سرنگونی هواپیمای اوکراینی؛ ایران می‌گوید غیرنظامیانی که «با مصاحبه ذهن افراد را مشوش کردند مقصر هستند»
بی بی سی فارسی
سرنگونی هواپیمای اوکراینی؛ ایران می‌گوید غیرنظامیانی که «با مصاحبه ذهن افراد را مشوش کردند مقصر هستند»۶ ساعت پیش
منبع تصویر،
Getty Images
توضیح تصویر،
هواپیمای اوکراینی در صبح هجدهم دی ۱۳۹۸ با موشک های سپاه پاسداران بر فراز تهران سرنگون شد و همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن کشته شدند
علی افتخاری، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران، درباره حکم صادر شده علیه ۱۰ نظامی متهم در پرونده سرنگونی هواپیمای مسافری اوکراین بر فراز تهران توضیخاتی داده و گفته در این پرونده افراد غیرنظامی که «با مصاحبه های متعدد کردن، ذهن افراد و خانواده ها را مشوش کردند مقصر هستند» و خبر از برنامه محاکمه آنها در دادگاه غیرنظامی داده و از صدور منع تعقیب فرماندهان ارشد نظامی در این پرونده و نبستن آسمان کشور در شب سرنگونی هواپیما، دفاع کرده است. آقای افتخاری با حضور در تلویزیون حکومتی درباره حکم صادره توضیح داده است.
پس از اعلام خبر سرنگونی هواپیما توسط سپاه پاسداران، گروهی از معترضان از جمله خانواده قربانیان دست به تجمع و اعتراض خیابانی زدند. ماموران برخی از معترضان را دستگیر کردند. برخی از خانواده قربانیان گفته بودند که در زمان بازداشت، از سوی ماموران تهدید به «تجاوز جنسی» شده بودند.
دو روز پیش دادگاه نظامی تهران اعلام کرد متهم ردیف اول این پرونده به ۱۳ سال حبس محکوم شده که ۱۰ سال آن قابل اجراست و متهم ردیف دوم و سوم به یکسال حبس محکوم شدند.
"پس از اعلام خبر سرنگونی هواپیما توسط سپاه پاسداران، گروهی از معترضان از جمله خانواده قربانیان دست به تجمع و اعتراض خیابانی زدند"وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که آنچه بر عهده‌اش بود منطبق با قوانین بین‌المللی و مقررات داخلی «مسؤولانه انجام داده است». پیشتر انجمن خانواده جانباختگان این پرواز در بیانیه‌ای اعلام کرده است «پرونده جنایت پرواز پی‌اس۷۵۲ در پیشگاه مردم ایران باز است.»
همزمان با حضور رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران در تلویزیون یکی از اعضای خانواده قربانیان هم از شهر قم در برنامه حاضر بوده و در آن از آنچه پنهانکاری و گزارش ناقص مقام ها به خانواده ها خواند، انتقاد کرد.
وکیل گروهی از شاکیان: قطعا به حکم اعتراض می‌کنیم
محمود علیزاده طباطبایی وکیل شماری از خانواده شاکیان در ایران هم به روزنامه اعتماد گفته « اکثریت شکات قبل از جلسه آخر شکایت خود را مسترد داشته و اعلام کردند امیدی به عدالت در این دادگاه ندارند. اما من و تعداد دیگری از موکلین امیدوار بودیم عدالت اجرا شود. این رای را که دیدم، رای مورد انتظار موکلین ما نیست و پس از ابلاغ قطعا به آن اعتراض می‌کنیم. امیدواریم دیوان عالی کشور به دلایل و مستندات ما توجه کند.»
Skip مطالب پیشنهادی and continue readingمطالب پیشنهادی
- ایران احکام متهمان سرنگونی هواپیمای اوکراینی را اعلام کرد
- سرنگونی هواپیمای اوکراینی؛ ایران: وظایفمان را انجام دادیم؛ انجمن خانواده‌ها: پرونده جنایت باز است
- ابهامات پرونده هواپیمای اوکراینی؛ «چرا ۱۸۰ صندلی گم شده، چرا پاسپورت‌ها هست اما موبایل‌ها سوخته»
- سومین جلسه دادگاه هواپیمای اوکراینی؛ متهمان همچنان ناشناس هستند
End of مطالب پیشنهادی
آقای طباطبایی گفته «رای را قبل از اینکه به اصحاب دعوا ابلاغ کنند در رسانه منتشر می‌کنند.
