مزایای احیای برجام از نگاه سی‌ان‌ان

آفتاب‌‌نیوز :

شبکه خبری سی‌ان‌ان در گزارش خود با عنوان "سایه ترامپ بر تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای با ایران" تصریح کرد: پس از دور دیگری از مذاکرات احیای توافق هسته‌ای با ایران در هفته گذشته، اکنون مذاکره کنندگان ایران در حال رایزنی درخصوص چگونگی ادامه آن هستند. مقام‌های اتحادیه اروپا می‌گویند که متن «نهایی» را ارائه کرده‌اند و از آمریکا و ایران خواسته‌اند تا آن را بررسی کنند.

سی‌ان‌ان با تاکید بر اینکه "این پیش نویس در ایران با خوش‌بینی محتاطانه‌ای مواجه شده است" افزود: محمد مرندی، مشاور مذاکره‌کنندگان ایرانی در وین به سی‌ان‌ان گفت که متن احیای توافقی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد در ماه‌های اخیر "به‌طور قابل توجهی تکامل یافته است" اما او همچنین تاکید کرد که هنوز مذاکرات تکمیلی بر سر یک مساله اصلی که اوایل تابستان امسال ظاهر شد، مورد نیاز است.

مرندی در ادامه گفت: برای اینکه ایران توافق به روز شده را امضا کند، سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (علیه ایران) می‌بایست یک بار برای همیشه بسته شود.

دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل در ماه ژوئن از ایران به دلیل وجود آثار اورانیوم که در سه سایت هسته‌ای اصلی آن یافت شد، سوالاتی مطرح کرد.

ایران سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را سیاسی دانسته است و سپس با خاموش کردن دوربین‌های نظارتی در سایت‌های هسته‌ای کلیدی خود به آن پاسخ داد. اقدامی که مذاکره‌کنندگان سایر کشورهای عضو برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را از اطلاعات به روز درباره برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران محروم کرده است.

این رسانه با ادعای اینکه "ایران پیش‌نویس ارائه شده را در مذاکرات اخیر در وین به‌طور محرمانه تائید کرده است" ادامه داد: از این‌رو، هنگامی که مذاکره‌کنندگان هفته گذشته به وین بازگشتند، ناظران شگفت زده شدند. تایید محرمانه تهران از آخرین پیش نویس توافق، امکان بازگشت قریب الوقوع به برجام را با وجود موانع باقیمانده افزایش داده است. حتی تندروهای کشور - که سرسختانه با این توافق مخالف بودند - این پیش نویس را به عنوان نسخه‌ای بهبود یافته نسبت به نسخه‌های قبلی دانسته‌اند.

سی‌ان‌ان همچنین گزارش داد که با این حال، ایران همچنان برای گرفتن تضمین عدم خروج دوباره واشنگتن از توافق پافشاری می‌کند چراکه به گفته تحلیل‌گران، جانشین بایدن طبق محاسبات تهران ممکن است بار دیگر از توافق هسته‌ای خارج شود و سیل جدیدی از تحریم‌ها را علیه این کشور به راه بیندازد.

محمدعلی شعبانی یک کارشناس سیاسی در حوزه ایران، عراق و شبه جزیره عربستان در این باره به سی‌ان‌ان گفت: سایه ترامپ بر سر این مذاکرات در یک سال گذشته سنگینی می‌کند، زیرا ایران تمرکز زیادی بر تامین تضمین‌های اقتصادی داشته است.

وی خاطر نشان کرد: در صورت بازگشت تحریم‌های ثانویه آمریکا و خروج مجدد شرکت‌های بخش خصوصی از ایران، چگونه می‌خواهید از آن جلوگیری کنید؟ چه نوع مکانیسم‌هایی را می‌توانید برای جلوگیری از تکرار آن به کار بگیرید؟

تحریم های ثانویه یک مکانیسم ایالات متحده است که هر دولت یا سازمانی را که با نهادهای تحریم شده معامله مالی داشته باشد، مجازات می‌کند.

این شبکه خبری افزود: در اقدامی جدید که خطر ایجاد مانع دیگری بر مذاکرات را در پی دارد، وزارت دادگستری آمریکا روز چهارشنبه بیانیه‌ای را علیه یکی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به اتهام تلاش برای سازماندهی طرح ترور جان بولتون، مشاور امنیت ملی در دوران ریاست جمهوری ترامپ منتشر کرد.

سی‌ان‌ان تاکید کرد: با این حال، ایرانی‌ها با بازگرداندن این توافق حتی برای کوتاه مدت، چیزهای زیادی برای به دست آوردن دارند.

به گفته محمدعلی شعبانی، کاهش تحریم‌ها می‌تواند ده‌ها میلیارد دلار از درآمدهای نفت و گاز ایرن را طی دو سال آینده آزاد کند و به اقتصاد تحت فشار ایران کمک کند و محبوبیت ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور این کشور را نیز تقویت کند.

در مقابل، اگر مذاکرات ادامه یابد، خطراتی را برای جامعه بین الملل به همراه دارد.

"تایید محرمانه تهران از آخرین پیش نویس توافق، امکان بازگشت قریب الوقوع به برجام را با وجود موانع باقیمانده افزایش داده است"از زمانی که ترامپ از توافق خارج شد و رژیم تحریم‌های سخت را در ماه مه ۲۰۱۸ علیه ایران اعمال کرد، تهران اورانیوم را در سطوح بالاتر و با سرعت فزاینده غنی سازی کرده است. دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل در ژوئن اعلام کرد که ایران هفته‌ها با داشتن مقدار قابل توجهی اورانیوم غنی‌شده فاصله دارد، اما تاکید که " این به معنای داشتن بمب نیست".

سی‌ان‌ان افزود: ایران غرب را متهم می‌کند که تلاش می‌کند تا از سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به‌عنوان بهانه‌ای قانونی برای خروج از توافق آتی استفاده کند. محمد مرندی در این باره گفت که لغو این پیشنهاد، پیش شرط احیای توافق است.

مرندی همچنین تصریح کرد: در غیر این صورت، ایرانی‌ها تردیدی ندارند که آمریکایی‌ها از این موضوع استفاده خواهند کرد یا از آن به عنوان ابزاری برای تضعیف توافق در عرض چند هفته یا حداکثر ماه‌ها استفاده خواهند کرد. این پیش‌شرط اجرای توافق است.

با این حال، دلایلی برای خوش بینی وجود دارد و حتی به تعویق انداختن تصمیم‌گیری درباره این موضوع دشوار می‌تواند مزایای خود را داشته باشد.

محمدعلی شعبانی نیزمعتقد است که حتی اگر این توافق دوباره در سال ۲۰۲۵ لغو شود، بازگشت قریب‌الوقوع به توافق "به هر دو طرف فضای تنفسی می دهد."