایل سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاد. جمهوری اسلامی از آن زمان یکی از شدیدترین سانسورها را در پوشش خبرهای مربوط به همه‌گیری انجام داده و در عین حال یکی از عاملان اصلی روندی است که سازمان ملل متحد آن را «همه‌گیری پخش اطلاعات نادرست» می‌نامد.»