من هم که به دادگاه مراجعه کردم، هنوز رای به ما ابلاغ نشده... این رویکرد که آرا قبل از ابلاغ به اصحاب دعوا در سایت قوه قضائیه منتشر می‌شود، رویه غلط و اشتباهی است و نسبتی هم با قانون ندارد.»
وکیل گروهی از خانواده قربانیان گفته «عجیب اینجاست که برای حکم محاربه تنها ۱۰ سال حبس صادر شده است. امروز افکار عمومی از خود می‌پرسد این محاربه با سایر احکام محاربه که طی ماه‌های اخیر هم بسیار صادر شده، چه فرقی دارد که اینجا ۱۰ سال حبس داده می‌شود و درخصوص برخی دیگر از پرونده رخدادهای اخیر حکم اعدام صادر می‌شود».
انتشار حکم ۱۰ متهم از سوی کاربران شبکه های اجتماعی هم مورد انتقاد قرار گرفته و از جمله مجازات چند سال حبس برای سرنگونی هواپیما با مجازات اعدام برای آتش زدن سطل زباله مقایسه شده بود؛ و یا حبس های طولانی برای افرادی که برای همدردی با قربانیان تجمع کرده‌اند.
آقای افتخاری در واکنش به انتقادها درباره تناسب مجازات متهمان این پرونده و معترضان دستگیر شده در جریان اعتراضات اخیر ایران گفته «هدف کاربر پشت سامانه ایجاد امنیت بود و زمانی که هدف را مشاهده می‌کند موشک کروز می‌بیند با هدف تامین امنیت این اقدام را انجام می‌دهد و برای اینکه تشخیص اشتباه انجام داده است و مرتکب خطا شده باید مجازات شود و نبایدبا کسانی که به خیابان آمدند و هدف آنها برهم زدن امنیت بود مقایسه شود.»
منبع تصویر،
IRIB
توضیح تصویر،
علی افتخاری رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران با حضور در تلویزیون حکومتی درباره حکم صادره توضیح داده است
برنامه‌ای که در آن مهمانان برنامه به پرسش‌های چالشی مربوط به جامعه امروز پاسخ می‌دهند
پادکست
پایان پادکست
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران درباره فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشک های سپاه پاسداران که به کشته شدن همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن انجامید گفته «خطاهای متعددی در این فرایند سقوط هواپیما وجود داشته است اما در تحقیقات به این نتیجه رسیدیم که شبکه پدافندی آسمان کشور نقصی نداشته است یعنی از نظر سیستماتیک نقصی نبوده است. عامل وقوع عامل انسانی بوده که خطای در تشخیص بوده است.»
جمهوری اسلامی ایران سه روز پس از انکار سرنگونی این هواپیما در هجدهم دی ۱۳۹۸ سرانجام مسئولیت ساقط کردن آن را پذیرفت و عامل آن را «خطای انسانی غیرعمد» خواند.
آقای افتخاری در توضیح آنچه که منجر به شلیک به این هواپیما شده گفته «اولین خطایی که متهم ردیف اول داشته جابجایی سامانه به دلیل شناسایی نشدن است به طوری که در یک جا درجه سامانه را جهت درستی تنظیم نکرده بود و دومین خطای متهم این بود که به محض مشاهده هدف باید از مرکز فرماندهی دیگری استعلام می‌کرد و در دفاعیات خود قطع ارتباط را دلیل استعلام نگرفتن قلمداد کرده است، ولی قطع ارتباط تایید نشده است و متهم به محض مشاهده هدف، چون این هدف در ارتفاع پایین قرار داشته و شبیه کروز دیده شده است به تشخیص خود عمل کرده و شلیک می‌کند که این تشخیص نادرست بوده و این خطا یک خطای فردی و انسانی است».
«بستن آسمان کشور ضرورت نداشت»
هواپیمای اوکراینی که اغلب مسافران آن اتباع ایران بودند ساعاتی پس از شلیک موشک های سپاه پاسداران به بخش‌های خالی از سکنه پایگاه هوایی آمریکایی در عراق به تلافی ترور قاسم سلیمانی فرمانده کشته شده نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه، سرنگون شد.
مقام های جمهوری اسلامی ایران از سوی خانواده قربانیان با این سئوال مواجه بودند که چرا با وجود خطر حمله متقابل آمریکا که فرماندهان سپاه به آن اشاره می کنند، آسمان کشور در آن روز به روی هواپیماهای مسافری بسته نشده بود.
