پایان انتخابات ایران و ابهام درباره میزان استقبال رای‌دهندگان

پایان انتخابات ایران و ابهام درباره میزان استقبال رای‌دهندگان۳۲ دقیقه پیش

منبع تصویر،

Getty Images

پس از تمدید مهلت انتخابات، سرانجام در ساعت ۲ بامداد شنبه (به وقت محلی) زمان رای‌گیری در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران به پایان رسید.

با توجه به رد صلاحیت‌های گسترده از سویی و کارزار طیف وسیعی از فعالان سیاسی برای تحریم انتخابات، به جز پیروز نهایی، میزان مشارکت در این انتخابات اهمیت بالایی دارد.

گزارش های برخی شهروند-خبرنگاران حاکی از خلوت بودن بسیاری از مراکز رای گیری در این روز بود.

با این حال در طول روز تلویزیون ایران تصاویری از صف رای دهندگان را نشان داد، درحالی که مجریان این برنامه ها از مشارکت مردم در انتخابات تمجید می کردند.

در هفته های اخیر بسیاری از ایرانی ها و حتی برخی از اصلاح طلبان در شبکه های اجتماعی با کمپین "رای بی رای" به مخالفت با شرکت در انتخابات پرداختند.

از چهار نامزد باقی مانده در این انتخابات سه نفر محافظه کاران تندرو قلمداد می شوند و یک نفر میانه رو. برنده این انتخابات جانشین حسن روحانی خواهد شد که با حمایت اصلاح طلبان انتخاب شده بود و بعد از دو دوره ریاست جمهوری کنار می رود.

شورای نگهبان قانون اساسی در این دوره صلاحیت بسیاری از کاندیداها را رد کرد که باعث شد تا بسیاری از احزاب و گروه‌های اصلاح طلب از معرفی کاندیدا برای انتخابات خودداری کنند. محسن رضایی میرقائد، ابراهیم رئیسی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و عبدالناصر همتی چهار نامزد تائید شده این انتخابات بودند.

این انتخابات در خلال نارضایتی گسترده نسبت به وضعیت وخیم اقتصادی و سیاسی کشور برگزار می شد.

آیت الله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی صبح روز جمعه در تهران رای داد و شهروندان را به این کار تشویق کرد.

او گفت: "کار مهم و لازم را هرچه زودتر انجام بدهید و همان اول وقت رای بدهید" و اضافه کرد حضور در انتخابات، "سازنده آینده مردم و تعیین‌کننده سرنوشت چهار ساله آنهاست."

منبع تصویر،

EPA

توضیح تصویر،

حدود ۵۹ میلیون نفر واجد شرایط برای رای دادن هستند

آقای خامنه‌ای گفت با مشارکت مردم، جمهوری اسلامی "امتیازات بزرگی" در عرصه بین‌المللی به‌دست می‌آورد.

با این حال این انتخابات با بی اعتنایی یا انتقاد بسیاری از ایرانی ها روبرو شده است.

یک خریدار در تهران به خبرگزاری فرانسه گفت: "چه رای بدهم چه ندهم، قبلا فرد مورد نظر آنها انتخاب شده. انتخابات را برای رسانه ها برگزار می کنند."

یک رای دهنده به نام وحید هم به خبرگزاری رویترز گفت که او رای می دهد "چون رهبرم خواسته."

خبرگزاری آسوشیتدپرس با اشاره به هیجان در برخی انتخابات گذشته نوشت: "اما امسال خیابان ها خلوت بود، ترافیک سبک بود، و حتی در تلویزیون دولتی از هیجان معمول خبری نبود، و فقط تصاویری با زاویه بسته از انداختن برگه های رای به داخل صندوق ها نشان داده شد. در این تصاویر شمار اندکی از رای دهندگان دیده می شد یا اصلا کسی دیده نمی شد."

این انتخابات همزمان با برگزاری دور دیگری از مذاکرات برای احیای توافق هسته ای در وین اتریش برگزار می شود.

تقریبا ۶۰۰ نفر از جمله ۴۰ زن برای نامزدی ثبت نام کرده بودند که در نهایت فقط صلاحیت هفت نفر توسط شورای ۱۲ نفره نگهبان تایید شد؛ شورایی غیرانتخابی که تصمیم گیر نهایی در ارتباط با صلاحیت نامزدهاست.

تا روز پنجشنبه سه نفر از هفت نامزد کناره گیری کردند.

اگر هیچ نامزدی در دور اول ۵۰ درصد آرا را کسب نکند انتخابات به دور دوم کشیده می شود.

منبع تصویر،

Reuters

توضیح تصویر،

ابراهم رئیسی که بیشتر عمرش دادستان بوده نزدیک ترین نامزد به حکومت قلمداد می شود

نامزدها چه کسانی هستند؟

ابراهیم رئیسی

۶۰ ساله، بعد از انقلاب عمدتا به عنوان دادستان خدمت کرده است.

"اما این سکه روی دیگری هم دارد: نارضایتی گسترده تر در میان مردمی که از قبل گرفتار مشکلات شدید و بی ثباتی اقتصادی بودند"او در سال ۲۰۱۹ به ریاست قوه قضاییه منصوب شد، یعنی دو سال بعد از شکست در انتخاباتی که حسن روحانی در آن با اختلاف زیاد پیروز شد.

آقای رئیسی خود را به عنوان بهترین فرد برای مبارزه با فساد و حل مشکلات اقتصادی معرفی می کند.

