رئیس سیا: شورش واگنر اثر فرسایشی جنگ اوکراین است/ فرصت جذب جاسوس از روسیه را از دست نمی‌دهیم

ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در سخنرانی خود در «موسسه دیچلی» در انگلیس گفت: تکان‌دهنده است که یوگنی پریگوژین، بنیان‌گذار و فرمانده گروه پیمانکار نظامی واگنر پیش از آغاز شورش خود، انگیزه‌های کرملین برای آغاز جنگ اوکراین را به چالش کشیده و اتهاماتی کوبنده را علیه رهبری روسیه مطرح کرد.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در هفته گذشته از تمامی نیروهایی که به توقف شورش پریگوژین کمک کردند، ‌تشکر کرد؛ شورشی که پوتین آن را با شورش ۱۹۱۷ روسیه مقایسه کرد که به انقلاب ختم شده بود. رئیس‌جمهوری روسیه گفت که اگر شورش نظامیان واگنر مهار نمی‌شد، بیم جنگ داخلی می‌رفت.

در چند ماه گذشته، پریگوژین توهین‌های بی‌پرده‌ای را به سران نظامی روسیه نسبت داد و در روز شورش هم گفت که قصد دارد رهبران نظامی «فاسد» روسیه را به جزای اعمالشان برساند.

این شورش در نهایت با میانجی‌گری الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهوری بلاروس خاموش شد و پریگوژین به بلاروس رفت. قرار است به سربازان او هم این فرصت داده شود که همراهش به بلاروس بروند و یا زیر پرچم ارتش رسمی روسیه فعالیت کرده و از وزارت دفاع این کشور دستور بگیرند.

یوگنی پریگوژین در یک ویدئوی جنجالی ۳۰ دقیقه‌ای که در کانال تلگرامی خود منتشر کرد، ادعاهای مسکو را مبنی بر اینکه کی‌یف قصد داشت در فوریه ۲۰۲۲ به مناطق تحت کنترل روسیه در شرق اوکراین حمله کند، رد کرد و گفت: در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ (تاریخ آغاز حمله روسیه به اوکراین) هیچ اتفاق عجیب‌وغریبی روی نداده بود.

این در حالی است که کمی پس از آغاز حمله روسیه به اوکراین، ولادیمیر پوتین مدعی شد که مسکو با حمله خود، طرح‌های اوکراین را برای «حمله‌ای گسترده به دونباس و سپس به کریمه» خنثی کرده است.

رئیس سازمان سیا گفت: اثرات اقدامات و سخنان پریگوژین تا مدتی پابرجا خواهد بود. این به وضوح یادآور تاثیر فرساینده جنگ پوتین بر جامعه و دولت خودش است.

ویلیام برنز که از ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ سفیر آمریکا در روسیه بود و در ۲۰۲۱ به عنوان رئیس سیازمان سیا منصوب شد،‌ شورش پریگوژین را یک «چالش مسلحانه علیه دولت روسیه» توصیف کرد.

او گفت که این شورش «مسئله داخلی روسیه بوده و ایالات متحده نه در آن دخالت نداشته و نه خواهد داشت.»

با فرونشست آتش این شورش با میانجی‌گری لوکاشنکو، رئیس‌جمهوری ۷۰ ساله روسیه سعی داشته با پرداختن به مسائل دیگری مانند توسعه گردشگری و رشد اقتصادی، آرامش را به کشورش بازگرداند.

پیشتر سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در یک نشست خبری گفت: روسیه همواره از دل هر مخمصه‌ای قوی‌تر بیرون آمده است. این بار هم چنین خواهد شد.

"مسکو شفاف عمل کرده و رئیس‌جمهوری و تمامی مقامات سیاسی کشور درباره این مسئله حرف زده‌اند"شروع این روند را احساس می‌کنیم. از نگرانی همه ممنونم، اما خودمان به این ماجرا رسیدگی می‌کنیم.

وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه روسیه شفاف عمل خواهد کرد، گفت که این کشور نیازی به توضیح هیچ‌چیز به هیچ‌کس ندارد؛ از جمله درباره شورش مسلحانه واگنر و تبعات احتمالی آن بر سیر امور در این کشور.

او گفت: ما نباید به کسی توضیح یا تضمین بدهیم. مسکو شفاف عمل کرده و رئیس‌جمهوری و تمامی مقامات سیاسی کشور درباره این مسئله حرف زده‌اند. اگر شما در غرب هنوز ابهام و تردیدی در این باره دارید، مشکل خودتان است.

اما برنز مدعی شد که جنگ اوکراین با نمایان کردن نقاط ضعف نظامی و آسیب رساندن به اقتصاد روسیه تا چند سال آینده، یک شکست استراتژیک برای مسکو به ارمغان آورده است. این در حالی است که ناتو هر روز در حال تقویت قوای نظامی خود است.

جذب جاسوس روس

برنز همچنین مدعی شد که «نارضایتی» داخلی روسیه از جنگ اوکراین، فرصت مناسبی برای استخدام جاسوس توسط سرویس‌های اطلاعاتی خارجی به وجود آورده و سازمان سیا هم این موقعیت را از دست نداده است.

پس از آنکه سازمان سیا با انتشار ویدیویی شهروندان روسیه را به جاسوسی از طریق یک کانال اینترنتی حفاظت‌شده دعوت کرد، کرملین در ماه مه اعلام کرد که فعالیت‌های جاسوسی غرب را تحت‌نظر می‌گیرد.

در ویدیوی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا آمده بود که این نهاد اطلاعاتی مشتاق تماس افسران نظامی، متخصصان اطلاعاتی،‌ دیپلمات‌ها و افرادی است که درباره اقتصاد و رهبری روسیه اطلاعات دارند.

مسئله چین

برنز گفت که پوتین با «اشتباهات خود» دارد روسیه را به یک «شریک خُرد و مستعمره اقتصادی چین» تبدیل می‌کند.

با این حال، او در ادامه با قطع ارتباط اقتصادی کشور خود با چین مخالفت کرد و گفت که قطع ارتباط کامل آمریکا با چین احمقانه است، ‌زیرا وابستگی‌های اقتصادی زیادی وجود دارد.

او گفت: چین تنها کشوری است که هم میل بازتعریف نظم جهانی را دارد و هم قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری‌اش را.

او با تاکید بر لزوم متنوع‌سازی زنجیره تامین آمریکا، گفت: در جهان امروز، هیچ کشوری نباید برای تامین فناوری و مواد معدنی ضروری، به لطف یک کارتل تک‌نفره اتکا کند.

واکنش مناسب، جدایی کامل از چین نیست؛ چرا که این کاری احمقانه است. بلکه باید با حساب و کتاب و از طریق ایجاد زنجیره‌های تامین امین و پایدار، حفاظت از برتری در حوزه فناوری و سرمایه‌گذاری در ظرفیت صنایع، از روابط خود با چین خطرزدایی کرده و تنوع ایجاد کنیم.

۳۱۱۳۱۱