منبع تصویر،
Mizan
توضیح تصویر،
تصاویر و نام متهمان منتشر نشد اما رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران امروز درجه نظامی آنها را اعلام کرده است
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران در این باره گفته این کار «شرایط خاص دارد؛ فضای کشور اگر بخواهد قرمز باشد مراجع مرتبط با این موضوع باید اظهار نظر کنند آن شب به این نتیجه نرسیدن که وضعیت قرمز وجود داشته و باید این کار را انجام دهند.
"وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که آنچه بر عهده‌اش بود منطبق با قوانین بین‌المللی و مقررات داخلی «مسؤولانه انجام داده است»"شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور مسئول این کار بوده است؛ ضرروتی نداشته این کار اتفاق بیفتد. اگر این فرد دقت می‌کرد و مسامحه نمی‌کرد این اتفاق نمی افتاد».
اعلام درجه نظامی ۱۰ متهم پرونده
محاکمه ۱۰ متهم این پرونده ۲۰ جلسه طول کشید اما مقام های قضایی اسامی متهمان را منتشر نکردند و در تصاویری که از دادگاه و جلسات محاکمه منتشر شد، چهره متهمان شطرنجی شده بود.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران اینک درجه نظامی متهمان را اعلام کرده و گفته این ۱۰ نفر سرتیپ ۲ پاسدار، سرهنگ پاسدار، سرگرد ارتش جمهوری اسلامی ایران، سرگرد پاسدار، سروان پاسدار، ستوان یک پاسدار، ستوان ۳ پاسدار و ستوان ۳ پاسدار و سروان پاسدار هستند.
پیشتر خانواده قربانیان خواستار محاکمه فرماندهان ارشد نظامی بودند اما به گفته رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران «اگر افرادی منع تعقیب خوردند تقصیری برایشان نبوده است. یک سال و نیم بررسی شده است».
انجمن خانواده‌های جانباختگان این پرواز، دادگاه جمهوری اسلامی پیرامون این پرونده را «نمایشی» خوانده‌اند و در واکنش به صدور این احکام گفته‌اند «پرونده جنایت پرواز پی‌اس۷۵۲ پرونده‌ای باز در پیشگاه مردم ایران است اما مسوولیت از شانه‌ی چهار دولت درگیر که شهروندان خود را از دست داده‌اند کم نخواهد شد.»
این انجمن در بیانیه خود چهار خواسته خود را در زمینه این پرونده ذکر کرده که شامل «ثبت رسمی شکایت از جمهوری اسلامی در تاریخ ۲۸ ژوئن ۲۰۲۳ از سوی چهار کشور در دیوان بین‌المللی دادگستری، حمایت از شکایت خانواده‌ها در این دیوان، قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی و باز شدن پرونده جنایی در پلیس فدرال کانادا درباره شلیک به پرواز پی‌اس۷۵۲ می‌شود.
حامد اسماعیلیون و جواد سلیمانی، دو نفر از اعضای خانواده جانباختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲ هم این حکم را رد کرده‌اند.
آقای اسماعیلیون، که همسر و دختر ۹ ساله اش را در آن پرواز از دست داده است، در حساب توییتری خود در واکنش به این خبر نوشت که «عدالت در جمهوری اسلامی این شکلی‌است. دادگاه واقعی روزی با نشستن خامنه‌ای، حسین سلامی، امیرعلی حاجی‌زاده، شمخانی، باقری، جواد ظریف و دیگر شرکای جرم بر نیمکت متهمان برگزار خواهد شد.»
رسانه‌های دولتی در ایران گزارش داده‌اند که «برای هر جانباخته این حادثه مبلغ ۱۵۰ هزار دلار یا معادل یورویی آن نیز به عنوان پرداخت‌های دل‌جویانه فارغ از رسیدگی‌های قضایی در نظر گرفته شده است که به خانواده این افراد تعلق می‌گیرد».
همه ۱۷۶ سرنشین این هواپیما کشته شدند. ۱۴۷ نفر از قربانیان ایرانی بودند.
گروه بزرگی از ایرانی‌های این پرواز تابعیت کشور کانادا را هم داشتند. باقی سرنشینان شهروندان کشورهای افغانستان، کانادا، بریتانیا، سوئد و اوکراین بودند.