با این حال خیلی از ایرانی ها و فعالان حقوق بشر نسبت به نقش او در اعدام های گسترده زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ ابراز نگرانی و خشم می کنند.

• چند ساعت تا انتخابات ۱۴۰۰؛ کشمکش بر سر افراد مردد
• چه گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی انتخابات را تحریم کردند
• کدام گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی در انتخابات شرکت می‌کنند
• بیانیه گروهی از فعالان ایرانی علیه انتخابات 'مهندسی شده'

منبع تصویر،

Reuters

توضیح تصویر،

عبدالناصر همتی بعد از نامزدی در انتخابات از ریاست بانک مرکزی کنار گذاشته شد

عبدالناصر همتی

او یک تکنوکرات ۶۴ ساله است که سه سال پیش به عنوان رئیس بانک مرکزی منصوب شد. او بعد از نامزدی در انتخابات از این پست کنار گذاشته شد.

انتصاب او در پست های عالی در دولت روحانی و قبل از آن محمود احمدی نژاد نشانه توانایی اش برای کار با همه جناح ها قلمداد می شود.

اما او با انتقاد سایر نامزدها مواجه است که نتوانسته آثار تحریم های آمریکا بر پول ملی که ارزش آن به شدت افت کرده را تخفیف دهد.

محسن رضایی

دبیر ۶۶ ساله مجمع تشخیص مصلحت نظام یک چهره محافظه کار است.

او در زمان جنگ ایران و عراق فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود و قبلا سه بار دیگر در انتخابات نامزد شده است.

امیرحسین قاضی زاده هاشمی

او جراح گوش و حلق و بینی است که برای ۱۳ سال نماینده مجلس شورای اسلامی بوده و در یک ماه اخیر نائب رئیس مجلس شده است.

این چهره تندرو که ۵۰ سال دارد جوان ترین نامزد انتخابات است.

قبضه کردن قدرت

تحلیل کسرا ناجی، بی بی سی فارسی

خیلی از ایرانی ها این انتخابات را تلاشی عریان از سوی تندروها برای قبضه کردن قدرت می دانند که اگر بخواهیم براساس سابقه آنها قضاوت کنیم به نظر می رسد به این نتیجه رسیده باشند هرگز نمی توانند در یک انتخابات آزاد و عادلانه برنده شوند.

با این انتخابات تندروها کلیه اهرم های قدرت را به دست می گیرند. اما این سکه روی دیگری هم دارد: نارضایتی گسترده تر در میان مردمی که از قبل گرفتار مشکلات شدید و بی ثباتی اقتصادی بودند.

اگر ابراهیم رئیسی رئیس جمهور شود، تندروها خواستار تشکیل یک نظام خالص اسلامی طبق نظر آیت الله علی خامنه ای خواهند شد.

این به کنترل بیشتر فعالیت های اجتماعی زنان، محدود شدن آزادی و کاهش امکان اشتغال آنها منجر خواهد شد. همچنین شبکه های اجتماعی و رسانه ها بیش از پیش تحت فشار قرار خواهند گرفت.

روابط ایران با غرب در دوران ریاست جمهوری یک چهره تندرو همچنان متشنج خواهد بود. این کشور به تلاش برای گسترش اسلام شیعه و اعمال قدرت در منطقه با کمک سپاه پاسداران و گروه های نیابتی آن ادامه خواهد داد. ایران در عین حال تلاش دارد به امید صدها میلیارد دلار سرمایه گذاری چین، با این کشور گرم بگیرد.

انتخاب یک تندرو همچنین می تواند تاثیری نامطلوب بر مذاکرات جاری وین برای احیای برجام و لغو تحریم های آمریکا داشته باشد.

تندروها هرگز از این توافق راضی نبودند.

منبع تصویر،

EPA

توضیح تصویر،

تبلیغات انتخاباتی ابراهیم رئیسی

موضوع میزان مشارکت

حدود ۵۹ میلیون نفر در ایران که ۸۰ میلیون جمعیت دارد برای دادن رای واجد شرایط هستند.

میزان مشارکت در آخرین انتخابات ریاست جمهوری ۷۳ درصد اعلام شد، اما تازه ترین نظرسنجی سازمان دولتی ایسپا میزان مشارکت در انتخابات جمعه را ۴۲ درصد برآورد می کند.

این کمترین میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری بعد از انقلاب ایران خواهد بود و می‌تواند مشکلی برای رهبران این کشور باشد که مشارکت را نشانه مشروعیت خود می دانند.

حسن روحانی روز پنجشنبه با تایید"سردی" فضا گفت: "اگر هفته های گذشته کمی فضای انتخابات سرد بود و شرایطی که وجود داشت نتوانست فضای گرمی به وجود بیاورد، مردم خودشان می‌توانند جبران کنند."

بیشتر بخوانید:

• سیزدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری ایران آغاز شد
• آیت‌الله خامنه‌ای می‌گوید مشارکت پایین در انتخابات نشانه فاصله مردم از نظام است
• انتخابات ۱۴۰۰ ایران؛ مهدی کروبی به همتی 'رای می‌دهد'، جبهه اصلاحات حمایت نکرد
• انتخابات ۱۴۰۰ ایران؛ جلیلی و زاکانی به نفع رئیسی کنار کشیدند
• نظارت بین‌المللی بر انتخابات؛ بی‌توجهی ایران به یک تحول جهانی