کاتالیست چیست و کارکرد آن چگونه است؟

کاتالیست‌ها قطعاتی در خودرو هستند که محصولات آلاینده‌ احتراق سوخت در خودرو را تبدیل به گازهای کم‌خطر می‌کنند. وجود این قطعه در خودروها به‌طور مستقیم سبب کاهش آلودگی هوا می‌شود.

به گزارش ایسنا بر اساس اطلاعات سایت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران واکنشگرهای کاتالیستی سه‌راهه، قطعه‌ای سرامیکی و یا فلزی با مقاومت حرارتی بالا هستند که در مسیر گازهای خروجی اگزوز قرار می‌گیرند و باعث تبدیل سه گاز سمی و آلوده‌کننده شمال کربن‌مونوکسید، هیدروکربن‌های ناشی از احتراق ناقص و اکسید نیتروژن به گازهای غیرسمی بخار آب، نیتروژن و کربن دی‌اکسید می‌شوند. واکنشگر کاتالیستی خودرو دارای یک حسگر اکسیژن است که تنظیم‌کننده نسبت هوا به سوخت برای احتراق کامل در موتور است.

کاتالیست‌ها در ایران

در ایران استفاده از این قطعه برای خودروهای ساخت داخل از نیمه دوم سال ۱۳۸۱ از سوی سازمان حفاظت محیط زیست اجباری شده‌ است و بر اساس طرح جامع کاهش آلودگی هوا، آزمون صحت کاتالیست در معاینات فنی خودروها به منظور صدور برگه و برچسب معاینه فنی از ابتدای سال ۱۳۹۱ اجباری شده‌است.

عمر مفید کاتالیست چقدر است؟

این قطعه بسیار حیاتی، مشابه انبار صداخفه‌کن اگزوز و در مسیر دود خروجی اگزوز موتور قرار دارد و می‌تواند آلودگی تولیدی موتور را تا ۲۰ برابر کاهش دهد. عمر این قطعه با انسداد منافذ آن به پایان می‌رسد و در این مرحله این قطعه قادر به کاهش آلاینده‌های خروجی از اگزوز نخواهد بود.

حرارت بالا، سمی‌شدن به وسیله مواد خروجی از موتور و ضربه‌های مکانیکی خارجی، باعث چسبندگی و انسداد منافذ  سطوح کاتالیست‌ها و در نتیجه کاهش اثردهی آن‌ها می‌شود.

"کاتالیست‌ها قطعاتی در خودرو هستند که محصولات آلاینده‌ احتراق سوخت در خودرو را تبدیل به گازهای کم‌خطر می‌کنند"عمر مفید واکنشگرهای کاتالیستی حدود ۸۰ هزار کیلومتر است. علاوه بر آن بدسوزی موتور به دلیل خرابی شمع‌ها، وایرها و انژکتورها نیز می‌تواند سوخت نسوخته را وارد این قطعه کند و عمر آن را کاهش دهد.

چرا باید به کیفیت کاتالیست خودرو توجه کنیم؟

کاهش کارایی و انسداد منافذ کاتالیست و یا عدم استفاده از آن در خودرو، باعث احتراق ناقص در موتور خودرو می‌شود که این امر سبب افزایش غلظت آلاینده‌های خروجی از اگزوز و فرسایش قطعات موتور  خواهد شد. برداشتن این قطعه بسیار موثر در کاهش آلودگی خودرو و یا عدم تعویض به‌موقع آن پس از پایان یافتن عمر مفید آن می‌تواند صدمات جدی به هوایی که تنفس می‌کنیم وارد آورد و سبب افزایش آلودگی هوا شود.

انتهای پیام