منبع تصویر، Getty Images
هواپیمای اوکراینی در صبح هجدهم دی ۱۳۹۸ با موشک های سپاه پاسداران بر فراز تهران سرنگون شد و همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن کشته شدند
علی افتخاری، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران، درباره حکم صادر شده علیه ۱۰ نظامی متهم در پرونده سرنگونی هواپیمای مسافری اوکراین بر فراز تهران توضیخاتی داده و گفته در این پرونده افراد غیرنظامی که «با مصاحبه های متعدد کردن، ذهن افراد و خانواده ها را مشوش کردند مقصر هستند» و خبر از برنامه محاکمه آنها در دادگاه غیرنظامی داده و از صدور منع تعقیب فرماندهان ارشد نظامی در این پرونده و نبستن آسمان کشور در شب سرنگونی هواپیما، دفاع کرده است. آقای افتخاری با حضور در تلویزیون حکومتی درباره حکم صادره توضیح داده است.
پس از اعلام خبر سرنگونی هواپیما توسط سپاه پاسداران، گروهی از معترضان از جمله خانواده قربانیان دست به تجمع و اعتراض خیابانی زدند. ماموران برخی از معترضان را دستگیر کردند. برخی از خانواده قربانیان گفته بودند که در زمان بازداشت، از سوی ماموران تهدید به «تجاوز جنسی» شده بودند.
دو روز پیش دادگاه نظامی تهران اعلام کرد متهم ردیف اول این پرونده به ۱۳ سال حبس محکوم شده که ۱۰ سال آن قابل اجراست و متهم ردیف دوم و سوم به یکسال حبس محکوم شدند. وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که آنچه بر عهده‌اش بود منطبق با قوانین بین‌المللی و مقررات داخلی «مسؤولانه انجام داده است». پیشتر انجمن خانواده جانباختگان این پرواز در بیانیه‌ای اعلام کرده است «پرونده جنایت پرواز پی‌اس۷۵۲ در پیشگاه مردم ایران باز است.»
همزمان با حضور رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران در تلویزیون یکی از اعضای خانواده قربانیان هم از شهر قم در برنامه حاضر بوده و در آن از آنچه پنهانکاری و گزارش ناقص مقام ها به خانواده ها خواند، انتقاد کرد.
وکیل گروهی از شاکیان: قطعا به حکم اعتراض می‌کنیم
محمود علیزاده طباطبایی وکیل شماری از خانواده شاکیان در ایران هم به روزنامه اعتماد گفته « اکثریت شکات قبل از جلسه آخر شکایت خود را مسترد داشته و اعلام کردند امیدی به عدالت در این دادگاه ندارند. اما من و تعداد دیگری از موکلین امیدوار بودیم عدالت اجرا شود. این رای را که دیدم، رای مورد انتظار موکلین ما نیست و پس از ابلاغ قطعا به آن اعتراض می‌کنیم. امیدواریم دیوان عالی کشور به دلایل و مستندات ما توجه کند.»
آقای طباطبایی گفته «رای را قبل از اینکه به اصحاب دعوا ابلاغ کنند در رسانه منتشر می‌کنند. من هم که به دادگاه مراجعه کردم، هنوز رای به ما ابلاغ نشده... این رویکرد که آرا قبل از ابلاغ به اصحاب دعوا در سایت قوه قضائیه منتشر می‌شود، رویه غلط و اشتباهی است و نسبتی هم با قانون ندارد.»
وکیل گروهی از خانواده قربانیان گفته «عجیب اینجاست که برای حکم محاربه تنها ۱۰ سال حبس صادر شده است. امروز افکار عمومی از خود می‌پرسد این محاربه با سایر احکام محاربه که طی ماه‌های اخیر هم بسیار صادر شده، چه فرقی دارد که اینجا ۱۰ سال حبس داده می‌شود و درخصوص برخی دیگر از پرونده رخدادهای اخیر حکم اعدام صادر می‌شود».
انتشار حکم ۱۰ متهم از سوی کاربران شبکه های اجتماعی هم مورد انتقاد قرار گرفته و از جمله مجازات چند سال حبس برای سرنگونی هواپیما با مجازات اعدام برای آتش زدن سطل زباله مقایسه شده بود؛ و یا حبس های طولانی برای افرادی که برای همدردی با قربانیان تجمع کرده‌اند.
آقای افتخاری در واکنش به انتقادها درباره تناسب مجازات متهمان این پرونده و معترضان دستگیر شده در جریان اعتراضات اخیر ایران گفته «هدف کاربر پشت سامانه ایجاد امنیت بود و زمانی که هدف را مشاهده می‌کند موشک کروز می‌بیند با هدف تامین امنیت این اقدام را انجام می‌دهد و برای اینکه تشخیص اشتباه انجام داده است و مرتکب خطا شده باید مجازات شود و نبایدبا کسانی که به خیابان آمدند و هدف آنها برهم زدن امنیت بود مقایسه شود.»
