هشدار دوباره؛ فرونشست زمین در تهران «یک بمب ساعتیِ بی‌صدا» است

موسسه تحقیقاتی اینتل‌لب که گروه بین‌المللی مشاوره اطلاعاتی است، با انتشار چند تصویر ماهواره‌ای، فرونشست زمین در اطراف تهران را «بمب ساعتی بی‌صدا» توصیف کرده و آن را تهدیدی برای ۱۳ میلیون نفر جمعیت ساکن در این مناطق دانسته است.

این گزارش با اشاره به استخراج بیش از حد آب‌های زیرزمینی، از تداوم ۲۵ سانتی‌متر فرونشست سالانه زمین در برخی از مناطق تهران خبر می‌دهد.

سال ۹۷ نیز مجله علمی «نیچر» در گزارشی اعلام کرد که بخش‌هایی از تهران سالانه ۲۵ سانتی‌متر نشست می‌کند که یکی از بالاترین رقم‌ها در جهان است.

بیشتر در این باره:

آمار و ارقام نگران‌کننده از روند فرونشست زمین در تهران

مطالعات مربوط به فرونشست زمین در تهران به سال ۲۰۰۳ باز می‌گردد و در سال‌های اخیر برخی نهادهای داخل ایران نیز درباره این پدیده هشدار داده‌اند و ارقام بالاتری را نیز اعلام کرده‌اند.

از جمله خرداد امسال علیرضا شهیدی، رئیس سازمان زمین‌شناسی، خبر داد که فرونشست زمین در تهران تا «۳۶ سانتیمتر در سال مشاهده شده است».

او با بیان این که فرونشست باعث ایجاد بحران‌های امنیتی برای کشور خواهد شد، از تشدید مهاجرت‌های منطقه‌ای و مرگ گیاهان و جانوران به عنوان پیامدهای اولیه این موضوع نام برد.

رئیس سازمان زمین‌ شناسی ایران نیز برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی (آبخوان‌ها) را که باعث فرونشست زمین و در نتیجه از بین رفتن این حفره‌ها و سفره‌ها شده است عامل اصلی این بحران خواند.

به گفته این مقام مسئول، درحالی که جز استان گیلان همه ۳۰ استان کشور با موضوع فرونشست دست به گریبان هستند،‌ تنها «در استان اصفهان مسئولان برای مقابله با این بحران به فکر هستند».

در تهران نیز آمارها حاکی از افت سالانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب زیرزمینی در تهران است.

کاهش آب‌های زیرزمینی و هشدار درباره تبعات آن در حالی ادامه دارد که به گفته مقام‌های وزارت جهاد کشاورزی ایران، کاهش شدید بارندگی موجب ورود ایران به مرحله خطرناک خشکسالی شده است.

بیشتر در این باره:

وضعیت کشاورزی ایران در ایام خشکسالی

بر پایە گزارش سازمان هواشناسی کشور از مهرماە ١٣٩٩ تا خرداد ۱۴۰۰ بیش از ٩٢ درصد مساحت ایران درگیر خشکسالی بوده است.

فروردین امسال نیز یک مقام سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به کاهش ۴۰ درصدی بارندگی در کشور در سال ۹۹، گفت تا پایان سال ۹۹ تنها چهار استان کشور بارش‌ نرمال داشته‌اند.

بر اساس این گزارش، استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان بین ۸۰ تا ۸۵ درصد کاهش نسبت به بارش متوسط و نرمال را در سال پیش داشته‌اند و علاوه بر این دو استان، کرمان نیز در معرض خطر خشکسالی قرار دارد.

برآوردهای کارشناسی همچنین نشان می‌دهد که کسری تجمیعی منابع آبی زیرزمینی کشور به ١٣٢ میلیارد متر مکعب رسیدە است که حدود ۱١٠ میلیارد متر مکعب از این کسری در طی ۲۰ سال اخیر اتفاق افتاده و هر ساله نیز رقمی در حدود هفت میلیارد متر مکعب به کسری مخازن زیرزمینی کشور اضافه می‌شود.