صد زن؛ چرا زنان بیش از مردان دچار فرسودگی شغلی می‌شوند؟

جیا می‌گوید: "فکر اینکه خودم را ارزان می‌فروشم خیلی دلسرد‌کننده بود اما نمی‌خواستم با درخواست دستمزد بالاتر محبوبیت خودم را از دست بدهم، در شرایطی که به دلیل درخواست امکانات و مزایایی برای مراقبت از دخترم پا از حد و مرز خود فراتر گذاشته بودم. این وضعیت برای من نبرد مداوم درونی بود".

پژوهش‌ها نشان می‌دهد دستمزد کمتر باعث استرس بیشتر و به طور کلی آسیب به سلامت روانی می‌شود. تحقیقات متعددی به طور مشخص نشان داده است که فرسودگی شغلی در میان زنان به دلیل تفاوت در شرایط کاری وتأثیر جنسیت در ارتقای شغلی بیشتر است.

• کاهش اهمیت پیشرفت شغلی از زمان همه‌گیری کرونا؛ 'مرز کار و خانه مبهم شده'

در سال ۲۰۱۸، پژوهشگران دانشگاه مونترآل نتیجهٔ پژوهشی را منتشر کردند که بر ۲۰۲۶ نفر از کارکنان به مدت چهار سال انجام شده بود.

"یادگیری خود‌ارتقایی بسیار نیرو‌بخش است و من با تمام توان آماده بودم ثابت کنم زنی هستم که می‌تواند در هر کاری توفیق پیدا کند؛ زنی با موقعیت بالای حرفه‌ای و مادری عالی""این پژوهشگران دریافتند که زنان در برابر فرسودگی شغلی آسیب‌پذیر‌تر از مردان هستند چون زنان کمتر از مردان ارتقای شغلی پیدا می‌کنند در نتیجه بیشتر احتمال دارد در موقعیت‌های با صلاحیت و نفوذ کمتر قرار ‌گیرند که منجر به استرس و دلسردی می‌شود. آنها هم‌چنین دریافتند که زنان بیشتر سرپرست خانواده‌های تک‌والدی هستند و بار مشکلات فرزندان هم بر دوش آنهاست و ناچار باید زمان زیادی صرف امور خانگی کنند و خودباوری کمتری دارند؛ همه عواملی که باعث تشدید فرسودگی شغلی می‌شود.

نانسی بیر‌گارد، استاد دانشگاه مونترآل و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید با نگاه به پژوهشی که در سال ۲۰۱۸ انجام دادیم روشن است که کوویدـ۱۹ نابرابری‌های و عدم‌تعادل‌هایی را که در پژوهش نشان داده شده بود، تشدید کرده است. نانسی می‌گوید: "از دیدگاه توسعه پایدار سرمایه انسانی در محیط‌های کاری باید بگویم در جهت مثبتی حرکت نمی‌کنیم".

اثر تشدید‌کننده همه‌گیری

برایان کروپ، مدیر مرکز تحقیقات منابع انسانی گارتنر، شرکت مشاوره و تحقیق جهانی واقع در کنِتیکت آمریکا، معتقد است بسیاری از عواملی که باعث فرسودگی شغلی زنان می‌شد پیش از همه‌گیری هم وجود داشته است اما کوویدـ۱۹ به‌طور آشکاری این عوامل را تشدید کرده است به طوری که روال زندگی و کار ما نیاز به بازسازی اساسی پیدا کرده است.

منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

با شروع همه‌گیری ، بسیاری از زنان دریافتند که مسئولیت‌های خانگی آنها بیشتر شده است -همه‌فن‌حریف بودن دشوار‌تر شده بود.