منبع تصویر، IRIB
علی افتخاری رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران با حضور در تلویزیون حکومتی درباره حکم صادره توضیح داده است
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران درباره فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشک های سپاه پاسداران که به کشته شدن همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن انجامید گفته «خطاهای متعددی در این فرایند سقوط هواپیما وجود داشته است اما در تحقیقات به این نتیجه رسیدیم که شبکه پدافندی آسمان کشور نقصی نداشته است یعنی از نظر سیستماتیک نقصی نبوده است. عامل وقوع عامل انسانی بوده که خطای در تشخیص بوده است.»
جمهوری اسلامی ایران سه روز پس از انکار سرنگونی این هواپیما در هجدهم دی ۱۳۹۸ سرانجام مسئولیت ساقط کردن آن را پذیرفت و عامل آن را «خطای انسانی غیرعمد» خواند.
آقای افتخاری در توضیح آنچه که منجر به شلیک به این هواپیما شده گفته «اولین خطایی که متهم ردیف اول داشته جابجایی سامانه به دلیل شناسایی نشدن است به طوری که در یک جا درجه سامانه را جهت درستی تنظیم نکرده بود و دومین خطای متهم این بود که به محض مشاهده هدف باید از مرکز فرماندهی دیگری استعلام می‌کرد و در دفاعیات خود قطع ارتباط را دلیل استعلام نگرفتن قلمداد کرده است، ولی قطع ارتباط تایید نشده است و متهم به محض مشاهده هدف، چون این هدف در ارتفاع پایین قرار داشته و شبیه کروز دیده شده است به تشخیص خود عمل کرده و شلیک می‌کند که این تشخیص نادرست بوده و این خطا یک خطای فردی و انسانی است».
«بستن آسمان کشور ضرورت نداشت»
هواپیمای اوکراینی که اغلب مسافران آن اتباع ایران بودند ساعاتی پس از شلیک موشک های سپاه پاسداران به بخش‌های خالی از سکنه پایگاه هوایی آمریکایی در عراق به تلافی ترور قاسم سلیمانی فرمانده کشته شده نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه، سرنگون شد.
مقام های جمهوری اسلامی ایران از سوی خانواده قربانیان با این سئوال مواجه بودند که چرا با وجود خطر حمله متقابل آمریکا که فرماندهان سپاه به آن اشاره می کنند، آسمان کشور در آن روز به روی هواپیماهای مسافری بسته نشده بود.
منبع تصویر، Mizan
تصاویر و نام متهمان منتشر نشد اما رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران امروز درجه نظامی آنها را اعلام کرده است
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران در این باره گفته این کار «شرایط خاص دارد؛ فضای کشور اگر بخواهد قرمز باشد مراجع مرتبط با این موضوع باید اظهار نظر کنند آن شب به این نتیجه نرسیدن که وضعیت قرمز وجود داشته و باید این کار را انجام دهند. شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور مسئول این کار بوده است؛ ضرروتی نداشته این کار اتفاق بیفتد. اگر این فرد دقت می‌کرد و مسامحه نمی‌کرد این اتفاق نمی افتاد».
اعلام درجه نظامی ۱۰ متهم پرونده
محاکمه ۱۰ متهم این پرونده ۲۰ جلسه طول کشید اما مقام های قضایی اسامی متهمان را منتشر نکردند و در تصاویری که از دادگاه و جلسات محاکمه منتشر شد، چهره متهمان شطرنجی شده بود.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران اینک درجه نظامی متهمان را اعلام کرده و گفته این ۱۰ نفر سرتیپ ۲ پاسدار، سرهنگ پاسدار، سرگرد ارتش جمهوری اسلامی ایران، سرگرد پاسدار، سروان پاسدار، ستوان یک پاسدار، ستوان ۳ پاسدار و ستوان ۳ پاسدار و سروان پاسدار هستند.
پیشتر خانواده قربانیان خواستار محاکمه فرماندهان ارشد نظامی بودند اما به گفته رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران «اگر افرادی منع تعقیب خوردند تقصیری برایشان نبوده است. یک سال و نیم بررسی شده است».
انجمن خانواده‌های جانباختگان این پرواز، دادگاه جمهوری اسلامی پیرامون این پرونده را «نمایشی» خوانده‌اند و در واکنش به صدور این احکام گفته‌اند «پرونده جنایت پرواز پی‌اس۷۵۲ پرونده‌ای باز در پیشگاه مردم ایران است اما مسوولیت از شانه‌ی چهار دولت درگیر که شهروندان خود را از دست داده‌اند کم نخواهد شد.»
