واردات ۱۷ قلم سم آماده مصرف مشابه داخلی همچنان ممنوع است

« سعیده نوربخش » روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره وضعیت تولید و واردات آفتکش ها افزود: تولید داخلی برخی سموم به معنی فرموله کردن آفتکش ها در دولت تدبیر و امید افزایش یافت، اما ساخت ماده موثره اولیه توسط شرکت های داخلی انجام نمی شود و اکثر آنها از محل واردات تامین می شوند.

 مدیرکل دفتر آفتکش های سازمان حفظ نباتات کشور اضافه کرد: سالهای گذشته در بحث تحقق جهش تولید و حمایت از تولیدکنندگان داخلی از ورود سموم آماده مصرف اکسی کلرورمس و کلریدازون که بطور کامل در داخل تولید و فرموله می شوند، جلوگیری شده است .

نوربخش با اشاره به اینکه نزدیک ۷۰ شرکت تولیدکننده ( فرمولاتور داخلی) در این بخش فعال است، افزود: شرکت های داخلی باوجود داشتن فناوری مطلوب و منطبق با استانداردهای مربوطه، امکان فرموله کردن سایر آفتکش هایی که در بخش کشاورزی کارایی مناسب داشته باشند، در برخی از موارد ندارند، این بدان معناست که برخی از این سموم تولیدی منجر به کنترل آفات نمی شود و بنابراین بروز خسارت به محصولات کشاورزی و هدر رفت سرمایه های ملی را می تواند به دنبال داشته باشد.

وی گفت: هدف سازمان حفظ نباتات به عنوان یکی از سازمان های وابسته به وزارت جهاد کشاورزی حمایت از تولید محصولات کشاورزی ضمن بهره مندی از فناوری  و دستاوردهای به روز  دنیا در ارتباط با تامین آفتکشها و  غذای ۸۰ میلیون نفر جمعیت است، بنابراین تولید محصولات کشاورزی باید بدون وقفه و چالش انجام شود.

به گفته این مقام مسوول، عوامل خسارتزا  چنانچه کنترل نشوند، حداقل ۳۵ درصد کاهش محصول تولیدی را به دنبال دارد و این خود می تواند تبعات زیاد معیشتی و اقتصادی را برای کشور به دنبال داشته باشد.

مدیرکل دفتر آفتکش های سازمان حفظ نباتات کشور ضمن تاکید براینکه، بحث حمایت از تولید داخلی همواره پیگیری می شود و افزود: تفاهم نامه ای را در این زمینه با معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری امضا و فراخوان هایی برای سنتز مواد اولیه سموم در داخل کشور ارایه شده است.

 دریافت کننده ارز رسمی، مشمول صادرات نمی شود

نوربخش درباره صادرات سموم تولید داخل گفت: واقعیت اینکه برای صادرات آفتکشهایی مانند اکسی کلرور مس، کلریدازون، مخلوط بردو و روغن امولوسیون شونده  که مواد اولیه  آنها  ۱۰۰ درصد در داخل ایران تولید می شود، ممنوعیتی نداریم و مجوزصادرات به این اقلام داده شده است.

وی تصریح کرد: شرکت های تولید کننده داخلی و فرمولاتورها دربحث تولید آفتکش ها علاوه بر مواد تکنیکال، بابت مواد افزودنی هم ارز دریافت می کنند بنابراین مشمول صادرات نمی شوند.

مدیرکل دفتر آفتکش های سازمان حفظ نباتات کشور اضافه کرد: امروز با توجه به شرایط فعلی کشور و محدودیت در منابع ارزی، اکنون برای واردات مواد تکنیکال و تامین نیاز داخلی مشکلاتی داریم.

وی درباره ممنوعیت صادرات سموم گفت: بطور قطع تولید کنندگان سمومی که ارز رسمی ۴۲۰۰ تومانی دریافت می کنند، ممنوعیت صادرات دارند، اما سمومی که بطور کامل صفر تا ۱۰۰ آنها در داخل تولید می شود، ممنوعیتی برای صادرات ندارند، اما در شرایط فعلی تامین نیاز داخل کشور با اهمیت تر از صادرات است.

نوربخش اضافه کرد: برای آفتکشی که تکنیکال آن از خارج تامین می شود و نگرانی تامین داخلی آن برای رفع نیاز کشاورزی کشور وجود دارد، اجازه صادرات دادن معنی و مفهومی ندارد.

وی افزود: چنانچه کشور دچار محدودیت منابع ارزی نبود، امکان ارایه مجوز صادرات به کالاها وجود داشت، اما در شرایط حاضر اولویت، تامین نیاز کشور است و پیش از بروز مشکلات و  مسایل ناشی از تحریم و تامین ارز، صادرات انواع آفت کش ها انجام می گرفت.

۳۵ هزارتن نیاز سالانه کشور به آفتکش ها

مدیرکل دفتر آفتکش های سازمان حفظ نباتات کشور افزود: طبق برآوردها میزان مصرف سم کشور بین ۳۰ تا ۳۵ هزارتن در سال است که با کاهش خسارت ناشی از آفات منجر به افزایش تولید محصولات کشاورزی می شود که از این میزان سم، به غیر از مواردی که به طور کامل در داخل تولید می شوند، ۷۰ درصد سموم در داخل کشور فرموله می شوند و ۳۰ درصد آنها وارداتی است.

