۲۰.۶.2011 |  مسلمان دوآتشه‌ای که یهودی شد• گالری نماهای فیلم "همش حلاله!"

۱ / ۱۱به پیش   Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: نمایی از فیلم "همش حلاله!"، محمود در حال رقص در عروسی پسرش رشید "در کنار هم، با صلح و صفا زندگی کنیم!"، پیام فیلم کمدی "همش حلاله!" است که هنرپیشه‌ی ایرانی‌تبار بریتانیایی، امید جلیلی در آن نقش یک مرد مسلمان را بازی می‌کند؛ مسلمانی که پس از مرگ مادرش درمی‌یابد، "یهودی" بوده است. امید جلیلی در فیلم "همش حلاله! "(Alles Koscher)، "محمود ناصر" نام دارد و از نسل دوم پاکستانی‌های مسلمان ساکن بریتانیاست؛ محمود مردی چاق، بی‌خیال و عاشق فوتبال است و شهر زادگاه خود، لندن را بر همه‌ی شهرهای جهان ترجیح می‌دهد. با آن که در رگ‌های محمود خونی پاکستانی جریان دارد، با این‌حال او به همه‌ی ویژگی‌های قالبی یک انگلیسی "پاک نژاد" هم مسلح است و برای دفاع از آن‌ها از درافتادن با این و آن ابایی ندارد... ولی دغدغه‌ی عمده‌ی محمود، در آغاز فیلم، از دست‌دادن مادر و پی‌آمدهای اداری ناشی از آن است. فسخ قرارداد اجاره‌ و تخلیه‌ی اسباب و وسایل کهنه و زهواردررفته‌ی مادر متوفی، از جمله‌ی این کارهای پردردسر است...

"ولی دغدغه‌ی عمده‌ی محمود، در آغاز فیلم، از دست‌دادن مادر و پی‌آمدهای اداری ناشی از آن است"اسلام یا یهودیت؟ محمود، هنگام انجام این کارهای ناخوش‌آیند، در میان اسناد و مدارک خانوادگی ناگهان به گواهی‌نامه‌ای برمی‌خورد که زندگی او را از بنیان دگرگون می‌سازد؛ گواهی‌نامه حاکی از آن است که پدر و مادر مسلمان او، محمود را در کودکی به فرزندخواندگی پذیرفته‌اند. واقعیت پریشان‌کننده‌ی "بچه‌ی سرراهی بودن"، در برابر حقیقتی که محمود در اداره‌ی ثبت احوال کشف می‌کند، رنگ می‌بازد؛ او در این اداره پی می‌برد که اصولاً در خانواده‌ای یهودی متولد شده و نام واقعی‌اش "سولی شیمی شلویتز" است، نه محمود. این که او یک عمر با تعالیم و موازین دین اسلام بزرگ شده و به آن‌ها خو گرفته، شوخی زندگی است و از این پس باید در پی فراگیری اصول دین یهودیت باشد. کارگردان بریتانیایی فیلم "همش حلاله!"، "جوش آپیگنانسی" در پرداخت شخصیت محمود ـ سولی، آگاهانه با تصاویر قالبی مسلمان ـ یهودی  بازی کرده است. با این حال شخصیت "محمود ناصر"، ویژگی‌های یک مسلمان دوآتشه را ندارد.

در ابتدای فیلم، دوربین ثانیه‌های متمادی روی صورت گوشتالود و بینی بزرگ محمود که مشغول تماشای تلویزیون است، مکث می‌کند. صدای تلاوت آیاتی از قرآن و شعارهای سیاسی پس از آن، خبر از پخش مراسمی مذهبی می‌دهد. "محمود ناصر" با چشمانی نیمه‌بسته رو به صفحه‌ی تلویزیون به این تصاویر نگاه می‌کند. تماشاگر در تشخیص این که آیا او در خلسه‌ی ناشی از شنیدن "آیات آسمانی"  فرو رفته است یا از فرط کسالت نگاه از صفحه‌ی تلویزیون برگرفته، مردد می‌ماند؛ تردیدی که دیری نمی‌پاید: محمود پس از چند لحظه کانال را عوض می‌کند و با شنیدن موزیک پاپ، سر حال می‌آید و سر و گردن را با ریتم تند موزیک می‌جنباند. او چنان سرگرم همراهی با موزیک مورد علاقه‌ی دوران جوانی خود می‌شود که فریادهای همسرش، سمیه (آرشی پنجابی) را هم که صدایش می‌‌زند، نمی‌شنود...