این انجمن در بیانیه خود چهار خواسته خود را در زمینه این پرونده ذکر کرده که شامل «ثبت رسمی شکایت از جمهوری اسلامی در تاریخ ۲۸ ژوئن ۲۰۲۳ از سوی چهار کشور در دیوان بین‌المللی دادگستری، حمایت از شکایت خانواده‌ها در این دیوان، قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی و باز شدن پرونده جنایی در پلیس فدرال کانادا درباره شلیک به پرواز پی‌اس۷۵۲ می‌شود.
حامد اسماعیلیون و جواد سلیمانی، دو نفر از اعضای خانواده جانباختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲ هم این حکم را رد کرده‌اند.
آقای اسماعیلیون، که همسر و دختر ۹ ساله اش را در آن پرواز از دست داده است، در حساب توییتری خود در واکنش به این خبر نوشت که «عدالت در جمهوری اسلامی این شکلی‌است. دادگاه واقعی روزی با نشستن خامنه‌ای، حسین سلامی، امیرعلی حاجی‌زاده، شمخانی، باقری، جواد ظریف و دیگر شرکای جرم بر نیمکت متهمان برگزار خواهد شد.»
رسانه‌های دولتی در ایران گزارش داده‌اند که «برای هر جانباخته این حادثه مبلغ ۱۵۰ هزار دلار یا معادل یورویی آن نیز به عنوان پرداخت‌های دل‌جویانه فارغ از رسیدگی‌های قضایی در نظر گرفته شده است که به خانواده این افراد تعلق می‌گیرد».
همه ۱۷۶ سرنشین این هواپیما کشته شدند. ۱۴۷ نفر از قربانیان ایرانی بودند. گروه بزرگی از ایرانی‌های این پرواز تابعیت کشور کانادا را هم داشتند. باقی سرنشینان شهروندان کشورهای افغانستان، کانادا، بریتانیا، سوئد و اوکراین بودند.
منبع تصویر، Getty Images
هواپیمای اوکراینی در صبح هجدهم دی ۱۳۹۸ با موشک های سپاه پاسداران بر فراز تهران سرنگون شد و همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن کشته شدند
علی افتخاری، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران، درباره حکم صادر شده علیه ۱۰ نظامی متهم در پرونده سرنگونی هواپیمای مسافری اوکراین بر فراز تهران توضیخاتی داده و گفته در این پرونده افراد غیرنظامی که «با مصاحبه های متعدد کردن، ذهن افراد و خانواده ها را مشوش کردند مقصر هستند» و خبر از برنامه محاکمه آنها در دادگاه غیرنظامی داده و از صدور منع تعقیب فرماندهان ارشد نظامی در این پرونده و نبستن آسمان کشور در شب سرنگونی هواپیما، دفاع کرده است. آقای افتخاری با حضور در تلویزیون حکومتی درباره حکم صادره توضیح داده است.
پس از اعلام خبر سرنگونی هواپیما توسط سپاه پاسداران، گروهی از معترضان از جمله خانواده قربانیان دست به تجمع و اعتراض خیابانی زدند. ماموران برخی از معترضان را دستگیر کردند. برخی از خانواده قربانیان گفته بودند که در زمان بازداشت، از سوی ماموران تهدید به «تجاوز جنسی» شده بودند.
دو روز پیش دادگاه نظامی تهران اعلام کرد متهم ردیف اول این پرونده به ۱۳ سال حبس محکوم شده که ۱۰ سال آن قابل اجراست و متهم ردیف دوم و سوم به یکسال حبس محکوم شدند. وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که آنچه بر عهده‌اش بود منطبق با قوانین بین‌المللی و مقررات داخلی «مسؤولانه انجام داده است». پیشتر انجمن خانواده جانباختگان این پرواز در بیانیه‌ای اعلام کرده است «پرونده جنایت پرواز پی‌اس۷۵۲ در پیشگاه مردم ایران باز است.»
همزمان با حضور رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران در تلویزیون یکی از اعضای خانواده قربانیان هم از شهر قم در برنامه حاضر بوده و در آن از آنچه پنهانکاری و گزارش ناقص مقام ها به خانواده ها خواند، انتقاد کرد.
