حجم نقدینگی در ایران از ۴۵۰۰ هزار میلیارد تومان گذشت؛ رشد نزدیک به ٤٠ درصدی طی یک سال

حجم نقدینگی در ایران از ۴۵۰۰ هزار میلیارد تومان گذشت؛ رشد نزدیک به ٤٠ درصدی طی یک سال
بی بی سی فارسی
بی بی سی فارسی - ۲۳ اسفند ۱۴۰۰

حجم نقدینگی در ایران از ۴۵۰۰ هزار میلیارد تومان گذشت؛ رشد نزدیک به ٤٠ درصدی طی یک سال۲ ساعت پیش

منبع تصویر،

AFP

بانک مرکزی ایران در تازه‌ترین گزارشی که منتشر کرده از رشد نزدیک به ٤٠ درصدی نقدینگی طی یک سال اخیر در این کشور خبر داده است.

بنابر اعلام این سازمان حجم نقدینگی در دی ماه امسال (١٤٠٠) به ۴ هزار و ۵۰۱ هزار میلیارد تومان رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ٣٩/٨ درصد بالاتر رفته است؛ رقم نقدینگی در دی ماه سال گذشته ۳ ‌هزار و ۲۱۹ هزار میلیارد تومان اعلام شده بود.

نقدینگی به مجموع پول، سکه‌های با ارزش و شبه پول (نظیر سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار) گفته می‌شود؛ رشد بی‌رویه نقدینگی، باعث افزایش سریع تقاضا برای کالاها و خدمات می‌شود و به تورم دامن می‌زند.

یکی از دلایل افزایش تشدید روند اخیر طی دهه‌های گذشته در ایران، استقراض دولت از بانک مرکزی بوده است؛ استقراض دولت عمدتا با هدف جبران کسری بودجه انجام می‌شود که در سال‌های اخیر و با محدود شدن درآمدهای نفتی ایران تشدید شده است؛ اگر دولت نتواند کسری بودجه را از طریق افزایش مالیات یا انتشار اوراق قرضه، تامین کند، اقدام به انتشار پول یا همان استقراض از بانک مرکزی می‌کند.

آمار مرتبط با نقدینگی در حالی در ایران منتشر شده که محسن رضایی، معاون اقتصادی ابراهیم رئیسی گفته وزارت نفت "دیگر حق ندارد دلارها را فقط به بانک مرکزی بدهد."

او گفته: "به‌جای اینکه این دلارها را به بانک‌های دیگر بدهند، فقط به بانک مرکزی می‌دادند و پول بدون پشتوانه چاپ می‌شد."

آقای رضایی همچنین گفته است: "با این اتفاق هر وقت درآمد دولت بالا می‌رفت، تورم داشتیم و هر وقت درآمد کم بود باز به خاطر استقراض از بانک مرکزی دو مرتبه تورم ایجاد می‌شد."

اظهارات آقای رضایی در حالی است که در لایحه بودجه سال آینده بخشی از عاملیت فروش درآمدهای ارزی ایران که طی سال‌ها بانک مرکزی متولی آن بوده تغییر کرده و سهمی از آن به بانک ملی هم سپرده شده است.

طی سال‌های اخیر درآمدهای ارزی فروش نفت ایران توسط دولت به بانک مرکزی فروخته‌ شده و بانک مرکزی معادل ریالی آن را به حساب خزانه واریز می‌کرد.

  • حجم نقدینگی در ایران به بالای ۴۰۰۰ میلیارد تومان رسید
  • روند و عوامل رشد نقدینگی سه دهه اخیر در ایران
  • برآورد کسری ' ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی' در بودجه ۱۴۰۰
از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکسترادیو فارسی بی‌بی‌سی

پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی

برنامه ها

پایان پادکست

همزمان پیشنهاداتی هم برای حذف نفت در بودجه مطرح شده است.

مهدی غضنفری، رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی گفته دراین طرح پیشنهادی به تدریج دولت تمام منابع نفتی بودجه را در اختیار صندوق توسعه ملی قرار خواهد داد و "صندوق نیز از محل سود حاصل از سرمایه گذاری این منابع، معادل بودجه نفتی دولت در هر سال را به آن پرداخت خواهد کرد."

این پیشنهاد باید در جلسه سران قوا بررسی شود و برای نهایی شدن مستلزم موافقت رهبر ایران است.

موضوع درآمدهای نفتی ایران و میزان وابستگی بودجه به آن از جمله مسائل کلیدی طی سال‌های اخیر بوده که با کاهش درآمدهای نفتی ایران به دلیل تحریم‌های آمریکا برجسته شد.

بانک مرکزی ایران در گزارشی که به تازگی منتشر کرده رشد اقتصادی این کشور در ٩ ماهه اول امسال (۱۴۰۰) را با احتساب درآمدهای نفتی ۴/۱ درصد اعلام کرده است؛ هفته پیش هم مرکز آمار ایران هم در گزارشی گفته بود اقتصاد ایران تا پایان آذر ماه با احتساب نفت پنج و یک دهم درصد رشد داشته است.

بخشی از رشد اقتصادی که این دو سازمان اعلام کرده‌اند به افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی برمی‌گردد که طی ماه‌های گذشته و پس از به قدرت رسیدن ابراهیم رئیسی بازار نفت شاهد آن بوده است؛ علت آن هم افزایش تقاضای جهانی بعد از رکود دوران کرونا و به جریان افتادن فعالیت‌های اقتصادی و صنعتی بود.

تخمین سه شرکت ردیابی نفتکش‌ها نشان می‌دهد که فروش نفت ایران به چین در ماه‌های گذشته افزایش یافته و در مقایسه با دوران قبل از تحریم‌های نفتی، بیشتر شده است.

بر این اساس صادرات نفت ایران به چین در ماه ژانویه از ۷۰۰ هزار بشکه در روز فراتر رفته؛ این در حالی است که در سال ۲۰۱۷بیشترین میزان خرید چین، ۶۲۳ هزار بشکه در روز بود.

افزایش درآمدهای نفتی ایران پس از به قدرت رسیدن ابراهیم رئیسی موضوع جدال لفظی مقام‌های دولت حسن روحانی با مقام‌های دولت فعلی هم بوده است. عبدالناصر همتی، رئیس سابق بانک مرکزی ایران افزایش درآمدهای نفتی را نه به ابتکار دولت ابراهیم رئیسی بلکه به جهش قیمت نفت طی ماه‌های اخیر نسبت داده است.

منابع خبر

اخبار مرتبط

عصر اعتبار - ۲۱ مرداد ۱۳۹۹
رادیو فردا - ۴ مرداد ۱۴۰۰
خبرگزاری دانشجو - ۹ خرداد ۱۴۰۰
خبرگزاری دانشجو - ۴ آبان ۱۴۰۰
رادیو زمانه - ۱۴ شهریور ۱۴۰۰