درگیری دوباره نیروهای ایران و طالبان در منطقه مرزی ولایت نیمروز  

گزارش رسانه‌های افغانستان حکایت از درگیری دوباره بین نیروهای مرزی ایران و افغان در منطقه مرزی ولایت نیمروز دارد. آذرماه امسال نیز نیروی‌های دو طرف در این منطقه درگیر شده بودند.

روزنامه اطلاعات روز در همین زمینه نوشته است که درگیری عصر روز دوشنبه، ۱۶ اسفند، زمانی رخ داد که «ایرانی‌ها قصد لایروبی» کانال «سیخ‌سر» را داشتند، ولی نیروهای وابسته به طالبان مانع از این کار شدند و گفتند این کانال مربوط به افغانستان است.

به نوشته این روزنامه، در این درگیری از سلاح سنگین استفاده شده، یک بلدوزر ایرانی آتش گرفته و «دست‌کم چهار نفر از مرزبانان ایرانی کشته شده‌اند». مقام‌های طالبان و ایران چنین خبری را تایید نکرده‌اند.

روزنامه هشت صبح افعانستان نیز خبر درگیری و کشته شدن دو مرزبان ایرانی را منتشر کرد، ولی پس از ساعاتی این خبر را حذف کرد.

در شبکه‌های اجتماعی نیز ویدئوهایی درباره درگیری در یک منطقه افغانستان منتشر شده است ولی مشخص نیست که این تصاویر دقیقا به چه زمانی مربوط می‌شوند.

اواسط آذر امسال نیز درگیری‌های محدودی بین قوای طالبان با نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران در ولایت نیمروز افغانستان و شلیک توپخانه منتشر شد.

در آن زمان، خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، در توضیح این رویدادها، نوشت: «در منطقه شغالک در نزدیکی ولایت نیمروز، بر سر یک سوءتفاهم مرزی، درگیری میان نیروهای مرزبانی ایران و طالبان رخ داده» و «نیروهای طالبان به سوی نیروهای ایران شلیک می‌کنند که با تبادل آتش نیروهای ایرانی پاسخ گرفته است».

بیشتر در این باره:

قوای طالبان و نیروهای مرزبانی ایران با هم درگیر شدند؛ «اختلاف مرزنشینان بود»

اگرچه حکومت جمهوری اسلامی ایران روابط خوبی با طالبان دارد، مرزهای ایران و افغانستان به‌دلیل قاچاق مواد مخدر، مشکل آب و فرار مردم این کشور از سلطه گروه طالبان، با تنش و بحران روبه‌روست.

بخشی از این مشکلات به ساخت دیوار مرزی زهک-هیرمند بین دو کشور باز می‌گردد که موجب شده است دو هزار هکتار از اراضی کشاورزی زهک و هیرمند پشت این دیوار محصور بماند و کشاورزان برای دسترسی به زمین‌هایشان باید از کارت تردد ویژه استفاده کنند.

در درگیری اول، مقام‌های جمهوری اسلامی روایت کرده‌اند که پس از عبور کشاورزان از دیوار امنیتی، نیروهای طالبان فکر می‌کنند این افراد از مرز عبور کرده‌اند و به سوی آنها تیراندازی می‌کنند.

یک بحران دیگر به حقابه هیرمند باز می‌گردد. ایران و افغانستان سال‌هاست که به ‌دلیل خشکسالی کم‌سابقه در منطقه در مورد حقابه رودخانه هیرمند و دریاچه هامون با هم اختلاف دارند. قرارداد حقابه هیرمند در سال ۱۳۵۱ بین تهران و کابل امضا شد، اما در اواخر دهه ۷۰ همزمان با کاهش باران‌های موسمی، سطح آب در دریاچه هامون که منبع اصلی تامین آب آن رودخانه هیرمند است به حداقل رسید.

روز ۸ بهمن، برخی از شهروندان شمال استان سیستان و بلوچستان در اعتراض به دریافت نکردن حقابه هیرمند و عدم رهاسازی آب‌بند کمال خان، مقابل پایانه مرزی میلک در مرز ایران و افغانستان تجمع کردند و این تجمع منجر به درگیر‌ی‌های محدودی شد.

اواخر دی‌ماه امسال گزارش‌هایی درباره بازگشایی دریچه‌های آب‌بند کمال‌خان در افغانستان به سوی ایران منتشر شد ولی طالبان این گزارش‌ها را رد کرد.

همان زمان حسین مدرس‌ خیابانی، استاندار سیستان و بلوچستان، گفت که با رهاسازی آب از بند کمال‌خان، چاه‌‌ نیمه‌های منطقه سیستان که ذخایر آنها به دلیل خشکسالی به یک چهارم تقلیل پیدا کرده، پر شده و مشکل آب این منطقه برای سال ۱۴۰۱ حل خواهد شد.

گزارش‌ها از افغانستان حاکی است بارش‌ فراوان باران در افغانستان، مخزن سد کمال‌ خان را کاملا پر کرده و آب از دیواره‌های آن لبریز شده است.

این آب‌بند در مسیر رودخانه هیرمند ساخته شده و به دریاچه هامون که میان ایران و افغانستان مشترک است، سرریز می‌شود و مردم معترض استان سیستان و بلوچستان خواهان رهاسازی آب آن هستند.

بیشتر در این باره:

تجمع اعتراضی و درگیری در منطقه مرزی ایران و افغانستان بر سر حقابه هیرمند