وکیل گروهی از شاکیان: قطعا به حکم اعتراض می‌کنیم
محمود علیزاده طباطبایی وکیل شماری از خانواده شاکیان در ایران هم به روزنامه اعتماد گفته « اکثریت شکات قبل از جلسه آخر شکایت خود را مسترد داشته و اعلام کردند امیدی به عدالت در این دادگاه ندارند. اما من و تعداد دیگری از موکلین امیدوار بودیم عدالت اجرا شود. این رای را که دیدم، رای مورد انتظار موکلین ما نیست و پس از ابلاغ قطعا به آن اعتراض می‌کنیم. امیدواریم دیوان عالی کشور به دلایل و مستندات ما توجه کند.»
آقای طباطبایی گفته «رای را قبل از اینکه به اصحاب دعوا ابلاغ کنند در رسانه منتشر می‌کنند. من هم که به دادگاه مراجعه کردم، هنوز رای به ما ابلاغ نشده... این رویکرد که آرا قبل از ابلاغ به اصحاب دعوا در سایت قوه قضائیه منتشر می‌شود، رویه غلط و اشتباهی است و نسبتی هم با قانون ندارد.»
وکیل گروهی از خانواده قربانیان گفته «عجیب اینجاست که برای حکم محاربه تنها ۱۰ سال حبس صادر شده است. امروز افکار عمومی از خود می‌پرسد این محاربه با سایر احکام محاربه که طی ماه‌های اخیر هم بسیار صادر شده، چه فرقی دارد که اینجا ۱۰ سال حبس داده می‌شود و درخصوص برخی دیگر از پرونده رخدادهای اخیر حکم اعدام صادر می‌شود».
انتشار حکم ۱۰ متهم از سوی کاربران شبکه های اجتماعی هم مورد انتقاد قرار گرفته و از جمله مجازات چند سال حبس برای سرنگونی هواپیما با مجازات اعدام برای آتش زدن سطل زباله مقایسه شده بود؛ و یا حبس های طولانی برای افرادی که برای همدردی با قربانیان تجمع کرده‌اند.
آقای افتخاری در واکنش به انتقادها درباره تناسب مجازات متهمان این پرونده و معترضان دستگیر شده در جریان اعتراضات اخیر ایران گفته «هدف کاربر پشت سامانه ایجاد امنیت بود و زمانی که هدف را مشاهده می‌کند موشک کروز می‌بیند با هدف تامین امنیت این اقدام را انجام می‌دهد و برای اینکه تشخیص اشتباه انجام داده است و مرتکب خطا شده باید مجازات شود و نبایدبا کسانی که به خیابان آمدند و هدف آنها برهم زدن امنیت بود مقایسه شود.»
منبع تصویر، IRIB
علی افتخاری رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران با حضور در تلویزیون حکومتی درباره حکم صادره توضیح داده است
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران درباره فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشک های سپاه پاسداران که به کشته شدن همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن انجامید گفته «خطاهای متعددی در این فرایند سقوط هواپیما وجود داشته است اما در تحقیقات به این نتیجه رسیدیم که شبکه پدافندی آسمان کشور نقصی نداشته است یعنی از نظر سیستماتیک نقصی نبوده است. عامل وقوع عامل انسانی بوده که خطای در تشخیص بوده است.»
جمهوری اسلامی ایران سه روز پس از انکار سرنگونی این هواپیما در هجدهم دی ۱۳۹۸ سرانجام مسئولیت ساقط کردن آن را پذیرفت و عامل آن را «خطای انسانی غیرعمد» خواند.
آقای افتخاری در توضیح آنچه که منجر به شلیک به این هواپیما شده گفته «اولین خطایی که متهم ردیف اول داشته جابجایی سامانه به دلیل شناسایی نشدن است به طوری که در یک جا درجه سامانه را جهت درستی تنظیم نکرده بود و دومین خطای متهم این بود که به محض مشاهده هدف باید از مرکز فرماندهی دیگری استعلام می‌کرد و در دفاعیات خود قطع ارتباط را دلیل استعلام نگرفتن قلمداد کرده است، ولی قطع ارتباط تایید نشده است و متهم به محض مشاهده هدف، چون این هدف در ارتفاع پایین قرار داشته و شبیه کروز دیده شده است به تشخیص خود عمل کرده و شلیک می‌کند که این تشخیص نادرست بوده و این خطا یک خطای فردی و انسانی است».
«بستن آسمان کشور ضرورت نداشت»
هواپیمای اوکراینی که اغلب مسافران آن اتباع ایران بودند ساعاتی پس از شلیک موشک های سپاه پاسداران به بخش‌های خالی از سکنه پایگاه هوایی آمریکایی در عراق به تلافی ترور قاسم سلیمانی فرمانده کشته شده نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه، سرنگون شد.