"فسخ قرارداد اجاره‌ و تخلیه‌ی اسباب و وسایل کهنه و زهواردررفته‌ی مادر متوفی، از جمله‌ی این کارهای پردردسر است.."Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:  نمایی از فیلم "همش حلاله!"، محمود در حال رقص به سبک "یهودی‌ها" مسلمانی دوآتشه‌نما با این‌حال محمود در ابتدای فیلم، مسلمانی دوآتشه‌نما معرفی می‌شود. فیلم‌نامه‌نویس "همش حلاله!"، دیوید بدیل، که ید ‌طولایی در نوشتن فیلم‌نامه‌ی کمدی برای سریال‌های تلویزیونی بریتانیا دارد، این ویژگی را برای پررنگ جلوه‌دادن کشمکش درونی "محمود ناصر"، پس از پی‌بردن به هویت یهودی خود، لازم می‌داند. از این‌رو محمود حاضر می‌شود نقش مسلمانی معتقد را بازی کند، آن‌هم به‌خاطر پسرش، رشید (آمیت شاه) که عاشق دختر خوانده‌ی امام جمعه‌ای (ایگال نائور) متعصب است. این امام جمعه تنها هنگامی با ازدواج رشید با دختر خوانده‌ی "غرب‌زده‌ی" خود، عظما (ثریا ردفورد) موافقت می‌کند که او و پدرش "آزمون دشوار مسلمان بودن" را با موفقیت پشت سر بگذرانند... "همش حلاله!"، هر چند فیلمی درباره‌ی "بنیادگرایی"‌ و علیه تئوری "ستیز فرهنگ‌‌ها" است، ولی در ضمن نوعی کمدی با دستمایه‌ی "جابجایی شخصیت" موسوم به "bodyswap" نیز هست.

"بزرگ شدن" (۱۹۸۸) از کارگردان زن آمریکایی، پنی مارشال یا "محل‌ معامله" (۱۹۸۳) از کارگردان آمریکایی جان لندیس، از جمله‌ فیلم‌های مشهور این ژانر است. در اولی پسر کوچکی آرزو دارد، هر چه زودتر به دنیای بزرگ‌‌ترها گام بگذارد. یک ماشین خودکار این آرزو را برآورده می‌کند و این پسر ناگهان بزرگ می‌شود. در فیلم دوم، مردی پولدار جای خود را با آس‌وپاس بی‌خانمانی عوض می‌کند که ناگهان ناگزیر می‌شود با موازین و قانونمندی‌های این دنیا کنار بیاید. کمدی موفق "جوش آپیگنانسی"، کارگردان فیلم "همش حلاله!" که ابتدا به عنوان دراماتورگ به جمع دست‌اندرکاران تهیه‌ی این فیلم پیوسته، کوشیده است با استفاده از نورپردازی‌های ملایم که معمولاً فضای صحنه‌های دراماتیک را روشن می‌کند، به فیلم خود رنگی واقعی بزند.

"این که او یک عمر با تعالیم و موازین دین اسلام بزرگ شده و به آن‌ها خو گرفته، شوخی زندگی است و از این پس باید در پی فراگیری اصول دین یهودیت باشد"نماهای طولانی و باز به هنرپیشه‌ها فرصت می‌دهد، صحنه‌های مضحک و خنده‌آور را با تردستی بازی کنند و تماشاگران را به تحسین وادارند. "همش حلاله!"، برخلاف مونتاژ کمدی‌های هالیوودی، از برش‌های زیادی استفاده نکرده است و برای نمایش مکان‌ها، عناصر و خانه‌های "مسلمانی" و "یهودی"، رنگ‌های  ویژه‌ای را به‌کار گرفته است: ته‌رنگ‌های سبز و سرخ، نمادهای فرهنگ اسلامی را به یاد می‌آورد و آبی و نقره‌ای، معرف فرهنگ یهودی است. اعلب صحنه‌های "همش حلاله!" در شرق لندن، که از مناطق مسلمان‌نشین این شهر است، فیلم‌برداری شده است. در این محله‌ها رفت و آمد زن‌های برقع‌پوش که یکی از آن‌ها هم در فیلم‌ ظاهر می‌شود، عادی است. این لوکیشن، فضای واقعی "همش حلاله!" را پررنگ‌تر کرده است.

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:  پوستر فیلم "همش حلاله!" با این‌ حال امید جلیلی، کمدین مشهور ایرانی‌تبار بریتانیایی، سهم بزرگی در موفقیت فیلم "همش حلاله!" داشته است. این که دیوید بدیل، فیلم‌نامه‌نویس، نقش "محمود ناصر" را برای امید جلیلی نگاشته است، در بازی درخشان او پیداست. جلیلی پیشتر در فیلم‌های "مومیائی"، "گلادیاتور" و "دزدان دریائی"، نقش‌های جنبی را به عهده داشته است. او برای تماشاگران تلویزیونی نیز چهره‌ای آشناست. برنامه‌ی کمدی "امید جلیلی شو" که بی‌بی‌سی آن را در سال ۲۰۰۷ تهیه‌ کرد، از پربیننده‌ترین برنامه‌های این رسانه بود.

"کارگردان بریتانیایی فیلم "همش حلاله!"، "جوش آپیگنانسی" در پرداخت شخصیت محمود ـ سولی، آگاهانه با تصاویر قالبی مسلمان ـ یهودی  بازی کرده است"کانال "آرته‌" آلمان در ماه‌های گذشته، بخشی از این "شو" را به زبان انگلیسی و با زیرنویس آلمانی‌، پخش کرد. فیلم "همش حلاله!" از روز ۳۰ ژوئن در آلمان به نمایش در می‌آید. برای پی‌ بردن به داستان و دیدن نماهای فیلم، روی نشانه‌ی » کلیک کنید‌: