آیا آمریکا برای تحقیقات 'خطرناک' ویروس‌شناسی به چین بودجه داده است؟

آیا آمریکا برای تحقیقات 'خطرناک' ویروس‌شناسی به چین بودجه داده است؟
بی بی سی فارسی
بی بی سی فارسی - ۱۲ مرداد ۱۴۰۰

آیا آمریکا برای تحقیقات 'خطرناک' ویروس‌شناسی به چین بودجه داده است؟۸ ساعت پیش

منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

دکتر آنتونی فائوچی

بحث درباره منشا ویروس کرونا اکنون به جدالی تازه کشیده است، آیا برای تحقیقات ویروس‌شناسی "کارکردافزا" در چین از پول آمریکا استفاده شده است؟ این موضوع ربط پیدا می‌کند به این فرضیه ثابت‌نشده که ویروس کرونا از موسسه ویروس‌شناسی ووهان، که درباره ویروس‌های کرونای خفاش‌ها تحقیق می‌کرد، به بیرون راه یافته است.

رند پل،سناتور حزب جمهوری‌خواه آمریکا این اتهام را مطرح کرده که آمریکا برای تحقیقات موسوم به "کارکردافزا" درباره بعضی ویروس‌ها (نه ویروس کرونا) به چین بودجه داده است. دکتر آنتونی فائوچی بالاترین مقام دولت آمریکا در بیماری‌های عفونی این اتهام را رد می‌کند.

  • تراریخته چیست؛ بخوریم یا نخوریم؟
  • دانشمند چینی به جرم دستکاری ژنتیکی انسان به زندان محکوم شد
  • ۷۵۰ میلیون پشه دستکاری‌شده ژنتیکی در فلوریدا رها می‌شوند


منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

دانشکندان می‌کوشند با دستکاری ژنتیکی راهی برای مبارزه با بیماری‌هایی مانند مالاریا بیابند

'کارکردافزایی' یا تحقیقات 'کارکردافزا' چیست؟

کارکردافزایی یعنی وقتی موجودی زنده کارکردها و قابلیت‌های جدید پیدا می‌کند. کارکردافزایی در طبیعت رخ می‌دهد اما می‌شود این کار را در آزمایشگاه هم کرد، یعنی با دستکاری ژنتیکی یا قرار دادن موجود زنده در محیطی متفاوت سعی می‌کنند در آن تغییراتی بوجود بیاورند.

کارکردافزایی می‌تواند دستکاری ژنتیکی گیاهان باشد برای افزایش مقاومت آنها به کم‌آبی و خشکسالی یا دستکاری در ناقل‌های مالاریا در پشه برای کاهش عفونت‌زایی.

در مورد ویروس‌هایی که می‌توانند انسان را بیمار کنند، کارکردافزایی به معنی مسری‌تر و خطرناکتر کردن ویروس است.

دانشمندان خطرهای احتمالی کارکردافزایی را اینگونه توجیه می‌کنند که این تحقیقات کمک می‌کنند نحوه تکامل ویروس‌ها را بهتر بشناسیم تا بتوانیم از شیوع و همه‌گیری‌های بعدی پیشگیری کنیم و درمان‌ها واکسن‌های بهتری برای آنها بیابیم.

این رویکرد البته منتقدان خود را دارد که در این باره مرتب هشدار می‌دهند و خطرهای احتمالی را گوشزد می‌کنند.

منبع تصویر،

Reuters

توضیح تصویر،

موسسه ویروس‌شناسی ووهان

آیا آمریکا برای تحقیقات ویروس‌شناسی به چین بودجه داده است؟

بله، آمریکا برای تحقیقات ویروس‌شناسی بودجه به چین داده است.

دکتر فائوچی مشاور جو بایدن رئیس جمهور آمریکا است و مدیر موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی که زیرمجموعه موسسه ملی سلامت آمریکا است.

"کارکردافزایی در طبیعت رخ می‌دهد اما می‌شود این کار را در آزمایشگاه هم کرد، یعنی با دستکاری ژنتیکی یا قرار دادن موجود زنده در محیطی متفاوت سعی می‌کنند در آن تغییراتی بوجود بیاورند"موسسه ملی سلامت آمریکا به نهادی که با موسسه ویروس‌شناسی ووهان همکاری می‌کرد بودجه داده است.

در سال ۲۰۱۴ "اکوهلث الاینس"، یک سازمان غیرانتفاعی بین‌المللی که هدفش را محافظت از انسان و حیات وحش از بیماری‌های نوظهور اعلام می‌کند، از موسسه ملی سلامت آمریکا ۳/۷ میلیون دلار بودجه گرفت که ۶۰ هزار دلار آن را در اختیار موسسه ویروس‌شناسی ووهان قرار داد. در سال ۲۰۱۹ این پروژه پنج سال دیگر تمدید شد ولی در آوریل ۲۰۲۰ و پس از همه‌گیری جهانی کرونا، دولت دونالد ترامپ این بودجه را قطع کرد.

منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

سناتور رند پل می‌گوید پول آمریکا برای تحقیقات خطرناک ویروس‌شناسی در چین صرف شده است

آیا از پول آمریکا برای تحقیقات کارکردافزا استفاده شده است؟

حدود سه ماه پیش دکتر فائوچی گفته بود موسسه ملی سلامت "هیچ‌وقت به تحقیقات کارکردافزا در موسسه ویروس شناسی ووهان کمک نکرده و نخواهد کرد".