مقام های جمهوری اسلامی ایران از سوی خانواده قربانیان با این سئوال مواجه بودند که چرا با وجود خطر حمله متقابل آمریکا که فرماندهان سپاه به آن اشاره می کنند، آسمان کشور در آن روز به روی هواپیماهای مسافری بسته نشده بود.
منبع تصویر، Mizan
تصاویر و نام متهمان منتشر نشد اما رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران امروز درجه نظامی آنها را اعلام کرده است
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران در این باره گفته این کار «شرایط خاص دارد؛ فضای کشور اگر بخواهد قرمز باشد مراجع مرتبط با این موضوع باید اظهار نظر کنند آن شب به این نتیجه نرسیدن که وضعیت قرمز وجود داشته و باید این کار را انجام دهند. شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور مسئول این کار بوده است؛ ضرروتی نداشته این کار اتفاق بیفتد. اگر این فرد دقت می‌کرد و مسامحه نمی‌کرد این اتفاق نمی افتاد».
اعلام درجه نظامی ۱۰ متهم پرونده
محاکمه ۱۰ متهم این پرونده ۲۰ جلسه طول کشید اما مقام های قضایی اسامی متهمان را منتشر نکردند و در تصاویری که از دادگاه و جلسات محاکمه منتشر شد، چهره متهمان شطرنجی شده بود.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران اینک درجه نظامی متهمان را اعلام کرده و گفته این ۱۰ نفر سرتیپ ۲ پاسدار، سرهنگ پاسدار، سرگرد ارتش جمهوری اسلامی ایران، سرگرد پاسدار، سروان پاسدار، ستوان یک پاسدار، ستوان ۳ پاسدار و ستوان ۳ پاسدار و سروان پاسدار هستند.
پیشتر خانواده قربانیان خواستار محاکمه فرماندهان ارشد نظامی بودند اما به گفته رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح تهران «اگر افرادی منع تعقیب خوردند تقصیری برایشان نبوده است. یک سال و نیم بررسی شده است».
انجمن خانواده‌های جانباختگان این پرواز، دادگاه جمهوری اسلامی پیرامون این پرونده را «نمایشی» خوانده‌اند و در واکنش به صدور این احکام گفته‌اند «پرونده جنایت پرواز پی‌اس۷۵۲ پرونده‌ای باز در پیشگاه مردم ایران است اما مسوولیت از شانه‌ی چهار دولت درگیر که شهروندان خود را از دست داده‌اند کم نخواهد شد.»
این انجمن در بیانیه خود چهار خواسته خود را در زمینه این پرونده ذکر کرده که شامل «ثبت رسمی شکایت از جمهوری اسلامی در تاریخ ۲۸ ژوئن ۲۰۲۳ از سوی چهار کشور در دیوان بین‌المللی دادگستری، حمایت از شکایت خانواده‌ها در این دیوان، قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی و باز شدن پرونده جنایی در پلیس فدرال کانادا درباره شلیک به پرواز پی‌اس۷۵۲ می‌شود.
حامد اسماعیلیون و جواد سلیمانی، دو نفر از اعضای خانواده جانباختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲ هم این حکم را رد کرده‌اند.
آقای اسماعیلیون، که همسر و دختر ۹ ساله اش را در آن پرواز از دست داده است، در حساب توییتری خود در واکنش به این خبر نوشت که «عدالت در جمهوری اسلامی این شکلی‌است. دادگاه واقعی روزی با نشستن خامنه‌ای، حسین سلامی، امیرعلی حاجی‌زاده، شمخانی، باقری، جواد ظریف و دیگر شرکای جرم بر نیمکت متهمان برگزار خواهد شد.»
رسانه‌های دولتی در ایران گزارش داده‌اند که «برای هر جانباخته این حادثه مبلغ ۱۵۰ هزار دلار یا معادل یورویی آن نیز به عنوان پرداخت‌های دل‌جویانه فارغ از رسیدگی‌های قضایی در نظر گرفته شده است که به خانواده این افراد تعلق می‌گیرد».
همه ۱۷۶ سرنشین این هواپیما کشته شدند. ۱۴۷ نفر از قربانیان ایرانی بودند. گروه بزرگی از ایرانی‌های این پرواز تابعیت کشور کانادا را هم داشتند. باقی سرنشینان شهروندان کشورهای افغانستان، کانادا، بریتانیا، سوئد و اوکراین بودند.
اخبار مرتبط
دیگر اخبار این روز