وی تصریح کرد: اکنون بین ۱۰ تا  ۱۲ درصد سموم  وارداتی برندهای اصلی محسوب می شوند و استاندارد های بین المللی دارند که از محل اصلی تامین می شوند.

نوربخش افزود: سازمان حفظ نباتات برنامه حمایت از تولید داخل آفتکش ها را در دستور کار دارد، اما در کنار آن حمایت از تولید محصولات کشاورزی را نیز برعهده دارد تا خسارت جبران ناپذیری به کشاورزان و بخش کشاورزی وارد نشود.

وی افزود: امروز در بحران کمبود سموم قرار داریم و به خطر افتادن امنیت غذایی معضلی است و نگران کننده و برای جلوگیری از کاهش تولید و مدیریت بحران احتمالی ناچار از هر راهی باید بتوانیم آفتکش مورد نیاز کشور را تامین کنیم. 

این مقام مسوول درباره کیفیت سموم گفت: همه سموم آماده مصرف وارداتی ( از شرکت های معتبر) و  همچنین تولیدات داخلی کنترل کیفی می شوند.

وی اضافه کرد: کیفیت مطلوب سموم تولید داخل منطبق با ضوابط به شرکت های داخلی واگذار شده تا آزمایشگاه هایی را در کنار خود داشته باشند و به شکل موردی ماهانه توسط سازمان نظارت می شوند.

نوربخش گفت: چنانچه رقابت بین تولید داخل و واردات اتفاق بیفتد در عمل ما کیفیت بالاتری را خواهیم داشت، واقعیت این است که در بحث عرضه و تقاضا تولید داخل و واردات کشاورز قدرت انتخاب را داشته باشد، زیرا هنگامی که واردات ممنوع شود، دیگر امکان رقابت به لحاظ کیفیت و قیمت در بازار وجود نخواهد داشت.

وی درباره سموم بی کیفیت توضیح داد: ضروری است در مرحله رصد و پایش وقتی به مواردی برخورد شود که کیفیت لازم را  نداشته باشند، سموم مضر جمع آوری و با تولیدکنندگان متخلف برخورد شود و خسارت زیان دیده باید از سوی کارخانه جبران شود.

به گفته نوربخش، تکنیک فرموله کردن سموم و آفتکش ها اهمیت دارد و اکنون چالش هایی را در بخش کیفیت و فرموله کردن سموم تولید داخل داریم، زیرا در این صنعت تکنیک فرمول مهم است و سال گذشته در بحث کنترل ملخ صحرایی از فرمولاسیون تولید داخل استفاده شد، اما پاسخگو نبود و ناچار سموم وارداتی را برای کنترل آفت بکار گرفته شد.

وی گفت: برخی اعدادی که در ارتباط با تخصیص ارز به سموم آماده مصرف  ارایه می شود، اشتباه است و مواد تکنیکال از سموم آماده مصرف گرانتر است، ضمن آنکه در پروسه تولید آفتکش ها علاوه بر تکنیکال، مواد افزودنی نیز استفاده می شوند که آنها نیز در اغلب موارد وارداتی بوده و ارز دریافت می کنند، بنابراین ارز تخصیصی برای یک لیتر سم فرموله داخلی از محل تکنیکال وارداتی با رعایت ضریب تبدیل ماده اولیه به سم آماده، اختلاف چندانی با ارز مورد استفاده در تدارک سم آماده مصرف نخواهد داشت.

نوربخش درباره حمایت های دولتی از تولید داخل هم گفت: دولت تدبیر وامید مقرر ساخت، تسهیلات بانکی با عاملیت بانک کشاورزی برای حمایت از تولید داخل به این کارخانه ها داده شود و امیداست، بزودی تخصیص یابد.

وی دربجث دانش فنی و آموزش تهیه سموم در داخل کشور افزود: بتازگی تفاهم نامه ای با چین انجام شد، تا بتوانیم بخشی از دانش فنی و فناوری که موردنظر است،  وارد و در اختیار بخش خصوصی قرار دهیم، سال گذشته چند جلسه در خصوص یافته های تحقیقاتی جدید داشتیم تا بخش خصوصی ما با چین در زمینه ساخت تکنیکال وارد تعامل شوند، اما بخش خصوصی ایران از این موضوع استقبال نکرد.

مدیرکل دفتر آفتکش های سازمان حفظ نباتات کشور افزود: تولیدات ایرانی با استانداردهای بین المللی مطابقت دارد و از سوی دیگر سازمان حفظ نباتات کشور اجازه ورود محصول بی کیفیت به داخل کشور را نمی دهد و تمامی محموله های آماده مصرف وارداتی آزمایش می شوند.

به گزارش ایرنا، طبق آمارها اکنون  ۴۰ شرکت از شرکت های عضو انجمن تولید کنندگان سموم، وارد کننده سموم در کشور محسوب می شوند.

اکنون متوسط مصرف سم در دنیا برای هرهکتار ۲.۸ کیلوگرم و در ایران  ۲.۲ کیلوگرم و به ازای هر کیلوگرم محصولی تولیدی در دنیا ۰.۶۵ گرم سم و در ایران  ۰.۳۵ گرم سم استفاده می شود.