اما دوماه بعد، سناتور رند پل از دکتر فائوچی پرسید آیا مایل است حرفش را پس بگیرد چون "همانطور که می‌دانی، دروغ گفتن در کنگره جرم است".

سناتور پل گفت تحقیقاتی که در چین با پول آمریکا انجام شده در زمره تحقیقات کارکردافزا قرار می‌گیرند و به دو تحقیق دانشگاهی موسسه ویروس‌شناسی ووهان استناد کرد، یکی در سال ۲۰۱۵ با همکاری دانشگاه کارولینای شمالی و دیگری در سال ۲۰۱۷. آقای پل از پروفسور ریچارد ابرایت یکی از دانشمندان برجسته این رشته و استاد دانشگاه راتگرز نقل قول کرد.

پروفسور ابرایت به بی‌بی‌سی گفت هر دو تحقیق درباره خلق ویروس‌های جدیدی هستند که در طبیعت وجود ندارند و می‌توانند "عوامل بیماری‌زای بالقوه جدیدی" باشند با قابلیت سرایت بیشتر. بعلاوه، "هر دو" مطالعه، طبق تعریف رسمی آن در سال ۲۰۱۴، "تحقیق کارکردافزا بوده‌اند".

به گفته پروفسور ابرایت پیش از این تعریف رسمی، دولت آمریکا به دلیل نگرانی‌ از سلامت زیستی، بودجه چنین تحقیقاتی را متوقف کرده بود تا چهارچوبی برای آن تعریف و تعیین شود.

چرا دکتر فائوچی این اتهام را رد می‌کند؟

دکتر فائوچی به سنای آمریکا گفت این تحقیقات را "بارها افراد واجد شرایط ارزیابی کرده‌اند تا در تعریف تحقیق کارکردافزا قرار نداشته نباشند."

او همچنین گفت "از نظر مولکولی غیرممکن است" که این ویروس‌ها باعث بوجود آمدن ویروس کرونا شده باشند هرچند در این باره توضیح بیشتری نداد.



موسسه ملی سلامت و اکوهلث هم تکذیب می‌کنند که به تحقیقات کارکردافزا بودجه داده‌اند.

آنها می‌گویند تحقیقی که بودجه‌اش را تامین کرده‌اند برای بررسی ویروس‌هایی بوده که بتازگی در خفاش‌ها شناسایی شده‌اند و همچنین پروتئین شاخکی که باعث چسبیدن‌شان به سلول می‌شود، اما تحقیق "در سطح مولکولی" بوده "بدون ‌آنکه بر محیط یا تکامل یا وضعیت فیزیولوژیک ویروس اثر بگذارد."

دکتر رالف بَریک استاد دانشگاه کارولینای شمالی در تحقیق سال ۲۰۱۵ درباره ویروس‌های خفاش‌ها در موسسه ویروس‌شناسی ووهان همکاری داشته است. او با جزئیات برای روزنامه واشنگتن‌پست توضیح داد که موسسه ملی سلامت و کمیته ایمنی‌زیستی دانشگاه کارولینای‌ شمالی این موضوع را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند این تحقیق در زمره تحقیقات کارکردافزا قرار نمی‌گیرد.

او همچنین نوشت هیچ کدام از ویروس‌هایی که در تحقیق سال ۲۰۱۵ مطالعه شدند هیچ ربطی به ویروس سارس-کرونای-۲ که باعث همه‌گیری جهانی در سال ۲۰۲۰ شد نداشتند.

منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

سلول انسان که به ویروس کرونا آلوده شده است

دکتر بریک قبول دارد که تحقیق آنها نشان داد این ویروس‌ها "قابلیت‌های ذاتی" برای بیمار کردن انسان دارند ولی "ما هیچ جهشی را در شاخک ویروس ایجاد نکردیم که رشد آن در سلول انسان بیشتر کنیم".

آلینا چان پژوهشگر و زیست شناس آمریکایی در انستیتوی برود، به مشکل واژه‌گزینی دولت آمریکا برای قطع بودجه در سال ۲۰۱۴ اشاره می‌کند. دولت آمریکا گفته بود بودجه تحقیقاتی را قطع می‌کند که "معقولانه است پیش‌بینی کنیم قابلیت‌هایی را به ویروس‌هایی مثل آنفلوآنزا، مرس و سارس می‌بخشند که بیماری‌زایی یا سرایت آنها از راه تنفس را در پستانداران بیشتر می‌کند."

این یعنی تحقیق ممکن است به قصد کارکردافزایی نباشد اما نتیجه آن کارکردافزایی باشد.

"آلینا چان پژوهشگر و زیست شناس آمریکایی در انستیتوی برود، به مشکل واژه‌گزینی دولت آمریکا برای قطع بودجه در سال ۲۰۱۴ اشاره می‌کند"

و یک نکته کلی، تعیین اینکه چه تحقیقی کارکردافزا است و چه خطراتی می‌تواند داشته باشد معیار قطعی ندارد.

ربکا موریتز استاد دانشگاه ایالتی کلرادو به بی‌بی‌سی گفت: "حتی متخصصان هم اتفاق نظر ندارند و هر نهادی سیاست‌ها را به شکلی متفاوت تفسیر و اعمال می‌کند".

منابع خبر

اخبار مرتبط