نقش مذاکرات بین‌الافغانی در تحقق صلح در افغانستان

محسن پاک آیین در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی ضمن مهم ارزیابی کردن کنفرانس‌های صلح که در افغانستان  با هدف ایجاد مقدمه برای آغاز مذاکرات بین‌الافغانی در حال برگزاری است، خاطرنشان کرد: این قبیل اجلاس‌ها که نشان از تقویت اراده سیاسی جناح‌های درگیر در افغانستان، از جمله دولت و گروه‌های قومی به خصوص طالبان، در جهت دستیابی به صلح و آرامش در افغانستان دارد، موضوع مهمی است و باید مورد حمایت و استقبال جامعه جهانی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه ناامنی و بی‌ثباتی در افغانستان موجب بی‌ثباتی و کاهش امنیت در منطقه می‌شود، افزود: کشورهای منطقه بسیار علاقه مند هستند که شاهد استقرار صلح عادلانه در افغانستان شوند. قطعا استقرار صلح در افغانستان باعث توسعه این کشور خواهد شد و کشورهای منطقه را هم به خصوص کشورهای همسایه، از جمله ایران را تشویق خواهد کرد که در روند بازسازی و پیشرفت اقتصادی افغانستان مشارکت کنند و تلاش کنند که صلح و امنیت در این منطقه حاکم شود.

تاکید بر عدم مداخله آمریکا در کنفرانس‌های بین‌الافغانی و روند صلح

رئیس پیشین ستاد افغانستان وزارت امور خارجه گفت: همیشه معتقد بودیم که برگزاری نشست‌های بین‌الافغانی می‌تواند در مسیر رسیدن به راهکارهای مناسب برای پایان دادن به خشونت در افغانستان بسیار موثر باشد؛ البته نباید در کنفرانس‌های بین‌الافغانی، کشورهای خارجی به خصوص آمریکا دخالتی داشته باشند و مذاکرات باید بین گروه‌های مختلف افغانی و دولت براساس منافع ملی شکل بگیرد.

پاک آیین ضمن مثبت ارزیابی کردن این قبیل کنفرانس‌ها، تاکید کرد: ضروری است به برخی نکات در این رابطه توجه شود؛ از جمله اینکه باید بحث صلح، دائمی و مستمر باشد. صلح دائمی و مستمر بدون اتکا بر محور عدالت ممکن نیست. صلحی در افغانستان پایدار خواهد بود که عادلانه باشد؛ صلحی عادلانه است که دخالت کشورهای خارجی به خصوص آمریکا و ناتو در روندهای آن کاملا قطع شود.

آمریکا علاقه مند نیست امنیت در افغانستان حاکم شود

وی ادامه داد: سابقه نشان داده که هیچ گاه آمریکا به دنبال استقرار صلح در افغانستان نبوده است. ناامنی توجیهی برای حضور نظامی آمریکا در این کشور اعلام می‌شده است؛ بنابراین آمریکا علاقه مند نیست که امنیت در افغانستان حاکم شود.

"ناامنی توجیهی برای حضور نظامی آمریکا در این کشور اعلام می‌شده است؛ بنابراین آمریکا علاقه مند نیست که امنیت در افغانستان حاکم شود"حمایت غیرمستقیمی که از حضور داعش در افغانستان به کار می‌برد نیز در همین جهت است. لذا صلحی عادلانه است که کشورهای خارجی و قدرتهای بزرگ در آن دخالتی نکنند.

پاک آیین دومین محور صلح عادلانه را پایان بخشیدن به خشونتها عنوان کرد و اضافه کرد: امروز مردم افغانستان از خشونت و جنگ در این کشور بسیار ناراضی و متضرر هستند. این مساله وحدت ملی را در این کشور خدشه دار کرده است. بنابراین عدالت حکم می‌کند که خشونت که مقدمه جنگ است در سایه این مذاکرات از بین برود.

تاکید بر ضرورت حفظ مصوبات اجلاس بن

این دیپلمات کشورمان گفت: سومین دلیل که موجب پایداری و عادلانه بودن صلح می‌شود این است که مصوبات «اجلاس بن» که باعث شد ساختار حکومت در افغانستان ایجاد شود و این کشور به عنوان جمهوری اسلامی افغانستان شناخته شود، حفظ گردد. در برخی مذاکراتی که بین آمریکا و طالبان رخ داده سعی شده که نام «جمهوری اسلامی افغانستان» به «امارات اسلامی افغانستان»، یعنی همان چیزی که طالبان به دنبال آن است، تغییر کند.

این با موافقتهای انجام شده در کنفرنس بن مغایر است و نباید هویت اصلی دولت افغانستان که جمهوری اسلامی است از او سلب شود.

اهمیت مبنا قرار گرفتن معیارهای اسلامی برای استقرار صلح عادلانه

پاک آیین با بیان اینکه برخی کشورهای خارجی و نهادهای غیردولتی خارجی در افغانستان سعی دارند این کشور را به سمت سکولاریسم هدایت کنند، اضافه کرد: در واقع آن‌ها می‌خواهند رویه و ظاهری از ارزشهای اسلامی حفظ کنند اما فرهنگ غربی در این کشور حاکم شود؛ که قطعا در این صورت مردم مسلمان افغانستان این مساله را نخواهند پذیرفت و مجددا علتی برای جنگ و خشونت در این کشور خواهد شد. لذا تاکید بر حفظ هویت جمهوری اسلامی افغانستان و مبنا قرار گرفتن معیارهای اسلامی در این کشور بسیار مهم است و می‌تواند به استقرار صلح عادلانه در این کشور کمک کند.

رئیس پیشین ستاد افغانستان وزارت امور خارجه ضمن تاکید بر اهمیت توجه به بحث مهاجران و سامان دادن امور آن‌ها و همچنین تلاش برای بازگشت و اشتغال مهاجران در داخل افغانستان، گفت: باید در طول مذاکرات میان طرفها به این مسائل توجه شود.

وی آزاد کردن زندانی‌های طالبان توسط دولت را از دیگر موضوعات مهم در روند مذاکرات صلح دانست و گفت: گرچه این مساله شرط طالبان برای پیوستن به مذاکرات و حمایت از روند صلح است و موضوع داخلی است اما باید دقت‌های لازم در این روند هم انجام شود و اینگونه نباشد که تعدادی از زندانی‌ها پس از آزادی مجددا دست به اسلحه ببرند و به دنبال ایجاد ناامنی و دامن زدن به آن در افغانستان باشند.

پاک آیین افزود: باید سازوکارهایی تعییه شود تا کسانی که آزاد می‌شوند مجددا به اقدامات بی‌ثبات کننده در افغانستان روی نیاورند.

امکان میزبانی ایران از مذاکرات بین‌الافغانی

وی همچنین با مثبت ارزیابی کردن مذاکرات صلح و ضرورت ادامه این کنفرانس‌ها، به بیانیه ۱۵ بندی محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان و آقای اتمر،همتای افغان اش اشاره کرد و گفت: همان طور که این بیانیه اشاره کرده است چنانچه دوستان افغان از ایران تقاضا کنند، ایران هم می‌تواند ظرفیت و امکانات خود را برای تسهیل روند مذاکرات بین‌الافغانی و حتی میزبانی از این مذاکرات به کار بگیرد.

* منتشر شده در وب‌سایت شورای راهبردی روابط خارجی . ۲۳ تیر ۱۳۹۹