سازمان‌ها و مؤسسه‌های حمایت از والدین و کودکان تعطیل شدند و در بیشتر موارد بار این تعطیلی بر دوش زنان افتاد. در تحقیقی که پژوهشگران دانشگاه هاروارد، مدرسه بازرگانی هاروارد و مدرسه بازرگانی لندن انجام دادند در نظر‌سنجی از ۳۰،۰۰۰ نفر در سراسر جهان دریافتند که زنان، به‌ویژه مادران به طور بارزی در همه‌گیری کوویدـ۱۹ نسبت به دوران پیش از آن وظایف و مسئولیت‌های بیشتری در مورد فرزندان بر عهده داشتند و این به طور مستقیم بر سلامت آنها اثر گذاشته است.

بسیاری از زنان خود را به عنوان مسئول امور خانه و خانه‌داری می‌شناسند و همه‌گیری باعث تعطیلی همه سیستم‌های حمایتی شد که پیش از این باعث می‌شد بتوانند تعادلی میان کار بیرون و کار در خانه برقرار کنند.

• نتایج یک تحقیق در ایران: ۷۷ درصد زنان در دوران شیوع کرونا خشونت را تجربه کرده‌اند

این همان وضعیتی است که سارا در مارس ۲۰۲۰ تجربه کرد، وقتی همه مدارس نیویورک تعطیل شدند. این زن ۴۰‌ ساله اهل بروکلین به خاطر می‌آورد: "اول پیام دادند که مدارس تا پایان آوریل تعطیل خواهد بود، من برای خودم این تاریخ را به عنوان هدف قرار دادم و امید داشتم که وقتی به آن برسم همه‌چیز درست شود". حالا بیش از ۱۸ ماه از همه‌گیری گذشته است دو پسر ۶ و ۹ ساله او تازه سر کلاس حضوری می‌روند و زندگی سارا زیر‌ و‌ رو شده است.

"او می‌گوید سال‌ها در محل کارش حس کرده است که به دلیل جنسیتش از ارتقای مقام و افزایش حقوق محروم مانده است، به‌ویژه پس از مادر شدنش در سال ۲۰۱۸"

آوریل ۲۰۲۰ برای اولین بار او دچار اضطراب شد. فشار‌های مدرسه از راه دور بچه‌ها و کار خودش به عنوان مدیر فروش شرکت بزرگ فناوری او را از پای درآورد. نمی‌توانست بخوابد، مدام نگران بود و احساس افسردگی می‌کرد. بدتر از همه این بود که حس می‌کرد هر قدر تلاش می‌کند کافی نیست چون وقت کافی برای درست انجام دادن هیچ کاری ندارد.

شش ماه از همه‌گیری گذشته بود که دیگر روشن شد باید روش دیگری در‌پیش بگیرد.

همسر سارا، وکیل است و بیشتر از او درآمد دارد و از سال ۲۰۰۸ که با هم ازدواج کردند به این کار اشتغال دارد. در ماه اوت ۲۰۲۰ این دو با هم تصمیم گرفتند که سارا کار خود را رها کند و مادری خانه‌دار شود. او می‌گوید: "پیش از این، هرگز نمی‌دانستم فرسودگی شغلی چیست، حالا بی‌هیچ شک و تردیدی می‌دانم چیست".

تجربه سارا نشان‌دهنده ماجرای گسترده‌تری است. سپتامبر گذشته در حالی که همه‌گیری گسترش پیدا می‌کرد بیش از ۸۶۰،۰۰۰ زن و ۲۰۰،۰۰۰ مرد از نیروی کار ایالات متحده آمریکا کاسته شد.

"از این سال او بار سنگین مراقبت از فرزند و مسئولیت‌های مادری را به تنهایی بر‌عهده گرفت چون همسرش که در بانک کار می‌کرد ناچار به سفر‌های کاری بود"مادرانی که بین فوریه و سپتامبر کار خود را ترک کرده‌اند حدود ۹۰۰،۰۰۰ نفر برآورد می‌شود و پدرانی که کار خود را ترک کرده‌اند حدود ۳۰۰،۰۰۰ نفر هستند.