چگونگی فعالیت مراکز ملی تأمین سلول‌های بنیادی در سازمان انتقال خون

عبادالله سالک مقدم، معاون فنی و فناوری‌های نوین سازمان انتقال خون گفت: پیوند سلول‌های بنیادی از گیرنده با  سازگاری بافتی (HLA) مشابه ارجح است و معمولاً اولین انتخاب، خواهر و برادر بیمار می‌باشند. در صورت نبود اهداکننده خویشاوند، اهداکننده غیرخویشاوند در لیست اهدا قرار می‌گیرد.

سالک افزود: حدود ۷۰ درصد از بیماران نیازمند دریافت سلول‌های بنیادی خون ساز، فاقد خویشاوند مناسب از نظر آنتی ژن‌های سازگاری بافتی هستند. به این منظور مرکز پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی غیر خویشاوند سازمان انتقال خون با نام اختصاری "سپاس"  از اهداکنندگان غیر خویشاوند که سابقه اهدای خون داشته باشند پذیره نویسی می‌کند.

وی تأکید کرد: مراکز کشور‌های مختلف به یکدیگر پیوسته و گروه‌ها و مجامع جهانی و بین‌المللی را به منظور تسهیل یافتن اهداکننده مناسب و ارتقای نتایج پیوند از غیر خویشاوند تشکیل داده‌اند و سلول‌های بنیادی را حتی در سطح بین المللی برای بیماران کشور‌های عضو به اشتراک می‌گذارند.

معاون فنی و فناوری‌های نوین سازمان افزود: ماموریت ایجاد بانک اطلاعات سلول‌های بنیادی خون ساز و خون بند ناف از سوی معاونت فناوری و تحقیقات ریاست جمهوری  از سال ۱۳۸۶ به سازمان انتقال خون ایران محول شد و این دو مرکز ملی بدون دریافت کوچکترین وجهی امکان استفاده بیماران از سلول‌های بنیادی خونساز از اهدا کنندگان غیر خویشاوند و سلول‌های خون بند ناف اهدایی را به وجود آورده اند.

مرکز پذیرش اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خون ساز، اول اسفند ۱۳۸۷ تاسیس و فعالیت رسمی خود را از خرداد سال ۸۹ در سازمان انتقال ایران آغاز کرد و تا کنون با فراخوان اهدا کننندگانی که آماده اهدای سلول‌های بنیادی خود هستند جان بیماران زیادی را نجات داده است.

به گفته سالک مقدم، از اولین پیوند سلول‌های بنیادی خونساز تاکنون، در ایران و جهان پیشرفت‌های شگرفی برای نجات جان بیماران انجام شده که مرهون پیشگامان این علم، همکاری‌های گروهی و تبادل سلول‌های بنیادی تحت فعالیت تشکیلات بین‌المللی است که پیرو استاندارد‌های خاصی بوده است.